Misdaadcijfers, (geen) reden voor optimisme

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
,
Police line... (Foto: Flickr/Roby72)

De criminaliteit in Nederland is weer terug op het niveau van 1998. Of anders gezegd, de misdaadcijfers zijn fors omlaag gegaan. Of nog weer anders gezegd, de criminaliteit daalt niet meer. Allemaal waar als je de laatste cijfers over criminaliteit gelooft die het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) afgelopen maandag publiceerde.

Bij deze cijfers gaat het om het aantal geregistreerde misdrijven, variërend van verkeersmisdrijven, vernielingen en geweld. Is er reden voor optimisme? Of je blij moet zijn met de gepubliceerde cijfers hangt van een aantal zaken af: bijvoorbeeld waar je je bevindt of welke misdrijven je erger vindt.

Relatief
Veel voorkomende soorten misdrijven zoals verkeersmisdrijven, vernieling en geweld namen de afgelopen vijf jaar toe, meldt het CBS. Tussen 2002 en 2007 namen zij met respectievelijk 11, 13 en 18 procent toe. Ondanks deze stijgingen nam het aantal misdrijven af. Hoe dat kan? Het grootste aandeel in de totale criminaliteit wordt bepaald door diefstal. Meer dan de helft van de misdrijven behoort tot deze categorie. En laat deze nu net spectaculair gedaald zijn in vijf jaar tijd met maar liefst 28 procent. Ook neemt het aantal seksuele misdrijven af, maar misdrijven tegen het leven blijven weer stabiel.

Naast dat de publicatie van het CBS laat zien hoe subjectief je de misdaadcijfers kunt waarderen afhankelijk van het soort criminaliteit (is diefstal erger dan een verkeersmisdrijf?), maken ze nog iets anders duidelijk: het maakt nogal een verschil waar je woont. Bijna de helft van alle geregistreerde misdrijven vindt plaats in de 25 grootste gemeenten in Nederland. Je kunt hierbij tegelijkertijd concluderen dat de criminaliteit in grote steden is gedaald, de daling van de criminaliteit in het algemeen is gestagneerd en de misdaad al 2 jaar op hetzelfde niveau blijft.

Maar het hangt natuurlijk wel af van waar je bent: als je een inwoner van de hoofdstad bent merk je op dat Amsterdam Utrecht opvolgt als meest criminele stad, in onze lichtstad schrik je omdat Eindhoven op plek drie staat, en nog zuidelijker is Maastricht weer crimineler geworden.

Cijfers zijn crimineel
De misdaadcijfers geven reden tot optimisme als je bang bent voor diefstal in je huis, maar niet als je bang bent voor zakkenrollers. Dat is vorig jaar juist opvallend gestegen. Als je in een grote stad woont kun je optimistisch zijn vanwege de daling van criminaliteit, maar buiten de stad ben je tevreden omdat de stad onveiliger is. En in Rotterdam zijn ze nu voor de verandering blij dat Amsterdam een lijstje aanvoert. Maar neem het vooral ook met een korreltje zout: ook al is meten weten, misschien zijn er gewoon wel veel minder mensen die bereid zijn om aangifte te doen van een misdrijf.

Reacties (6)

#1 Cailleach Bheur

Dit soort cijfers zijn pas waardevol als de politieprestatie duidelijk is weergegeven. Als ze heel de dag met de poten op het bureau liggen, dan zegt een gedaald misdaadcijfer weinig over de veiligheid van het land.

