Traditiegetrouw biedt Sargasso (op z’n minst) in de Waan v/d Dag een hangplek voor uw reaguursels over Zomergasten. Tijdens de uitzending of te laat, zoals nu. Deze posting is voor diegenen die al een definitief oordeel hebben over Jelle Brandt Corstius na de uitzending met Jan Marijnissen (Oud-presentator Adriaan van Dis: “Over drie dingen hebben alle Nederlanders een mening, zei hij. Het weer deugt niet, het voetbal deugt niet én de presentator van Zomergasten deugt niet”).
Liet de presentator Marijnissen te makkelijk weg komen met zijn linkse politieke propaganda als “een simpele omroeper, niet eens een veredelde“? Of schiep hij juist de voorwaarden waarin de gast optimaal zijn avond kon samenstellen ongehinderd door narcistisch streven om de eigen mening te etaleren (alleen na Don Camillo: “Dit vind ik niet grappig, nou ja, ik begrijp dat het toen grappig was, maar ik vraag me af of het de tand des tijds heeft doorstaan”) of door psychologische pogingen om de gekozen fragmenten in freudiaans perspectief te plaatsen (behalve dan die losse opmerking tegen het einde dat er nagenoeg geen vrouwen in de fragmenten zaten)?
En dan zijn er nog die twee open eindjes. Interessante vragen die werden opgeworpen, maar waar zowel JBC als Jan M geen begin van een verklaring voor hadden. Misschien weet u het (weer) wel:
1. Hoe kan het toch dat de ellende van de ingestorte financiële markten zich niet vertaalde in winst voor de linkse politiek, maar in plaats daarvan de VVD de grootste partij werd?. Na het fragment waarin FED-voorman Alan Greenspan werd verhoord over de oorzaken van de kredietcrisis (1 2), kwam Marijnissen niet verder dan dat de mensen blijkbaar aan hun eigen portemonnee dachten in plaats van aan het algemeen belang. In een lofzang op de Braziliaanse president Lula verzuchtte de zomergast dat Nederland misschien wel ’te af’ is om de mensen achter een hoopvolle linkse agenda te krijgen. Je zou bijna denken dat hij voor een geslaagde opmars van de socialistische ideologie ons land eerst nog wat fascistische machthebbers toewenste.
2. Hoe komt het toch dat de SP weer als muurbloempje aan de zijlijn staat bij de formatievorming, terwijl het notabene groter is dan GroenLinks en D66? Ook hier moest Marijnissen het antwoord schuldig blijven. Hij murmelde slechts wat over hoe Ad Melkert in een vorig politiek leven anti-SP oekazes uitvaardigde en langs hem heen liep alsof hij lucht was.
Kunt u een van de vragen beantwoorden? Of misschien zelfs beide omdat er een gemene deler is die de impopulariteit van uiterst links bij zowel de kiezer als de partijpolitiek verklaart? Het is mij te makkelijk om de oorzaak (uitsluitend) te zoeken in bang naar binnen gekeerd provincialisme. Ik denk eerder dat het op een of andere manier iets te maken heeft met een gebrek aan humor en vrouwen, zoals de uitzending. Maar ik zou dan ook volkomen ongeschikt zijn als presentator van Zomergasten.
Reacties (46)
@1: niet alleen de banken, maar ook de burgers hebben hun economische standpunten niet heel erg laten beïnvloeden door de crisis. Daarnaast past het staatsschuldterugdringen van de VVD wel aardig bij het teveelgeleendprobleem van de crisis.
@2: eenvoudig. GL en D66 zitten meer in het midden. Voor pvda zal dat niet zo veel uitmaken. voor cda en vvd wel.
De SP regeert alleen mee als ze echt te groot om omheen te kunnen zijn (zie nu, zelfs de PVV wordt nog geprefereerd), of als ze samen met PvdA, D66 en GL een meerderheid aan zetels heeft (en zelfs dan pas als de PvdA in CDA of VVD geen partner ziet).
