Wat maakte Umberto Eco tot zo’n belangwekkend denker?
, door
Umberto Eco overleed gisteravond op 84-jarige leeftijd, thuis in Milaan.
Filosoof Ger Groot mijmert over de vraag waarom dat wereldnieuws is.
Foto:
© VPRO Schermafbeelding website Zomergasten met Humberto Tan
Zomergasten 2022 met Humberto Tan
, door
Let op: dit is niet de recensie. De recensie vindt u hier.
De camper staat weer in het water! Zolang als Janine Abbring de zomergasten verhoort, zolang staat het vakantieonderkomen in de plas.
Sinds 2017 dus. Janine Abbring wordt daarmee de tweede langstzittende presentator van het programma (zes seizoenen met 36 gasten). Peter van Ingen, die de allereerste Zomergasten ondervroeg is ‘klassementsleider’: 7 seizoenen (1988 – 1995) met 37 gasten.
Wie weet worden verrast met een ander decor. De gevolgen van de klimaatopwarming zijn immers op tal van andere manieren in beeld te brengen.
Vanavond is Humberto Tan te gast. Presentator, schrijver en fotograaf volgens de VPRO. Daar doet de omroep hem nog iets te kort mee. ‘Zakenman’ hoort nog op zijn huidige c.v. te prijken. Want Tan is werkelijk van alle markten thuis. Een kledinglijn (‘Humberto tailored’ voor de ‘jonge, veeleisende zakenman’), een brillencollectie en de ‘Humberto relax stoel’, te koop bij een firma die in 2018 door RamBam (BNN-Vara) op de korrel werd genomen wegens ouderenmisleiding.
Goeie actie van RamBam want daar werd de wereld een klein stukje beter van. De stoelenfirma zei van de kritiek te willen leren. Misschien wel op aanwijzing van Tan zelf. Hij kreeg van RamBam de kans om te reageren en zei” “Verleiden mag, misleiden niet. Soms is die lijn heel dun en daar moet je gewoon zuiver mee omgaan” (volgens deze bron).
Foto:
© Sargasso logo Goed volk
Goed volk | Ketters uit “De naam van de roos” (2)
, door
LONGREAD - In deel 1 scheidde ik fictie van feiten, ging in op de historische personen die onder hun werkelijke naam in het boek voorkomen en tenslotte had ik het over de raamvertelling waar de rest van het verhaal en de diepere lagen van het boek in worden gehangen: het ‘congres’ tussen de Franciscanen en Dominicanen in dat mysterieuze benedictijner klooster hoog in de Italiaanse noordelijke Apennijnen. Ik ga nu verder met een korte paragraaf over de historische context, het begrip ‘ketters’, het brede kader waarin de ketterijen uit De Naam van de Roos kunnen worden geplaatst, en ten slotte de franciscaanse beweging en de ketterijen die hier uiteindelijk uit voortvloeiden.
Historische context
De historische context waarin dit fictieve ‘congres’ is geplaatst laat zich als volgt omschrijven.
Franciscus vormde met zijn orde een broederschap die niet zozeer zakelijk was, maar meer een menselijke personengemeenschap. Bij de dood van Franciscus was de broederschap nog in volle ontwikkeling, en er ontstonden twee stromingen: de Spiritualen (of spirituelen, viri spirituales), zeg maar de ‘preciezen’, en de Conventuelen, de ‘rekkelijken’ (naar convent, klooster – zij woonden meestal in kloosters en zwierven dus niet). De Spiritualen bleven trouw aan de oorspronkelijke norm van Franciscus, terwijl de conventuele richting meer in ontwikkeling was en minder letterlijk volgens de regel van Franciscus leefde. De Spiritualen kwamen uiteindelijk in conflict met de kerkelijke hiërarchie. In 1309 werd in Toscane een groep spiritualen actief rond Ubertino da Casale (zie deel 1).
Foto:
© Sargasso logo Goed volk
Goed volk | Ketters uit “De naam van de roos” (1)
, door
ACHTERGROND - In 1980 schreef Umberto Eco zijn eerste roman, Il nome della rosa, die een sensatie werd, vooral nadat het na een paar jaar in vele talen vertaald werd. In december 1986 wijdde het destijds befaamde literaire tijdschrift Bzzlletin er een themanummer aan. In 1999 kreeg het boek een plaats in Le Mondes ‘100 boeken van de eeuw’. Daar kwam in 1986 nog een iconische rolprent overheen met Sean Connery in de hoofdrol. Terzijde: Umberto Eco was een groot James Bond-fan, wiens rol door Sean Connery meermalen werd vertolkt.
De Naam van de Roos is een bijzonder intrigerende roman met diverse lagen. Hierover ga ik het in deze blog niet hebben; voor wie daarin is geïnteresseerd is op het Internet meer dan genoeg te vinden. Dit artikel gaat over werkelijk bestaand hebbende ketterijen die in het boek voorkomen. Ik ga het – na een introductie – alleen over deze ketterijen zelf hebben en hun context in het boek en de (kerk-)geschiedenis. Om niet te ver uit te wijden laat ik de politiek-religieuze context (met name de Investituurstrijd) buiten beschouwing.
