De VVD en het CDA pleiten wederom voor een kiesdrempel. En niet zomaar een hobbeltje, het CDA zit te denken aan 3 of 4 zetels. De VVD doet er een schepje bovenop en pleit maar liefst voor 7 zetels.
En alhoewel ik zelf soms vraagtekens zet bij partijen die op lokaal niveau niets te betekenen hebben maar meteen de Tweede Kamer in willen, vind ik 7 zetels wel heel erg fors. Er zijn wel degelijk partijen die ook met 1 of 2 zetels een uniek geluid kunnen laten horen.
Reacties (30)
Het eigenbelang is wel heel duidelijk hier. Een alternatief zou zijn om de partijdiscipline-cultuur eens af te schaffen. Dan kunnen ze ook mooi bij zichzelf beginnen. Scheelt een hoop afsplitsingen en eenmansfracties.
Wat historische data bij dit verhaal:
http://www.datagraver.com/case/aantal-fracties-in-tweede-kamer-op-record-1 (het zijn vooral de afsplitsingen die voor de fragmentatie zorgen nu)
http://www.datagraver.com/case/aantal-deelnemende-politieke-partij-bij-verkiezingen-tweede-kamer-sinds-1918 (het aantal werkelijk deelnemende partijen valt mee)
@2: het aantal werkelijk deelnemende partijen valt mee
Inderdaad, het aantal ingeschreven partijen is hoger dan het aantal wat uiteindelijk aan de voorwaarden voldoet om daadwerkelijk mee te doen.
@3: En zelfs het aantal ingeschreven partijen staat op dit moment nog niet op een record.
@0: “ik zelf soms vraagtekens zet bij partijen die op lokaal niveau niets te betekenen hebben maar meteen de Tweede Kamer in willen”
Wat een vreemde stelling is dat. Zou je dat eens kunnen onderbouwen? Wat mij betreft zijn gemeenteraadsverkiezingen (en in feite ook de provinciale, ware daar niet de 1e Kamerverkiezing) iets totaal anders dan nationale verkiezingen en hoeven daar dus niet dezelfde setjes partijen aan deel te nemen. In feite kun je zelfs stellen dat landelijke partijen bij gemeenteraadsverkiezingen niets te zoeken hebben (afgezien dat ze via de gemeenteraadsverkiezingen in de grote steden landelijk beleid proberen te beïnvloeden, maar dat is in feite oneigenlijk gebruik van de gemeenteraadsverkiezingen).
@topic: Grondwettelijk gezien bestaan er helemaal geen partijen en in een wat verder verleden waren er evenveel fracties als zetels (pas vanaf eind 19e eeuw ontstond de Nederlandse partijendemocratie, daarvoor waren alle volksvertegenwoordigers onafhankelijken). Elke kiesdrempel (dus ook de bestaande, die nogal eens vergeten wordt) verkleint alleen maar de keuzevrijheid van de kiezers.
De VVD is zeker vergeten dat in de Bondsrepubliek hun zusterpartij FDP die kiesdrempel ook niet heeft gehaald?
Als je als partij slechts 1% van de bevolking bedient, kun je echt niet tot in de eeuwigheid 40% van de kiezers voor de gek houden.
@5: Wat een vreemde stelling is dat. Zou je dat eens kunnen onderbouwen?
Ik vind het rieken naar opportunisme, een bekende kop erbij en zetels halen. Leuk en snel de politiek in, zeg maar.
Hey de VVD doet een Erdogangetje! Maar goed de VVD is dan ook dictatoriaal en mag graag de kiezer beïnvloeden met Fascisme en valse zusterpartijen… dus het is niet raar dat ze een PiS/Erdogan dingetje doen. Past wel bij ze.
Elke partij met “vrijheid/vrij” in zijn naam? Mag je nooit vertrouwen.
En dan lees je die reacties er onder :”Gewoon om te voorkomen dat je je hier wortelt! DENK daar maar eens over na!”… en maar afvragen waarom Henk Racistisch genoemd word door de andere Nederlanders :D.
Kiesdrempel> De zetels worden verdeeld onder de partijen die boven de kiesdrempel uitkomen.
Situatie is dat de traditionele partijen nu stemmen verliezen aan kleinere nieuwkomers. Het landschap versnippert.
Door kiesdrempel te verhogen, kan men borgen dat men nog steeds een grote vertegenwoordiging in de kamer houdt ondanks dat steeds minder stemmen naar de partij zijn gegaan.
Gewoon ordinair eigenbelang om het verlies in stemmen niet tot een verlies in zetels (lees: macht) te laten leiden.
Persoonlijk had ik niets anders verwacht.
@7: “Ik vind het rieken naar opportunisme, een bekende kop erbij en zetels halen. Leuk en snel de politiek in, zeg maar.”
Prima toch? Als mensen menen dat die bekende kop hen goed vertegenwoordigt, moeten ze er vooral op stemmen.
