Rekenkamer kritisch over financiële onderbouwing aanschaf JSF

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Reacties (49)

#1 weerbarst

Doe toch gewoon Eurofighter Typhoon, modern zat, en kan nu al dingen laten vallen zelfs bij slecht weer, in tegenstelling tot JSF die dat pas op z’n vroegst in 2015+ zal kunnen.
Tis ook meer een fighter dan JSF, en kan dus ook als echt defensief vliegtuig gebruikt worden bij DEFENSIE.
Ook goed voor de interoperabiliteit met onze duitse buren die al wat squadrons hebben. http://www.youtube.com/watch?v=tkP2dfjjgCg http://www.youtube.com/watch?v=hO_QvL7abOY vette takeoffs, wendbaar ;p

Rafale is ook goed maar iets ouder design, wel mooie looks, wel frans.

Saab Gripen JAS39 is niet helemaal in dezelfde league, 1 motorig, opvolger Gripen NG, is nog niet in productie.

#2 Andy Cap

@1: Rafale is ook goed maar iets ouder design, wel mooie looks, wel frans.

Goh, grappig, dat zijn nou precies dezelfde argumenten waarmee ik een auto koop. Je bent alleen de kleur vergeten.

#3 Bolke

@1, Eurofighter is geen Multi-role toestel (lees fighter-bomber) zoals de F16, dus als je een eurofighter neemt dan moet er ook nog een bommen werper bij komen.

#4 Inca

@3, en het voordeel is dat daar dan geld voor is, dus ik zeg: doen!
Overigens zou ik niet weten waarom we bommenwerpers zouden willen, als Nederland. (Als vriendje van Amerika begrijp ik het.)

#5 frankw

Ach ja, onze democratie is nu op het punt gekomen dat adviezen van de Raad van State beleefd worden genegeerd, adviezen van de rekenkamer gewoon worden genegeerd en schrobberingen van de nationale ombudsman onbeleefd worden genegeerd.

En wat de hele JSF betreft. Vanaf het begin is het project een grote faal. Geen enkele belofte, geen enkele planning gehaald. En dan met vingers in de oren in Den Haag heel hard roepen “ik hoor geen tegengeluid”. Niet alleen het JSF project is ongeloofwaardig. Onze regering, en nog veel erger, ons parlement is hiermee geheel ongeloofwaardig.

Zwart moment voor onze democratie

#6 Bolke

@4: Omdat je een oorlog niet kan winnen met alleen maar fighters, eerst moet je luchtoverwicht krijgen (dat doe je met fighters) en vervolgens heb je bommenwerpers nodig die doelen bestoken die jou mensen op de grond bedreigen.

Hele volksstammen denken dat je een oorlog puur in de lucht kunt winnen, maar dat is dus niet zo, daar komt nog steeds een grondoorlog aan te pas en om jou eigen mensen zo min mogelijk risico te laten lopen heb je dus bommenwerpers nodig die vijandelijke doelen kan bestoken.

En met bommenwerpers bedoel ik natuurlijk geen B52’s, maar bijv. een A10 of een dergelijk toestel.

En omdat Nederland niet het geld (er voor over) heeft om en een Fighter vloot en een bommenwerper vloot te kopen moet de opvolger van de F16 dus een fighter-bomber zijn en tja die modellen zijn dun gezaaid.

Ik had ook liever gezien dat Nederland bijv. de F22 en een zooi A10’s had gekocht ipv de F35.

Multi-role toestellen zijn meestal vlees noch vis.

Vooral de A10, beter bekend als de vliegende tank.

#7 Lord Flash

@3 de JSF ook niet

Hop, koop die Gripen en dan nog een zwik A-10s erbij. Daar heb je tenminste wat aan als ondersteuning van een missie

#8 Lord Flash

Die a-10 is maar 25 miljoen per stuk of zo! Kunnen we er tenminste ook superveelboel van kopen! Da’s ook mooi voor alle jongetjes die geechtspiloot willen worden, hebben we er dan ook veel meer van nodig.

Ding vliegt ALTIJD, zelfs als ie drie keer doormidden geschoten is, dus veel vlieguren voor iedereen. En hij komt in elke zichzelf respecterende, omg we’re all gonna die by some alien invasion or the Transformers, hollywood film voor, dus veel graties reclame voor de landmacht.

A-10, A-10, A-10!

#9 Bolke

@7: Dat is een goede optie ja, maar dan moet luchtmacht weer groter worden en dat mag natuurlijk niet van dit kruideniers-kabinetje he.

