Het vrije woord

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
,

Wie nog wel eens wat oude media leest, heeft het misschien al meegekregen. De Mare, het Leidse universiteitskrantje waar ondergetekende zijn brood verdient, ligt onder vuur. Een probleem dat wel op meer universiteiten speelt, trouwens.

Waarom vinden die dode bomen het nou erg als een klein, onbelangrijk krantje aan een klein, onbelangrijk universiteitje gekortwiekt wordt? Allereerst omdat veel journalisten zelf ooit voor zo’n krantje hebben gewerkt, natuurlijk. Maar ook omdat universiteiten bij uitstek plaatsen zijn waar discussie, openheid en eerlijkheid zouden moeten spelen. Een omgeving voor mensen die niet uitsluitend uit de propagandaruif van persvoorlichters wil eten.

Zo denkt de Leidse Universiteitraad er ook over trouwens. Zij startte een petitie om ons te redden. Maar wie komt er nou op voor die andere universiteitskranten?

Reacties (15)

#1 Peter

De overheid wil dat de universiteiten zich netjes (d.w.z. volgens de Balkenende normen en waarden) gaan gedragen: De profesoren moeten hun salarissen een beetje indammen, de studenten moeten weer eens behoorlijke cijfers halen. Maar waarom de universiteiten de regering tegemoet willen komen door de studentenbladen aan de ketting te leggen is me een raadsel. Al jaren valt er eigenlijk niks te vrezen van de inhoud. Wanneer hebben we voor het laatst gehoord dat een artikel in Propria Cures tot opstandig vermaak in de media leidde? De meeste u-bladen overstijgen het nivo van een gemiddelde schoolkrant allang niet meer en meten zich de lay-out van een doorsnee blote tietenblad aan.
Dat het Leidse schoolkrantje De Mare aangepakt wordt kan ik me voorstellen. Dat is zo’n beetje nog het enige blad dat gevaarlijk wil zijn voor de regering. Dat blad laat nog wel eens een professor aan het woord die Balkenende van dictotariale trekjes beticht en zijn kritiek op de anti-terreurmaatregelen ventileert.
Studenten horen ook hun eigen podium te hebben. Afblijven dus.

  • Volgende discussie
#2 Joost

Petitie getekend!

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#3 annoesjka

Het is een schande. Veel journalisten beginnen (zijn begonnen) hun carrière bij zo’n universiteitsblad. Staat zelfs ook in hoger aanzien dan sommige regionale kranten.
We hebben het hier over de komende generatie(s) journalisten, die goed worden dankzij de hoogstaande kwaliteit die universiteitsbladen pretenderen na te streven. Als je hun onafhankelijkheid in de ban doet, doe je ook concessies wat kwaliteit betreft.
Op het moment dat deze universiteitsbladen hun onafhankelijkheid verliezen, kun je als beginnend journalist nog beter voor een buurthuiskrantje werken dan voor een universiteitsblad. Is dat wat we willen voor de reporters die straks de goede journalisten van nu gaan opvolgen?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4 Bart

Nou, ik kan er op zich nog wel begrip voor hebben als een universiteit zegt dat het laten rijpen van journalistiek talent niet tot haar takenpakket behoort.

Dat is nu meer een soort bij-effect van wat je als universiteit wèl wilt hebben: een gemeenschap van kritische, betrokken studenten en medewerkers. Zo’n gemeenschap creëer je niet met een wekelijks jubelmailtje van de persvoorlichting.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#5 annoesjka

@4 – Dan moeten ze ook niet, als er een vacature is, journalisten vragen. Dat zou de redactie alleen gevuld worden door (oud)studenten, en dat is domweg niet het geval. Althans, niet in de bladen van de VU en de UvA.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#6 Mark

De uni geeft het blad uit, dus bepaalt de koers. Daar is alleen aan te ontkomen als er veel protest wordt gemaakt, dan is het weer te slecht voor het imago om de krant op te heffen of te muilkorven.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#7 Teun

@6 ”De uni geeft het blad uit, dus bepaalt de koers. Daar is alleen aan te ontkomen als er veel protest wordt gemaakt”

Zeggen de Maagdenhuisrellen je iets? Het hele idee is juist dat “wie betaalt, bepaalt” hier niet op zou moeten gaan omdat Universiteiten plaatsen voor vrijdenkenden en frisse ideeen horen te zijn. Er worden wel meer verworvenheden uit de jaren ’60 teruggedraaid de laatste tijd, maar dit is er een ontwikkeling waar je niet blij mee kan zijn.

zoals gezegd: het is niet alleen een voedingsbodem voor goede journalisten, maar ook een plaats voor wetenschappers en filosofen om hun mening over de samenleving kwijt te kunnen en om de organisatie van een universiteit scherp te houden. Tegenwoordig kun je CvB’s bijna zien als raden van bestuur van multinationals, incl. de dito “old boys network” en vergoedingsperikelen. Universiteitsbladen zouden er moeten zijn om hier een vinger aan de pols te houden, maar tegenwoordig is het niet meer not done om criticasters te muilkorven, dus doen universiteitsbestuurders dat ook.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#8 annoesjka

@6 – Bij andere bladen die worden uitgegeven door een bedrijf maar onafhankelijk dienen te zijn wordt die onafhankelijkheid verzekerd door een redactiestatuut en -raad. Dat is een hele normale gang van zaken, maar opeens wil bijvoorbeeld de Leidse universiteit daar vanaf.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#9 Bart

@6: de medewerkers van het NOS-journaal worden betaald door de overheid, vanuit het geld van OC en W. Toch kunnen zij kritische berichtgeving brengen over Plasterk en zìjn baas, Balkenende.