(1) Omdat burgers de politiek nog steeds niet goed begrijpen?
Zomergasten is niet bedoeld om antwoord op vragen te krijgen. Het is een niemendalletje op een zomeravond als niemand levend genoeg is om na te denken maar niet dood genoeg om geen TV te kijken.
*heeft de uitzending niet gezien en gaat dat zo laten*
De SP vormt een van de extremen van het Nederlandse spectrum, dus dan is de kans groot dat je aan de zijlijn blijft staan. Dat de PVV geprefereerd wordt komt omdat de PVV veel groter is, en een grotere concurrent op rechts dan de SP op links. De PVV komt ook alleen maar in beeld omdat er een rechtse meerderheid is. Vorige keer werd de PVV genegeerd en mocht de SP wel even meedoen met het coalitiespel. Had alles te maken met de verhoudingen op dat moment.
Als de SP wil meepraten moeten ze comprimessen willen sluiten en naar rechts opschuiven, net zoals GL heeft gedaan. Ook de PVV moet opschuiven naar links willen ze kunnen regeren.
Een systematische bias kan ik nog niet ontdekken, al zal het ongetwijfeld zo zijn dat PvdA’ers een hekel hebben aan SP’ers. Het aantal kabinetsformaties waarin de SP een middelgrote partij was is gewoon te klein om die conclusie te kunnen trekken.
Vraag 1, over waarom de VVD de grootste is geworden. Zeer frustrerend inderdaad, dat rechts wint terwijl het VVD gedachtegoed bij uitstek de crisis heeft veroorzaakt. Maar ja, niet iedereen is nu eenmaal even goed geïnformeerd, en dan zijn andere dingen misschien belangrijker:
– de VVD zat in de oppositie tijdens de crisis
– Nederland is relatief weinig geraakt door de crisis, dat wil zeggen, de meeste mensen hebben nergens last van gehad.
– In Nederland wonen veel rechtse mensen, altijd zo geweest, waarbij het calvinistische ‘broekriem aanhalen’ de basis voor economische politiek is. Veel van die mensen zullen nooit op een linkse partij stemmen
– De campagne ging over het begrotingstekort en de staatschuld, niet over de banken. Links is er niet in geslaagd dat goed naar voren te brengen (behalve aan het eind, aangevoerd door de SP).
– Voor de media is economie te moeilijk, zeker voor de politieke afdelingen van de media. Mensen zijn dus slecht geïnformeerd over de oorzaken van de crisis.
@1 De VVD is nou eenmaal voor de meeste mensen de ‘economische partij’ en daarmee voor hun de logische keuze als er economische problemen zijn. Ze snappen niet dat het zogenaamde liberale gedachtengoed juist de oorzaak is van deze crisis.
@2 De VVD is nou eenmaal de grootste geworden, zij bepalen nu met wie er onderhandelingen plaatsvinden, niet de SP…
1.Er wel eens aan gedacht dat de VVD de enige is die zich voor de verkiezingen duidelijk heeft uitgesproken tegen afschaffing van de hypotheekrenteaftrek? Juist in een tijd van economische turbulentie zoeken mensen naar financiële zekerheid. De SP krakeelt alleen over het afstraffen van de ‘hogere inkomens’.
Bovendien verliezen mensen steeds meer vertrouwen in de bestuurlijke elite. De SP wil alleen maar meer staatscontrole, iets wat daarmee direct conflicteert.
2. De SP kan natuurlijk geen serieuze gesprekspartner zijn in een kabinetsformatie, vanwege haar abjecte ideeën. Denk aan de afschaffing van het verplichte inburgeringsexamen voor huwelijks- en gezinsmigranten, de verhoging van het minimumloon met 5 %, handhaving van de AOW-leeftijd op 65 jaar, het ‘paal en perk stellen’ aan ‘topinkomens’ en het standpunt dat deeltijdarbeid moet lonen. Allemaal ideeën die in de huidige wereld op geen enkele manier houdbaar zijn.
