Afgelopen dinsdag stuurden de winnaars van het Harpenfestijn een brief aan de Tweede Kamer waarin de noodklok wordt geluid over de toekomst van de Nederlandse muziek (via Esc). Het beeld dat de gevestigde namen uit de muziekindustrie (zoals Frans Bauer en Spinvis) schetsen is er een waarin de muziekindustrie ijverig inspeelt op de nieuwe technieken, maar tegelijkertijd door illegaal kopiëren de toekomst van de Nederlandse muziek onder druk staat, er talloze banen verloren gaan en steeds minder artiesten een kans krijgen.
De kamer behandelde gisteren en eergister het wetsvoorstel ‘Uitvoering richtlijn auteursrecht en naburige rechten in de informatiemaatschappij (28482)’. De brief van de artiesten werd nog even aangehaald door de woordvoerder van het CDA (De Vries), die vindt dat het zwaartepunt moet liggen bij de bescherming voor auteurs/rechthebbenden, terwijl Van Dam van de PvdA meer wil opschuiven naar de gebruikers/consumenten. De Europese richtlijn geeft overigens al in grote mate aan binnen welke marges de nationale wetgever kan opereren en echt ruimte voor grote wijzigingen ten voordele of ten nadele van de muzikanten lijkt er daarbij niet te zijn. Overigens kan niet gezegd worden dat de Europese regelgever voorbij is gegaan aan het belang van de rechthebbenden, dus voor de versimpelde en dramatische voorstelling van zaken in de brief is weinig aanleiding. De stellingname past eerder bij de halsstarige opstelling van de muziekindustrie om zich te blijven verzetten tegen de mogelijkheden van het internet en de (ook wel begrijpelijke) angst tegen het overbodig raken van hun machtige distributiefunctie. Maar de industrie moet niet vreemd opkijken als dat irritatie wekt. En niet alleen bij dat deel van de ‘Copyleft-beweging’ dat praktisch pleit voor anarchie en gebaat is bij polarisatie, maar ook bij anderen zoals de Amerikaanse rechter die vorige week uitviel tegen de advocaat van de muziekindustrie in de Grokster v. MGM-zaak.
De ruimte waarbinnen het kamerdebat [doc1, doc2] zich afspeelde is vanwege de richtlijn dus zeer beperkt en vele zaken doen nogal technisch aan. In de nuances kunnen wat verschillen worden waargenomen en Vendrik van Groen Links greep de discussie over de mogelijkheid van het aanbrengen van beveiliging op dragers (DRM) aan om toch nog even te wijzen op de verstrekkende implicaties die het auteursrecht op de economie heeft. Lichtelijk overdreven door te spreken van een “stuitende monopolievorming” waar Nederland patent op zou hebben, maar ik ben het met hem eens dat een dergelijke discussie gevoerd moet blijven worden. Alleen het platform waarop deze discussie ook daadwerkelijk nuttig kan zijn, dat verschuift zich onherroepelijk uit de Tweede Kamer in de richting van de EU.
Minister Donner: Men mag zaken verkopen waar beschermingsvoorzieningen op zitten. Als die dienen ter bescherming van zaken waarvan het auteursrecht verlopen is, betekent dit dat het verbod op het omzeilen van die voorzieningen dat in de Auteurswet is vastgelegd, niet meer van toepassing is.
Het is niet aan de overheid om tegen de verkoper te zeggen dat hij geen auto’s mag verkopen waarvan de deuren niet open gaan. Hij moet alleen een consument vinden die het ding koopt.
De heer Vendrik (GroenLinks): Als GroenLinkser heb ik geen verstand van auto’s.
Minister Donner: Het is een elementaire zaak van contractenrecht.
De heer Vendrik (GroenLinks): Ik begrijp dat u het mij moeilijk wilt maken met auto’s, maar daar ga ik niet in mee.