De locaties
De Naam van de Roos is een historische roman – Eco heeft zijn werk in zijn ‘Naschrift’ (1984) ook als zodanig gekwalificeerd – en de film doet daar als palimpsest nog een schepje bovenop. Maar zoals elke historische roman heeft ook De Naam van de Roos links met historische feiten. Zo is het een uitdaging op zich uit te vissen welke locaties Eco geïnspireerd hebben. Als voorbeeld voor het Benedictijnse klooster uit de roman heeft waarschijnlijk de Sacra di San Michelle gediend. En het Castel del Monte in Apulië stond model voor het scriptorium en de bibliotheek, terwijl Eco waarschijnlijk ook geïnspireerd is geweest door de kloosterbibliotheken op Athos, de Heilige Berg, in Griekenland, dat hij in 1977 en 1988 bezocht heeft. Tenslotte, het portaal van de abdijkerk Saint Pierre in Moissac heeft waarschijnlijk model gestaan voor het visioen van de Adson, de assistent van de hoofdpersoon.
Franciscus was dynamiet
, door
ACHTERGROND - Museum Catharijneconvent organiseerde een tentoonstelling over Franciscus van Assisi onder toezicht van kunsthistoricus Henk van Os. Marcel Hulspas bezocht de tentoonstelling en miste de nodige historische toelichting op de tegendraadse kerkhervormer.
Wie Franciscus van Assisi zegt, denkt aan een middeleeuwer in een pij, die kon praten met de vogeltjes. Een man die geen behoefte had aan wat voor bezit dan ook. Vreedzaam, bescheiden, en dankzij zijn charisma de grondlegger van de orde der Franciscanen.
Dat zoete beeld dat de Katholieke Kerk ons biedt, is ook het beeld dat opgeroepen wordt in de huidige tentoonstelling in het Utrechtse Catharijneconvent.
Henk van Os
Een tentoonstelling samengesteld door Henk van Os, en we zien Henk op een filmpje ook de eendjes voeren, waarbij hij altijd weer moet denken aan Franciscus. Mooi allemaal. Henk staat garant voor een bepaald type publiek, en daar sluit dat eendje voeren mooi bij aan.
Ook op zijn keuze uit de kunstgeschiedenis valt niets aan te merken. Na de Middeleeuwse verbeelding van het leven van de heilige volgen werken uit de Renaissance, de Nederlanden, et cetera. Allemaal heel fraai.
Aan het slot van de tentoonstelling (merkwaardig genoeg) krijgt de bezoeker een overzicht van het leven van Franciscus, van de groei van de Franciscaanse beweging en de tegenstellingen tussen verschillende stromingen. Pas dan dringt er iets door van een verhaal dat in de tentoonstelling verder totaal niet aan bod komt.
Foto:
copyright ok. Gecheckt 23-09-2022
Klassiekers | De naam van de roos
, door
RECENSIE - In het begin was het woord, dat al vrij snel werd gevolgd door taalplezier. Mensen kunnen niet alleen communiceren maar hebben er ook over nagedacht hoe ze dat het prettigst en effectiefst doen. Een mooie metafoor verduidelijkt. Een elegante opbouw verheldert. Esprit houdt de aandacht vast. Wie woorden zo gebruikt dat mensen luisteren of lezen met plezier, communiceert effectiever.
Om het tekstplezier te vergroten, kun je gebruik maken van citaten. Je kruidt er je tekst mee en behaagt je lezer, die zich gevleid voelt omdat je een brede algemene ontwikkeling bij hem veronderstelt. De beste manier om te citeren is het niet al te nadrukkelijk te doen, zodat degene die de verwijzing herkent erom kan glimlachen, maar degene die haar niet herkent niet het gevoel heeft iets te missen. Het eerste gebod bij een goed citaat is, om Joost Zwagerman aan te halen, dat elke boerenlul de tekst moet kunnen blijven begrijpen.
Kampioen
Umberto Eco is kampioen citeren, en dat is niet zo vreemd, want hij werkte als hoogleraar semiotiek, een wetenschap die zich bezighoudt met tekens en verwijzingen. De naam van de roos, het boek waarmee hij in 1980 debuteerde, staat bol van de literaire verwijzingen. Een deel ervan valt in de Nederlandse vertaling erg op: als Eco uit de Bijbel citeert, doet hij dat namelijk in het Latijn, wat in een Nederlandse tekst overdrevener overkomt dan in een Italiaanse. Het onbedoelde resultaat is dat het boek in ons taalgebied het speeltje werd van een intellectuele klasse. Ik herinner me dat men destijds sprak van een roman door een professor voor professoren.
Foto:
Erinc Salor (cc)
Im Feindesland
, door
ANALYSE - Het hebben van een gezamenlijke vijand is dé bindende factor voor een land, continent of bondgenootschap.
Toen ik in 1991 in dienst zat, kwam het nieuwe Handboek voor de Onderofficier uit, met daarin zoals gebruikelijk een hoofdstuk over de vijand. En hoewel wij in ons hoogst geheime gebouw 24 uur per dag, 7 dagen in de week naar de vijand zaten te luisteren, was dit hoofdstuk leeg. Het bestond uit de titel, gevolgd door (vacant). De dreiging waar mijn vader in 1953 nog 21 maanden voor moest dienen, was een kleine veertig jaar later verschrompeld. Er was geen vijand.
Maar in de week voordat ik ‘op moest’ – voordat ik mij op het station Ede-Wageningen moest melden en in een vrachtwagen werd geladen op weg naar de Elias Beekman-kazerne – eindigde wat we nu de Eerste Golfoorlog noemen: de oorlog om de bevrijding van Koeweit. Ik had in die tijd net de HBO-Vertalersopleiding vroegtijdig verlaten waar Arabisch mijn belangrijkste taal was en we waren het er wel over eens dat het nieuwe gevaar uit die hoek zou komen.
