TBS onder vuur

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Op Sargasso is plek voor gastbijdragen. Hier volgt een bijdrage van Noviomagus.

Sinds een paar weken ligt het TBS systeem weer onder vuur,maar is die kritiek wel terecht?

Kritiek op TBS is er al lang en dat is ook wel logisch want er spelen namelijk mensen een hoofdrol die ziek zijn in hun hoofd en vaak ook zieke dingen hebben gedaan.Als er dan ook nog dingen “fout” gaan met die mensen heeft iedereen er weer iets over te zeggen.

Of de kritiek terecht is, is een ander verhaal.

Vroeger werden gestoorde mensen niet behandeld omdat iemand die geheel pntoerekeningsvatbaar was niet gestraft kon worden. Want in het wetboek van strafrecht dat in 1886 werd ingevoerd stond:“Niet strafbaar is hij die een feit begaat dat hem wegens de gebrekkige ontwikkeling of ziekelijke storing zijner verstandelijke vermogens niet kan worden toegerekend.”

Een delict, of het nou om een diefstal of een moord ging, gepleegd door een man of vrouw in de war werd niet erkend als misdaad maar als daad van een zieke. Een zieke, of die nou een beetje gek was of knettergek, strafte je niet, die stopte je niet in het cachot. Met die regel had de rechter het maar te doen. En hij had met nog een wet te maken. De geestelijk gestoorde misdadiger moest geplaatst worden in wat toen nog een krankzinnigengesticht genoemd werd. Voor maximaal 1 jaar. Speciale behandelingen voor psychisch gestoorde veroordeelden bestonden niet, ze vielen onder hetzelfde regiem als de niet misdadige “gekken” die samen in dezelfde inrichtingen verpleegd werden.

De zieke misdadigers raakten tussen wal en schip. Als het gesticht het wel mooi vond of niet meer wist wat ze met de misdadige patiënt aanmoesten, verklaarden ze hem genezen en zetten hem op straat. Zonder zich te bekommeren om het gevaar dat ze vormden voor de samenleving. De rechter keek met lege handen toe. Tenzij de patiënt weer een nieuwe misdaad pleegde, en dat gebeurde nogal eens, dan begon de rechtsgang weer van voor af aan. Als een rechter, vaak in wanhoop, toch besloot een dader gevangenisstraf te geven bleek keer op keer dat het gevangenisregiem eerder nog meer schade toebracht dan dat erverbetering optrad. (zie voor achtergrond informatie over het ontstaan van tbs de aflevering tbr/tbs van Andere Tijden)

Tegenwoordig is dit gelukkig heel anders en kan een rechter celstraf plus terbeschikkingstelling met bevel tot dwangverpleging opgeven. In dat geval zal de veroordeelde worden opgenomen in een tbs-kliniek.

Die kliniek zal de tbs’er er op voorbereiden dat hij,als de behandeling aanslaat binnen 4 of 5 jaar weer terug kan naar de maatschappij.Daarom is de tbs kliniek wel gesloten aan de buitenkant
maar is binnen vrij veel open.Je moet binnen vrij normaal kunnen leven want je kunt mensen niet normaal leren leven in een abnormaal milieu. Binnen de kliniek zijn behandelingen en andere dingen bedacht om dit doel te halen.

Een van de belangrijke dingen tijdens de behandeling is verlof, ze kunnen dat krijgen om bijvoorbeeld boodschappen te doen of familie op te zoeken.Het verlof is een goede manier om weer in de samenleving terecht te komen en daaraan te wennen,maar voor sommige ook een mannier om uit het zicht van hun begeleiders te snappen en dus tbs proberen te ontlopen.

Meestal komt er na zo’n ontsnapping weer een debat opgang hoe dit toch weer mogelijk is. “Een persoon die is veroordeeld voor een afschuwlijk delict loopt nu los om misschien wel weer het zelfde te doen,schade”

Het verlof is dus de grootste oorzaak van de kritiek te noemen. Maar het verlof is juist een van de belangrijkste dingen die bijdraagt aan een goede terugkeer in de maatschappij.En ontsnappingen zijn nauw eenmaal een risico van het systeem. Ook al zijn ze veroordeeld voor een zwaar delict,tbs zal (misschien) toch invloed hebben en moeten ze ook gewoon op verlof kunnen gaan. Dat sommige mensen na niet terug komen van een verlof en niet meteen maar wel een tijdje later weer op verlof mogen heeft een logische rede.

Voorbeeld:
Ouders van een kind dat zonder zij-wieltjes leert fietsen en valt zullen ook besluiten die wieltjes er maar tijdelijk weer aan te zetten,om het later nog eens te proberen. Maar ook dan kan het misgaan.Stel dat het nog vaker fout gaat zal het kind het wellicht nooit leren en een aangepaste fiets krijgen.

