Het rapport van de commissie-Dekker over de oorzaken van de verkiezingsnederlaag is duidelijk en toch weer niet. Geen wonder dat alle betrokkenen er zeer tevreden over waren.
Maar Verdonk liet gisteravond al horen er niets van geleerd te hebben. De commissie-Dekker noemt Verdonks persconferentie in een Haags café tijdens het afscheid van een aantal kamerleden van de VVD “een dieptepunt”, maar volgens Verdonk was daar helemaal geen sprake van een coup.
Om daar in een adem achteraan te zeggen: “Je hebt voorkeurstemmen en je hebt de partijdemocratie. De leden hebben een lijsttrekker gekozen.” Dat is een niet veel beschaafdere versie van wat ze destijds in dat café zei, toen ze het had over “de kiezers” versus “40 bobo’s”, daarmee doelend op het partijbestuur en de kamerfractie, die Rutten steunden. Verdonk houdt nog steeds vast aan haar rol van buitenstaander, zich daarmee meteen afzettend tegen Rutte, de fractie en het partijbestuur.
Bovendien is een aanbeveling in het rapport een gezamenlijk campagneteam. Zal ze haar eigen team laten vallen? Haar eigen campagneleider Sinke liet nog voor verschijning van het rapport – vrijwel tegelijkertijd met alweer een verzekering van Verdonk dat de de partijlijn onderschrijft – horen dat de VVD een probleem zou hebben als Verdonk niet meer ruimte zou krijgen.
Hoe lang gaat het nog duren voor de VVD besluit dat het genoeg is geweest? Wat zou verstandiger zijn vanuit de VVD-optiek? Verdonk núu lozen, met het risico dat ze als een tweede Wilders steeds weer spreektijd en publiciteit krijgt, of proberen haar binnenboord te houden met bijna de zekerheid dat ze keer op keer haar standpunten naar voren zal brengen, hoezeer ze daarmee ook collega’s beschadigt en/of voor de voeten loopt? Zou de VVD schade oplopen bij het vertrek van Verdonk of zou die schade in de komende jaren goedgemaakt kunnen worden en zal Verdonk vooral kiezers bij Wilders wegtrekken?
Reacties (29)
Als Verdonk zich aansluit bij Wilders, krijgen die 2 ruzie. Beiden willlen graag hun eigen gang gaan. Lijkt me een prima oplosssing, de ruzie van de VVD exporteren naar de PVV. Alleen als de VVD daar dan de vruchten van wil plukken, moeten ze nog wel even een andere leider kiezen. Met Rutte wordt het niet veel meer…
Verdonk zal zich niet aansluiten bij Wilders, omdat geen van beiden bereid is de ander ruimte te gunnen. De VVD zou wel kunnen besluiten zich weer iets meer op het politieke midden te richten en stemmers terug te winnen die juist vanwege Verdonk zijn vertrokken.
Het valt mij op dat Verdonk regelmatig iets ontkent.
Gewoon dumpen die hap, verdonk wordt danig overschat.
Leuk dat ze zoveel voorkeurs stemmen had, zonder haar had de vvd gewoon 25 tot 28 zetels gehaald. De mensen die ze heeft weggejaagd worden niet meegeteld.
Daarbij is het idee dat alle Wildersstemmers weggelopen vvd’ers zijn gewoon onzin, dat kun je gewoon uitrekenen. Stel dat de VVD normaal ongeveer goed is voor 30 zetels, en van die 30 hebben nu ongeveer 10 zetels op Rutte gestemd, 10 op verdonk en 10 op wilders, zou dat betekenen dat 66% van de vvd-achterban vvd stemt om intergratie redenen en dat terwijl de helft van de vvd-leden nog voor Mark Rutte koos als lijststrekker, deze rekensom gaat gewoon mank. Wilders stemmers zijn gewoon stemmers uit een heel ander milieu dan de vvd achterban. Iedere VVD’er met een beetje interlect ergert zich dood aan haar domme tacloze moves. De helft is weggelopen en daarom zijn de verkiezingen verloren, gelukkig dat Dekker dat wel begrijpt.
VVD heeft hetzelfde probleem als de PvdA sinds Fortuijn, ze zien achter elke boom een gevaar en zijn domme mensen met domme uitspraken serieus gaan nemen.
Mark gooi haar er gewoon uit, je weet dat je eigenlijk zelf wilt en dat je dat zelf het verstandigst lijkt, dus doe het gewoon. Als het goed uitpakt heb je gelijk, pakt het niet goed uit, heb je nogsteeds gelijk en kan je blij zijn dat je zo een partij niet meer hoeft te leiden.
