Zesjesstudenten

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

DATA - Naar aanleiding van het voorpagina-artikel in de Volkskrant over masteropleidingen die zesjesstudenten weren, zijn vandaag al direct kamervragen gesteld:

Kunt u aangeven om hoeveel masteropleidingen het op dit moment gaat die studenten met een gemiddeld cijfer lager dan een zeven willen weren van een masteropleiding?

De vraag die natuurlijk direct opkomt, is om hoeveel studenten het dan gaat. De Kamervraag aan Minister Bussemaker is iets anders gesteld overigens, en die is nog lastig te beantwoorden denk ik, want het beleid wordt door de instellingen bepaald en niet door OCW.

Hoeveel studenten potentieel geraakt worden, zou ik ook graag willen weten. Hoeveel studenten halen gemiddeld een zes? Ik vond vooralsnog geen statistieken daarover. De opleidingen hebben deze informatie denk ik wel paraat, in hun studentvolgsystemen.


Dat leid ik tenminste af uit deze grafiek, die ik eerder heb besproken in het blad THEMA. De grafiek toont het gemiddeld aantal studiepunten dat leerlingen van een VO-school behalen in het eerste jaar na hun eindexamen. VO-scholen kunnen hiermee zien hoe succesvol hun leerlingen zijn in het vervolgonderwijs.

De grafiek illustreert de mogelijkheden die data bieden, als je afspraken maakt over koppeling van gegevens. Als de masteropleidingen het plan verder doorvoeren, ben ik benieuwd hoe ze de gegevens van de bacheloropleidingen gaan gebruiken. Kijken ze alleen naar cijfers van de bachelorscriptie, of naar gemiddelde op alle vakken? En gaan ze publiceren hoeveel studenten ze geweigerd hebben?

Gaan we straks ook zien welke bacheloropleidingen de meest succesvolle studenten afleveren? En zal het zo zijn dat opleidingen die de meeste studenten afwijzen ook de hoogste kwaliteit leveren? Selectie van de besten kan instellingen ook lui maken.
Onderwijsgrafiek _ - Studiesucces

De “zesjescultuur” is al langer een hot item, en de Algemene Onderwijsbond liet toen de Inspectie uitzoeken hoe het zat met de zesjes op eindexamens.

Uit een nieuwsbericht uit 2012 (de generatie die nu ongeveer de bachelor afrondt), bleek dat voor alle vakken en schoolsoorten het percentage lager dan een 6, en het aantal leerlingen met een cijfer tussen de 6 en 7, toenam. Het percentage leerlingen met een 7 tot een 8 nam in de meeste gevallen af. Meer zessen, minder zevens en evenveel achten op examens.

Als die ontwikkeling ook zichtbaar is in het hoger onderwijs, dan lijkt de kloof tussen “excellente studenten” en “gemiddelde studenten” groter te worden. De Inspectie waarschuwde destijds al voor de toegankelijkheid van het onderwijs. Over het hoger onderwijs heeft de Inspectie echter veel minder te zeggen. Waakzaam blijven dus. De nieuwe mogelijkheden voor selectie dwingen instellingen om daar ook publiek verantwoording over af te leggen.

Via Onderwijs in grafieken.

Reacties (27)

#1 Yatta

De belachelijke discussie over de zesjescultuur zou eens moeten stoppen, deze is nl een logisch gevolg van de zwaarte van de gemaakte toetsen. Stel je eens voor dat de meerderheid van de leerlingen/studenten een 7 of hoger zou behalen dan zou waarschijnlijk al snel de discussie gaan over het niveau van die toetsen waarbij de vraag aan de orde zou komen of het getoetste niveau niet [veel] te laag zou zijn. Vervolgens wordt dat dan verhoogd waardoor we het cirkeltje weer rond zijn…nl zesjes :)

Zo lang de Nederlands leerlingen/studenten internationaal goed presteren moet je je geen zorgen maken over de behaalde cijfers, deze zijn nl een onderdeel/gevolg van het grotere geheel.