Ook als het bij sommige mensen niet lukt is er een alternatief,ze gaan naar een andere afdeling (long stay)omdat behandelen blijkbaar echt geen nut heeft en de maatschappij toch voor de persoon beschermd moet worden.

Zo verschrikkelijk is verlof dus niet,en zeker niet als je bekent dat het per jaar duizenden keren wel goed gaat.

De kritiek is dus onterecht,tenzij je wenst dat we weer het systeem van vroeger gebruiken.

Reacties (9)

#1 F.Jasper

Natuurlijk is die krietiek terecht, Mensen moeten niet denken dat ze wat ze in hun koppie hebben ook werkelijkheid kan worden.

(thx to J. HG)

  • Volgende discussie
#2 Jordi

In eerste instantie komt je post nog over als enigszins doordacht, maar je redenering is toch niet bijzonder sterk te noemen.

Je stelt zo ongeveer, de kritiek op het TBS systeem is niet terecht want
1). Vroeger was het nog slechter, dus we doen het niet zo gek.
2). Het gaat ook vaak goed
2). Als ze er tijdens verlof tussenuitknijpen sluiten we ze later gewoon weer op.

Het “het kan altijd slechter”argument” is van weinig waarde in een discussie. Hetzelfde geldt voor je voorbeeldje over zijwieltjes. Je fietst daarmee wat al te gemakkelijk langs het werkelijke probleem en de belangrijkste vraag die je mi bij het TBS systeem moet stellen.

Het probleem is dat (in tegenstelling tot een kind dat fietsen leert) bij TBS’ers die uit de bocht vliegen onschuldige derden hiervan het slachtoffer worden.

Het verlof is een wezenlijk onderdeel van het systeem. Vandaar dat Donner in reactie op de incidenten steeds stelt, dit zijn de risico’s van het door de kamer gekozen systeem. Dat klopt, ontsnappings- en recidiverisico zijn onlosmakelijk met het systeem verbonden. De belangrijkste vraag is dus hoe groot die risico’s zijn en of we bereid zijn die te lopen.
Je moet dus zoals Donner zegt niet steeds over incidenten spreken, maar een discussie over het gekozen systeem voeren.

Ik heb verder weinig verstand van criminologie, maar geef graag een voorzetje. Ik vond het proefschrift Seksuele recidive bij zedendelinquenten: een literatuurstudie van Ilse Roelen. Ze haalt hierin een onderzoek aan dat gedaan is over in totaal 11350 veroordeelde seksuele delinquenten. Met als definitie van recidive het opnieuw gearresteerd worden voor een seksueel delict. Uit dit onderzoek bleek dat 13% van de behandelde en 18.7% van de onbehandelde daders recidiveerden. Uitgesplitst naar subcategorieën was het recidivecijfer 20.1% voor behandelde, en 23.7% voor niet behandelde verkrachters. Voor pedoseksuelen met een seksuele voorkeur voor meisjes bedroegen de recidivecijfers 15.6% voor behandelde en 15.7% voor niet behandelde plegers. Pedoseksuelen met een seksuele voorkeur voor jongens recidiveerden in 18.2% van de gevallen als ze behandeling gevolgd hadden, en in 34.1% van de gevallen indien ze niet behandeld waren. Incestplegers bleken na behandeling in 4% van de gevallen opnieuw gearresteerd te worden, tegenover 12.5% indien ze niet behandeld waren.

Stel deze gegevens kloppen, dan vallen mij twee dingen op. Hoewel je duidelijk ziet dat een behandeling effect heeft, vind ik gezien de ernst van deze misdrijven ook de recidive bij de behandelden onaanvaardbaar. De vraag is dan of je deze categorie eigenlijk wel moet behandelen en ze niet beter levenslang kan opsluiten.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#3 Bismarck

Jordi: In de meeste gevallen recidiveert 80-90% niet. Dat zijn dus mensen die blijkbaar genezen zijn van hun geestesziekte en geheel normaal kunnen leven en een goede bijdrage aan de maatschappij kunnen leveren. Mensen die overigens ook onschuldig zijn. Die wil jij dus gaan opsluiten voor de rest van hun leven, omdat de overige 10-20% wel ziek blijven. Ik ben zeer benieuwd hoe je dat tegenover die overgrote meerderheid gaat verantwoorden.

Verder geeft de Gastredacteur niet aan dat het slechter kan, maar dat we voor de keuze gesteld zijn: Dit systeem of een veel slechter systeem. Er is in het verleden voor het minste kwaad gekozen. Jij legt die keuze blijkbaar anders. Het doet mij een beetje denken aan de voor-20e-eeuwse behandeling van melaatsen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4 TheRule

Bismarck: TBS is een prettige manier om het reguliere strafrecht te omzeilen en zwaardere straffen uit te kunnen delen dan dat strafrecht toestaat. Hoewel er inmiddels al sprake is van enige mate van strafverzwaring in dat strafrecht is er nog steeds veel te veel mededogen met de ‘zielige’ dader, geestesziek of niet.