Rutte zou haar nu moeten dumpen. Maar dat wil ik liever niet, want dat zou beter zijn voor de VVD.
Sorry Meester, maar je rekensommetje klopt voor geen meter. VVD-kiezers en VVD-leden zijn twee verschillende groepen, in grootte maar ook qua profiel.
Deel van het probleem is dat de grote partijen zich ook steeds meer aan populisme bezondigen. In populisme zijn Marijnissen, Wilders en Verdonk gewoon beter, simpelweg omdat ze er geen rekening mee hoeven te houden dat ze het ook moeten uitvoeren of – zoals Verdonk – het falen van hun eigen beleid consequent naar voorgangers schuiven. Dat de populisten steeds meer aanhangers hebben hebben de grote partijen in de eerste plaats aan zichzelf te denken. Misschien moeten ze eens het lef tonen weer op inhoud te debatteren in plaats van in soundbites te denken. O, en niet meedoen aan allerlei lullige tv-kwisjes en zo…
@4: Ik onderschrijf je stel niet. In haar geschiedenis heeft de VVD maar drie maal meer dan 29 zetels gehaald, daar staan vaker minder dan 20 zetels tegenover. Je kunt dus beter uit gaan van een gemiddelde van ergens rond de 25, met natuurlijk een paar meer of minder afhankelijk van hoever de VVD naar het midden opschuift en hoe succesvol ze regeert (na Paars 1 werden VVD en PvdA heel fors beloond).
Daarnaast zie je de laatste tijd wat meer spreiding/versplintering, waardoor gemiddeld genomen partijen meer zetels inleveren. Je kunt dan ook verlies van zetels niet alleen toeschrijven aan eigen fouten (Wilders heeft wel degelijk ook stemmen van de VVD meegenomen, maar aan de andere kant Balkenende waarschijnlijk ook).
Vanwaar trouwens al die aandacht voor de VVD op Sargasso? Het vorige topic (over precies hetzelfde onderwerp) is nog niet verdwenen of de volgende komt al!
En ondertussen maar niets over het dronkenschap-doofpotcomplot van de franse media!
Rekenen is inderdaad vrij lastig, maar wat Meester zegt snijdt wel hout. Er wordt geschermd met de 9 zetels van Verdonk maar om de boel juist in te kunnen schatten moet je ook meerekenen het aantal zetels wat Rita heeft verjaagd en hoeveel van die voorkeurstemmen zonder Rita ook wel VVD hadden gestemd.
@Bismarck, de ‘dronken’ video van Sarkozy heeft in de Waan gestaan. Hij was bovendien niet dronken maar gewoon iets buiten adem van het rennen naar de perskamer.
Het lang verwachte rapport van de commissie-Dekker over de interne strubbelingen binnen de VVD is uit. Twee conclusies zijn daarin opvallend: Rita Verdonk heeft zowel tijdens als na de campagne voor de Tweede Kamerverkiezingen de partij geschaad door haar optreden en partijvoorzitter Jan van Zanen heeft verzuimd de regie te voeren op verschillende momenten.
Ik moet Sybilla Dekker om te beginnen complimenteren met haar rapport. De ex-minister van VROM heeft haar best gedaan om duidelijk te krijgen wat de oorzaken zijn van de huidige malaise in de VVD. Bovendien is ze daarbij geen pijnlijke zaken uit de weg gegaan. Alle hoofdrolspelers krijgen hun deel in de kritiek van de commissie-Dekker. Zij zullen zich allen in meer of mindere mate achter hun oren moeten krabben over hun toekomstige optreden.
Uiteindelijk is de kritiek aan het adres van Rita Verdonk het hardst. Haar eigen campagneteam tijdens de Tweede Kamercampagne, maar vooral haar persconferentie daags na de verkiezingen worden door Dekker terecht als dieptepunt beschreven. Partijvoorzitter Jan van Zanen krijgt er van langs omdat hij zowel tijdens de verschillende verkiezingscampagnes als tijdens de lijsttrekkerverkiezing geen enkele regie heeft gevoerd.
Een cruciale aanbeveling voor de toekomst lijkt mij de volgende: De partijleider bepaalt de koers. Daarmee ben ik het hartgrondig eens. Nadat de partij het programma heeft vastgesteld en de lijsttrekker heeft aangewezen (in die volgorde graag) is er maar één de baas. De lijsttrekker is de partijleider (en nee, meneer Vonhoff: niet partij-aanvoerder). Hij leidt de partij, zowel inhoudelijk als strategisch. Daarbij wordt hij altijd ondersteund door de fractie en de partijorganisatie.
