Ik zou niet met een vrouw kunnen omgaan die andere oren heeft dan ik. Ik bedoel, met een vrouw die houdt van bijvoorbeeld de liedkunst van Frans Bauer of die genieten kan van Herman van Veen. U zult zeggen: maar dat is ook de kunst voor de laagopgeleiden. Dáár komt het door, dat je niet met zo iemand kunt omgaan. Daar zal het zeker ook door komen, maar er zijn veel hoogopgeleiden die houden van de orkestmuziek van Mozart of de pianomuziek van Chopin, en dat is ook muziek die ik onmiddellijk uitzet. Ik kan er gewoonweg niet naar luisteren. Het stoort me, die muzak.
Een vrouw moet op zijn minst van Bach houden. Gelukkig doet Jeanette dat. Ze houdt ook van Norah Jones, helaas, maar ik houd bijvoorbeeld weer van Black Sabbath met een nog jonge Ozzy. Jeanette houdt van Bach (en van Glenn Gould’s versies van Bach!), maar ze houdt ook van de voorlopers van Bach: Dufay, Byrd, Ockeghem, Palestrina.
‘Waar haal jij je muziek vandaan?’ vroeg ik haar. ‘Vroeger kocht ik de platen, later de cd’s, maar tegenwoordig luister ik op de computer naar YouTube,’ zei ze. ‘Dat doe ik ook,’ zei ik, ‘ik hoef niets te downloaden, ik luister alleen naar YouTube. Als ik verre reizen zou maken met een auto – ik heb niet eens een rijbewijs, dus ik kom niet zo ver – of met het vliegtuig, dan zou ik wel een verzameling Byrd-liederen willen hebben. Maar daar is allemaal nooit sprake van geweest. Ik ben een thuiszitter. Eng, hè? Maar dat krijg je als je een hartpatiënt bent.’
‘Hartpatiënt? Maar dan zal ik voortaan wat voorzichtiger met je omspringen!’
‘Alsjeblieft dankjewel, ja. Ken jij de naam Mathurin Forestier?’
‘Nee. Nooit van gehoord.’
‘Dat is geen schande. Alleen de specialisten hadden tot 2008 van die naam gehoord. In 2008 kwam er een plaat uit van Forestier met die Missa l’Homme Armé, en toen wisten nog een paar honderd liefhebbers ervan. Hij was een goede componist die geboren moet zijn rond het jaar 1470, dus hij werd ongeveer geboren toen Dufay stierf, hij was een tijdgenoot van Antonius Divitis en Nicolas Champion. Forestier heeft aan het Franse hof gewerkt als componist, en waarschijnlijk ook als koordirigent, dus dat moet zijn geweest onder Lodewijk XII van het huis van Valois. Er zijn nu nog een paar missen, twee octetten en vier liederen van Forestier bekend. Er moet natuurlijk nog veel meer te vinden zijn, maar dat is allemaal nooit beschreven. Wannneer Forestier stierf is bijvoorbeeld ook niet bekend. We weten niets van hem. Wikipedia heeft ook geen stukje over hem.’
‘Hij is dus niet zozeer een onbekende schakel in de muziekgeschiedenis, maar een onbekende.’
‘Ja, precies. Je kunt zijn stijl wel zien als een overgang van de muziek van Busnois naar die van Palestrina. Vijfhonderd jaar geleden duurde een muziekstijl nog honderd jaar, dat is tegenwoordig wel anders. Als je nu zegt dat je van, laat ons zeggen, de hiphop houdt, zegt iedereen: wat ben jij een ouderwetse lulhannes! Ken je een andere liefde van me, Galina Oestvolskaja?’
‘Daar zal ik nog zeer aan moeten wennen, lieverd. Een portje?’
Reacties (14)
Het Youtube-voorbeeld van Forestier kabbelt ongevaarlijk voort. Waarom vind je Chopin muzak en dit niet?
Mijn bezwaar tegen Chopins muziek is dat hij teveel nootjes in een stuk gebruikt, eigenlijk hetzelfde bezwaar dat ik heb tegen de Amerikaanse zangeressen van populaire muziek (ik ken hun namen niet, maar ik hoor af en toe hun muziek op de radio en de tv). Als ze ‘I love you’ zingen en dat ‘you’ moet op een G vallen, dan kan dat even duren.
Meer in het algemeen: muziek die in mineur geschreven is, staat mij aan. Serenades, marsmuziek, vrolijke hitsepitsjes en al het verdere opgewekte gedoe horen, voor mijn oren, niet tot de muziek. Geef mij maar een Requiem.
Forestier noem ik een goede componist, maar hij is lang niet zo goed als Dufay, Ockeghem of Byrd. Maar hij laat in deze Missa l’Homme Armé wel horen dat hij iets kan. Luister maar naar zijn Agnus Dei en Sanctus. Als iemand weet of er nog meer werken van Forestier zijn opgenomen: ik houd me aanbevolen!