Idioot
En dat is idioot. De vrede was nauwelijks over Europa neergedaald of Servische nationalisten staken de hele Balkan in de fik. Niet met de Koran in de hand, integendeel: met vooral de Bosnische moslims als doelwit. Nederlandse blauwhelmen kregen de taak om een enclave van moslims te beschermen en moesten het afleggen tegen de Serviërs. Die ‘gevaarlijke’ Arabieren daarentegen bleken in de Golfoorlog in militair opzicht te verwaarlozen; hun Russische materieel en hun slechte training betekenden dat ze hooguit oorlogjes tegen andere Arabische landen zouden kunnen winnen. Aan terrorisme dachten we nog niet zo veel, destijds. Dat bleef beperkt tot de IRA, de ETA en de PLO.
Foto:
copyright ok. Gecheckt 04-10-2022
Illustere bibliotheek uit as verrezen
, door
Ruim 550 jaar geleden werd in Florence in opdracht van Cosimo de’ Medici de Accademia Neoplatonica opgericht door Marsilio Ficino, de belangrijkste humanistische filosoof aan het ‘hof’ van de Medici. Deze Neoplatoonse Academie, waarvan de oprichting in feite de heropening van de oude Academie van Athene symboliseerde, groeide binnen korte tijd uit tot een plek waar alle toonaangevende wetenschappers, kunstenaars en intellectuelen van het vijftiende-eeuwse Florence samenkwamen.
Gedreven door dezelfde idealen bouwde ook Joost Ritman (1941), een zakenman die zijn fortuin vergaarde met de handel in plastic vliegtuigservies, een bibliotheek op die op haar hoogtepunt ruim 22.000, veelal zeer zeldzame filosofische boeken en handschriften telde. De bibliotheek, aangeduid als Bibliotheca Philosophica Hermetica, gold als de belangrijkste collectie op het gebied van de christelijk-hermetische en esoterische filosofie, maar scheerde tot drie keer vlak langs de afrond als gevolg van de onconventionele manier waarop Ritman de expansie van de bibliotheek financierde. De laatste keer leek Ritman zijn krediet letterlijk en figuurlijk verspeeld te hebben na een dubbele verpanding van zijn kostbare boeken, maar verbazingwekkend genoeg blijkt de collectie ook nu weer als een feniks uit de as te verrijzen.
Al kort na de eerste Golfoorlog, toen de luchtvaart een crisis doormaakte, plaatste huisbankier ING ernstige twijfels bij de bedrijfsvoering van De Ster BV, het vehikel waarmee Ritman zijn boekencollectie financierde. Een openbare verkoop kon toen op het nippertje voorkomen worden door internationale protesten van onder meer schrijver en bibliofiel Umberto Eco, die voor delen van zijn oeuvre schatplichtig was aan de collectie van Ritman. Zo’n 12 jaar later was het de Nederlandse fiscus, die een forse belastingschuld wilde verhalen op de bibliotheek. Maar ook nu weer bracht het ongekende belang van de collectie een oplossing binnen bereik: een overname door de staat van zo’n 4.000 boeken, die vervolgens weer in bruikleen werden gegeven aan de Stichting Bibliotheca Philosophica Hermetica.
Foto:
copyright ok. Gecheckt 04-10-2022
Sex sells
, door
Talloze media meldden vorige week dat het boek Sex van Madonna bovenaan de lijst van meest gezochte boeken staat. Een aanzienlijk aantal van hen interpreteerde dat jaarlijkse onderzoek van Bookfinder.com als ware het boek ook praktisch onvindbaar. Dat is echter een misvatting, want zeldzaam of hard to get is het allerminst. Een snelle zoektocht op de meest complete site voor antiquarische boeken levert binnen enkele seconden enige honderden exemplaren op. Niet op de lijst, maar wél bijna onvindbaar is het eerste boek van Monaldi en Sorti, een succesvol Italiaans schrijversechtpaar dat stelt al jarenlang slachtoffer te zijn van een boycot in eigen land.
Hun debuut Imprimatur is een op eigen onderzoek gebaseerde historische roman, waarin naar voren komt dat de zeventiende-eeuwse paus Innocentius XI een zeer dubieuze dubbelrol heeft gespeeld bij het bevorderen van de benoeming van de protestantse Willem III van Oranje tot koning van Engeland. Reden: persoonlijk financieel gewin. Dat laatste is op zich geen wereldschokkend gegeven, want Innocentius bevindt zich in een illuster gezelschap van kerkvaders die hun spirituele taken ondergeschikt maakten aan wereldlijke geneugten.
De paus speelde echter een belangrijke rol bij het afslaan van de Turkse aanval op Wenen in 1683 (inderdaad, hetzelfde jaar waarnaar de titel van Breiviks manifest verwijst) en stond op het punt zalig verklaard te worden. Een beter symbool in deze roerige tijden kon het Vaticaan zich niet wensen. De Heilige Stoel was dan ook not amused met de pijnlijke onthulling en deed het boek in de ban.
Foto:
Sargasso achtergrond wereldbol
Sargasso Lijst | Beeldbepalende boeken – Uitslag
, door
Even werd er geroepen dat er helemaal geen dubbele titels voorbij zouden komen in de speurtocht naar beeldbepalende boeken, maar plots ging het hard. En voor een deel van de Sargasso-lezers mogelijk te hard. De uitkomst is nogal verrassend namelijk. Misschien kwam dit ook doordat de vraagstelling toch weer ruimte overliet voor interpretatie.