  • Volgende discussie
#2 Maggi

Het lijkt mij een non-discussie. Nu heb je als student door bepaalde afspraken iets aan een 6, dus is er een zesjes-cultuur. Straks heb je iets aan een zeven, dus voor je het weet komt er een zeventjes-cultuur.

Dit komt voort uit mijn overtuiging dat het onzin om te stellen dat mensen die gemiddeld een 6 halen per definitie minder intelligent zijn dan mensen die gemiddeld een 7 halen. Deels gaat het gewoon om mensen met een andere strategie. In potentie had dat deel van de studenten wellicht zelfs nog hoger dan gemiddeld een 7 kúnnen halen, maar die gaan nu dan dus voor een 7. Ik denk dus niet dat je het onderwijs een hele grote boost mee geeft.

Zeker omdat het volgens mij ook nog eens zo is dat het na enige tijd zo zal zijn dat het halen van die 7 dezelfde inspanning zal vergen als wat het nu kost om een 6 te halen. Immers: de maatschappij heeft toch een groep van bepaalde omvang nodig die hoog genoeg is opgeleid om de maatschappij te laten functioneren. En zo komt ook die kleine groep die oprecht gemiddeld lager heeft dan een 7 (omdat ze nu eenmaal niet beter kunnen) gewoon weer aan zijn diploma…

Edit: kortom: helemaal eens met @1, die ik pas zag ná mijn post.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#3 Christian Jongeneel

Wat mij iedere keer opvalt in dit soort discussies is dat iedereen 6 en 7 als objectieve getallen lijkt op te vatten. Alsof (hoge)scholen en universiteiten niet zelf kunnen schuiven met de zwaarte van proefwerken en tentamens.

Als een bachelordiploma toegang moet geven tot de masters, moet je de exameneisen voor de bachelordiploma op de overeenkomstige hoogte leggen. Als je vindt dat er studenten zijn die wel goed genoeg zijn voor een bachelor, maar niet voor een master, dan moet je de automatische doorstroming afschaffen en een toelatingsexamen voor de master instellen. Dat is eerlijker dan schijndiscussies over zesjes en zevens.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4 børkbørkbørk

Wat ik me afvraag: waarom vinden die opleidingen dat studenten die een 6 halen wel het bachelor-diploma waardig zijn maar niet mogen beginnen aan de master-opleiding?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#5 Raymond Horstman

En toch is er veel veranderd in de wereld. In mijn tijd ging het niet om zesjes of zeventjes. Het ging slechts om 1 ding. Het verschil tussen een 5,4 en een 5,5. Het een was onvoldoende en dus overdoen en het ander was weer een hindernis minder op weg naar je papiertje. Alle energie was hier op gericht. Een 6 of een 7 was een luxeprobleem voor strebers en bollebozen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#6 Henk van S tot S

Toch jammer, dat er zo weinig slimme hoger opgeleide mensen zijn ;-)

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#7 tigger

Het laatste rapportcijfer voor het kabinet Rutte is een 5….
http://www.ipsos-nederland.nl/ipsos-politieke-barometer/barometer-van-deze-week/

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#8 AndreSomers

Is er enig bewijs dat studenten die een 7 of hoger haalden in hun batchelor ook daadwerkelijk betere masterstudenten zijn? Of is dat eigenlijk gewoon maar een aanname?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#9 Dehnus

@8: Het is besloten door een manager, wat denk je zelf?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#10 kevin

Wat mij voornamelijk stoort, is hoe neerbuigend er wordt gedaan ten aanzien van studenten die hun vakken gewoon halen maar niet met een bijzonder hoog cijfer. Wat is daar mis mee? Het is excellentie dit en excellentie dat, maar uiteindelijk zal de hoofdmoot van de afgestudeerden níet excellent zijn. Die gemiddelde studenten wordt telkenmale te verstaan gegeven dat zij er eigenlijk niet toe doen. Dat werkt zeer demotiverend.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#11 Amateur Commenter

Prachtig hoe politiek weer probeert te onderhandelen met realiteit door te doen alsof iedereen binnen een bell curve aan de bovenkant kan zitten als ze maar hard genoeg proberen. Succes, dat kies je!