#10 Bolke

@8: De A-10 ja, als je als vijand dat ding op je af ziet komen dan schijt je wel in je broek ja.

Het enige vliegtuig dat om een wapen heen is gebouwd ipv anders om.
Piloot zit in een gepantserde kuip en het ding kan geloof ik 1/3 van zijn vleugel oppervlak en 1 motor kwijt raken en nog steeds doorvliegen.

#11 Olav

@4:

Overigens zou ik niet weten waarom we bommenwerpers zouden willen, als Nederland.

Voor als we weer eens de rechtsorde gaan beschermen en de democratie gaan brengen in enge warme landen.

Je weet wel, tegen keuterboeren met kalasjnikovs in pick-up trucks. Of hoogstens een legertje of luchtmachtje met jaren vijftig en zestig materiaal. Natuurlijk kan je daar met zo’n Eurofighter ook heus wel bommen op gooien. Boven Libië kwamen de Eurofighters en Rafales ook helemaal niets te kort.

Geloof Bolk maar niet als hij er weer op komt hameren dat alleen de JSF “multirole” is. Het is een mantra bij hem.

#12 Olav

@6:

Ik had ook liever gezien dat Nederland bijv. de F22 en een zooi A10′s had gekocht ipv de F35.

F22 = niet te koop.

En zelfs als-ie wel te koop was, veel te duur.

A10 wordt niet meer gebouwd.

#13 Inca

@11, ik weet het, maar ik dacht, ik haal het nog even aan. Er is gewoon no-way dat wij voor onszelf iets aan bommenwerpers hebben. (Want, haha, luchtoverwicht met max 37 toestellen. En dan de vijand bombarderen zeker. Ik zie het zeg maar niet gebeuren.)

#14 Letaupe

Van de 37 JSF-vliegtuigen kunnen we voor internationale missies maar 4 vliegtuigen inzetten d.i. 11%. In 1999 was dat nog 45% voor de F-16, dat heet vooruitgang.(rapport AR figuur 6] Met een snelheid van 1.930 kilometer per uur zal het vliegtuig per definitie alleen maar internationaal ingezet kunnen worden.

In verband met onze geheime kernwapentaak kunnen we misschien niet meer JSF-toestellen vrijmaken? Die moeten misschien op vliegbasis V,,,,,l gestationeerd blijven? {volgens art 98 WvS mag ik de naam niet noemen) De versnelling van de beslissing over de JSF zal toch niets te maken hebben met de niet-aangekondigde modernisering van die 10-20 B61-kernwapens?

Door de opeenstapeling van functie-eisen draagt het product alle kenmerken van een design by committee. Je kunt de F-35 net nog niet gebruiken als vrijwillig amfibie-voertuig, maar de marine heeft een funeste invloed gehad op de operationele bruikbaarheid van het omnibus vliegtuig.

Augustine voorspelde in 1986 dat
“In the year 2054, the entire defense budget will purchase just one aircraft. This aircraft will have to be shared by the Air Force and Navy 3-1/2 days each per week except for leap year, when it will be made available to the Marines for the extra day.”
Met vier voor internationale missies inzetbare toestellen zijn we hard op weg om dit scenario decennia eerder te realiseren.

#15 McLovin

@5: [alu-complotdenker hoedje op] Denk dat de generaals mutsje minister onder druk hebben gezet: je bezuinigd maar een end weg, als wij die JSF krijgen dan zeuren wij niet over bezuinigingen op de rest van defensie. Vraag is waarom? Waarschijnlijk wachten op eerste geruchten dat de generaaltjes en ander legertopfiguren een Lockheedje op z’n Bernards doen [/alu-complotdenker hoedje op]

#16 Olav

@15:

Vraag is waarom? Waarschijnlijk wachten op eerste geruchten dat de generaaltjes en ander legertopfiguren een Lockheedje op z’n Bernards doen [/alu-complotdenker hoedje op]

Ook leuk dat het weer om dezelfde firma gaat…

Maar het probleem is misschien wel ernstiger dan eenvoudige corruptie.

De Nederlandse luchtmacht lijkt zich enorm met de Amerikaanse te vereenzelvigen. Het zit diep in hun bedrijfscultuur. Ze krijgen immers allemaal dáár hun opleiding, ze spreken ook als Nederlanders onder elkaar een raar soort half-Amerikaans (Engels kan je het nauwelijks noemen, heel veel air force slang). En als het eens tot serieuze inzet komt (anders dan foto’s maken voor de dijkbewaking of een verdwaald passagiersvliegtuig escorteren o.i.d.) is het ook bijna altijd onder Amerikaans commando.

