Kaart des Tages – Polen in 1138

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Vorige week maakte de Poolse premier Jaroslaw Kaczynski nog een mega-Godwin door te beweren dat zonder de Tweede Wereldoorlog Polen een veel hoger inwoneraantal had gehad en dus anno 2007 alsnog recht heeft op een zwaardere stem in de Europese Unie. Nu weet iedereen die een beetje verstand heeft van Europese geschiedenis dat de omvang van Polen door de eeuwen heen nog sterker fluctueerde dan het gewicht van Oprah Winfrey in de afgelopen vijftig jaar. Opmerkelijk is dus ‘de ontdekking’ van een kaart uit 1138: Poland at the time of the death of Boleslav the Wrymouthed. Wrymouthed betekent zoiets als het hebben van een scherpe tong danwel het verpakken van je boodschap in ironie (verbeteringen van native speakers zijn welkom) iets wat de botte Kaczynski nog moet leren. Op de kaart is te zien dat de grenzen redelijk overeenkomen met het huidige Polen. Afgezien van de delen die door de Pruisen (een Baltische stam, later vervangen door Duitse kolonisten) en de Sileziërs werden ‘bezet’. Conclusies mag u zelf trekken.

Reacties (21)

#1 HansR

Ja Polen de trekharmonica. Let vooral op het commentaar bij het strangemaps-artikel: Pomerans (in het noorden van Polen) zijn verslagen door Boleslav. Kun je wel!

Ik wil eigenlijk wel weten hoe Polen er uit zag ten tijde van Conan de Barbaar.

  • Volgende discussie
#2 Bismarck

Tja, aangezien Polen nogal eens haar grenzen verschoof (of liet verschuiven), zal er allicht een moment (of meerdere?) zijn geweest, waarbij de grens aardig leek op die van tegenwoordig.

Wat wil poster met dit kaartje eigenlijk zeggen? Moet Polen west-oost-Pruisen maar weer afgeven (incluis Danzig), net als Silezie?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#3 Cerridwen

@2: de poster wil met dit kaartje niets anders zeggen dan dat het een opmerkelijk kaartje is. Wat de oorspronkelijke makers met dit kaartje wilden zeggen is vooralsnog onduidelijk. De stijl doet vermoeden dat het uit jaren ’30 Duitsland komt….

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4 Crachàt

Ik ben het volmondig eens met je eerste alinea, Cerridwen, maar over de tweede heb ik zo m’n twijfels. Tenzij er een uitstekend soort Engels gesproken werd in dat tijdsvak op die plek door jou vernoemd.

Ik vond het al bij al een hilarische uitspraak van Kaszik. Meer van dat calimeraans nationalisme – dat werkt immer goed.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#5 p

En godverdomme weer geen woord over de Kaschuben!

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#6 Yevgeny Podorkin

# 2
Bekentenissen van de poster? Verpakt liefst met scherpe tong zijn boodschap in ironie.

En het erge is…het valt mij óók nu pas op…

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#7 Bismarck

@3/6: Of is het niet toevallig dat op het door poster geplaatste kaartje “Hungary” over zo’n groot gebied is uitgesmeerd?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#8 Carlos

Wie is die poster eigenlijk?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#9 Bismarck

Dat vraag ik me nou ook af!

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#10 Bismarck

Stel we zouden nog steeds onze regeringsleiders van bijnamen voorzien, wat zouden we dan maken van Jan-Peter, Wim, Ruud?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#11 Bismarck

Voorzetje: Ruud de loshand.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#12 Crachàt

Jan Peter de Onnozele Trut.

Overigens twijfel ik sterk aan Crachàts reactie, die 4 daar, als het nu es een Duitsch kaartje is voor de Internationale markt?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#13 esgigt

Wellicht is het beter de stemverhoudingen af te stemmen op de bevolking toen deze nog echt stabiel was : 65 miljoen jaar BC.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#14 p

De term “vervangen door Duitse kolonisten” mag worden afgezwakt. In het kader van de reformatie leidde een van de stokpaardjes van de protestanten, godsdienst in je moers taal, tot een cathechismus in het Pruisisch. Dat doe je niet als het niet gesproken wordt, derhalve woonden en leefden Duitstaligen en Pruisischtaligen in de zestiende eeuw nog naast elkaar.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#15 arieT @ A Clear Blue Sky

Hoewel gevoed door naar mijn mening verkeerde sentimenten, heeft hij ergens een punt. Het is, wederom naar mijn mening, idioot dat een handjevol personen, die net de meerderheid van een land vertegenwoordigen, bepalen wat er in Europa gebeurt. Ik vind dat ook, maar dat heb ik weleens eerder gezegd, dat we onze vertegenwoordigers in Europa rechtstreeks moeten kiezen, en de nationale regeringen zich er lekker buiten moeten houden. Die zijn er om op lokaal niveau de zaken te regelen. Niet op supra nationaal niveau.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#16 Bismarck