Mijn persoonlijke opvatting is dat Nederland daar een aangenamer land van wordt.

Wat er nu in Leiden lijkt te gebeuren, volgens dezelfde analogie, is dat de directeur van de STER het NOS-journaal wil verbieden om nog nieuws over Albert Heijn te brengen. Dat is immers al afdoende in de reclameblokken gebeurd.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#10 Mark

Ik zeg niet dat ik het ermee eens ben (dat ben ik dus niet), maar dat het zo dreigt te gaan gebeuren. Dat kan alleen met groot protest tegengehouden worden. Anders is de houding: zij betalen dus zij bepalen. Omdat de uni tegenwoordig “een bedrijf” is.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#11 Anoniem

Voordat de opgewonden proteststudent in ons wakker wordt, moeten we misschien iets beter weten wat er precies speelt? ‘Vrijheid van meningsuiting’, ‘universitair discussieforum’ en ‘podium voor studenten’, allemaal leuk en aardig, maar de Mare staat nu niet bepaald bekend als kwaliteitskrant waarin de journalistieke standaard hoog is. Ook in deze hele kwestie is de berichtgeving dubbelzinnig: de universiteit verbiedt helemaal niks, maar draaien de subsidiekraan halfdicht (Mare mag best, zoals iedere andere ‘kwaliteitskrant’ advertenties plaatsen om zichzelf te bedruipen); het enige ‘nieuws’ dat Mare niet meer ‘mag’ berichten en dat is overgenomen door de universitaire nieuwsbrief zijn de Mededelingen: dat wil zeggen: aankondigingen van promoties, oraties en het menu in de mensa. En voor de rest: slechte journalistiek, tendentieuze stukken en weinig ruimte voor kritiek en zelfreflectie. Dit riekt naar schoolkrantsyndroom.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#12 Roy

@11: oimoi, had me even gewaarschuwd voor ik de petitie tekende :)

Als ik trouwens heel eerlijk ben is de journalistieke standaard op het blad van mijn alma mater, de UU, ook niet bijzonder hoog te noemen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#13 BartB

@Parrhêsia: anders klik je de volgende keer even op de links voordat je commentaar geeft. De universitaire mededelingen zìjn al verdwenen uit Mare, tot groot verdriet van veel lezers. In het plan van het college van bestuur volgt daarop ook nog het nieuws.

Nieuws als: ‘studentenvereniging geeft leden die gasten met glas het ziekenhuis in slaan een interne straf van slechts enkele maanden’, ‘hoogleraar maakt beloftes over inhoud cursus niet waar’, ‘buitenlandse studenten ernstig de sjaak op de kamermarkt’ en ‘groot gedeelte docenten bij Letteren scoort onvoldoende voor Engels’ werd verleden jaar door Mare gebracht, en is relevant voor (een deel van) de lezers. Is het goed voor de universitaire gemeenschap als dat in de universiteitskrant staat? Ik denk het wel. Gaan de persvoorlichters dat in de nieuwsbrief zetten, voortaan? Ik denk het niet.

Dat de Mare geen heel erg goede krant is ben ik met je eens. Maar dat is juist een argument om op te houden met continu de personele bezetting af te knijpen, en niet om het blad op te heffen.

Problemen met tendieusheid of slechte journalistiek kun je altijd aankaarten bij de redactie of de onafhankelijke redactieraad. Maar heel misschien lees je gewoon niet altijd even goed – net als nu.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#14 Anoniem

Misschien vinden sommige lezers het een beetje moeilijk om nu ineens de berichtgeving van Mare wel ‘at face value’ te geloven. Sommige lezers zijn wat terughoudender met complotgedachten over censuur als de Mare hier de enige bron voor is en die tot nu toe niet zo betrouwbaar is gebleken. (En dan tel ik dat tendentieuze stukje van Christiaan Weijts in de NRC even niet mee (waar het genoemde voorbeeld over het academisch Engels uit vandaan komt). In Leiden beginnen de mensen inmiddels ook te geloven dat Weijts deze hele toestand over zichzelf afgeroepen heeft met zijn riooljournalistiek, denk alleen al aan het schandaal rond de hervormingen bij Letteren. Dat ís aangekaart bij de redactie, maar geen rectificatie gezien).

De mededelingen verschijnen inderdaad al geruime tijd in de nieuwsbrief, maar ik geloof niet dat ook maar iemand dat betreurt. De meeste mensen die ik ken lezen de Mare (en de nieuwsbrief) toch alleen online. Als dat verhaal over het recht om nieuwsberichten te publiceren waar is is het natuurlijk een schande. De tragiek van Mare is dat steeds minder mensen dat geloofd. Want is dat nou allemaal waar? Of betekent ‘geen nieuws meer mogen brengen’ eigenlijk: ‘geld van de universiteit krijgen om 1 keer in de 2 weken te verschijnen’? Waarom niet zelf adverteerders werven zoals de meeste kranten, ook de kritische ‘luis in de pels’ opleidingskrantjes, doen? Is ‘minder geld krijgen’ echt hetzelfde als ‘gecensureerd’, ‘beknot’ of ‘gemuilkorft’ worden?

Goed lezen is ook: je niet met huid en haar overleveren aan de campagne van één partij. Mare schreeuwt moord en brand–maar het begint al met al een beetje op het verhaal van peter en de wolf te lijken.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#15 Anoniem

@14: oeps, sorry, moet zijn “De tragiek van Mare is dat steeds minder mensen dat geloven.”

  • Vorige discussie