@4: “…als niemand levend genoeg is om na te denken maar niet dood genoeg om geen TV te kijken”
Die bewaar ik voor de Blogparel 2010.
Of links of rechts nu de crisis heeft veroorzaakt is wellicht niet eens zo relevant. Het is immers een historische analyse, die zelfs terug kan voeren naar het loslaten van de ‘gouden standaard’. Alles daarna is immers een vorm van piramide spel, waarin de intrinsieke waarde van geld is losgekoppeld aan de nominale waarde.
In het hier en nu is het logisch dat mensen op een partij stemmen die de overheidsuitgaven wil terugdringen en dit zonder nog verdere lastenverzwaring.
Wat dat laatste betreft zitten we immers al in de top van Europa. Het is een illussie dat het verhogen van de belasting bij een enkele rijkaard, problemen zou oplossen.
Net als de illussie dat de staat een geluksmachine zou zijn, die met stijgende uitgaven en lastenverzwaring de economische waardecreatie de nek opmdraait.
@mark, twee vragen: Ik denk dat de vragen onbeantwoord bleven omdat Marijnissen er zat als Jan M. en niet als Mister-SP. Je zag hem ook met duidelijke afkeer reageren op die vragen (bij de tweede meer dan de eerste). Hij ging daarentegen wel netjes in op de opvolgingskwestie. (Als zat’ie een beetje weg te kijken bij de opmerking dat niemand Kant ‘getipt’ had om op te stappen)
Jan Marijnissen is blijkbaar net als zijn gemiddelde leeftijdsgenoot – baby-boomer: een tikkeltje ontgoocheld dat de wereld niet geworden is zoals je er vroeger van gedroomd had. Maar val hem daar verder niet te veel mee lastig.
De constatering dat Nederland te af is voor het socialisme vond ik een hele dappere. Misschien dat iemand dat op een video-wall in een loopje kan afspelen bij de volgende Museumplein-demonstratie.
Maar inderdaad: wie weet wat de toekomst brengt.
Kudo’s voor JBC. Zeker voor zijn vuurdoop.
@2 In 2006 was de SP groter dan de PVV nu. (maar ik geef meteen toe: toen was de boel minder versplinterd)
@Peter
Dank, zeer vereerd :)
P.S.:
Ik vond het overigens wel een interessante uitzending om te zien, wat mij betreft niet nodig om (als schipper aan de wal) presentator of gast af te vallen.
@jac
“Allemaal ideeën die in de huidige wereld op geen enkele manier houdbaar zijn”
Daarom moet je juist de huidige wereld veranderen en niet stemmen op een partij die de economische scheefgroei, onder de noemer liberaal, nog verder zal aanzwengelen.
@jan | 26 July 2010 | 13:0o
Als je je is wat verder zou verdiepen in de economische crisis dan het korte nieuws van de NOS kom je erachter dat de Amerikaanse markt die de crisis heeft veroorzaakt indruist tegen de basis principes van het liberalisme en de vrije markt die wij leren in de eerste lessen economie op de middelbare school.
Om te beginnen is de markt vanaf de jaren 80 alles behalve vrij geweest van overheidsbemoeienis. Sterker nog ik durf te stellen dat er in Amerika meer sprake was van een Communistische markt dan een vrije. Zo heeft de Amerikaanse overheid sinds de jaren 80 met miljarden er voor gezorgd dat er veeeeel meer hypotheken konden worden verstrekt dan dat er in een vrije markt (en dus een veilige situatie) mogelijk is. Zo kwamen dus mensen die niet konden betalen aan een hypotheek.
Daarnaast heeft de Amerikaanse overheid jarenlang absurde rente percentages vastgehouden zodat er veeeel meer geld voor handen was dan er in een vrije markt zou zijn.