De volksvertegenwoordiging moet niet te hoogdrempelig worden, want anders is het argument “richt dan een eigen partij op” naar mensen die teleurgesteld zijn in de politiek omdat ze alle huidige partijen maar niets vinden wel een erg lege huls. Dan wordt dat: “Richt maar een eigen partij op, zorg dat je in minstens dertig gemeentes raadsleden hebt en in drie provinciale staten een vertegenwoordiging en dan mag je meedoen met de landelijke verkiezingen”. Daarmee zeg je eigenlijk “Jammer dan, je hebt geen andere optie”.
Daarnaast blijft mijn andere argument staan: Landelijke partijen hebben helemaal niets te zoeken in lokale verkiezingen, die moeten zich bezig houden met de politiek op een ander bestuursniveau. Dus dat afdwingen zie ik al helemaal niet zitten.
Met kiesdrempel hadden toch een aantal partijen die nu in het parlement zitten het nooit gehaald. SP bv, Partij v/d Dieren, maar ook Groenlinks en D66 hebben hun ‘weinig zetels’ tijden gehad. Dan zit je op gegeven moment met slechts een paar partijen *brr* . Dat is pas de dood voor de stemopkomst.
@12: [ Met kiesdrempel hadden toch een aantal partijen die nu in het parlement zitten het nooit gehaald. ]
Daarom moet de huidige kiesdrempel van één zetel gehandhaafd blijven… voor 4 jaar. Als men dan bij de volgende verkiezingen geen 5 zetels haalt, dan heb je genoeg kans gehad een politieke reputatie op te bouwen en als dat dus niet genoeg zetels oplevert, wegwezen.
Alternatief is de coalititieregeringen verbieden en partijen pro rata ministersposten geven, geen regeerakkoord meer nodig, geen lange coalitieonderhandelingen.
Dan kan iedere partij vrij en getrouw aan het verkiezingsprogramma stemmen en krijgt het volk eindelijk een stuk correctere stem in het parlement in plaats van het huidige uitruil-gekonkel met veel verliezers.
@11: Ho Bismarck, afdwingen wil ik niets. Ik geef enkel mijn gevoel weer over dit onderwerp.
Waarom zouden mensen die bewust op een marginale partij stemmen die een zetel haalt niet in de Kamer vertegenwoordigd mogen worden?
Op zich geen slecht idee. Ik vind dit in ieder geval een beter plan dan die pogingen om afsplitsers tegen te zitten. Het risico van afsplitsing is essentieel in de huidige cultuur van fractiediscipline.
Maar je uitgebrachte stem laten verdelen over de partijen waar je niet voor gekozen hebt, is natuurlijk een heel slecht plan. Het zou toch op zijn minst mogelijk moeten zijn om door lijstverbindingen de verloren stemmen bij een gelijkgezinde partij uit te laten komen. En mocht geen partij met wie je een lijstverbinding bent aangegaan de drempel halen, dan mag je er achteraf nog eentje uitkiezen.
@13: “dan heb je genoeg kans gehad een politieke reputatie op te bouwen en als dat dus niet genoeg zetels oplevert, wegwezen.”
En waarom is minder dan 5 zetels niet genoeg? Wat mij betreft heb je met 1 zetel prima bewezen dat je thuishoort in het parlement. Die ene zetel wordt je in Nederland al afgenomen als je niet minstens de kiesdeler gehaald hebt (maar toch recht zou hebben op een restzetel vanwege de ook al voor kleinere partijen ongunstige D’Hondt methode).
@17: [ En waarom is minder dan 5 zetels niet genoeg? ]
Omdat NL een coalitieland is en dat werkt alleen lekker met 3-5 grote partijen en niet met enkel kleine partijen zoals straks gaat gebeuren. Het is nu eenmaal veel moeilijker om met 6 partijen een coalitieakkoord te sluiten én te handhaven dan met 3.
In landen als Italië en Griekenland kennen ze grote bonussen voor de grootste partij om het land regeerbaar te houden, wil je dat schrikbeeld werkelijkheid laten worden? Kies dan toch maar het Zwitserse model.
@18: “In landen als Italië en Griekenland kennen ze grote bonussen voor de grootste partij om het land regeerbaar te houden”
Nou geef je niet echt een goed argument, want laten we zeggen, het werkt daar met al die bonussen dus voor geen meter, met stabiel regeren. Het is ook onzin dat een coalitie met meer kleinere partijen (of zelfs onafhankelijken) niet zou kunnen (genoeg landen waar ze dat wel doen). Gewoon een kwestie van ook wat losser zijn in je regeerakkoord. Zijn we in Nederland tegenwoordig iets minder gewend (vroeger wel trouwens, dus weer een bewijs dat het wel kan).
Bovendien is dat “regeerbaar” ook maar relatief. Dan doe maar lekker een tijdje zonder regering (werkt zowel in Nederland als België behoorlijk goed, gedurende de lange formaties, waarin weer zo’n dichtgetimmerd regeerakkoord gemaakt moet worden, dat geheel ten koste gaat van de wetgevende macht van het parlement), het gaat immers niet om de regering, maar om de volksvertegenwoordiging bij de verkiezingen. Laten we de hoofdzaak even niet uit het oog verliezen.