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#12 Bismarck

@8: Zo’n rare aanname is dat niet. Studenten die het trucje doorhebben van een 7 of 8 halen, hebben het trucje door. De docenten die de examens nakijken in bachelor en master zijn ook dezelfde personen, die zullen hun (wijze van) beoordeling niet ineens totaal veranderen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#13 Inca

@12, ook aannames die voor de hand lijken te liggen zijn totdat ze onderzocht en bevestigd zijn toch slechts aannames.

(En als het echt om trucjes gaat – waarom zou je dan uberhaupt nog waarde hechten aan een 8 boven een 6…)

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#14 zmooooc

Het truukje is om je tijd zo nuttig mogelijk in te zetten. Ook wat betreft je studie. Bij veel studies zijn vakken te vinden waarvan het cruciaal is om ze te doorgronden, maar waarbij de praktische toepassing zelden tot nooit nodig is en bovendien zeer regelmatige herhaling nodig heeft om te blijven hangen. Tegelijkertijd zijn er vakken die je ab-so-luut tot in de finesses moet doorgronden.

Gaat het je om kennis en kunde opdoen en wil je dat zo efficient en nuttig mogelijk doen, dan kun je in het eerste geval het beste op een 6 mikken en in het tweede geval het beste op een 10 want dat bespaart later een boel gedoe. Net als overal in het echte leven. Ik zie werkelijk waar ab-so-luut niet wat daar mis mee is. En gaat het je om het papiertje, de erkenning, de status, dan moet je vooral voor een 10 gaan. Maar moeten we die keuze aan de minister overlaten? Lijkt me niet.

Dit soort discussies doen me altijd denken aan mijn VWO. Ik stond ongeveer een 9 voor wiskunde en haalde een 2 ofzo bij het centraal eindexamen. Resultaat was een 5 terwijl ik veruit de beste van de klas was in wiskunde. Velen hebben nog op me ingepraat om het opnieuw te doen maar ik begreep werkelijk waar niet waarom ik dat zou doen en begrijp het vandaag de dag nog steeds niet. En de minister begrijp ik in deze dus ook niet.

Er is geen duidelijk verband tussen kennis/kunde/intelligentie en cijfers in tentamens. Simpelweg de aanname doen dat dat wel zo is zal onheroeppelijk leiden tot verkeerde beslissingen en gemiste kansen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#15 Inca

@14, ik snap eigenlijk niet dat je je voor laat staan op die 2 op het eindexamen. Als je dan echt zo enorm slim bent, dan haal je toch ook zonder moeite een behoorlijk cijfer daarvoor? Je mag het eerste halfuur toch niet weg uit de zaal. Kun je net zo goed even je genialiteit op het examen loslaten.

Maar goed, je bent knap hoor. Ik neem aan dat je nu na al die jaren toch nog even die erkenning nodig hebt. (Uberhaupt wel een beetje een thema in je reacties nu ik er zo over nadenk. Eigenlijk schrijf je best vaak hoe slim je bent, hoe complex je werk en hoe hoog je inkomen. Gefeliciteerd zal ik maar zeggen.)

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#16 Analist

@15: haten op online borstkopperij is bijna net zo kansloos

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#17 Tony

Ik ken de universiteiten vrij goed van binnen, in de letteren/geesteswetenschappen en de sociale wetenschappen haalt in de praktijk vrijwel niemand minder dan een 7 voor een scriptie, als het echt slechter is, is het vaak meteen onvoldoende of laat je iemand doorschaven tot het beter wordt, een 6 of 6.5 wordt beschouwd als te lullig voor de student (en de ouders en anderen bij de uitreiking), een 5.5 mag ook vaak niet eens. Net zoiets geldt voor werkstukken en presentaties, die in veel opleidingen een flink deel van het cijfergemiddelde bepalen. Als iets voldoende is, krijgt het al snel een 7 — ook bij opleidingen die zelden of nooit negens en tienen uitdelen. Dit soort neigingen zullen alleen maar sterker worden als een 7 gemiddeld nodig zou zijn voor toelating tot de MA.

