Het is wrang om te constateren dat hetzelfde irreële gedrag dat zorgde voor een opgeblazen financieel systeem er nu voor zorgt dat niet alleen dat systeem in elkaar dondert, maar tevens de gewone economie.
Eigenlijk het ultieme bewijs dat economische beschaving niet veel meer is dan een vorm van schijnvertrouwen.
Maar we zitten nu wel in een sterke neerwaartse spiraal en hoe irreëel de geldschuivers nu ook handelen, we zullen er iets mee moeten doen.
Het is daarom belangrijk om te constateren dat, in tegenstelling tot veel van voorgaande economische crises, het fundament van de gewone economie best gezond is. Bedrijven maken winst, werkeloosheid is op een acceptabel niveau, inflatie is onder controle, er zijn geen grote oorlogen gaande en de overheidsfinanciën zijn beheersbaar in de meeste landen.
Dat de beurskoersen kelderen en banken omvallen, zegt meer over de krankzinnige werking van dat systeem dan over de werkelijke status van de wereld.
Er zal dus iets moeten gebeuren met dat financiële systeem. In mijn ogen gaat het dan niet over meer regeltjes voor toezicht. Het moet gaan over een fundamentele verandering van omgaan met geld, investeringen, schuld en beloning. En volgens mij gaat dat via de weg van de lange termijn. De kortcyclische waan van de huidige dag waarin bedrijven ieder kwartaal moeten rapporteren, waar aandelen meerdere malen per dag van eigenaar verwisselen, waar geld sneller over de wereld flitst dan goede ideeën en waar iedere dag nieuwe financiële constructies verzonnen zonder dat er werkelijk meer waarde is, moet stoppen.
Maatregelen zullen dan moeten gaan in de richting van de Tobin-tax, het verbieden van verhandelen van aandelen binnen een jaar na aankoop, het belonen van bestuurders op basis van prestaties van een bedrijf vijf jaar NA hun acties en meer van dat soort zaken. Het mag niet nog een keer voorkomen dat de hysterische zucht naar snel geld de volledige wereld uit zijn balans brengt.
Maar daar heeft u vandaag natuurlijk niets aan. Vandaag is het de vraag of er morgen nog wel geld is.
In dit soort tijden is het dan erg moeilijk om te accepteren dat geld eigenlijk niets is. Het is niet veel meer dan een afspraak. En als je niet meer in die afspraak gelooft, is het weg.
Het heeft dan ook absoluut geen zin om al je “geld” van de bank te halen en in een kluis thuis te leggen. Want dat zorgt er namelijk voor dat het geloof in geld nog sneller afneemt. En dan heb je straks helemaal niets aan dat stapeltje bedrukte papier, tenzij je ergens om verlegen zit op het toilet.
Het slimste wat je kan doen is je geld (virtueel) gebruiken om zoveel mogelijk openstaande schulden in te lossen, op een kleine marge na. Want 1 ding is zeker, je spaartegoed kan verdwijnen, maar je schuld niet.
Verder lijkt het me nu vooral zaak om ons voor te bereiden op 1 of 2 jaar van gecontroleerde krimp. Voorzichtig geld blijven uitgeven voor de normale dagelijkse boodschappen. De thermostaat een graadje lager. Een keertje minder vaak op vakantie in een ver land. Een jaartje wachten met die 100inch flat screen.
Maar dat biedt gelijk ook de ruimte om eens tot rust te komen. Even niet aan de rat race mee te doen en nadenken over zaken die in het leven werkelijk van belang zijn en die wel waardevast zijn. En binnen je werk eens een boom opzetten over leuke nieuwe ideeën en slimmere manieren van werken.
Wie weet krijgen we dan over een paar jaar een stabieler systeem en vooral ook een kwalitatief beter leven.
Reacties (40)
Ze komen metterdaad uit alle hoeken en gaten tevoorschijn gekropen, de profeten die in deze tijd van de totaaaaale ineenstortingen vrolijk roepen van niet te hard werken jongens, beetje slimmer zijn, geniet eens van je rust IN PLAATS VAN HET GRAUWE SNOT OP JE OGEN TE WERKEN OM DE BOEL TE REDDEN !!!! WTF@@@@
Afschaffen van het aandeelhouderskapitalisme gericht op speculatie dus. Lijkt mij een prima idee.
Is een spaartegoed ook geen schuld?
Lol, als ik mijn thermostaat nog lager zet kan ik beter mijn kachel verkopen. Ik heb geen TV, het enige wat GroenLinks mij kan verwijten is dat ik een auto heb. Maar das de schuld van het kutOV.