Ten tweede is er nooit een vrije markt geweest omdat de Amerikaanse overheid (nog steeds niet) de basis principes van de vrije markt beschermd. Zoals transparantie en gelijke toetreding. Dit heeft alles te maken met het toestaan van zogenoemde quantitative finance. Een nieuwe manier van financiële producten creëren door middel van computers en complexe kansberekening. Door deze methodes is er simpelweg geen vrije markt meer omdat er totaal geen transparantie meer is. De producten die hier uit zijn voorgekomen zijn namelijk in feite gebakken gelucht. Ze worden gewaardeerd door middel van een kansberekening die dan bepaald hoe veel risico een product heeft. Zo is ook nog is de gelijke toetreding verdwenen door bijv. high frequency trading. Hierdoor hebben grote banken met super computers een gigantische voorsprong op gewone beleggers.
Ik ben het met Stijn eens: liberaal betekent juist zo min mogelijk overheidsbemoeienis. Wat in Amerika gebeurd is, lijkt meer op een planeconomie.
Er is nu eenmaal schaarste en door vraag en aanbod komt een prijs tot stand.
Als de overheid subsidies of rentemaatregelen gaat treffen, komen op korte termijn goederen (o.a. huizen) beschikbaar, maar zal al heel snel de prijs exploderen zodat vraag en aanbod weer in balans komen. Inflatie is het gevolg en een spiraal van geldontwaarding wordt gecreeerd etc…
@stijn
Schreef ik niet “het ZOGENAAMDE liberale gedachtengoed” ?
Maar toch bedankt voor de analyse :)
1 Of de schuld nu ligt bij de banken, de overheid (toezicht) of de consument (hebberigheid), daar kun je eindeloos over discussieeren, iedereen heeft een beetje boter op het hoofd. Bovendien bestaat de vrije economie niet alleen uit een handjevol(foute)banken maar uit duizenden andere bedrijfstakken die part nog deel hadden aan de crisis.
Feit is dat geen enkele linkse regering de crisis heeft kunnen voorkomen of de gevolgen voor het desbetreffende land kunnen verminderen. Sterker landen als Griekenland, Spanje en Engeland zijn door topzware collectieve lasten alleen maar zwaarder in de problemen gekomen, terwijl “rechtse” landen al weer aan het opkrabbelen zijn.
Intussen is de kiezer ook zo bijdehand geworden dat hij weet dat je, je niet rijk kan lenen maar dat je een keer je huishoudboekje op orde moet hebben en dus moet bezuinigen. Misschien juist wel bewuster door de crisis, dan ooit tevoren, de tijd dat de overheid haar eigen piramide spel kon spelen is voorbij.
“Schepte” hij juist de voorwaarden? Heeft Marijnissen dan toch gewoon gelijk met zijn analyse van het onderwijs?
En hoe komt het eigenlijk dat dit soort fouten zoveel vaker op blogs dan in kranten worden gemaakt?
Met het gematigde en selectief toegepaste conservatisme van Marijnissen is m.i. weinig mis.
In mijn beeld is het primitiever: het beeld dat de VVD opriep is “slappe hap heeft er een zooitje van gemaakt en wij zullen stevig ingrijpen”….
Dat is een succesvol beeld geworden: de flinke taal van Wilders heeft soortgelijke aantrekkingskracht. De kiezer wil dat er wordt opgetreden. (zei Verdonk ook al)
Overigens is verstandig links ook behoorlijk aan zijn trekken gekomen: er is geen liberale ruk naar rechts geweest, maar een windvlaagje.
Overigens viel de uitzending en het weerwerk van Jelle mij ook een beetje tegen. Zijn wat wazige maar beeldschone reportagestijl uit Rusland indachtig, stelde hij wat teleur.
Maar groeien kan.
@1 Ik denk dat de meeste kiezers (1) in tijden van crisis houvast zoeken, dat biedt de VVD, de SP veel minder en (2) beseffen dat je in tijden van crisis een beetje op je financiële huishouding moet letten, ook dat biedt de VVD. Het verleden telt ook mee: de kabinetten VVD en CDA zijn in het verleden de meest daadkrachtige gebleken en ook het financieel gezondst. Het enkele feit dat te vrije marktwerking (in de US) de voornaamste oorzaak lijkt van de crisis, doet daar niet aan af natuurlijk.