Maar dat maakt ook deze lijst alleen maar weer waardevol. Hoe onvoorspelbaarder, hoe leuker. En voor velen vast een bron van inspiratie.
Hier de top tien met na de break de volledige lijst, gevolgd door de top 10 van auteurs (minus “diverse”). Geniet er van!
1. Bijbel – Diverse schrijvers (203)
2. Zen and the art of motorcycle maintenance – Robert M. Pirsig (165)
3. Brave New World – Aldous Huxley (145)
4. 1984 – George Orwell (131)
5. Guns, Germs, and Steel. The Fates of Human Societies – Jared Diamond (126)
6. On the Road – Jack Kerouac (104)
7. Animal Farm – George Orwell (95)
7. Het zijn net mensen – Joris Luyendijk (95)
9. De Slinger van Foucault – Umberto Eco (94)
10. De ondraaglijke lichtheid van het bestaan – Milan Kundera (86)
11. Geschiedenis der Westerse Filosofie – Bertrand Russell (77)
12. A Short History of Nearly Everything – Bill Bryson (76)
13. Misdaad en straf – F. Dostojewski (73)
14. The Hitchhiker’s Guide to the Galaxy – Douglas Adams (64)
15. Lord of the Rings – J.R.R. Tolkien (62)
16. Met Gevoel voor Realiteit – Wim van Dinten (59)
17. Max Havelaar – Multatuli (58)
17. Atlas Shrugged – Ayn Rand (58)
17. Honderd jaar eenzaamheid – Gabriel Garcia Marquez (58)
20. Discworld serie – Terry Pratchett (55)
20. Is dit een mens? – Primo Levi (55)
22. De Opwindvogelkronieken – Haruki Murakami (54)
22. Reis Naar Het Einde Van De Nacht – Louise Ferdinand Céline (54)
24. De ontdekking van de hemel – Harry Mulisch (53)
24. Mutter Courage und ihre Kinder – Berthold Brecht (53)
26. Die Leiden des jungen Werther – Johann Wolfgang von Goethe (52)
27. A brief history of time – Stephen Hawking (51)
27. De eeuw van mijn vader – Geert Mak (51)
27. Snow Crash – Neal Stephenson (51)
27. wild swans – Jung Chang (51)
31. De graanrepubliek – Frank Westerman (50)
32. De Goelag Archipel – Aleksandr Solzjenitsyn (49)
32. Mystiek Lichaam – Frans Kellendonk (49)
34. Post Office – Charles Bukowski (48)
35. Virtual Light – William Gibson (46)
36. Binas – Diverse schrijvers (45)
37. Also sprach Zarathustra – Friedrich Nietzsche (44)
37. Elementaire deeltjes – Michel Houellebecq (44)
37. Sferen – Peter Sloterdijk (44)
40. De gebroeders Karamazow – F. Dostojewski (43)
40. Dispatches – Michael Herr (43)
40. The End of History and the Last Man – Francis Fukuyama (43)
40. The Shock Doctrine – Naomi Klein (43)
44. De Wolfsklem – Piet Vroon (42)
44. Little Brother – Cory Doctorow (42)
44. Neuromancer – William Gibson (42)
44. Stranger in a Strange Land – Robert Heinlein (42)
44. The Black Swan – Nassim Nicholas Taleb (42)
44. The Goal – Elyahu Goldratt (42)
50. De genealogie van de moraal – Friedrich Nietzsche (41)
51. No logo – Naomi Klein (40)
52. Komt een vrouw bij de dokter – Kluun (38)
53. Catch 22 – Joseph Heller (36)
53. Slaughterhouse five – Kurt Vonnegut (36)
55. Hotel New Hampshire – John Irving (35)
56. La Nausée – Jean-Paul Sartre (34)
57. Zen Mind, Beginners Mind – Shunrya Suzuki (32)
58. Adolf Hitler – Ian Kershaw (30)
58. Afkes tiental – Nienke van Hichtum (30)
58. After Man: A Zoology of the Future – Dougal Dixon (30)
58. Buddhism Without Beliefs – Stephen Batchelor (30)
58. De angst voor vrijheid – Erich Fromm (30)
58. De lichtende toekomst – Aleksandr Zinovjev (30)
58. De schaamte voorbij – Anja Meulenbelt (30)
58. Die Liebhaberinnen – Elfriede Jelinek (30)
58. Eurocommunisme en staat – Santiago Carillo (30)
58. Fear and Loathing in Las Vegas – Hunter S. Thompson (30)
58. Feiten en Herinneringen – Alexander Herzen (30)
58. Geboren zijn is ongemak – E.M. Cioran (30)
58. Het proces – Franz Kafka (30)
58. Ishmael – Daniel Quin (30)
58. My Life – Leon Trotsky (30)
58. Nassim Nicholas Taleb – Fooled by Randomness (30)
58. Notre Dame des Fleurs – Jean Genet (30)
58. Prime Chaos/Condensed Chaos – Phil Hine (30)
58. Principia Discordia – Malaclypse The Younger (30)
58. Reis naar het Morgenland – Herman Hesse (30)
58. Silent Spring – Rachel Carson (30)
58. Sociologie: Vragen, uitspraken, bevindingen. – Wout Ultee, Wil Arts en Henk Flap (30)
58. Status Anxiety – Alain de Botton (30)
58. Teachings of Don Juan – Carlos Castaneda (30)
58. Technologies of freedom – Ithiel de Sola Pool (30)
58. The clash of civilizations and the remaking of world order. – Samuel Huntington (30)
58. The Monkey Wrench Gang – Edward Abbey (30)
58. The Road to Serfdom. (De weg naar slavernij) – F.A. Hayek (30)