Teveel nootjes ?!?!? Teveel nootjes:
http://www.youtube.com/watch?v=Q_UsmvtyxEI
Dit is een stukje uit Amadeus, neem ik aan (ik heb in mijn leven maar drie of vier films gezien). Mozart met een roze pruik op zijn kop etc. Die koning of afgezant van een koning kan dat wel gezegd hebben, maar hij kon ook wel eens gelijk hebben gehad.
Mijn bezwaren tegen de Mozart-muziek wil ik nog eens onder woorden brengen in een apart stukje, want die bezwaren zijn wat ingewikkelder dan die tegen Chopin. Mijn bezwaren tegen Mozart gelden ook bijvoorbeeld niet zijn pianowerk, mits dat wordt uitgevoerd door een eigenwijze pianist (!), die zich niet zo stoort aan de romantische tradities, bedoel ik.
Amadeus is de moeite waard, een buitengewoon aardige film. Dat het een loopje met de werkelijkheid neemt, ach… het blijft hollywood natuurlijk. Vooral mooi is dat de muziek van Mozart wordt opgehemeld en tegelijkertijd van het voetstuk wordt gehaald. Genialiteit is leuker in een kroeg dan in een tempel.
muziek die in mineur geschreven is, staat mij aan
:) Muziek in de Middeleeuwen en de Renaissance was modaal en dus per definitie niet mineur. De verdeling in majeur en mineur kwam pas in de Barok.
Meer muziek van Forestier weet ik niet voor je, maar als je wat onbekender werk wil ontdekken kan ik je aanbevelen eens te luisteren naar muziek van Barbara Strozzi (17e eeuw), een van de weinige vrouwelijke componisten van die tijd.
http://barbarastrozzi.blogspot.nl/
Muziek uit de Renaissance-tijd, de Franco-Vlaamse School, de Bourgondische tijd etc. mag dan wel niet in mineur geschreven zijn, maar ze maakt op ons toch wel degelijk de indruk op droeve toon te zijn bedoeld. Neem een willekeurig zangwerk van William Byrd of een willekeurige mis van Palestrina of een willekeurig werk van Gilles Binchois of John Dunstaple of van Tómas Luis de Victoria.
Het gekke (eigenlijk is het minder gek dan je denkt) is dat buiten op het plein een troubadour of minstreel zijn populaire, vrolijke liedjes zong, met de ketelmuziek die erbij hoort. Maar binnen (in het hof, of in de kerk: de plaatsen waar het geld werd verdiend) waren een paar componisten bezig, en die maakten droevige muziek. Ik heb tenminste uit die tijd niet één juichend Allelujah gehoord. Later kwamen die Allelujahs er wel, in de baroktijd. Helaas.
Dank voor je tip over Barbara Strozzi, ik kende haar nog niet. Ik ben nu YouTube aan het plunderen…
@ Kalief. Dit is een jongen die weet wat muziek is: http://www.youtube.com/watch?v=o0zuU2yYt3Y&feature=player_embedded.
Leuk stuk, Ben
Muziek … je kunt er uren over praten maar nooit het directe ervaren delen …
Musica est exercitium metaphysices occultum nescientis se philosophari animi – Arthur Schopenhauer
(Music is a hidden metaphysical exercise of the soul, which does not know that it is philosophizing)
De term ‘verwaande kwast’ was de eerste die me te binnen schoot. ‘Omhooggevallen schijnintellectueel’ was een tweede.
Direct daarna bedacht ik me dat iemand die zó over muziek kan schrijven de moeite en aandacht niet eens verdient. Je eigen smaak als verhevener doen voorkomen door andermans smaak als minder af te doen is natuurlijk een zwaktebod van jewelste.
Om je eigen smaak de volle waarde te geven, en verhevener te doen lijken door dat goed op te schrijven, en niet meer dan dat, is natuurlijk ook moeilijk. Té moeilijk, voor Ben Hoogeboom. Te hoog gegrepen.
Dan maar een anders’ smaak proberen af te kraken. Als ‘laagopgeleid’ nog wel. Niet Ben Hoogeboom, die is natuurlijk ‘hoogopgeleid’. Daardoor heeft hij smaak. Goede smaak.
Geen gevoel voor stijl, natuurlijk. Of fatsoen. Manieren.
Wel arrogantie. Neerbuigendheid.
Geen schrijftalent.
En geen goede smaak ook, eigenlijk. Benepen gereformeerde burgermanssmaak. En neerbuigendheid.
Bah, Ben Hoogeboom.
U kunt niet lezen, meneer. Het stuk is gesteld in het meest eenvoudige, ironische Nederlands.
En zo is het maar net…
Echt om te kotsen, zo uit de hoogte.