@2 De SP ademt een oerconservatieve sfeer. Vooral alles bij het oude laten is het devies, niet mee de toekomst in, zo komt het op mij over. Ik denk dat afgezien van de echte minima – die net als de meeste mensen natuurlijk ook uitsluitend aan hun eigen belang denken – geen mens zo’n partij serieus kan nemen. GL en D66 zijn gewoon iets moderner.
Ik vond wat ik van de uitzending hjeb gezien wel aardig. Toch wel wat aardige gedachten en beelden. Marijnissen vond ik wel wat tegenstrijdig. Vooroordelen hekelen, maar vervolgens stellen dat de meeste Nederlanders niets meer doen dan “9 to 5” jobs, GTST en dan naar bed. Over vooroordelen gesproken! Een teleurgestelde idealist, zo kwam hij op mij over. Iedereen denkt alleen maar aan zichzelf, behalve Jan Marijnissen…
Tja, dom krijsen dat de hypotheekrente moet worden afgeschaft in tijden van crisis met de opmerking dat het de rijken bevooroordeeld is retedom.
De huizenbezitters die ik ken komen rond van een modaal loontje en moeten alle Euro’s 2x ronddraaien om rond te komen.
Die vinden dergelijke opmerkingen dom en onkies,
die stoot je dus af.
Landen met een scheefgegroeide collectieve sector leiden nu het meest onder de crisis,
de burger is niet dom, die ziet dit ook en ziet ook in dat te grote overheidsuitgaven een gevaar voor z’n portemonnee zijn.
Vandaar die ruk naar rechts, naar minder overheidsuitgaven.
@AntonB | 26 July 2010 | 14:12
‘Feit is dat geen enkele linkse regering de crisis heeft kunnen voorkomen of de gevolgen voor het desbetreffende land kunnen verminderen. Sterker landen als Griekenland, Spanje en Engeland zijn door topzware collectieve lasten alleen maar zwaarder in de problemen gekomen, terwijl “rechtse” landen al weer aan het opkrabbelen zijn.’
Wie Engeland links noemt, weet echt niet waar ‘ie het over heeft. Nederland kan met haar socialistische traditie als ‘nanny state’ nog heel wat leren van de Britse houding tov het liberale gedachtegoed.
@jac
‘Wie Engeland links noemt, weet echt niet waar ‘ie het over heeft. Nederland kan met haar socialistische traditie als ‘nanny state’ nog heel wat leren van de Britse houding tov het liberale gedachtegoed’.
benieuwd wat we dan kunnen leren van de Britse houding….?? Graag een onderbouwing van dit statement.
@Dirk | 15:23
Veel minder overheidsbemoeienis, om te beginnen. En een flexibele arbeidsmarkt. En ga nou niet piepen over graaiende topmanagers en uitbuiting van laagbetaalde arbeiders. Terwijl wij hier langzaam in slaap sukkelen, gaat de innovatie elders gewoon door, hoor.
@Jac
Bedankt voor de info.
Ik ben trouwens niet van het piepen hoor, lees ook mijn bovenstaande reacties :-)
@Dirk | 15:23
En, heel belangrijk!, ze hebben daar tenminste geen koningin met politieke macht ;)
@Jac
Ja, ook die zit.
Ik ben altijd trouw aanhanger geweest van het koninklijk huis. Ben zelfs ‘onder de wapenen geweest’.
Maar, ik heb het nu helemaal gehad met koninklijke huisvrienden als Tjeenk Willink(s) en blinde Euro devoot Brinkhorst…om over Ruud Lubbers (belangenverstrengeling…) nog maar te zwijgen….bah!
@Stijn
Die zaken die aanroert zijn nou juist gecreëerd door de vrije markt. Geen markt zo vrij als de derivatenmarkt, dat de grote spelers het vervolgens zo moeilijk maken dat de rest van de wereld niet mee kan spelen komt dus door geen regels niet door te veel regels.