In die belevingswereld bestaat naar mijn indruk geen ruimte om iets anders dan Amerikaanse spullen te kopen. Want dat zouden de Amerikanen ook niet doen, dus waarom wij wel.

#17 Bolke

@11: De F16 en de JSF zijn de enige 2 toestellen die nog voor er ook maar 1 streep op papier stond al Multi-role ontwerp eis hadden, alle andere kandidaten zijn hun leven als single-role toestellen begonnen en pas later omgebouwd tot Multi-role en hebben daarmee per definitie al een (ontwerp) achterstand.

#18 Bolke

@16: Misschien heeft het er iets mee te maken dat de VS de ruggengraat levert van de NAVO en alle andere navo luchtmachten daar aan vast hangen.

#19 Inca

En dan maar hopen dat de buitenlandse macht die ons land ooit binnenvalt niet de Amerikaanse is….

En jajaja, we weten het nu wel van die multirole. Je hebt er niks aan, als je er zo weinig van hebt dat je ze uberhaupt niet voor meerdere dingen in kunt zetten, maar het klinkt erg hip en flexibel.

#20 Joost

Lol @Lord Flash

#21 Joost

Ik denk dat zelfs GroenLinks het eens zou zijn met de A10! http://en.wikipedia.org/wiki/Fairchild_Republic_A-10_Thunderbolt_II#Alternate_fuel_tests

#22 Olav

@21: Weet je wel hoeveel bossen er om gehakt moeten worden om die brandstof te maken?

In hetzelfde Wikipedia-artikel trouwens ook een aardige bespreking van de discussie over de vervanging van dat apparaat. En dat degenen die ermee moeten vliegen de JSF dus ook echt niet zien zitten. Die blijven liever in dertig jaar oude kisten vliegen die wèl geschikt zijn voor hun werk.

#23 Joost

@22: Zucht…

#24 Olav

@23: Heb ik iets verkeerds gezegd?

#25 sikbock

Til de tegel op en de pluchekevers schieten alle kanten op.. http://www.powned.tv/nieuws/politiek/2013/09/samsom_geen_standpunt_over_jsf.html

ongedierte is het..

#26 Olav

@25: Zojuist ook P&W gezien met Samsom. Wat een gladjanus is het toch. “Er is nog niets besloten” – alsof iemand dat nog kan geloven.

#27 Andy Cap

@24: Nee hoor, vooral hoe je op het juiste moment het woord “kist” gebruikt in plaats van vliegtuig vind ik stilistisch gezien erg adequaat en het maakt een professionele indruk.

“The A-10 is designed to be refueled, rearmed, and serviced with minimal equipment. Also, most repairs can be done in the field.”

Kijk, dat lijkt me nou wel wat, zo’n ding dat amper kapot kan en waar je aan een bako en een schroevendraaier genoeg hebt, als er wat aan gesleuteld moet worden.

Als er dan toch geld over de balk gegooid moet worden, dan maar aan zoiets. Kun je nog jaren lol mee hebben.

#28 Olav

@27:

@24: Nee hoor, vooral hoe je op het juiste moment het woord “kist” gebruikt in plaats van vliegtuig vind ik stilistisch gezien erg adequaat en het maakt een professionele indruk.

Eerst Joost die in raadsels spreekt, nu jij. Ik kan het niet meer volgen. Laat ook maar.

Als er dan toch geld over de balk gegooid moet worden, dan maar aan zoiets. Kun je nog jaren lol mee hebben.

Maar die A10s zijn helemaal niet op de markt. Ze worden al dertig jaar niet meer gemaakt. Misschien is het wel precies wat we nodig hebben als we ooit weer een serieuze VN-missie doen en grondtroepen moeten beschermen, maar de optie is gewoon niet beschikbaar.

We zouden natuurlijk een staatsfabriek kunnen neerzetten in de Flevopolder om iets vergelijkbaars te bouwen. Het is heus geen geheim hoe je zoiets maakt, en we hebben knappe koppen en technische bedrijven genoeg. Maar de Nederlandse regering heeft besloten het geld met alle geweld naar het buitenland te willen brengen. Zodat we in elk geval zeker weten dat we er niets meer van terugzien en ook geen effectieve luchtmacht overhouden.