Dat wil niet zeggen dat er geen kritiek mogelijk is op het optreden van de partijleider, maar die vindt intern plaats. En als we vinden dat de partijleider de partij niet goed leidt, dan moeten we op zoek naar een nieuwe. In deze lijn past het bij voorbeeld niet dat de nummer twee op de lijst voortdurend doorgaat met het zagen aan de stoelpoten van nummer één. Volgens de commissie-Dekker heeft dit bij leden geleid tot verbazing over het feit dat Verdonk niet buiten de partij is geplaatst.
Hoe moeten we nu verder. Op de eerste plaats moeten we de aanbevelingen van de commissie-Dekker zeer serieus bespreken in de partij en daarover overeenstemming bereiken. Jan van Zanen heeft al laten weten dat hij de aangewezen persoon is om dat proces te leiden. Ik twijfel daar sterk aan. Hij heeft te weinig laten zien degene te zijn die leiding kan geven aan het partijapparaat, zowel het professionele als het vrijwillige. Ik ben bang dat hij niet meer het gezag heeft geloofwaardig in de partij op te treden.
Dus ik kies voor een nieuwe voorzitter op korte termijn. Dat moet iemand zijn die (inderdaad Sybilla) zich full time met de partij kan bezighouden. En dus moet daarvoor geld worden vrijgemaakt. Als nevenfunctie is het ook eigenlijk niet te doen.
Tot slot: de commissie-Dekker heeft nog een slim trucje toegepast. Eén van haar aanbevelingen is alle VVD-bestuurders een verplichte financiële bijdrage te laten doen aan de partijkas. Ik voorspel een storm van protest, zo heftig dat alle andere voorstellen van Dekker vrij moeiteloos door de partij geloodst zullen worden. “Wisselgeld”, wordt dat in politiek jargon genoemd.
(Henri Kruithof is lid van provinciale staten in Groningen voor de VVD)
Mij viel gisteren iets op. Namelijk dat Dekker het consequent had over een partijleider. Een functie die ze bij de VVD niet hebben. Van Aartsen wilde dat worden maar het mocht niet van het congres. Hij werd tot politiek aanvoerder benoemd. De verkiezing tussen Rutte en Verdonk ging over het lijsttrekkerschap.
Ik vind de functie van partijleider een rare. De PvdA heeft er ook 1 in de persoon van Wouter Bos. Maar ook in die partij heeft niemand gedefinieerd wat het inhoudt, er zijn geen taken en/of bevoegdheden aan gekoppeld. In ieder organisatie is dat een doodzonde, maar in de politiek vind ik het helemaal verkeerd, het leidt automatisch tot problemen. Leiderschapsproblemen dus.
De grondslag hiervoor ligt, mijns inziens, in het fenomeen partij. In de meest rudimentaire definitie ervan, is het niets meer en minder dan een instituut met een product. Zijnde een verkiezingsprogramma en een kandidatenlijst. Kiezers zijn consumenten met allemaal hetzelfde te besteden, de stem. Als er is gekozen is ieder kamerlid, volgens de wet, onafhankelijk. De invloed van de partij is nul. In de praktijk is dat natuurlijk niet zo, er is een informele koppeling. Een partijleider is de formalisering ervan. Informeel omgetoverd in formeel, in ieder geval een poging daartoe, die is gedoemd te mislukken.
Kamerleden zijn onafhankelijk. Om wille van de organisatie van het kamerwerk is het handig dat zij zijn gegroepeerd in partijen. maar kamerleden zijn van de kiezer en niet van de partij. Zij kiezen dan ook de fractievoorzitter.
Behalve de redenering van de cafe-coup dat Verdonk de meeste voorkeursstemmen had en daarom recht had op het fractievoorzitterschap, kan je net zo goed redeneren dat de meerderheid van de fractie Rutte heeft gekozen. Dat laatste is in ieder geval volgende de regels van de kamer. Regels zijn regels, wie zei dat ook alweer?
D’r zijn maar 2 partijen zonder dilemma..PvdD en PVV…dilemma voor alle andere partijen..
Wat een dilemma…
ALO: natuurlijk rekent Verdonk te makkelijk naar zichzelf toe, dat zijn we van haar gewend. Maar Meester vertaalt VVD-leden 1 op 1 naar VVD-stemmers, en dat is onzin.