58. Über den Prozeß der Zivilization – Norbert Elias (30)
58. Über formal unentscheidbare Sätze der Principia Mathematica und verwandter Systeme – Gödel (30)
88. Alexander März. – Heinar Kipphardt (29)
88. Alles – Noam Chomsky (29)
88. Autobiografie van iemand anders – Herman Brusselmans (29)
88. Brief over het geluk – Epicurus (29)
88. Collapse – Jared Diamond (29)
88. De agrarische geschiedenis van West-Europa 500-1850 – Bernard Slicher van Bath (29)
88. De Drie Musketiers – Alexandre Dumas (29)
88. De Gelukkigen – Peter Paul Zahl (29)
88. De Tweeling – Tessa de Loo (29)
88. Der abschied vom Marketing – Gerd Gerken (29)
88. Een verhaal van liefde en duisternis. (oorspronkelijke titel: Sipoer al ahava wechosjech) – Amos Oz (29)
88. Het boek der rusteloosheid [1990 versie] – Fernando Pessoa (29)
88. Infinite Jest – David Foster Wallace (29)
88. Italy and her invaders – Thomas Hodgkin (29)
88. Jimmy corrigan the smartest kid on earth – Chris Ware (29)
88. Life after God – Douglas Coupland (29)
88. Mieke Maaikes Obscene Jeugd – Louis Paul Boon (29)
88. Oorlog en vrede – Leo Tolstoj (29)
88. Summa Theologiae – Thomas van Aquino (29)
88. The drunkards walk – Leonard Mlodinow (29)
88. The Human Use of Human Beings – Norbert Wiener (29)
88. The Idea of Justice – Amartya Sen (29)
88. The Prophet Armed – Isaac Deutscher (29)
88. Tractatus L-P – Wittgenstein (29)
88. Trainspotting – Irvine Welsh (29)
88. Wachten op de barbaren – J.M. Coetzee (29)
88. What is the what – Dave Eggers (29)
115. Accelerando – Charles Stross (28)
115. Anathem – Neal Stephenson (28)
115. Art as the cognition of life – Voronsky (28)
115. Cultures Consequences, Comparing Values, Behaviors, Institutions, and Organizations Across Nations – Geert Hofstede (28)
115. Darwins hofvijver – Tijs Goldschmidt (28)
115. De Bende van de Rode Zora – Kurt Held (28)
115. De conformist – Alberto Moravia (28)
115. De donkere kamer van Damocles – W.F. Hermans (28)
115. Dood van een gezonde roker. (Oorspronkelijke titel: Murder in Amsterdam) – Ian Buruma (28)
115. Double your dating – David DeAngelo (28)
115. Een Vlucht Regenwulpen – Maarten t Hart (28)
115. Ethica – Baruch Spinoza (28)
115. Gullivers Travels – Jonathan Swift (28)
115. Het boek der omhelzingen – Eduardo Galeano (28)
115. How monkeys see the world – Cheney & Seyfarth (28)
115. kaas en de evolutietheorie – Bas Haring (28)
115. Mislukte Staten – Noam Chomsky (28)
115. Ongecijferdheid – John Allen Paulos (28)
115. Orthodoxy – G.K. Chesterton (28)
115. Scepticism and Animal Faith – George Santayana (28)
115. The Day of the Jackal – Frederick Forsyth (28)
115. The Essays – Michel Montaigne (28)
115. The masks of God – Campbell (28)
115. The Natural Art of Seduction – Richard La Ruina (28)
139. Ulysses – James Joyce (28)
140. an island to oneself – Tom Neale (27)
140. Cluetrain Manifesto – Doc Searls e.a. (27)
140. De Beschaving – J.P. Guepin (27)
140. De vrouw over de man/De man over de vrouw – Ina van der Beugel (27)
140. De wereld gaat aan vlijt tenonder – Max Dendermonde (27)
140. Een volk dat alleen woont – Els van Diggele (27)
140. Endgame – Samuel Beckett (27)
140. Freedom Evolves – Daniel Dennett (27)
140. Het Aards Tekort – Hans Koning (27)
140. Het Boek der Herinneringen – Péter Nádas (27)
140. Het perpetuum mobile van de liefde – Renate Dorrestein (27)
140. Het verraad van links – Carel Brendel (27)
140. I Tjing – – (27)
140. Illuminatus trilogie – Robert Anton Wilson (27)
140. Ireland – Lonely Planet (27)
140. Le Malade imaginaire – Molière (27)
140. Lolita – Vladimir Nabokov (27)
140. Manifestoes of Surrealism – Andre Breton (27)
140. On Liberty – John Stuart Mill (27)
140. Ordonner et Exclure – Dominique Iogna-Prat (27)
140. Papieren tijgers – Gerrit Komrij (27)
140. Prins Valiant – Hal Foster (27)
140. The Diamond Age – Neal Stephenson (27)
140. The Image Of The City – Kevin Lynch (27)
140. The new rulers of the world – John Pilger (27)
140. The Reality Dysfunction – Peter Hamilton (27)
140. The white tiger – Aravind Adiga (27)
140. The wisdom of crowds – James Surowiecki (27)
140. utopia – Thomas More (27)
169. A Theory Of International Justice – Kenneth Waltz (26)
169. Assassins Apprentice – Robin Hobb (26)
169. Bestemming bereikt – Hanneke Groenteman (26)
169. Bhagavad Gita – – (26)
169. De helaasheid der dingen – Dimitri Verhulst (26)