  • Volgende discussie
#2 Arnoud

@ 1: als de criminaliteitscijfers werkelijk allemaal omlaag gaan, dan wordt het land veiliger. Of dit nu dankzij of ondanks politie-inzet gebeurt. Het is eerder lastig om eenduidig vast te stellen of de cijfers inderdaad omlaag gaan, aangezien het per categorie verschilt. Het hangt er maar vanaf wat je belangrijker vindt. Zelf vind ik het wel prettig dat diefstal afneemt, maar toch een stuk minder dat het geweld toeneemt.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#3 Cailleach Bheur

@2
Als de politie minder aandacht besteedt aan diefstal en meer aan geweld, dan gaan de cijfers van aantal geweldsdelicten omhoog en de diefstalcijfers omlaag.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4 Arnoud

@ 3: heb je bewijs voor deze aanname?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#5 Martijn

Heel belangrijk is dat dit gaat om de geregisteerde criminaliteit. Dat kan ook iets zeggen over aangiftebereidheid. Het SCP houdt slachtofferenquetes (“Bent u de afgelopen x maanden slachtoffer geworden van een misdrijf?”) en die geven een redelijk ander beeld (dat ook weer zijn problemen heeft.)

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#6 Ernst

Ja, ja. verkeersmisdrijven zijn betrappingsmisdrijven, dat wil zeggen dat die niet door iemand worden aangegeven, maar door de politie worden geconstateerd en tegelijkertijd opgelost (in bijna 100% van de gevallen). Dit staat erg goed als je een prestatiecontract bent aangegaan, en jouw carriere en die van je baas er van afhangen.

Voor delicten met een slachtoffer ligt het moeilijker, je moet je inspannen, en om de aangifte op te nemen, en om vervolgens opsporingsonderzoek te doen. Geen wonder dus dat de politie zich liever op betrappingsdelicten richt.

Menig slachtoffer van een misdrijf kan er van getuigen dat de politie er alles aan doet om niet op te treden, om geen aangifte op te nemen, en om het slachtoffer als veroorzaker van het probleem aan te merken.

Mooi voorbeeld: de reactie van de Raad van Hoofdcommissarissen op de stijgende trend in de misdaadcijfers. Nou, die cijfers zouden dus niet stijgen, het waren de slachtoffers die een optische stijging veroorzaakten, door vaker aangifte te doen.

Kortom, de schuldige aan de ‘vermeende’ stijging van de criminaliteit is duidelijk, dat zijn de slachtoffers ervan, die het veel te gemakkelijk gemaakt is om aangifte te doen. Je hoeft geen raketgeleerde te zijn om te snappen hoe bewerkstelligd zal worden dat er volgend jaar nog minder aangiftes worden gedaan, want mark my words, zo zal het gaan.

Leuke, recente eigen ervaring, halverwege een beroving bel ik de daders ahtervolgend 112. Ik bevind me (letterlijk) op de hoek van een politiebureau en beschrijf al rennend enigszins buiten adem de route die ik ren. Op een gegeven moment moet ik het opgeven (en eng was het toch, want stel je voor dat je 3 straatrovers inhaalt in je eentje). Teruggelopen, en na ongeveer een kwartier belde de politie terug met de vraag waar de rovers nu waren, dan zouden ze snel komen.

Van mijn rennend gedane aangifte noch van mijn melding van de beroving was later, toen de beroofde (na 4 dagen) aangifte te doen iets terug te vinden in de gegevens van de politie. Het was allemaal niet gebeurd, en dat terwijl ik zeker weet dat het allemaal wel gebeurd is.

Ook in mijn beroep moet ik vaak dreigementen gebruiken voor mensen die gewoon onmogelijk gemaakt wordt aangifte te doen van hun slachtofferschap, tot en met chantage aan toe.

De statistieken van de politie hebben niets maar dan ook niets met de werkelijkheid te maken. het de schuld schuiven op het slachtoffer (‘houd nou eens je mond, je laat de misdaadcijfers stijgen’) en de daders laten lopen, ach, je moet wel ee n blinde optimist zijn om iets anders te verwachten.

Ik wacht op maatregelen tegen de slachtoffers, dat je je laat slaan/beroven/verkrachten is al erg genoeg, maar dat je ook nog eens meent daarom onze statistieken te mogen verpesten, dat is natuurlijk al te erg.

  • Vorige discussie