@m44: Ah, een calvinist. Hard werken is kennelijk altijd beter dan slim werken…..
Vooral niet betrapt worden op achterover leunen en nadenken, want dat is geen werken.
(Ook al verzin je dan misschien een idee waardoor een activiteit in de toekomst twee keer zo snel gedaan kan worden).
Steeph: snap dat dan, er moet geleden worden. Want lijden is goed. Lijden brengt verlichting.
Doet boete, gij zondaars!
Zinloos lijden is een begrip wat niet bestaat bij calvinisten.
Och och och, Sytz toch! Dat komt er van naar Groen Links luisteren. Bang, verongelijkt, ontevreden, geen TV.
Ik ken een paar mensen die nooit naar GL luisteren, en wat denk je ? Zitten er warmpjes bij, thermostaat op 19, een Opel voor de deur zonder zich te schamen, vakansies 3x p.j., TV en heel tevree, ook met het OV.
Stemmen is 1, luisteren = 2. Op tijd stoppen!
(naar Steeph geluisterd en naar gronk, nieuw leven begonnen)
@7: ik denk dat de afkeer tegen televisie niet zozeer voorkomt uit Groenheid of Linksheid of vermeende zelfhaat, maar meer uit de televisie zelf. Zet hem eens een maandje uit. Ga op bezoek bij vrienden, lees een boek, doe aan sport, whatever, als het maar geen televisie is. In de afgelopen tien jaar heb ik hem maar twee dagen gemist: 11 september 2001 en 6 mei 2002. Ben ik gezellig bij vrienden gaan kijken, terwijl ik anders alleen voor de buis had gezeten. Kill your tv, regain your life.
Slow Economy dus.
“Want 1 ding is zeker, je spaartegoed kan verdwijnen, maar je schuld niet“.
Daar denken de studentjes van Panzerfaust heel anders over.
Die menen de siutiatie te kunnen aangrijpen om van hun (studie)schuld af te komen.
Er is een goed nieuwtje, alle bubbellucht vliegt ook uit de olieprijs. Laagste punt in 1 jaar & counting. Daar spring ik mooi uit want geen 3-jaar vast contract genomen bij de NUON.
@8 och, TV, ik heb maar besloten nooit meer kritisch te zijn. Stalen wil weet je & modern & 21e eeuw. Als je maar wil, dan kan dat best. En je wordt ook meteen…. een gelukkig mens.
Ha! ;-)
“Het heeft dan ook absoluut geen zin om al je geld van de bank te halen en in een kluis thuis te leggen. Want dat zorgt er namelijk voor dat het geloof in geld nog sneller afneemt. En dan heb je straks helemaal niets aan dat stapeltje bedrukte papier” En op welke manier zorgt dit er dan voor dat het geloof in geld afneemt? Zo’n actie zorgt ervoor dat het vertrouwen in banken afneemt, niet het vertrouwen in geld.
@10: voordat de NUON prijscorrecties doorvoert is de hele crisis al overgewaaid. Dat gaat niet zo snel.
Alhoewel Sargasso lezers misschien op enige clementie kunnen rekenen :)
Helemaal geen slecht voorstel.
Maar doe ik eigenlijk vanzelf al maximaal: heb geen schulden, eet alles als het maar vers en groen en niet kant-en-klaar uit een pakje of zak komt, cv gaat alleen aan onder nul (2 Gj p.j., 100 km Rottemeren met een windchill van – 35 overleefd, dus..), vier mijn vakantie’s in Reo (hoewel Oost- Europa, VS, Australië en N.Zeeland wel op verlanglijst staan voor ooit). Ben verre van een rat in de tredmolen en denk voorts toch gauw elke minuut van de dag aan de benen van die moot van no. 78 waar maar geen eind aan lijkt te kómen…dus hier zal ik niet zo gauw op stuk lopen…
Dan dit: “binnen je werk eens een boom opzetten”. Aan hoe een receptioniste achter haar desk erbij zit is vaak al een boel af te lezen, heeft een oude vertegenwoordiger, naast andere leuke psychologische wetenswaardigheden, mij ooit een verteld. In verkleefde vastgeroeste bedrijven/ organisaties e.d. echter zal je in ieder geval over de nodige directe invloed moeten beschikken want anders is men horendziendslaandedoof voor alles en iedereen. Wel eens als tijdelijk projectondersteunend medewerker aan een hele grote tafel aangeschoven, zijdelingse opmerking gemaakt over iets waar ik feitelijk niets mee van doen had: een 20.000- 30.000 (p.j., a Fl. 60,- gulden per stuk) boekhoudkundige soort van dubbele verificatiegevalletjes, let wel, alleen formele handeling. ”Eeh, exqueese me?…tis dit?, is dit niet een beetje onnodig allemaal, dit”…letterlijk keihard door het voltallige suffe afdelingsbestand in m’n smoel uitgelachen.