Kortom, in ieder geval in deze sector zal vrijwel geen enkele student zal door een 7 als minimumeis buiten de boot vallen — nog los van het feit dat veel studenten met een lager gemiddelde en/of scriptiecijfer zelf ook wel doorhebben dat een master problematisch zou kunnen worden, en dus ook nu al afhaken.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#18 kevin

@17 Klopt. Zeven is al lang de norm. Een zes is meteen een “genadezesje”, ook als het gewoon een verdiende voldoende is en geen gunst van de docent.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#19 Co Stuifbergen

Ik denk dat in sommige gevallen een 6 voldoende is, en in sommige gevallen pas een 9 of iets dergelijks.

Een docent Engels hoeft van mij niet alle engelse woorden te kennen om te slagen (dat zijn er naar schatting meer dan 100.000).
Misschien is 30.000 een 10 waard, en 10.000 een zes.

Een leraar op de basisschool moet wel alle tafels (2×3 =6, 3×3=9 enz.) kennen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#20 Bismarck

@19: Álle tafels? De tafels van 1 t/m 10 zijn denk ik toch al voldoende. Eigenlijk relatief dus nog veel minder dan die docent Engels.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#21 Henk van S tot S

@20:
In een klasje voor slimmeriken van groep 8 worden de tafels wat verder dan de 10e gegeven en staat dit op een “plaat”/poster.
1² = 1
2² = 4
3² = 9
4² = 16
5² = 25
6² = 36
7² = 49
8² = 64
9² = 81
10² = 100
11² = 121
12² = 144
13² = 169
14² = 196
15² = 225
16² = 256
17² = 289
18² = 324
19² = 361
20² = 400
21² = 441
22² = 484
23² = 529
24² = 576
25² = 625
26² = 676
27² = 729
28² = 784
29² = 841
30² = 900
31² = 961
32² = 1024
33² = 1089
34² = 1156
35² = 1225
36² = 1296
37² = 1369
38² = 1444
39² = 1521
40² = 1600
41² = 1681
42² = 1764
43² = 1849
44² = 1936
45² = 2025
46² = 2116
47² = 2209
48² = 2304
49² = 2401
50² = 2500
Tot 100 kan ook geen kwaad
N.B.
zonder fatsoenlijk hoofdrekenen kun je ook niet zien of er wat slordig met de toetsen van de calculator is omgegaan.
;-)

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#22 Bismarck

@21: Een lagere scholier bij me in de straat die bijles rekenen krijgt beweert dat ze geen kwadraten hebben gehad (al kan ze dat liegen natuurlijk). Vermenigvuldigingen boven de 10 probeer ik haar aan te leren om in stukken te breken (6×18 = 6×20 – 6×2 = 2x6x10 – 6×2).

@13: “(En als het echt om trucjes gaat – waarom zou je dan uberhaupt nog waarde hechten aan een 8 boven een 6…)”
Omdat een serie 8-en bewijst dat je het trucje doorhebt en dus dat je de master ook met goed succes doorkomt (want zelfde trucje).

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#23 Inca

Omdat een serie 8-en bewijst dat je het trucje doorhebt en dus dat je de master ook met goed succes doorkomt (want zelfde trucje).

Dat blijft echt een tamelijk bizarre aanname.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#24 Anton Evening

Ik heb de ambitie cumlaude mijn master te behalen. Maar dit kent ook z’n nadelen:

Ten eerste, bij het selecteren van keuzevakken betrap ik mijzelf erop dat ik minder geneigd ben voor vakken te kiezen waar ik minder ervaring mee heb. Zo heb ik bijvoorbeeld interesse in finance, maar vind ik dit te risicovol om daadwerkelijk te volgen.