169. De menselijke maat – Salomon Kroonenberg (26)
169. Die verlorene Ehre der Katharina Blum – Heinrich Böll (26)
169. Dubieuze zaken – Crombag, Koppen, en Merkelbach (26)
169. Ebbenhout – Ryszard Kapuscinski (26)
169. God is ieder ogenblik nieuw – E. Schillebeeckx (26)
169. Huis Clos – Jean-Paul Sartre (26)
169. Jezus de dwarsligger – Kierkegaard (26)
169. Knielen op een bed violen – Jan Siebelink (26)
169. Laat ze maar praten – Richard Feynman (26)
169. Narziss und Goldmund – Herman Hesse (26)
169. Recreation in the theory of numbers – Beiler (26)
169. Stoppen met roken – Allen Carr (26)
169. The Book of Toth – Aleister Crowley (26)
169. The Complete Calvin and Hobbes – Bill Watterson (26)
169. The origin of species – Charles Darwin (26)
169. Vogels van Europa, Noord-Afrika en het Midden-Oosten – Lars Jonsson (26)
190. Anna Karenina – Leo Tolstoj (25)
190. Archetypen – Karl Gustav Jung (25)
190. Asterix en de Helvetiërs – R. Goscinny en A. Uderzo (25)
190. Beeld van BILD – Günter Walraff (25)
190. De avonden – Gerard Reve (25)
190. Een dag uit het leven van de reuzenkoeskoes – Karel van het Reve (25)
190. Genesis – Anoniem (25)
190. Heart of darkness – Joseph Conrad (25)
190. Heelal en Aarde – Kleczek Josip Jakes Petr (25)
190. Hersenschimmen – Bernlef (25)
190. In de schaduwen van morgen – Johan Huizinga (25)
190. Kafka on the shore – Murakami (25)
190. Ma guerre à lindifference; – Jean-Selim Kanaan (25)
190. My name is Asher Lev – C. Potok (25)
190. Reasons to be Cheerful (kort verhaal) – Greg Egan (25)
190. The dialectics of seeing – Buck-Morss (25)
190. The Picture Of Dorian Grey – Oscar Wilde (25)
190. The Second John McPhee Reader – John McPhee (25)
190. Valis trilogie – Philip K. Dick (25)
209. American Psycho – Bret Easton Ellis (24)
209. An diesem Dienstag – Wolfgang Borchert (24)
209. De Antichrist – Friedrich Nietzsche (24)
209. De Brave Soldaat Sweik – Jaroslav Hasek (24)
209. De hemel begint in jezelf – A. Grün (24)
209. foundation trilogie – Isaac Asimov (24)
209. Heilige oorlog – Karen Armstrong (24)
209. Het Boek van Violet en Dood – Gerard Reve (24)
209. Het dal der dreunende hoeven – Heinrich Böll (24)
209. Kind Onder Kannibalen – Charles Bukowski (24)
209. Kroniek van een karakter – Jeroen Brouwers (24)
209. Life Is More Beautiful Than Paradise: A Jihadist’s Own Story – Khaled Al-Berry (24)
209. Objectivity and liberal scholarship – Noam Chomsky (24)
209. Orientalism – Edward Said (24)
209. Potgieterlaan 7 – Sietze van der Zee (24)
209. Reason in revolt – Grant-Woods (24)
209. River out of Eden – Richard Dawkins (24)
209. The Cult of the Amateur – Andrew Keen (24)
209. the god delusion – Richard Dawkins (24)
209. Understanding Media – Marshall McLuhan (24)
209. Zijn er kanalen in Aalst? – Herman Brusselmans (24)
230. A Heartbreaking Work of Staggering Genius – Dave Eggers (23)
230. Ambient Findability – Peter Morville (23)
230. Asterix. De ronde van Gallia – R. Goscinny en A. Uderzo (23)
230. Believing three ways in one God – N. Lash (23)
230. De Profundis – Oscar Wilde (23)
230. Discovering Statistics Using SPSS – Andy Field (23)
230. Eline Vere – Louis Couperus (23)
230. Eunoia – Christian Bök (23)
230. Herfsttij der Middeleeuwen – Johan Huizinga (23)
230. Iemand Niemand en Honderdduizend – Luigi Pirandello (23)
230. Im Westen Nichts Neues – E.M. Remarque (23)
230. La sombra del viento – Carlos Ruiz Safon (23)
230. Les procès de Jeanne dArc – Georges et Andrée Duby (23)
230. Op zoek naar de verloren tijd – Marcel Proust (23)
230. The Bicentennial Man – Isaac Asimov (23)
230. The Electric Kool-Aid Acid Test – Tom Wolfe (23)
230. The Secret World of the Irish Male – Joseph O Connor (23)
230. Tom Poes en de krakers – Marten Toonder (23)
230. Twintig jaar en een dag – Jorge Semprum (23)
230. verwenadlung – Thomas Mann (23)
250. After Virtue – A. MacIntyre (22)
250. De man zonder eigenschappen – Robert Musil (22)
250. Decline and fall of the American programmer – Ed Yourdon (22)
250. Het innerlijk behang en andere gedichten – Hans Lodeizen (22)
250. Hollywood – Charles Bukowski (22)
250. Landscape & Memory – Simon Schama (22)
250. Manufactering Consent – Noam Chomsky & Edward S. Herman (22)
250. Naked Lunch – William S. Burroughs (22)
250. The Hobbit – J.R.R. Tolkien (22)