Henri: leuk hoor, constateren dat het een goed rapport is. Daar ben ik het best mee eens. De vraag is of Verdonk zich hier iets van zal aantrekken en daar heb ik mijn twijfels over. Zet ze haar campagneteam aan de kant? Accepteert ze Rutte tot de volgende verkiezingen als leider? Gezien hier opmerking over voorkeurstemmen en partijdemocratie geloof ik daar niets van.
Verdonk en Sinke gedragen zich als Balkenende en Verhagen bij de verkiezingen. Verdonk doet alsof er nergens onenigheid is, terwijl Sinke het vuurtje nog eens opstookt.
@ALO,
Het is vast de verdienste van Verdonk dat men zo gefixeerd is geraakt op leiderschap. Immers Verdonk wil nou eenmaal graag de baas zijn, een machtspolitica pur sang.
Dat je iets positiefs over Verdonk zegt, dat moet kunnen. We leven gelukkig in een vrij land waar iedereen zijn mening, hoe knullig onderbouwd soms ook, kan en mag uiten. Maar dat je dat tegen mij doet, dat kan echt niet.
Leunt tevreden achterover en steekt er nog een op.
@10: Zijn gezichtsuitdrukking deed veel te veel denken aan Daerden. Bovendien zag hij er helemaal niet buiten adem uit (maar dronken). Tenslotte was dat alleen maar een waanlikje naar de video, niets over de doofpot die erachter school. Maar goed ik ga offtopic. Ik zal beter maar zwijgen.
Wat mij nog het meest heeft verbaasd is de persoonlijke campagne van Verdonk, die nog altijd doorgaat. Ze is nu een gewoon lid van het parlement net als haar 149 collega’s. Die dienen zich niet te omringen met adviseurs en campagnemanagers…
Het probleem komt goed naar voren in het rapport-Dekker:
p. 15: “Het beeld van een polariserende partij werd versterkt doordat de kandidaten, met name Rutte en Verdonk, persoonlijke campagneteams optuigden en elkaar bestreden.”
p. 22: “Dit neemt niet weg dat de, vooral op zichzelf gerichte, campagne van Verdonk afbreuk doet aan de eenheid binnen de partij.”
p. 25: “Een campagne met meerdere kopstukken vraagt nadrukkelijk om een strakke regie.”
Tijdens de campagne was dit zo, maar Verdonk gaat er doodleuk mee door terwijl ze haar werk als volksvertegenwoordiger zou moeten gaan doen. Maar een conclusie wordt daar niet aan verbonden. Lafheid?
Misschien een verhelderend voorbeeld: stel je Agnes Kant voor, met een eigen leger van adviseurs en campagnemannetjes, die Jan Marijnissen in de Vrij Nederland ‘niet links genoeg’ noemt.
Volgens mij heeft Jan dan geen lijvig rapport van Harry Bommel nodig om te bedenken wat hij doet.
Ultrabas: dat laatste heeft natuurlijk alles te maken met de positie van Jan Marijnissen binnen de SP. Die is meer die van Wilders in de PVV dan die van Rutte bij de VVD…
Is de VVD een volkspartij of een rechts-liberale partij? Volgens Verdonk (in lijn met Bolkestijn die de VVD bracht naar waar het nu staat) het eerste, volgens Rutte en het partij bestuur het laatste, maar volgens mij staat dat in verhouding met de zetel aantallen precies op respectievelijk hoogte (~30) en diepte (~20) punt.
Snap niet waarom ze daar zoveel woorden en tijd voor nodig hebben om dat te concluderen.
@caprio,
Je bedoelt rechtse volkspartij? Er is namelijk ook een linkse volkspartij. Je hebt dan ook nog de simpelrechtse volkspartij.
@Caprio: je presenteert het alsof de VVD een keuze zou moeten maken tussen twee koersen. Mijns inziens is dat allerminst nodig en heeft de VVD haar successen in het verleden te danken aan een succesvolle combinatie.
De begrippen ‘volkspartij’ als ‘rechts-liberaal’ sluiten elkaar niet uit. Ze zijn prima te verenigen in één persoon. Bolkestein was in mijn optiek daarvan het laatste voorbeeld. Ik zie Rutte zowel als Verdonk hier niet toe in staat.