@14: Daar heb je wel een punt. Hoewel er fors gekoloniseerd werd, was er ook sprake van germanisatie respectievelijk polonisatie van de Pruisen, waardoor ze uiteindelijk niet meer van deze twee volkeren te onderscheiden werden. Een soort assimilatie dus.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#17 Cole

Deze ‘map’ staat ook in de Duitse Wiki: Schlesien en Boleslaw

Kennelijk is er sprake van Duitse kolonisering (=immigratie?) van (Nieder) Schlesien na de Mongoolse decimering van de Poolse bevolking in 1241.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#18 Bismarck

@17: Dat is dan wel grappig, want precies de omgekeerde vervanging was opgetreden na de inval van de Hunnen en de grote volksverhuizingen! Toen bezetten de Slaven de door de Germaanse stammen ontruimde gebieden ten oosten van de Oder-Neisse (en zelfs een stukje ten westen daarvan).

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#19 p

Toen bezetten de Slaven de door de Germaanse stammen ontruimde gebieden ten oosten van de Oder-Neisse (en zelfs een stukje ten westen daarvan).

Er is sprake geweest van een veel gecompliceerdere situatie dan eenvoudige vervanging van volkeren. Dat laatste concept is meer uit de fantasie van negentiende eeuwse nationalisten ontsproten, pan-slavisten zowel als duitse, om het wel en wee van hun favoriete volkeren te volgen. The devil, echter, is in the detail, zoals de Fransen dat zo mooi kunnen zeggen.

Neem nu de germaanse stam Warnen, uit Oost-Duistland, al vermeld door Tacitus. De naam verklaart zich uitstekend als germaanse naam: de gewaarschuwden. Toen dat gebied slavisch was werd het gebied door een slavische stam Varnes bezet. Wat nu? Mogelijk is het gebied van de Warnen een geografische aanduiding geworden, en daarna zijn de slaven die er woonden naar die streek genoemd. Zoals de Bataven de naam Betuwe hebben nagelaten, en er tegenwoordig Betuwers woonde. Maar mogelijk is ook dat de bestaande germaanse stammen in slavisch gebied door onzorgvuldige schrijvers simpelweg op een hoop werden geveegd met de slaven. Er meer van dit soort voorbeelden: De germaanse stam Usipeti draagt een keltisch naam, bijvoorbeeld.

De germaanse literatuur laat zien dat wat de romeinen “gens” noemden vaak maar losse verbanden waren. Zelf benoemde de adel zich liever als afstammeling van een geslacht, namen die zich kenmerken door de uitgang -ing. Merovingen, Nibelingen, Scyldings, Silling Vandalen, Thuringers. De Gothen vielen net zo makkelijk uiteen in Thervingi, Greuthungi en Amalfingen. Sommige door de Romeine aangehaalde stamnamen lijken zelfs niet veel meer dan geografische benamingen: Ampsivarii betekend niet veel meer dan zij die rond de Eems waarden.

Veel “volksverhuizingen” zullen niet meer dan vervanging van een laag der edelen zijn geweest. In Frankrijk: Frankische adel sprak frankisch, Romeinse burgers vulgaatlatijn en tot in de vroege middeleeuwen zijn er boeren geweest die Gallisch bleven praten. En in Bretagne zelfs tot heden.

De Angelen lijken daarentegen echt in hun geheel verhuisd te zijn: er zijn talloze nederzettingen in Angeln abrupt verlaten, lijkt archeologie aan te kunnen tonen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#20 SN

”De naam verklaart zich uitstekend als germaanse naam: de gewaarschuwden.”

Doet er niet zo toe qua betoog, maar desalniettemin: de wiki legt de naam uit als “verdedigers”, wat vanuit het duits moeilijk valt te verklaren, maar in het Scandinavisch vrij logisch is. (vern NO, værn DK – bescherming, verdediging)

En wat Polen betreft, d’r zijn ook nog wel een paar periodes aan te wijzen dat Polen wegens een algemene bestaansuitval nul inwoners had. En als Napoleon er niet was geweest was dat waarschijnlijk nu nog zo, dus wat dankbaarheid richting het franse stukje EU zou ook niet ongepast zijn…

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#21 Bismarck

@20: Scandinavisch = Germaans (De Germanen zijn oorspronkelijk uit Scandinavie afkomstig en verbreidden zich in de paar eeuwen voor en na 0 naar noordelijk en centraal europa).

  • Vorige discussie