250. The Israel Lobby and U.S. Foreign Policy – John Mearsheimer & Stephen Waltz (22)
250. The Rise and Decline of the Roman Empire – Edward Gibbon (22)
250. The Road – Cormac McArthy (22)
250. Tuinfeest – György Konrád (22)
263. Blink – Malcolm Gladwell (21)
263. De Islam is een sinaasappel – Maurits Berger (21)
263. Encounters with Silence – K. Rahner (21)
263. Energy and Equity – Ivan Illich (21)
263. Het Bureau – J.J. Voskuil (21)
263. Hoe God verdween uit Jorwerd – Geert Mak (21)
263. In the Heart of the Country – J.M. Coetzee (21)
263. Love all the people – Bill Hicks (21)
263. Order out of chaos – Ilya Prigogine (21)
263. Platforme – Michel Houellebecq (21)
263. Regeneration Trilogy – Pat Barker (21)
263. Rip It Up and Start Again – Simon Reynolds (21)
263. Semco-stijl – Ricardo Semler (21)
263. the world according to garp – John Irving (21)
263. This Perfect Day – Ira Levin (21)
263. Why evolution is true – Jerry Coyne (21)
263. Wijsbegeerte der wetsidee – Dooyeweerd (21)
280. Barrytown Trilogy – Roddy Doyle (20)
280. De Gebroeders Leeuwenhart – Astrid Lindgren (20)
280. De Sublieme Historische Ervaring – Frank Ankersmit (20)
280. Taipan – James Clavell (20)
280. The art of War – Sun Tzu (20)
280. The White Hotel – D.M. Thomas (20)
286. Black Mass – John Gray (19)
286. De brief voor de koning – Tonke Dragt (19)
286. de prehistorische wereld – Richard Moody (19)
286. Ik beken. Ik heb geleefd – Pablo Neruda (19)
286. New York: Life in the Big City – Will Eisner (19)
286. Other Criteria – Leo Steinberg (19)
286. Portnoys Complaint – Philip Roth (19)
286. The Selfish Gene – Richard Dawkins (19)
286. To Kill a Mockingbird – Harper Lee (19)
295. A game of thrones – George RR Martin (18)
295. De engelenmaker – Stefan Brijs (18)
295. Glue – Irvine Welsh (18)
295. Het verstoorde leven – E. Hillesum (18)
295. How to build a time Machine – Paul Davies (18)
295. Moira – Julian Green (18)
295. The Happy Hooker – Xaviera Hollander (18)
295. The portrait of the artist as a young man – James Joyce (18)
295. Under the Volcano – Malcolm Lowry (18)
295. Wer Einmal aus dem Blechnapf frisst – Hans Fallada (18)
305. de Incal – Jodorowsky & Moebius (17)
305. De Tandeloze Tijd deel 3 – AFTh van der Heijden (17)
305. De waanzinnige veertiende eeuw – B. Tuchman (17)
305. Earth – David Brin (17)
305. Lord of the Flies – William Golding (17)
305. Nils Holgerssons wonderbare reis – Selma Lagerlöf (17)
305. Teheran, een zwanezang – F. Springer (17)
305. The mismeasure of man – Stephen Gould (17)
305. Vile Bodies – Evelyn Waugh (17)
314. A Man in Full – Tom Wolfe (16)
314. A Yaqui way of knowledge – Castaneda (16)
314. Age of Extremes – Eric Hobsbawm (16)
314. All the presidents men – Woodward&Bernstein (16)
314. Ask the Dust – John Fante (16)
314. Beirut to Jerusalem – Tom Friedman (16)
314. Berlin Alexanderplatz – Alfred Döblin (16)
314. Biological Exuberance – Bruce Bagemihl (16)
314. Christenreis – John Bunyan (16)
314. Correlli’s Mandolin – L. de Bernières (16)
314. Cryptonomicon – Neal Stephenson (16)
314. CyberSociety: Computer-Mediated Communication and Community – Steve Jones (16)
314. De architectuur van het geluk – Alain de Botton (16)
314. De institutie – Calvijn (16)
314. De Lege Spiegel – Jan Willem van de Wetering (16)
314. De oude man en de zee – Ernest Hemingway (16)
314. De schetsboeken – Leonardo da Vinci (16)
314. De SS’ers – Armando&Sleutelaar (16)
314. De toverberg – Thomas Mann (16)
314. De zoon van de berejager – Karl May (16)
314. Democracy in America – Alexis de Tocqueville (16)
314. Disarming Iraq – Hans Blix (16)
314. Een oorlogsherinnering – Frederick Busch (16)
314. Erzählungen – Franz Kafka (16)
314. Five Kingdoms – Lynn Margulis & Karlene V. Schwartz (16)
314. Geheim Dagboek – Hans Warren (16)
314. Gesprekken met professor Y – L.-F. Céline (16)
314. Gravity’s Rainbow – Thomas Pynchon (16)
314. Haat is een Deugd – Gustave Flaubert (16)
314. Hannah Arendt, For love of the world – Elisabeth Young-Bruehl (16)
314. Heaven on Earth – Joshua Muravchik (16)
314. Het Dodenschip – B.Traven (16)
314. Het evangelie volgens Jezus Christus – J. Saramago (16)
314. homo ludens – Johan Huizinga (16)
314. Howards end – E.M. Forster (16)
314. Inleiding in de conversatie analyse – Harrie Mazeland (16)
314. International Law and the Use of Force between States – Ian Brownlie (16)