#29 Mirza Joemman

Zelf was ik ook geen voorstander van de JSF, nu wel. We mogen blij zijn dat we de kosten van dit toestel kunnen delen met andere landen. Dergelijk toestel is onmisbaar voor het stellen van westerse vrijheden. In Azie zijn grote onzichtbare spanningen, het gaat bij mij niet om de visueel geregisseerde politieke kruimeldieven-, of te wel Morfine-, en ook wel pijplijn oorlog in een bepaald land. Maar om de daadwerkelijke onzichtbare dreigende spanningen tussen Aziatische nucleaire grootmachten. Vreedzaam land als TIbet binnen gevallen. Voor de Vietnamese kust dreigt een olie oorlog.

Als we de inspanningen van de Amerikanen bekijken voor het maken van de nieuwe F23 (beste toestel aller tijden), waarbij de kosten voor het verwezenlijken van de JSF in het niet vallen. Macht is als vlees kopen bij de super. Als we visueel zien hoe vlees “gemaakt” wordt, krijgen we de neiging te stemmen voor partij van de dieren!! Macht is juist een psychologische realiteit op verscheidene niveau’s, laagste niveau is pesten op school.

Ik stem geregeld PVDA, voor een dub op de voorste rij zitten is hypocriet, maw vrijheid is niet goedkoop en wel te verstaan het hoogste niveau.

#30 Andy Cap

@29: Ja, als de derde wereldoorlog uitbreekt, dan kunnen we natuurlijk niet zonder. Maar dan lenen we er gewoon een paar, voor het geval die Amerikanen het niet alleen af kunnen.

#31 Mirza Joemman

Lenen! Dat heet toch met een deftig woord leasen. Er zullen niet al te veel landen zijn om dan van te kunnen leasen. Daarom dien je het te kopen, zodat je het juist zelf kunt uitlenen. Uitleasen, outleasen, outzeuren, toiletmanager, toilet mevrouw, allesmemaneger, assjemenou!! Engelse termen zijn toch niet bepaald gelikt binnen Holland. Ik hou het net als jou op het oer Hollandse woord, LENEN, UITLENEN.

#32 Gladiool

Beter 37 JSF’s dan 600 A10’s.

#33 Mirza Joemman

A10 thunderfirelightningboldkracker vergelijking is een belediging voor JSF, al helemaal voor de F23. Denk dat 15 F23 alle 600 A10 aankunnen. 30 JSF zouden korte metten maken met 600 A10’s. 1 JSF is al goed voor 1000 Audi A10 met pistool.

#34 Andy Cap

@28: “Maar die A10s zijn helemaal niet op de markt.”

Maken de Russen of de Chinezen niet iets dergelijks? Die zijn vaak ook behoorlijk praktisch ingesteld en niet duur. Aha, ik zie het al: die F35 legt het behoorlijk af tegen een Su-35:

“The Su-35 tops out at Mach 2.5 with a range of 1,900 miles, compared to F-35’s 1200 mph and 1,380 mile range.”

En wendbaar! Zoiets wil ik een F35 wel een zien doen:
http://www.youtube.com/watch?v=UBKvlLzGkvU

De camera heeft het moeilijk om hem te volgen:
http://www.youtube.com/watch?v=ddQ-OoUraqs

http://indrus.in/blogs/2013/04/08/why_australia_should_scratch_the_f-35_and_fly_sukhois_23629.html

Zet die F-35 maar bij het oud vuil.
http://www.youtube.com/watch?v=UQB4W8C0rZI

#35 Jelle Haandrikman

@8:
Een support vliegtuig als de A10 is niet sexy voor een gevechtspiloot. Ik denk dat ze heel snel onder de landmacht komen te vallen als ze echt populair worden.

Uiteindelijk heb je dan teveel F22’s. Want die zijn wel sexy.

Als we toch Amerikaans moeten kopen en een atoombom willen afleveren, koop dan gewoon nieuwe F16’s.

#36 Jelle Haandrikman

@29: Ik zit in de high-tech machine bouw. Als ik niet weet hoe dingen gemaakt worden, dan vertrouw ik het niet.

Het JSF project vertrouw ik al helemaal niet omdat er geen werkende hardware is. Werkende hardware spreekt voor zich.

#37 weerbarst

@3 @bolke
Eurofighter is wel multirole

Een paar A10s erbij is inderdaad goed voor airsupport, maar dat kunnen we ook al gedeeltelijk met onze apaches

#38 bolke

@35: Nieuwe F16’s doen tegenwoordig ook al 48 miljoen per stuk.

