?Nostalgie niet meer wat het geweest is?

Elke week maakt GeenCommentaar ruimte voor een artikel van de satirische website de Speld! Nieuws zonder de ‘feitish’ van de reguliere media.

Nostalgie kan zich in Nederland in een steeds kleinere populariteit verheugen, zo blijkt uit onderzoek van de Universiteit van Maastricht. Waar in 1990 78% van de Nederlander minimaal een keer per week met weemoed terugblikte op gelukkiger periodes in zijn leven, geeft nu nog maar zo?n 64% aan dit regelmatig te doen. Ook het onderzoek naar nostalgie heeft betere tijden gekend.

?In vergelijking met twintig jaar gelden is het aantal heimweemomenten in het leven van de Nederlander met 20% afgenomen. De intensiteit van de gevoelens is tevens aanmerkelijk minder geworden. Dat ik dat nog moet meemaken?, aldus onderzoeker Bert Bokhoven. Bokhoven is onderzoekleider van het longitudinale Terug naar af-project, waarin omvang en oorzaak van onprettige gevoelens worden onderzocht.

?Ik vrees echt met groten vreze voor de toekomst van mijn onderzoeksveld?, aldus Bokhoven. ?In de jaren ?60 had 93% van de Nederlanders regelmatig last van nostalgie. Toen we in die tijd begonnen met onderzoek, kreeg je een verhalen los? Mensen die jarenlang vast hadden gezeten, maar met niemand durfden te praten over hun kindertijd. Dat maak je nu bijna nooit meer mee.?

Niet iedereen betreurt de afname van nostalgie. Hannie Reuzel (72) licht toe: ?Vroeger was nostalgie een soort warm, gezellig gevoel dat je met mensen kon delen. Tegenwoordig is het harder, killer, bijna zakelijk. Een soort plotse, geïrriteerde realisatie dat het vroeger beter was, veel meer is het niet. Hetzelfde geldt eigenlijk voor weemoed. Voor mij is er niets meer aan.? Anderen zijn milder in hun oordeel, en geven aan ?het heimweegevoel te missen?. Joop Weltaar (63): ?Een leegte ja, zo kun je het omschrijven. Het gebrek aan nostalgie en heimwee maakt me weemoedig en sip.?

Volgens Bokhoven betreft het niet alleen het fenomeen zelf: ?Onderzoek doen naar nostalgie was vroeger ook een stuk leuker. Toen had je niet de constante druk om te produceren, geen gevechten om Europese beurzen. We gingen nog tot de bodem om te onderzoeken hoe nostalgie precies in elkaar zat, als wetenschappers onder elkaar. Toen kende ik mijn vakbroeders nog allemaal bij de voornaam, en aten we regelmatig samen bij congressen. Tja, een mooie tijd was dat.? Over de toekomst wil Bokhoven voorzichtig speculeren: ?Als we deze trend doortrekken, dan kan men al in 2027 met weemoed terugkijken op het niveau van de hedendaagse nostalgie. Doodzonde, als je het mij vraagt.?