Ook laat ik het om meer vakken te volgen dan strikt noodzakelijk. Hierbij speelt het risico op studievertraging ook een rol, want studeren is duur en een half jaar vertraging heeft te hoge financiële gevolgen. Een tweede master volgen of honours traject is dus geen optie voor mij, al had ik dat graag gedaan.

Kortom; de norm verhogen zal ook tot gevolg hebben dat studenten minder risico’s nemen. Daarnaast staat de afschaf van studiefinanciering en de noodzaak voor een bijbaan haaks op dit beleid. Beter creëren we gewoon een klimaat waarin leergierigheid niet afgestraft wordt met hogere studieschuld.

P.s. Het trucje voor een 8 is hetzelfde als het trucje voor een 6: De tijd en aandacht die je er in steekt komt er ook weer uit, en vooral héél veel geluk hebben.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#25 Bismarck

@23: Alleen als je denkt dat een bachelor en een master totaal verschillende dingen inhouden. In de praktijk is het vaak gewoon hetzelfde hoepeltje. Wat denk je dat de universiteiten 12 jaar geleden gedaan hebben, toen ze van doctoraal naar BaMa moesten overstappen? Over het algemeen hebben ze het laatste jaar van het doctoraal afgeknipt, dat master genoemd, de stof van de eerste drie jaar een klein beetje ingedikt om ruimte te maken voor een thesis en dat bachelor genoemd. In mijn ervaring zie je studenten ook niet bijzonder anders scoren in Ba en Ma (als ze de doorstroommaster volgen, zoals het gros doet), al gaat het gemiddelde in de Ma vaak wat omhoog (want studenten hebben na drie jaar het trucje beter door dan in het begin van hun studie en nee dat trucje heeft niet zozeer met de kwantiteit van leren te maken).

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#26 DrBanner

Wat input : De tijd dat Ba Ma progamma de geconverteerde versie van het Drs programma was, is nú tien jaar geleden. Er zijn ook opleidingen waar de ma twee jarig Is. Er zijn ook studiefinancieringsveranderingen ingevoerd, en studievoortgangsclausules, die sneller studeren afdwingen bij de studenten. Strakkere deadlines en geen uitstellende verbeter / cijfer oppoets rondes op de Ba thesis en andere individuele vakken meer . Studenten die vier jaar over 3 jaar ba programma doen en dan minder dan 7 gemiddeld scoren (je ba-thesis cijfer Is niet je gemiddelde cijfer) hebben geen financieringsuitloop voor hun Ma. Die willen zelf duidelijkheid of de opleiding denkt dat ze het realistisch kunnen halen. Veel studenten van nu zijn veel serieuzer (en berekenender) in hun studiegedrag, en eerlijker in hun inschattingen dan studenten van 10, 15, 20 jaar geleden. De stufi wordt opgezegd in het gap year, ipv opgesoupeerd. Sommige masteropleidingen maken zich zorgen dat ze meer mensen opleiden, dan dat er banen zijn in het vakgebied. Te veel ma’s opleiden verpest de markt voor ba’s in hetzelfde vakgebie, en het overschot aan ma’s bouwt infeite overbodig extra studieschuld op (meer dan de extra kennis en leerervaring waard zou zijn). Bovendien soupeert het begeleidingstijd van docenten op, waar men als gevolg van 20 jaar bezuinigen en toegenomen administratieve regeldruk krap in zit. Meer knip en selectie tussen ba en ma Is voor een selectie van opleidingen vermoedelijk gewoon een goede zaak.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#27 Inca

@26, eigenlijk een perfecte illustratie van de ‘zesjesmentaliteit’, maar dan niet van de studenten maar van de opleiding/overheid/bedrijfsleven: opleiding moet zo minimaal mogelijk.

Of wellicht is het het creeren van kunstmatige schaarste, zodat degenen die precies in de vakjes passen en dus de master halen vele kansen krijgen die mensen die wat uit de pas lopen niet hebben.

Maar in elk geval heeft het allemaal geen ene moer te maken met een samenleving die ontwikkeling van kennis op zich belangrijk vindt. En dan klagen dat studenten berekenend zijn?

  • Vorige discussie