Op het moment dat werken niet langer auteursrechtelijk zijn beschermd, ontvalt daarmee toch het recht dergelijke werken via technische voorzieningen te beschermen? Dan is het toch merkwaardig consumenten niet langer lastig te vallen met een verbod op het omzeilen van die technische voorzieningen? Dan is het toch logisch dat het recht om een werk technisch te beschermen parallel loopt met de periode waarin een werk auteursrechtelijk is beschermd? Daarmee wordt het mogelijk technische beschermingsmaatregelen te introduceren als een werk auteursrechtelijk is beschermd. Als die auteursrechtelijke bescherming is afgelopen, eindigt het recht om dergelijke werken technisch te beschermen. Dat is toch vrij simpel?
Minister Donner: Op grond waarvan mag iemand geen technische bescherming aanbrengen op iets wat hij verkoopt? Dat hangt niet af van het auteursrecht. Ik mag u een blanco cd verkopen met beschermingsmateriaal, waardoor het ding niet te kopiëren is. Niets in de wet verbiedt mij dat. Het is de keuzevrijheid van de consument om die cd al of niet te kopen. Er is geen sprake van een algemeen belang dat met zich brengt dat de overheid moet zeggen dat ik die cd niet mag verkopen. Zo lang er consumenten zijn die bereid zijn om daar geld voor uit te geven, is dat hun zaak. Voor GroenLinksers dat niet anders dan voor CDA’ers.
De heer Vendrik (GroenLinks): Die hebben een auto.
Minister Donner: Neem een fiets die niet rijdt.
(…)
De heer Vendrik (GroenLinks): (..) de nieuwe economie in Nederland lijdt aan een heel oude kwaal, namelijk een stuitende vorm van monopolievorming. Het gaat dus niet aan om in mijn richting door leuke vergelijkingen met het kopen van een auto te zeggen dat het probleem een zaak is van de consument. De nieuwe economie leert juist dat monopolievorming, het uitsluiten van consumenten onder het gebruik van bepaalde technische voorzieningen, een zaak is van de overheid. Dat raakt namelijk het mededingingsrecht, het belang van een creatieve, innovatieve economie en het belang van de overheid op het gebied waarop zij zelf consument is. Het debat daarover moeten wij in alle hevigheid blijven voeren.
Lees ook het uitgebreide verslag op Webwereld (incl. tientallen reacties Donnerbashing).
Reacties (8)
Frans Bauer die het repertoire van Spinvis zingt, dat lijkt me wel wat!
HEEEERFST IN NIIIIEEUWEGEIN !!!
:-)
Nog meer humor uit dat debat:
“De Vries (CDA): Voorzitter. Er moet voor gewaakt worden dat “heb je even voor mij” verwordt tot “heb je een cd-tje voor mij”. Als dat gemeengoed wordt in dit land, dan doen wij de rechthebbenden geen recht en geven wij de cultuur, waarvoor ook de fractie van de heer Vendrik pleit, geen mogelijkheid om op een redelijke wijze in haar eigen onderhoud te voorzien en tot een normale exploitatie van de rechten te komen.”
Een heus satirisch debat!
Ik denk dat ik toch maar de politiek in ga!
Over satire werd ook nog wat gezegd. Met dit wetsvoorstel zal er namelijk in de auteurswet een expliciete uitzondering worden gemaakt voor de parodie (dwz dat een parodie onder bep. voorwaarden niet als inbreuk op het auteursrecht zal worden aangemerkt):
De heer Vendrik (GroenLinks): Voorzitter. Ergens in een uithoek van het wetsvoorstel viel mij op dat Europa Nederland de ruimte geeft om auteursrechtvrij een recht op parodie te introduceren. Ik vond dat een verheugende ontwikkeling. Ik vond het des te verheugender dat dit werd voorgesteld, beargumenteerd, verdedigd en gelegitimeerd door een minister van Justitie die nog enkele maanden terug het nut en de noodzaak van satire in debat bracht! Deze zelfde minister pleegt in deze Kamer een goede daad, want hij verdedigt het recht op een parodie, vrij van auteursrechten. Het is misschien een kleine stap voor deze minister, maar een grote stap voor Nederland. (..)
