Onderzeese afglijdingen en het klimaat

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Klimaatsverandering hangt af van heel veel verschillende factoren. Inmiddels gaat men inzien dat niet CO2 maar methaan (CH4) het belangrijkste broeikasgas is. Methaan komt vrij uit moerassen, rijstvelden en koeienstallen. Het kan echter ook vrijkomen uit gashydraten: een verbinding tussen gas en water die ontstaat onder hoge druk bij lage temperaturen. Deze omstandigheden vind je o.a. op de bodem van de zee, bijvoorbeeld de continentale helling naar de diepere oceaanbodem.

klik voor groter

Op die continentale hellingen kunnen enorme aardverschuivingen (1000 km3) plaatsvinden. Deze onderzeese afglijdingen worden getriggerd door aardbevingen of door een verminderde hydrostatische druk bij een lagere zeespiegel ten tijde van ijstijden. Bij de afglijdingen komen grote hoeveelheden methaangas vrij, dat oorspronkelijk als gashydraat in de modder zat opgeslagen.

Britse onderzoekers hebben nu vastgesteld dat in het verleden een mondiale temperatuursverhoging vaak vooraf ging aan grote afglijdingen op continentale hellingen.

Grote afglijdingen van continentale helling mogelijk indirect oorzaak van hogere temperaturen (NGV-Geonieuws)
Gashydrate das “Brennendes Eis” (Quicktime Video )

0

Reacties (16)

#1 Betweter

Carlos, chapeau! Er is meer in klimaatsdiscussie dan fossiele brandstoffen!

  • Volgende discussie
#2 mark

Interessant indeed! Als ik die slope overigens zie, dan vraag ik me af of daar niet onderwatergeskied kan worden, en dan natuurlijk wel zodanig ecologisch verantwoord dat de pistes zo worden aangelegd dat dit geen afglijdingen veroorzaakt.

[bedoel je laatste zin overigens niet andersom qua oorzaak-gevolg?]

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#3 NoName

Betekent dit dat ik beter geen bruine bonen meer moet eten?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4 LVB

Ooit las ik een artikel waarin de denkpiste geopperd werd dat het vrijkomen van methaangas uit onderzees opgeslagen anhydride, de oorzaak was van tal van verdwijningen en ongevallen in de zogenaamde “Bermuda-driehoek”. Ligt die overigens ook niet in de buurt van de Sargasso-zee? ;-)

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#5 phonkee

@LVB: methaanhydraat. Verbazend goedje. Zie mijn URL voor een foto van een brokje
methaanhydraat uit de Gulf of Mexico.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#6 phonkee

Oh ja, voor ik het vergeet. Water (H2O) is het belangrijkste broeikasgas…

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#7 SalonSocialist

Beste Mensen,

Naar aanleding van het geen gemeld is.

Persoonlijk ben ik niet overtuigend van de immense invloed van “onderzeese afglijdingen”.

Het is namelijk zo het klimaat voornamelijk bepaald wordt de hoeveelheid instraling. Te weten de drie aardbaanparameters die de Servier Milankovitch in 1941 aan de wereld bekendmaakte. Deze drie aarbaanparameters kennen een verschillende periodiciteit, te weten 96.000, 41.000 en 23.000 jaar. De wisselwerking tussen deze drieaarbaanparameters is ontzettend complex ,maar er is een wat betreft de laatste 500.000 jaar is het duidelijk dat de aarbaanparameter een duidelijke overhand heeft ten overstaande van de twee andere.

Feit blijft dat door de ‘geologische’ geschiedenis heen (dus over tientallen miljoenen jaren het klimaat danig is veranderd). Ondanks de immer geldende aarbaanparameters. Om vervolgens de klimaatsveranderingen over deze periode te verklaren is het nodig om te kijken naar andere grote processen zoals bijvoorbeeld verschuivingen van continenten en opheffing van bepaalde gebieden.

Het probleem met het ‘klimaatdebat’ is dat men zich veelal beperkt tot korte termijn gedachten in de trant van;
” dit jaar was het 1 graad warmer dan vorig jaar…dus het klimaat zal wel veranderen” ,nee dat is slechts de temperatuur.

Overigens ontstaan het meeste aardgas niet uit de vermeldde koeimest ,maar simpelweg uit de omzetting van sapropeel in koolwaterstoffen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#8 caprio

I SAY: I LOVE MY SUV! I LOVE BUSH!

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#9 caprio

@CARLOS: GREAT ARTICLE CARLOS!! DRAIN KYOTO! WELCOME IN THE USA!

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#10 arjen

“Britse onderzoekers hebben nu vastgesteld dat in het verleden een mondiale temperatuursverhoging vaak vooraf ging aan grote afglijdingen op continentale hellingen.”
Dit bedoel je vast andersom.
Ik heb begrepen uit een BBC-documentaire dat dit gas ook de reden van het uitsterven van dinosauriers is.
Het nieuwe aan dit onderzoek is dus dat het gas wordt getriggerd door aardverschuivingen?
Ik kan het oook verkeerd hebben begrepen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#11 Carlos

@arjen, ik denk dat het twee verschillende theorieen zijn:

Bij een aardbeving kan sediment (modder) dat op die continentale helling ligt gaan schuiven. Methaangas dat als gashydraat zit opgesloten in de modder wordt door het bewegen van het sediment vrijgemaakt. Vervolgens onstnapt een reusachtige hoeveelheid methaangas uit de zee en verhoogt abrupt de methaanconcentratie in de atmosfeer, waarna opwarming van het klimaat plaatsvindt. Deze methaangas ontsnapping is echter een fenomeen dat relatief geleidelijk gaat over een lange zone van tientallen kilometers. Waarschijnlijk zullen ooggetuigen dagenlang een borrelende zee zien?

