Duizend genen van de duizendpoot

In de zomer van 2007 lag ik op een Schots strand, naast een beroemde professor uit Cambridge. Met mijn neus centimeters boven de stenen zocht ik naar nestende duizendpotenmoeders, die er rap vandoor gingen zodra ik ze vond. De eitjes plaatste ik vervolgens voorzichtig in een petrischaaltje, en dekte ze toe met een vochtig papiertje. De blik van de douanier op de terugreis, die mij vroeg wat ik in mijn koeltas droeg — 1200 duizendpoteneitjes — was goud waard. Deze expeditie was de finale van mijn masteronderzoek aan de universiteit van Galway. In de maanden ervoor had ik me bezig gehouden met het kloneren van genen van de duizendpoot Strigamia maritima. Dat kloneren ging een beetje op de gok, want de genoomvolgorde van het beest was ons onbekend. Een gen waarvan je de volgorde kent vis je zo uit je reageerbuisje met DNA, met speciaal daarvoor ontworpen moleculen. Als dat echter geen optie is moet je het doen met een moleculenmix, waarvan je maar moet hopen dat er een paar passen. Van mijn hoopvolle lijstje ‘interessante genen’ waar ik het project mee begonnen was, lukte er uiteindelijk één. Teleurstellend, wellicht — maar ik was er al lang blij mee.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.