Minister Donner: Ik ben de heer Vendrik dankbaar dat hij mij in deze context nog eens de gelegenheid biedt, het misverstand op te helderen dat ik tegen satire zou zijn. Niets is minder waar. Wel is waar dat ik de pers en de media heb gewezen op hun verantwoordelijkheid, wat in het nieuws en de media vervolgens is vertaald in die zin dat ik niet van satire zou houden. Dat is een onjuiste weergave van wat ik heb gezegd, maar onbedoeld een juiste vertaling van wat ik heb willen zeggen, te weten dat de media moeten oppassen het nieuws tot een parodie van de waarheid te maken. Volgens artikel 18b zal de parodie geen inbreuk opleveren op het auteursrecht. Mogelijk wordt het nieuws daardoor wel een auteursrechtelijk beschermde creatie van intellectuele eigendom. (..)
De heer Vendrik (GroenLinks): Voorzitter. Ik ben dolgelukkig want in de beantwoording van de minister — waarvoor ik hem dank — bleek dat het recht op parodie recht overeind staat, vrij van auteursrecht. Dat is mooi gezegd, zeker door iemand die daarmee eigenlijk een schep geld had kunnen verdienen. Dat vind ik sjiek.
(…)En niet alleen bij dat deel van de ‘Copyleft-beweging’ dat praktisch pleit voor anarchie en gebaat is bij polarisatie (…)
Gebaat bij anarchisme? Hoe komt u daar nou bij. De zogenaamde “copyleft-beweging” is helemaal niet gebaat bij anarchisme. Het is slechts een andere vorm van auteursrecht.
Nou moet u er niet meteen een links krakersstempeltje op drukken hoor.
Daar heeft u een punt. Ik zei overigens niet voor niets ‘dat deel van de Copyleft beweging dat…’. Maar terecht dat u waakt voor onnodige karikaturisering van de zinnige bijdrage die uit die hoek aan het auteursrechtdebat wordt geleverd.
Zie ook deze recente pots van Lawrence Lessig over de strijd waarin de ‘movement’ is verwikkeld (het artikel waar hij niet direkt naar weet te linken en waarin Copyleft prachtig wordt beschreven is hier te vinden) .
Toch een rare discussie. Men heeft namelijk gewoon het recht een copie voor zichzelf te maken. Dat recht zou nu dus ontnomen worden. Terwijl wij wel buma stemra betalen middels een bijdrage op blanco CD’s, net als dat met bandjes het geval is. Dat het verkopen van illegale copieen niet mag, is nog heel wat anders dan geen back-up meer mogen maken ..
De wet zegt dat het geen auteursrechtinbreuk is als je een privekopie maakt, maar om dat om te zetten in een ‘recht’ gaat Donner te ver. Hij zegt daarbij wel dat op bv. CD’s duidelijk moet zijn aangegeven wat de beperkingen zijn.
Voor wat betreft die heffing op blanco dragers was de laatste opmerking van Donnert:
“De wet is duidelijk: de verschuldigdheid en derhalve de aanspraak van de maker berust op het kopiëren. Als het is uitgesloten dat er kan worden verveelvoudigd, is er ook geen recht. Het kan dus niet anders in de wet worden gezet. De heer Van Dam heeft een punt als hij zich afvraagt of dit ook in de praktijk zo wordt gedaan. Dit punt zou echter moeten worden geregeld in de wetgeving ten aanzien van de collectieve beheerorganisaties. Misschien is het zelfs geen kwestie voor de wetgever, maar gaat het om de vraag of er in de praktijk wordt uitgekeerd. Het gaat om een recent, nieuw verschijnsel. Ik ga ervan uit dat indien dit op grotere schaal zal worden toegepast, er bij de uitkering onmiddellijk rekening mee zal worden gehouden. Ieder individueel lid kan in rechte optreden tegen de beheerorganisaties als er wordt uitgekeerd aan mensen die er geen recht op hebben. In dat licht loopt het recht volgens mij rond.”