De catastrofale ontploffingen die wellicht ook dinosauriers hebben gedood slaan op een theorie waarbij opgehoopt methaangas (geen gashydraat) in de lagere oceaanlagen plotseling via een smalle ‘corridor’ ontsnapt naar boven. Hier is het gas al aanwezig in een explosieve concentratie in het water. Maar ‘veilig’ verscholen onder een dikke waterlaag. Een kleine meteoriet-inslag zou dit explosieve evenwicht kunnen verstoren. En zelfs een grote walvis die diept duikt zou voor die verstoring van de waterlagen kunnen zorgen. Vervolgens onstnapt het gas met een grote knal, catastrofaal wellicht. Ooggettuigen zullen wellicht een soort reusachtige explosie zien, en het niet overleven.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#12 Carlos

@SolanSocialist:
typisch weer iets voor u om die ouwe chetnik Milankovitch erbij te halen!

Sapropeel nog an toe ?! Dat zeg ik toch?!

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#13 caprio

@Carlos: pleit u nu niet alleen voor de afschaffing van het Kyoto verdrag maar ook voor het hervatten van de walvissenjacht??? U bent opeens wel erg van de Coalitie van de Willenden.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#14 arie de reus

Wat methaan betreft zijn de scheten van termieten de grote boosdoener, kleine scheetjes maar het zijn er wel veel.
Vergeten wordt dat broeikasgassen zoals water, co2 en methaan in de hoge luchtlagen moeten zitten vooraleer ze invloed hebben op het venster die bepaald welke straling terug wordt gekaatst.
Vrijwel al die gassen komen uit vulkanen waarvan we maar een klein deel zien. De spreidingszones ( 10duizenden kilometers lang) spuwen continue deze gassen uit. Een van de tentamenvragen bij geologie is: hoeveel auto’s zijn een vulkaan. Je weet wat een zo’n vulkaantje uitgast en je weet wat een auto achterlaat. het antwoord is miljoenen auto’s hele dag draaien is een eruptietje. Slaat allemaal nergens op dat co2 gedoe. Zogauw er meer aanbod is van co2 krijg je algenexplosies (Emalia Huxlii) en die bouwen het co2 in hun skeletjes en bij overlijden zakt het naar de bodem van de oceaan( een sink). De al 400 jaar voortdurende stijging in wintertemperatuur wordt veroorzaakt door een kloppende zon. De romeinen droegen zomerkleding ook in de winter en na afkoeling werd het rond het jaar 1000 ook weer warm zodat de Denen GROENland gingen bezetten. Zo dat is eruit, allemaal politiek gelul dus.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#15 Carlos

en ook dat is correct arie!

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#16 drBanner

(fuck ik ben te laat)

@SalonSocialist
milankovitch is ook maar een theorie (wel een heel goed werkende/veel verklarende, maar met name het bestaan van die 96.000 jaar langst-periodige cyclus als zelfstandige component is zeer hypothetisch, en ook de immer-geldigheid van de aardbaanparameters is disputabel over langere geologische tijdschalen)

In iedergeval is het niet zo dat de voorspelde zeespiegelstijging in de komende eeuw net zulke onderzeesche verzakkingen zal gaan gebeuren als dat er zon 14000 en 11000 jaar geleden gebeurde. Toentertijd steeg de zeespiegel tot tweemaal toe zo’n 20-30 meter binnen 1000 jaar (mogelijk zelfs binnen 500 jaar). Dat kwam doordat in de paar duizend jaar daarvoor, door geleidelijke opwarming, reusachtige smeltwater-meren waren ontstaan op en aan de voet van ijskappen met name in Noord Amerika. Rond 14000 en 11000 jaar vond dat water ‘plotseling’ haar weg naar zee en deden daardoor de zeespiegel plotseling pulsgewijs stijgen (aanzienlijk geholpen door ander smeltwater van andere delen van ijskappen die tegelijkertijd ook hard achteruit gingen en dat wel min-of-meer direct haar weg naar zee vond. Wat ook nog een rol speelde was dat ijs wat in eerste instantie weg smolt, ijs op voormalige zeebodem was, en daar volume innam dat na wegsmelen door het smeltwater/de zee zelf werd ingenomen en dus maar weinig bijdroeg aan wereldwijde zeespiegelstijging. De zeespiegel begon pas echt effectief snel te stijgen toen ijs volumes wegsmolt uit hogere gebieden die nooit door de zee zijn (her)ingenomen).

Reuze spectaculair allemaal, maar helaas hoeven we dat soort zeespiegel-stijgings effecten bij toekomstige klimaatsverandering niet te verwachten, in de komende 100 jaar zou de zeespiegelstijging best een metertje of zo kunnen bedragen (iets meer als antartica een beetje z’n best doet maar dat is op zich twijfelachtig) maar echt hoge snelheden zoals die die de pieken in onderzeese afglijdingen deden veroorzaken, zijn in deze tijd, met de huidige landijsconfiguratie, niet meer haalbaar.

@arie
Of het nu door de mens komt of door de natuur: als er klimaatverandering blijkt uit langjarige meetreeksen – moet je er als mensen met z’n allen op inspelen, en dat doen we tegenwoordig via ‘de politiek’. Dat we niet alles van het klimaat begrijpen, en dat ‘de politiek’ nu eenmaal werkt door ‘gelul’ is duidelijk. Maar het is een verkeerde conclusie dat de rol van CO2 (of Methaan of waterdamp) in klimaatsverandering daarom allemaal politiek gelul is. Het ontkennen van de menselijke rol in broeikasgas veranderingen is net zo goed politiek gelul. En economie, dat is pas gelul, of oorlog of honger of voetbal.

  • Vorige discussie