Jouw redenering is: Er is geen vrije markt omdat de Amerikaanse overheid geen spelregels heeft neergelegd. Voor alle duidelijkheid nog maar even de definitie van een vrije markt:
“A free market is a market without economic intervention and regulation by government except to enforce ownership (“property rights”) and contracts.”
http://en.wikipedia.org/wiki/Free_market
@24: Veel minder overheidsbemoeienis, om te beginnen.
YMMV.
@22: Ter aanvulling wil ik erop wijzen dat Griekenland tot in de crisis een rechtse regering had. De linkse zat nog maar net toen de EU het mes op de keel kwam zetten.
Een echt vrije markt zou zich helemaal te buiten gaan aan het instellen en naleven van hun eigen regels. Al dan niet geschreven.
Op Canvas genoten van: Expedition Guyana.
Als je vindt dat ‘rechts’ de crisis heeft veroorzaakt – en daar kan ik me wel enigszins in vinden, in theorie dan – dan moet je het niet bij one-liners laten. Dat weten we nou wel. In de praktijk zijn er, als mensen een hypotheek geven, twee schuldigen als er niet betaald wordt: de bank, voor het verkeerd inschatten van risico (en dat bedoelen we als we zeggen dat ‘rechts de crisis heeft veroorzaakt’) en de hypotheekgever, die kennelijk zijn eigen vermogen om op tijd te betalen heeft overschat. En dat laatste vertelt Jan er natuurlijk niet bij.
Want het je onttrekken aan je eigen verantwoordelijkheid als het gaat om jou tegen ’the man’ is wel heel typisch Westers-denken-van-nu, maar houdt natuurlijk geen stand: de wereld van het geld is keihard (wel, opeens niet zo hard meer als er banken gered moeten worden door de overheid, maar dat is een andere discussie) en Henk en Ingrid weten dat maar al te goed.
Of zouden dat maar al te goed moeten weten.
Wachtend op landbenen en om even rustig weer te acclimatiseren heb ik vanmiddag zomergasten gekeken en Jelle Brandt Corstius beviel mij een stuk beter dan die pipo van vorig jaar, die deed me teveel aan Mart Smeets denken. Ook Marijnissen was niet de worst draaiende communisten sympathisant maar had verrassende (roomse)laagjes. Verder viel mij op dat vijf van de zes gasten dit jaar uit de cultuurhoek komen, hadden er daarvan niet een paar wetenschapper of ondernemer kunnen zijn?
@33: Is “gratis geld” aannemen van een bank dan niet rechts? Komt op mij over als een nogal rechtse activiteit. Vergeet niet dat veel van dat hypotheekgeld verdween in luxe consumptie, benodigd voor het voortgroeien van de economie. Ik zie in de andere kant de fout dus ook rechts liggen.
Blijft staan dat het absurd is om in deze tijden te pleiten voor het afschaffen van de hypotheekrente aftrek onder het mom van dat de rijken hier het meest aan ‘verdienen’ en dat ze moeten ‘betalen’,
of zo.
Inhoudsloos gelul wat de gewone arbeider met een koophuisje met een rotgang doet rennen naar een VVD.
Of er op z’n minst met een geïnteresseerd oog naar gaat loeren.
Die pathetisch strijdkreten van lang geleden zijn onderhand sleets en niet meer ter zake doende, karikaturaal en contraproductief.
Er ontbrak duidelijk wat nuance in het HRA-debat, want mensen als vanderF hebben het blijkbaar nog niet helemaal begrepen. Er is een enorm grijs gebied tussen HRA onmiddellijk en volledig afschaffen en houden zoals het nu is. De “gewone arbeider met een koophuisje” heeft ook bij de linkse partijen niets te vrezen.
@Bismarck: ???