Jaren later viavia vernomen: een adviesbureau na reorganisatie/ automatisering: “Dit doen we dus vanaf nu niet meer hè, dat gedoe uit het jaar nul…we leven in de ‘90’s hoor…”.
Maar ik begrijp Steeph’s punt natuurlijk best.
Je zou kunnen denken aan een soort van Franse onroerend goed taxatie op het bezit van aandelen; dan betaal je minder voor een aandeel (in tax) als je ‘em langer vasthoudt, en na een tijdje of wat (zeg, twee weken) mag je ‘em gratis verkopen. Dan help je het vak van aandelen speculant en daghandelaar in een keer om zeep.
Steeph,
Waarom zouden we uberhaupt iets moeten veranderen? Jij zegt dat wel zo, maar dat is helemaal niet zo duidelijk hoor.
Het enige wat dringend aan verandering toe is, is de tomeloze drift tot ingrijpen van de staat. Deze crisis is gemaakt door de staat, als we dit niet willen, moeten we eindelijk eens de staat minder macht geven.
Meer liberalisering, minder regelgeving en al helemaal geen moraliserende staat met een dubbele agenda.
m44, Wat voor zin heeft het hard te werken wanneer het geld vervolgens opgeslokt wordt door mensen die niks toevoegen aan de economie behalve gebakken lucht. Ik zie niet hoe ik nog harder moet werken.
@ 8: Ik had besloten mijn TV weg te doen na mij geleidelijk steeds meer te ergeren aan de nonsense daar. Dat het jeugdjournaal beweerde dat “Israel en de Palestijnen al een paar jaar ruzie hebben” was voor mij de druppel.
Sindsdien doe ik weer pogingen na te denken, lees ik meer, en val ik onschuldige weblogs lastig :-)
En @7, zeg tegen die kennisen van je dat ze een Automobile kopen, iets dat wel met 50 over die ***drempels kan, heerlijk zo’n Citroën.
Oh en ik werp de suggestie als zou ik GroenLinks stemmen verre van mij.. Bah..
@16
maak daar verenigde staten van …
richard, wat bedoel je nou met overheidsbemoeienis? Is toezicht ook overheidsbemoeienis?
En u denkt dat dit de totale Ratelbandisering van de samenleving gaat stoppen??
Gecontroleerde krimp… onthaasting…Was het maar waar. Het zal erop neerkomen dat de ene (minder flexibele, minder employable) helft van het personeel zal moeten “bewegen” (KPN slang) en de andere helft hun werk erbij mag doen. En dat je met een beetje pech de zegeningen mag ervaren van het zelfstandig franchisenemerschap van de firma Straatnieuws of de Zen-achtige rust teweeggebracht door het sorteren van kleerhangers in een Work First project …
“Maatregelen zullen dan moeten gaan in de richting van de Tobin-tax, het verbieden van verhandelen van aandelen binnen een jaar na aankoop, het belonen van bestuurders op basis van prestaties van een bedrijf vijf jaar NA hun acties en meer van dat soort zaken. Het mag niet nog een keer voorkomen dat de hysterische zucht naar snel geld de volledige wereld uit zijn balans brengt.”
Ik had verwacht dat jij er meer van had begrepen Steeph. In essentie zijn er m.i. 2 oorzaken: 1) economisch onverantwoorde transacties (subprimes) van een gigantische omvang en 2) een inrichting van het wereldwijde financiele systeem dat inherent instabiel was geworden en door fout 1) in combinatie met wat andere ontwikkelingen ‘over de rand werd geduwd’. Dat heeft dus weinig tot niets te maken met al die dingen die jij opnoemt; je maatregelen helpen daar dus ook niets tegen, sterker nog, ze frusteren de marktwerking en dat is pure symptoombestrijding. (Dat neemt niet weg dat maatregelen van dat type om andere reden wel interessant kunnen zijn, maar zo simpel als jij het nu stelt [bv. aandelen 1 x per jaar mogen verhandelen] is het echt niet).
“Maar dat biedt gelijk ook de ruimte om eens tot rust te komen. Even niet aan de rat race mee te doen en nadenken over zaken die in het leven werkelijk van belang zijn en die wel waardevast zijn.”
Nadenken over dit soort dingen is prima. Er is echter geen enkele significante relatie met deze financiele crisis. Overigens doen de meeste mensen m.i. helemaal niet mee aan een rat race.