Ultrabas: eens. Voorgaande leiders wisten twee stromingen te verenigen in de VVD. Er waren tegenstellingen, maar er was voldoende wederzijds om de koers dan weer eens de ene kant op, dan weer eens de andere kant op te verleggen. Met name Verdonk heeft geen enkel respect voor iemand met een andere mening dan de hare en is daarom volgens mij per definitie niet geschikt als leider.
Caprio: ook Bolkesteijn verenigde twee stromingen, Verdonk zoekt voortdurend de confrontatie, ook binnen haar eigen partij. Dat gaat haar vroeg of laat opbreken. Voor Rutte zal dat overigens net zo goed einde politieke carriere zijn, vermoed ik.
Ik ben het er wel mee eens dat een charismatische persoonlijkheid die twee kan verenigen onder de aantrekkingskracht van de persoon zoals onder Bolkestijn of Wiegel, maar ik zie niemand op de liberale tractor die die wagen kan trekken, blijft over een ideologische beslissing.
@caprio,
Is verdonk nou wel zo’n volksmens (zijn populisten dat uberhaupt wel)? Volgens mij weet niemand waar ze voor staat als het om ideologie gaat. Ik zie vooral machtswellust.
De conclusie van het rapport is dat niemand de hoofdschuldige is, iedereen is een beetje schuldig. En aanbevelingen… tja aanbevelingen…
Deze uitkomst lag vooraf al vast. Als iemand de schuld zou krijgen zou er moeten worden opgetreden en o jee er zouden keuzes gemaakt moeten worden.
En daar is de vvd niet zo goed in. Kijk maar naar aanvoerder Van Aartsen en leider Zalm. Wiegel die de politiek verlaten heeft (huh huh). Het fenomeen Hirshi Ali binnen de fractie.
In plaats van over de conclusie van dit rapport zou het eigenlijk over dit rapport moeten gaan. Als je het echt wil weten, laat je zo’n rapport door een externe partij (excusez le mot) maken en daarna bespreek je het intern.
Dit is mediageile aandacht vragen omdat het kabinet anders alle aandacht krijgt. Vandaag of morgen zal Wilders ook weer iets te klagen hebben om vrijblijvend een paar seconden in de journaals te verschijnen.
Joy: er wordt mee omgegaan zoals Henri Kruithof het hierboven doet. Het rapport wordt alom geprezen, maar ieder blijft zwelgen in zijn eigen gelijk. Het wachten is op de volgende keer dat Verdonk zichzelf weer eens belangrijker vindt. Kan nooit lang duren…
+1 voor dumpen.
1e argument:
1e hebben de helft van de Verdonk stemmers spijt dat ze niet op Wilders gestemd hebben. Die kiezers hebben ze dus sowieso al verloren.
2e argument
Wilders is bijna over de critical point heen dat mensen hem een kans geven om daadwerkelijk zijn zin te krijgen. Mensen stemmen eerder op een 10+ zetel partij dan op een
(repost, de helft van mijn post was weg door een kleiner-dan teken, mijn excuses)
+1 voor dumpen.
1e argument: ze heeft geen aanhang meer
1e hebben de helft van de Verdonk stemmers spijt dat ze niet op Wilders gestemd hebben. Die kiezers hebben ze dus sowieso al verloren.
2e argument: twee kleine rechtse partij-en beter dan 1 grote
Wilders is bijna over de critical point heen dat mensen hem een kans geven om daadwerkelijk zijn zin te krijgen. Mensen stemmen eerder op een 10+ zetel partij dan op een minder dan 10 zetel partij. Ze denken dat dat nutteloos is.
Verdonk zal dan haar eigen partij oprichten. Dan zullen veel Wilders stemmers weer op Verdonk stemmen. Gevolg: beide partij-en, zowel Wilders als Verdonk zullen marginaal worden. Gevolg: mensen stemmen weer op de VVD omdat die tenminste een kans op regeren hebben.
3e argument: Pas op voor D66!
Wie weet wordt D66 eindelijk tactisch en positioneert zich als gematigd rechtse partij. Ze kunnen alle VVD-stemmers die niets van Verdonk moeten hebben, zo binnenhalen. De helft daarvan heeft op de VVD gestemd, de andere helft CDA (maar heeft daar nu spijt van!). Ik denk niet dat je nog meer dan 5 zetels overhoudt voor de VVD in dat scenario.
Beste lijststrekker:
De arrogante eikel genaamd Arent-jan Boekenstein. Ik ben geen VVD-er en kan die man niet uitstaan. Dus hij zou het als lijststrekker van de VVD waarschijnlijk geweldig doen. ;-)