Wat is ‘gratis geld aannemen van een bank’ ? En waarom zijn Henk en Ingrid niet zelf verantwoordelijk als zij zelf de portemonnee trekken om hun luxe consumptie te betalen ?
@vander F
Even uit mijn hoofd hoor: De partij met de meest verregaande plannen is GroenLinks en zelfs bij GL gebeurt de eerste ingreep pas over 5 jaar (voor hypotheken van meer dan een miljoen). En tot 2030 is er niets aan de hand voor hypotheken tot 300.000 euro en is de HRA pas in 2040(!) volledig afgeschaft. Dus wat dat met de crisis van 2010 te maken heeft is me onduidelijk. Dat mensen naar de VVD rennen heeft te maken met dommigheid en de gedachte dat het in het voordeel van de eigen portemonnee is, niet wetend dat het voor de arbeider ook beter is als de HRA wordt afgeschaft. Het is een ware gotspe dat de VVD wel 18 miljard wil bezuinigen en de woonmarkt (incl de huurmarkt) niet wil hervormen. Simpelweg schofterig en populistisch gelul om zieltjes zoals de uwe te winnen.
Het algemeen belang als bitch van Marky Mark en zijn partners in crime.
@KJ #33: Als het alleen om slechte hypotheken zou gaan, zou je nog kunnen spreken van evenwichtigheid van de twee kanten. Echter, een paar slechte hypotheken in de VS zouden vroeger nooit het hele financiële stelsel aan het wankelen hebben gebracht. Normaal gesproken heeft dan de bank die de hypotheken heeft verstrekt een probleem, en de huiseigenaar natuurlijk. Maar door alle financiële trucs, mogelijkgemaakt door de door neoliberale zo vurig gewenste ongereguleerde derivatenhandel, is er op basis van een slechte hypotheek ongeloofelijk veel geld verdiend, en zit het risico door het hele systeem verspreid. Dit heeft het financiële stelsel instabiel gemaakt, en daarmee de economie mee naar beneden getrokken. Daar heeft die originele hypotheeknemer niet zo veel meer mee te maken. De financiële sector en de neoliberale denkwijze echter des te meer.
Je kan van Henk en Ingrid niet verwachten dat ze dit allemaal overzien als ze ‘gratis geld’ van een bank nemen, zeker niet als die bank het zelf eigenlijk ook niet begrijpt.
@40
Henk en Ingrid kunnen inderdaad niet alles overzien, maar weten wel dat je niets voor niets krijgt. Als je, je geld op een vage bank in verweggistan zet voor een paar extra procent weet een normaal mensen dat je meer risiko loopt dan op een spaarrekening bij de Rabobank. Bankieren gaat dan over in gokken, prima, maar dan moet je ook het bijbehorende risiko lopen.
Bovendien ligt hier een marktmeester taak voor de overheid die het net zo hard heeft laten afweten. Iedereen heeft boter op zijn hoofd, en we moeten het dus met zijn allen oplossen. Ook heeft meer overheid dus totaal geen zin, want die kunnen het ook niet voorkomen.
@41: Ik ben het met je eens dat hier een overheidstaak ligt, en dat die het heeft laten afweten. Hoe je dan komt tot de conclusie dat ‘meer overheid totaal geen zin heeft, want die kunnen het niet voorkomen’ mag je toelichten. Misschien ligt de oorzaak wel in te weinig overheid? Of sluit je die mogelijkheid bij voorbaat uit, op ideologische gronden dus, net als de neoliberalen? Wat je zegt komt feitelijk neer op ‘iedereen heeft schuld, dus eigenlijk niemand, en laten we vooral niets veranderen’.
Het gaat niet om die banken in verweggistan. Icesave was een drama, maar goed beschouwd slechts bijzaak. Het had ook op een ander moment kunnen gebeuren. Waar het hier om gaat is dat ook je spaarcentjes bij die veilige Rabobank bijna weg waren geweest, als de overheid niet had ingegrepen. Of in ieder geval bij ABN en ING. En de rest van de economie tuimelde mee.