“Wie weet krijgen we dan over een paar jaar een stabieler systeem en vooral ook een kwalitatief beter leven.”
Je legt wel heel vreemde verbanden. Een stabieler financieel systeem betekent voor jou een kwalitatief beter leven? Echt?
Overigens overweeg ik zo langzaamaan om weer aandelen te gaan kopen. Zet de koersdaling maar eens af tegen de gemiddelde rente voor spaartegoeden, en zie hoeveel jaren die investering op de beurs de tijd heeft om meer rendement op te leveren.
Zal ik vast Jingle Bells gaan zingen Steeph gaan ik weer naar my crib. robin in tha hood spelen ,honger weet je.
een tandje lager zegt meneer toontje hoger.
@TRS: Grappig dat de mensen die maar steeds roepen dat ik niets begrijp van het systeem ook de mensen zijn die vonden dat deze crisis nooit zou komen.
Ik denk wel degelijk dat je met een vertraging in het systeem nog steeds marktwerking kunt hebben (zover je uberhaupt marktwerking wilt hebben in een sector die geld maakt met behulp van geld). En dat je tegelijkertijd de echte economie er een groot plezier mee doet. Investeringen zullen dan gaan naar bedrijven die op langere termijn veel waarde opleveren en niet bedrijven die in staat zijn op zeer korte termijn virtuele boekwinsten te halen.
En nee, er zit geen verband tussen de stabielere financiele systemen en de kwaliteit van leven. Het is alleen een mogelijkheid om aan beide nu wat aandacht te besteden.
Oh, en ik overweeg ook weer in te stappen. Ik heb mijn aandelen (bescheiden maar zeer gericht pakket) vlak voor de zomer van de hand gedaan (na 2,5 jaar in mijn bezit). Niet omdat ik zeker wist dat dit ging gebeuren, maar omdat het me onwaarschijnlijk leek dat het niet zou gaan gebeuren.
Maar ik zie nu ook wel de bodem van dit fenomeen naderen. En dat betekent (na de komende recessie) voor de lange termijn een potentieel zeer interessant rendement.
* zwaait naar Hemaw en wacht tot die weer iets gaat roepen dat het reageren waard is *
(bleek ze 4 jaar in mijn bezit te hebben. Van $9,67 bij koop naar $26,10 bij verkoop. Niet slecht toch?)
＠21, 20
In de vs hebben ze net zoals in nl een predatory government. Eentje die louter er op uit is om meer macht aan de staat en minder aan de burger te geven. De vs is in dat opzicht niet veel beter dan nl.
Punt is echter: Deze crisis is veroorzaakt door politieke idiotie van de amerikaanse regering (zowel clinton als bush) over huizenbezit voor de onderlaag in de samenleving. Vanaf 1999 zijn Fannie & Freddie stelselmatig gedwongen om subnprime en alt-a loans te kopen en dat loopt dus one day op een drama uit. In nl is dat trouwens niet anders. Wat denk je dat de hypotheekrente aftrek met de huizenprijzen doet? Of de huursubsiedie?
Dit is een economische crisis die een politieke oorzaak heeft. Stel je eens voor dat we de politiek nog meer macht geven.
Dat is niet te geloven zo eng.
“Grappig dat de mensen die maar steeds roepen dat ik niets begrijp van het systeem ook de mensen zijn die vonden dat deze crisis nooit zou komen.”
Bron?
“Ik denk wel degelijk dat je met een vertraging in het systeem nog steeds marktwerking kunt hebben (zover je uberhaupt marktwerking wilt hebben in een sector die geld maakt met behulp van geld). En dat je tegelijkertijd de echte economie er een groot plezier mee doet. Investeringen zullen dan gaan naar bedrijven die op langere termijn veel waarde opleveren en niet bedrijven die in staat zijn op zeer korte termijn virtuele boekwinsten te halen.”
Overigens toon je met bovenstaande beweringen aan er helemaal echt helemaal niets van te begrijpen. Het zij zo.
Geniaal altijd, mensen die ergens op reageren met als enige opmerking ‘je hebt ongelijk want je begrijpt het niet’.
Zonder dan duidelijk te maken wat er dan precies niet begrepen wordt. Of hoe het dan wel zit.
Ik word altijd een beetje droevig van dat soort rethoriek. Een stapje verder en het is ‘jij bent dom omdat je mijn mening niet deelt’.
Daar flapt een m44 er zomaar iets uit alsof het niets is: ” ik heb maar besloten nooit meer kritisch te zijn. Stalen wil weet je & modern & 21e eeuw. Als je maar wil, dan kan dat best. En je wordt ook meteen…. een gelukkig mens.