314. Introduction to Operations Research – Hillier & Liebermann (16)
314. J. Kessels the Novel – P.F. Thomése (16)
314. Jewgeni Onegin – Poesjkin (16)
314. Jihad Vs.Mcworld – Benjamin R. Barber (16)
314. Kleine Johannes – van Eeden (16)
314. Koers zuid, richting noord – Ariel Dorfman (16)
314. Kroniek van het vuur (3 delen) – Eduardo Galeano (16)
314. La philosophie dans le boudoir – D.A.F de Sade (16)
314. Laatste nacht in Jeque (jeugdboek) – Henk Barnard (16)
314. Language in the Inner City – William Labov (16)
314. Lieve jongens – Gerard Reve (16)
314. lof der zotheid – Erasmus (16)
314. Love is a Dog from Hell – Charles Bukowski (16)
314. Mencius – Mencius (16)
314. Metaphors We Live By – George Lakoff (16)
314. Motet voor de kardinaal – T. de Vries (16)
314. Naam van de roos – Umberto Eco (16)
314. Nachtlicht – Albert Sanchez Piñol (16)
314. New York Trilogy – Paul Auster (16)
314. Oblomov – Ivan Gontsjarov (16)
314. on happiness – Bertrand Russell (16)
314. On identity and violence – Amartya Sen (16)
314. Onderzoekstypen in de communicatiewetenschap – Fred Wester (16)
314. Open society – Karl Popper (16)
314. Oracle Night – Paul Auster (16)
314. Our Posthuman Future – Francis Fukuyama (16)
314. Paranoia – W.F. Hermans (16)
314. Philosophy and the mirror of nature – Richard Rorty (16)
314. Pierre Bayle – Elisabeth Labrousse (16)
314. Rabbit Series – John Updike (16)
314. Reis om de dag in tachtig Werelden – Julio Cortazár (16)
314. Rentmeesterschap – Peter Block (16)
314. Schachnovelle – Stefan Zweig (16)
314. Science in Action – Bruno Latour (16)
314. Secrets, lies and democracy – Noam Chomsky (16)
314. Self-made Man – Norah Vincent (16)
314. Seven Types of Ambiguity – Eliot Perlman (16)
314. Short Cuts – Raymond_Carver (16)
314. Spiegelogie – Willem de Ridder (16)
314. Stad der blinden – José Saramago (16)
314. Stephen Hawking for Beginners – J.P. McEvoy & Oscar Zarate (16)
314. Straw dogs – John Gray (16)
314. Surveillir et Punir – Michel Foucault (16)
314. Suske & Wiske – De Poenschepper – Willy Vandersteen (16)
314. Syntactic Structures – Noam Chomsky (16)
314. The Ascent of Money – Niall Ferguson (16)
314. The Attention Economy – Thomas H. Davenport (16)
314. The Breeders Box – Timothy Murphy (16)
314. The Drifters – James A. Michener (16)
314. The far side – Gary Larson (16)
314. The Human Stain – Philip Roth (16)
314. The lonely passion of Judith Hearne – Brian Moore (16)
314. The Plot Against America – Philip Roth (16)
314. The Red Queen – Matt Ridley (16)
314. The work – Byron Katie (16)
314. Theory of Justice – John Rawls (16)
314. Tranen van de krokodil – Piet Vroon (16)
314. Twee vrouwen – Harry Mulisch (16)
314. Understanding Power – Noam Chomsky (16)
314. verzamelde gedichten – ida gerhardt (16)
314. Voer voor Psychologen – Harry Mulisch (16)
314. waren de goden kosmonauten – Erich von Däniken (16)
314. Wolf Solent – John Cowper Powys (16)
314. Zebedeus – Jacobus van Looy (16)
Foto:
Sargasso achtergrond wereldbol
UffiziLand!
, door
Literator, filosoof en schrijver van een van mijn favoriete boeken, Umberto Eco, komt in een opiniestuk nu toch wel onverwacht uit de hoek:
Hij raakte geinspireerd door een Italiaans initiatief om in de buurt van de oude Griekse kolonie Paestum een archeologisch pretpark te bouwen waar de hordes toeristen zich kunnen vergapen aan splinternieuwe tempels in plaats van aan de eeuwenoude echte overblijfselen 60 kilometer verderop. Waar je misschien een afkeurende reactie zou verwachten komt Eco met twee dikke duimen voor dit project: Als de massa’s toeristen met hun lege colablikjes en grafitti nou naar de splinternieuwe aftreksels van culturele erfschatten gaan, kunnen de echte liefhebbers van oudheden rustig genieten van het echte werk.
Umberto Eco stelt de bouw voor van nog een ander pretpark: Uffiziland! Daar kan het onwetende plebs zich vergapen aan gepimpte versies van Botticelli’s Geboorte van Venus en andere meesterwerken, gevoed en gelaafd door de lokale middenstand terwijl de kunstliefhebber de fletse originelen wat langer en in alle rust kan bekijken.
Klassescheiding? Nee hoor zegt Umberto, gewoon een kwestie van de mensen geven wat ze willen. Misschien kan Nederland hier snel op duiken en een KeukenhofLand bouwen met plastic bloemen, dan kunnen de botanisten tenminste ontspannen op tweede paasdag door de keukenhof banjeren.