Ik heb zelf een vader die ooit is neergestoken door een daarvoor tot TBS veroordeelde persoon. Wat dacht je dat zoiets deed met het slachtoffer en diens familie? Die hebben levenslang. Wat mij betreft mag een straf nóóit korter of lichter zijn dan de duur van de gevolgen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#5 Bismarck

TheRule: Dan moet dus de dief van mijn Puch-fiets levenslang krijgen? Ik ben er nog steeds verdrietig om, al gebeurde het tien jaar geleden. De fiets was prachtig en niet meer te koop. Ik kon er op het vlakke meer dan 60 mee rijden.

Blijkbaar gaat strafrecht jou met name om wraak. Als ik me niet vergis is dat niet de gedachte achter strafrecht. Overigens geef jij ook oneigelijk gebruik van de TBS-wetgeving aan. Ik ging ervan uit dat we hier gingen discussieren om het eigenlijke gebruik/reden voor TBS.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#6 Jordi

Bismarck,
Het is intussen al wel een topic van een paar dagen oud, maar toch nog even een reactie op # 3

Vooropgesteld het volgende. Ik ben het met je eens dat veroordeelden na het uitzitten van hun straf en een eventuele behandeling een tweede kans verdienen ja.

Laat ook duidelijk zijn dat het niet slechts om wraak of vergelding gaat. De levenswandel van de meeste zedendelinquenten is wat ik ervan begrijp niet te benijden en enig mededogen is daarom wel op zijn plaats. Met opmerkingen als “gelukkig worden ze in de gevangenis lekker hard aangepakt door medegevangenen” heb ik dan ook niet zoveel en vind die tamelijk barbaars eigenlijk. Daar komt dan nog bij dat levenslange opsluiting mi een bijna niet voor te stellen zware straf is.
Maar inderdaad wierp ik de vraag op of het geven van levenslang aan bepaalde categorieën zedendelinquenten niet te prefereren is boven behandeling. In die suggestie laat ik de bescherming van de samenleving zwaarder wegen dan de tweede kans voor veroordeelden.

TBS dient ideaal gezien om mensen te behandelen en te ‘genezen’ zodat je ze na het uitzitten van de straf zonder gevaar voor de samenleving kunt vrijlaten. Maar als de recidivepercentages in de praktijk inderdaad rond de 10-20% hangen, vind ik dat nogal wat. Dat betekent dat er bij vrijlating van 10 veroordeelden minimaal 1 of 2 nieuwe slachtoffers gaan vallen.
Resultaat: 8 blije brave ex-delinquenten, 2 terug naar de cel en minimaal 2 levens verwoest.

Dit is mi onacceptabele verhouding. Vergeet niet om wat voor een verschrikkelijk misdrijven het in dit voorbeeld gaat en wat het effect op de slachtoffers moet zijn. Daarom is bij dergelijke recedivekansen voor zulke misdrijven bescherming van de samenleving door levenslange opsluiting te verdedigen denk ik. Maar welicht dat er nog alternatieven of aanvullende maatregelen te treffen zijn die de recidivekans fors verlagen. Eerlijk gezegd kan ik niet precies zeggen welk risico wel acceptabel is, maar verwachtte daarover enige discussie.

Om tenslotte je vraag te beantwoorden: De uitleg voor de in theorie te genezen (maar niet te identificeren) meerderheid kan kort zijn en wordt door de rechter bij het vonnis gegeven. U heeft een verschrikkelijk misdrijf gepleegd, het risico dat u na behandeling nog eens hetzelfde gruwelijke misdrijf begaat achten we te hoog, daarom sluiten we u levenslang op.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#7 Bismarck

Nou het is interessant dat je de getallen noemt, huidige situatie:
-8 blije brave ex-delinquenten, 2 terug naar de cel en minimaal 2 levens verwoest.
Bij levenslange opsluiting:
-1 a 2 zieke mensen van straat gehouden, 8 a 9 levens verwoest.

Je noemt 10-20% een hoog percentage, maar het is feitelijk een laag percentage. Als je bij een ernstige ziekte een operatie doet met 10-20% kans op overlijden als gevolg van de operatie wordt je een held genoemd.

Ik denk dat we allebei de nadruk wat anders leggen en daardoor tot andere conclusies komen (al ben ik met je eens dat we hoe dan ook op zoek moeten naar manieren om de kans op recidivie te vermijden en misschien ook wel om beter te selecteren op recidiviekansen).

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#8 Jan

Lees stukje over kinder dat zonder zijwieltjes leert rijden….. het gaat hier godverdomme niet om een kind dat leert fietsen, maar om MOORDENAARS en VERKRACHTERS! idioot…

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#9 Larie

@Bismarck: Mocht ik u ooit eens tegenkomen, krijgt u van mij in uw/mijn reguliere tent, een drankje.

pssst: Welke uni verkeert u?

  • Vorige discussie