Ha! ;-)”
Weet je wel dat je halve bak met reglementaire filosofie omvergooit ?
U maakt me daar even een hypernieuw brouwseltje van Schopenhauers Welt als Wille und Vorstellung, Benito’s Stalen tucht, Gautama’s harmonisch mens zijn…
Indrukwekkend is uw ontmanteling van het oeroude koppel Wil met Protest, en de nieuwe koppeling met Aanvaarding. Echt een unieke vondst.
Pet af.
@gronk: Het went hoor, na een paar jaar hier stukjes schrijven.
Maar in dit geval is het ook best lastig. Ongeveer in de orde grote als aan een boekhouder uitleggen dat een sluitende boekhouding niet relevant is. Het is heel moeilijk om buiten een bepaald kader te denken.
Mnja, klopt. Ik denk al een tijdje dat ons concept van ‘geld’ niet deugt. Ergens zitten er dingen niet helemaal lekker. En dan heb ik ’t nog geeneens over het soort dingen als ‘milieukosten zitten er niet in verwerkt’, of wat-dan ook. Sociaal kapitaal is niet uit te drukken in geld. En als je ’t probeert dan snij je jezelf in de vingers.
Maar ik heb vooral ’t idee dat bij de hele grote bedragen –het soort bedragen waar staten mee rekenen– een soort van ongenummerdheid optreedt. Dat je daar op een andere manier mee moet rekenen. En misschien is de italiaanse oplossing wel de beste — gewoon de helft zwart doen; mocht ’t uitkomen, jammer dan, zoniet, dan heb je die duitsers en ‘ollanders een mooi oor aangenaait.
zwaait met zijn handtasje terug naar Steeph en wacht tot hij iets post wat niet leest als een verklaring van een minister van interne zaken die ons verteld hoe om te gaan met crisis in zware tijden.
Free willy . mooie film, ook dat beest is dood gegaan later.
@ hemaw -> “Begrijpend lezen” is niet je sterkste punt vanavond hé.
Verder deel ik de mening van Steeph zoals hij dat weergeeft in zijn post, en de punten die ie aanhaalt zijn nog niet eens zo gek.
En de slotzin, dat vond ik ook wel een goeie;
“Wie weet krijgen we dan over een paar jaar een stabieler systeem en vooral ook een kwalitatief beter leven.
In dit geval gaat het over het feit of we het met z’n allen niet wat rustiger aan moeten doen met onze uitgaven op korte termijn. Geen slecht idee! Immers, eerst ervoor sparen en het dan kopen i.p.v. leenen en het kopen!
De kredietcrisis is ontstaan door het Amerikaanse effect/fenomeen van “leenen en kopen” terwijl je eigenlijk geen cent/kapitaal te makken hebt. Ik zal nu maar niet met voorbeelden komen :-)……
Om nog even terug te komen op de slotzin; je zou deze ook in de context van de “Marktwerking” kunnen plaatsen!
Sommigen (lees ik hier) geloven nog heilig in de marktwerking! Ik vraag mezelf af waarom!?
Jammer dat ze niet reageren!
Want zoals Gronk al schreef op: 10 October 2008 | 22:16;
“Geniaal altijd, mensen die ergens op reageren met als enige opmerking ‘je hebt ongelijk want je begrijpt het niet’.
Zonder dan duidelijk te maken wat er dan precies niet begrepen wordt. Of hoe het dan wel zit.
Ik word altijd een beetje droevig van dat soort rethoriek. Een stapje verder en het is ‘jij bent dom omdat je mijn mening niet deelt’.”
…..daar ben ik het helemaal mee eens!
Het gaat niet over een sluitende boekhouding. Maar ook dat begrijp je blijkbaar niet.
Whoah, en alweer een superieure verdediging van TRS. Alleen dit keer begreep-ie zelf de context niet. Hilarisch!
Anyway, wat ‘marktwerking’ betreft, het gaat niet zozeer over ‘concurrentie’; het gaat eerder om het feit dat er interactie, communicatie is tussen consumenten en producenten. Marktwerking als middel om voor ‘de laagste prijs te gaan’ is het niet. Zie ook http://www.cluetrain.com
zie: http://www.economischegroei.net
Dat het financiele systeem niet deugd is al jaren lang bekend.Dat komt door het fractioneel bankieren wat 95% van de geldstoom voor zijn rekening neemt.Dit geld is niets anders dan lucht(een soort piramydespel).Gereguleerd door de wereldbank en gegenareerd door instanties zoals de FED en de ECB.Ja dat zijn de zelfde instanties die zogenaamd de inflatie en deflatie in toom moeten houden,maar daar zelf de veroorzaker van zijn.