#39 bolke

@37: Nu wel ja, maar ze zijn hun leven niet als multi-role begonnen, ze zijn naderhand multi-role gemaakt.

Maar een zooi euro-fighters + een zooi A10’s is ook goed hoor.

#40 Andy Cap

@39: Is die A-10 nou wel of niet te koop?

#41 Lord Flash

@40

De Amerikanen gaan er een zwik afstoten. Misschien kunnen we die wel overnemen.
Zijn wel tweedehandsjes, maar altijd goed behandeld, van een oud mannetje geweest die er alleen op zondag mee ging vliegen, dus wat wil je nog meer?

#42 Andy Cap

@41: Goed, wat we nodig hebben is dus niet meer (nieuw) te koop, maar in plaats daarvan wel een vliegtuig dat 2x zo goed is en 3x zo goedkoop (@34), maar dat door de Russen wordt gebouwd.

Logisch dat het de F-35 wordt.

#43 majava

meer opties die wel te koop zijn, als het per se Amerikaans moet zijn: F-18 Super Hornet en F-15 Silent Eagle.

Iedereen geilt dan wel op die Russische dingen, maar het enige punt wat er echt anders aan is is thrust vectoring. Ik snap ook niet dat daar niet meer mee wordt gedaan door US fabrikanten, want in één Sukhoi filmpje van Andy sprak een man terecht dat die toestellen weliswaar niet zo stealthy zijn en dus makkelijker op te merken zijn door de vijand, maar wel moeilijker te raken door de wendbaarheid.

#44 De echte Rob

@43 Tja, wendbaarheid. Is het tijdperk van top gun-achtige dogfights niet een beetje voorbij?

#45 Andy Cap

@44: “Is het tijdperk van top gun-achtige dogfights niet een beetje voorbij?”

http://www.youtube.com/watch?v=UQB4W8C0rZI

Daarbij komt dat je uitgaat van een scenario waarbij sprake is van gelijkwaardige tegenstanders. Wie zouden dat zijn?

Probeer je nou eerst eens voor te stellen waar die dingen in de praktijk voor gebruikt gaan worden:

a) Voor de verdediging van het Nederlandse luchtruim?

b) Voor vredesmissies, om strijdende partijen uit elkaar te houden?

c) Om “de vijand” (en wie is dat dan?) risicoloos plat te gooien?

#46 aynranddebiel

@45
Het meest realistische scenario: om gekaapte passagiersvliegtuigen neer te halen.

Maar daar heb je geen high-tech spul voor nodig.

#47 parallax

Het verschil tussen de JSF & concurrentie is marginaal. Het is zoiets als Barcelona vs een hele zwik andere clubs zoals Real, Chelsea of Man United: op een gegeven moment (dyswidt) is ’t rendement of tientallen miljoenen euro’s meer uitgeven aan een sterspeler nihiel.

Je kunt beter in een bredere selectie investeren dan één sterspeler kopen. 10 spelers die een ‘8.5’ zijn is beter dan 1 sterspeler die een 10 is.

In het geval van de JSF: 37 stuks tegenover een 2-4-voud aan andere toestellen die op papier een half streepje minder zijn (volgens Lockheed) is een totaal irrationele keuze. Daar komt nog eens bij dat het oorlogs- landsverdedigingsargument natuurlijk te absurd voor woorden is.

Oorlog met wie, de Belgen? En dan hebben we bommenwerpers nodig waarom precies? In een oorlogssituatie zijn jagers of bommenwerpers op dit niveau niet relevant, dan zijn we namelijk nog steeds afhankelijk van een andere partij. Zo klein is onze defensiemacht.

De JSF voor Nederland is als Messi naar Kozakken Boys halen om te concurreren met IJsselmeervogels & Spakenburg ten koste van de volledige economie van Werkendam: zonde van het geld, 4 eerste divisiespelers hadden de klus ook geklaard en Champions League zul je toch nooit spelen.

#48 weerbarst

“In het geval van de JSF: 37 stuks tegenover een 2-4-voud aan andere toestellen die op papier een half streepje minder zijn (volgens Lockheed) is een totaal irrationele keuze. ”

Ja, plus dat JSF juist minder is op bijna alle vlakken, en vooralsnog vapourware. “Total fuckup” volgens A10 en F16 mede ontwerper.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

| Registreren

*
*
*