Vandaag is het Grey Tuesday. Een dag waarop verschillende websites (in Nederland o.a. Volkomenkut.com en Retecool) op grijs gaan uit protest tegen het heersende auteursrechtregime. De actie is ontstaan uit onvrede over de actie van platenlabel EMI tegen de verspreiding van het Grey Album van DJ Danger Mouse. Het album bestaat uit een remix van het Black Album van Jay-Z en het White Album van The Beatles. EMI treedt op namens The Beatles omdat geen toestemming voor het gebruik is gegeven.
Ik twijfel of ik vind dat Sargasso ook op grijs zou moeten gaan. Dat bekt niet lekker voor een pots, maar omdat ik al typenderwijs hierover aan het berichten sla, heb ik nog geen afgewogen standpunt kunnen bepalen. Enerzijds maakt het Hip Hop-album zeer ruim gebruik van twee auteursrechtelijk beschermde werken zonder dat er toestemming voor is gekregen. Dat opgeteld bij de tekenen van geleidelijke veranderingen die sowieso al optreden, bijvoorbeeld de gerechterlijke uitspraken waarmee peer-to-peer netwerken niet als onrechtmatig worden aangemerkt alsook de Amerikaanse rechters die onlangs besloten om ongevraagd samplegebruik door de Beastie Boys toe te staan omdat het van ondergeschikte betekenis was in het hele werk, zou tot de conclusie kunnen leiden dat de botte schending van auteursrechten door meneer Dangermouse niet zoveel sympathie verdient. Maar aan de andere kant is het statement een duidelijke uiting van onvrede met het huidige gedrag van de platenlabels die blijven weigeren om de internetgebruikers de technische mogelijkheden waarover zij beschikken te laten gebruiken. Lawrence Lessig (die vreemd genoeg niet over deze zaak bericht? -Update: toch wel) gebruikte onlangs een parodie(-achtige bewerking) van Hey Ya van the Outkast gemixt met beelden van Snoopy’s Peanuts als voorbeeld om te pleiten voor een soepeler copyright.
Tja, moet dit Grey Album nou fungeren als hét voorbeeld van de beknellende banden op innovatie en creativiteit die de platenmaatschappijen stevig aanhalen? Duidelijk is wel dat de mogelijkheden die internet aan iedereen biedt om zelf te creëren, vragen om een publiek domein. Een stevig publiek domein met rechtenvrij materiaal waar iedereen mee aan de slag kan gaan. Onlangs is in zowel Europa als Amerika de duur van het auteursrecht met 20 jaar verlengd, dus tot dusver lijkt de wetgever huiverig voor het ontstaan van zo’n domein. Ondertussen ontstaat een publiek domeintje door creativecommons.org, waarbinnen door makers wordt aangegeven geen bezwaar te hebben tegen gebruik en bewerking van hun materiaal.
Maar terug naar de hoofdvraag, die zich nu misschien iets scherper laat stellen: moet het recht van de makers wijken voor het recht van de gebruiker om een nieuw werk te vormen? Daar kan ik geen volmondig ja op geven. Opgeven van het fundament van het auteursrecht, grofweg dat de maker zelf de controle over zijn werk houdt, daar zie ik in enkele (weliswaar soms briljante) bewerkingen/parodieën geen aanleiding toe. Wel wil ik de actie steunen als symbolisch protest tegen de huiver van platenmaatschappijen om in te spelen op de ontwikkelingen die gebruikers een actievere rol in cultuurbeleving geven. De tendens om aan die ontwikkelingen weerstand te bieden mag best eens ferm bekritiseerd worden. Grobbo, wat mij betreft gooi je de boel op grijs, en ik kan in elk geval zorgen voor een (lekker onleesbaar) kleurtje in deze pots…..
[links zal ik nog wel verzamelend 20:25]
Reacties (7)
En en passant de rest van de potskes ook nog.
Ik moet zeggen dat ik een voorstander ben van een royaal open domein, maar waarom moet dat dan weer zo slecht leesbaar zijn?
Is die copyright verleninging aan Disney te danken trouwens?
“En en passant de rest van de potskes ook nog”
Ik was een beetje aan het klooien met dat BB-dingie :) [wat eerst nog wel het prachtige resultaat opleverde dat het begin in normaal zwart was, en pas na ‘lees verder’ de pots grijs werd. Maar daarbij was die bb-code helaas zichtbaar, toch maar gewone html dus].
Over de rol van Disney bij verlenging copyright lees ‘The Mouse that ate the Public Domain’ http://writ.news.findlaw.com/commentary/20020305_sprigman.html
Maar volgens mij heeft ook de beslissing van de EU om het auteursrecht met 20 jaar te verlengen het onmogelijk gemaakt voor de VS om niet daarin mee te gaan, maar ik weet niet persies hoe dat gegaan is.
Tjeemig. HET LIJKT WEL EEN STILLE TOCHT!
Illustratief trouwens, dat dusdanige baggermuziek een bres moet slaan in de heersende opvattingen betreffende auteursrechtregime. (of zoiets.)
Doet mij sterk denken aan het Bosman-arrest.
Ik vind het nogal flauw dat Reet en Vk op grijs gaan. Hierover lopen mekkeren, maar owee als iemand een plaatje van de FFV jat. Onder het mom: “Jatten mag wel, maar niet van ons”?
Gek dat het verschijnsel van die remix bij muziek wel wordt geaccepteerd en bij boeken niet. ;-)
Ik ben benieuwd hoe er dan met het nieuwe fenomeen Mash op MTV wordt omgegaan; ze mixen twee singles en videoclips van twee artiesten door elkaar in dat programma. Laatst zag ik er ééntje van the beastie boys en the dandy warhols.
Ha, grijstinten gaan het op het wwweb helemaal worden in 2004. Dat is natuurlijk iets heel moois. Maar dan wel zonder die kleine priegel-lettertjes waar je weleens tegenaan loopt, graag. Ik word namelijk ook een dagje ouder.