@18 “Zoals straks gaat gebeuren” vind ik nogal wat. Dit soort verregaande wetten doorvoeren op basis van niets dan peilingen waarbij preventief wordt gezocht naar oplossingen voor een probleem dat zich nog niet voordoet…
@19 Kijk ook naar Spanje, daar kunnen ze met de facto 2 partijen nog niet eens een coalitie smeden…
@19: [ Nou geef je niet echt een goed argument, ]
Dat was meer een vraag hoor, en ik zeg ook helemaal nergens dat het goed werkt.
@20: Dat stond al te gebeuren in 2012, totdat een hoop mensen opeens strategisch VVD of PVDA gingen stemmen. Ik zie dat deze keer niet meer lukken.
Maar zoals gezegd, we moeten m.i. gewoon van dat coalitiegedoe af en weer gaan stemmen in de kamer zoals in het verkiezingsprogramma beloofd.
Oplossing is simpel, enkel mensen die met voldoende voorkeurstemmen in de 2de kamer zijn gekomen mogen hun zetel behouden als ze zich afsplitsen, niet genoeg voorkeurstemmen dan zetel inleveren bij vertrek, klaar.
@21:
Dat werkt niet, omdat er meer dan twee oplossingen zijn voor elk vraagstuk, me als gevolg dat het vaak voorkomt dat geen enkele aanpak een meerderheid heeft. Bovendien hangen vraagstukken met elkaar samen, denk aan de begroting.
Coalities zijn onvermijdelijk. Alleen als je het aantal partijen drastisch verkleint zijn deze niet nodig, maar dat is met de huidige situatie in Nederland niet mogelijk.
@22: Dat is iets heel anders. Hier gaat het om de situatie tijdens verkiezingen. De VVD zegt eigenlijk met zoveel woorden dat het af wil van de SGP, CU, GL en PvdD (of in het algemeen elke partij die op enigerlei moment minder dan 5% van de stemmen haalt bij verkiezingen). #8 haalt terecht aan dat hoge kiesdrempels en sterk autoritaire regimes nogal correleren en dat die correlatie niet op toeval berust (Hongarije en Rusland mogen hier naast Turkije en Polen ook als voorbeeld aangehaald worden).
Ik zie niet welk probleem de VVD en het CDA hiermee nu willen oplossen. Het verandert niets aan het moeten samenstellen van een coalitie uit meerdere partijen. De grotere partijen zouden hierdoor allemaal iets groter worden, maar veel scheelt het niet. Je hebt nog steeds 3 of meer partijen nodig voor een coalitie met een ruime meerderheid. Tegelijk heb je wel veel mogelijkheden voor politieke vernieuwing afgesloten. Ik vind kleine partijen, vooral zij die bij verkiezingen ook echt gekozen zijn, een zeer nuttige rol spelen. Ze zorgen dat ook afwijkende minderheidsstandpunten vertegenwoordigd worden in het debat. Dat is een groot goed: de volksvertegenwoordiging moet immers het _hele_ volk vertegenwoordigen. Dus ook al zou ik nooit op de SGP stemmen en waarschijnlijk ook niet op de PvdD: ik vind het belangrijk dat ze vertegenwoordigd kunnen zijn in het Parlement en hun visies ook kunnen inbrengen in het debat.
@23: [ Dat werkt niet, omdat er meer dan twee oplossingen zijn voor elk vraagstuk, me als gevolg dat het vaak voorkomt dat geen enkele aanpak een meerderheid heeft. ]
Oh, jeee … dan moeten we gaan polderen … zoals de Zwitsers het al zo lang doen. Dan ontstaan er gewoon gelegenheidscoalities waarbij een paar partijen een beetje water bij de wijn doen om tot een meerderheid te komen. Zo wordt de stem van het volk veel meer recht gedaan. Veel meer dan dat één regeringspartij zijn standpunt 100% doordrukt in ruil voor een standpunt van de coalitiepartij waar zij het 100% mee oneens zijn.
Dat is al de praktijk in Nederland. Een groot deel van de partijen in de tweede kamer is op enig moment onderdeel geweest van een gelegenheidscoalitie. Een ding waar dit in elk geval niet voor gezorgd heeft is het volk het gevoel geven dat er recht gedaan werd aan hun stem.
Niks mis met een stevige coalitie.
@27: [ Niks mis met een stevige coalitie. ]
Daarom rijden we nu 130, waar geen meerderheid voor was.
Zullen we de kiesdrempel maar gelijk 50% maken?
En laten we het aantal zetels in het parlement terugbrengen tot 1, dan wordt het land zeker bestuurbaar.
@29:
Ik weet dat je sarcastisch bent, maar wat haat ik die uitdrukking toch.
Het land moet bestuurbaar / regeerbaar blijven. Elke politicus die dat soort teksten durft te bezigen zouden ze eigenlijk meteen op het Binnenhof aan de schandpaal moeten ketenen.