Ik ben het op zich met je eens dat mensen ook een eigen verantwoordelijkheid hebben. Aan de andere kant hebben overheid en bedrijven zelf ook verantwoordelijkheid (of vind je van niet?). De discussie gaat erover waar de een z’n verantwoordelijkheid ophoudt en de andere begint, en hoe je kan zorgen dat de risico’s zo laag mogelijk blijven.
Over vraag 1. Ik denk dat de financiele crisis Nederland niet zo hard getroffen heeft om genoeg kiezers op een andere partij te laten stemmen. Ik denk zelfs dat het eerst gedeelte van de crisis gunstig is geweest voor de Nederlandse economie. In 2007 en begin 2008 was er duidelijk krapte op de arbeidsmarkt. Jobhoppen en forse salariseisen waren allemaal tekenen van een oververhitte economie. Normaal gesprokken zou die afgekoeld worden door de centrale bank met renteverhogingen, waar de ECB ook even mee begonnen is, maar dat werd al snel teruggedraaid vanwege de crisis. Ik denk dat het eerste gedeelte van de crisis voor de Nederlandse economie hetzelfde effect heeft gehad als een forse renteverhoging. Niet zo leuk voor veel mensen, maar niet zo heel slecht voor de hele economie. Toen het in 2009 voor velen echt pijn begon te doen, was de zogenaamde V-shaped recovery al in volle gang en daarmee de hoop op een terugkeer van de welvaart. Tegen deze hele achtergrond verbaast het me niet dat er geen ruk naar links heeft plaatstgevonden. Anders wordt het natuurlijk de de V-shape-recovery een W,L of X-shape recovery blijkt te zijn, maar goed, dat zal nog moeten blijken.
Verder is die hele prietpraat over de vrije markt die er zogenaamd is geweest tot en met 2007 natuurlijk grote onzin (zie ook reaktie #14 Stijn). Fannie en Freddie zijn natuurlijk altijd een soort staatsbedrijven geweest die ervoor gezorgd hebben dat de zaak uit de hand heeft kunnen lopen. Verder zou ik de staatinmenging uit China niet uit willen vlakken. Terwijl Greenspan de korte kant van de rentecurve omlaag hield, hielpen de Chinezen mee om de lange termijn kant laag te houden door het aankopen van Amerikaanse Staatsschuld en Fannie&Freddie schuld. Zonder de planeconomie uit China had het waarschijnlijk ook nooit zo ver kunnen komen. Maar goed, ik dwaal af.
Over China heb ik een suggestie voor de Sargasso redaktie. Het huidige vijfjaren plan loopt dit jaar af en het volgende plan is in de maak. Ik denk dat dit plan veel invloed kan hebben op de rest van de wereld. Hoe gaat China zijn inflatie probleem te lijf? Gaan ze Wang-modaal nu ook laten profiteren van de economische groei? Zullen de hun munt laten oplopen? Zal dat tot gevolg hebben dat China stopt met het kopen van Amerikaans schuldpapier? Wat doet dat met de rente van de “Long bond” (tot nu toe nog de referentierente voor de rest van de wereld)? Dit zijn misschien veel belangrijkere zaken voor de Nederlandse economie dan het HRA vraagstuk. Mijn suggestie zou zijn om een maandelijks China postje op te zetten waar eea (geruchten, mededelingen, beschouwingen) kunnen worden besproken.
@Palestrina (#44),
Interessante suggestie. En het klinkt ook alsof jij hierover kennis van zaken hebt. Zin om hier een rol in te spelen of zelf op te pakken? (stuur ook wel even een mail)
Uhhh, zelf een rol spelen? Weet ik niet hoor. Een beetje kritische geluidjes maken vanaf de zijlijn is veel makkelijker dan iets serieus op te schrijven. :)
Aan de andere kant wel een uitdaging om iets te schrijven waar het Sargasso publiek niet gelijk gehakt van maakt, of is dat misschien te ambitieus?
*** gaat er paar nachtjes over slapen ***