Gemeenten in opstand tegen prijsverhoging PinkRoccade

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

De Volkskrant:

Zeker vijftig gemeenten weigeren vanaf 1 januari een veel hogere prijs te betalen aan automatiseerder PinkRoccade, die hen bijstaat bij hun elektronische dienstverlening. […] De prijsverhoging door PinkRoccade, die kan oplopen tot 50 procent, gaat sommige gemeenten meer dan een ton per jaar extra kosten.

De reactie van PinkRoccade hierop is illustratief:

Algemeen directeur Han Knooren van PinkRoccade vindt niet dat zijn bedrijf de prijzen abrupt heeft verhoogd en spreekt van een ’tariefsaanpassing’. ‘In de zomer hebben we de gemeenten daarover al geïnformeerd.’ Knooren vertelt dat zijn bedrijf ‘zijn innovatieambitie gelijk heeft gesteld aan Apple en daarin dan ook fors investeert’. Dit ook omdat de rijksoverheid van plan was de gemeenten met ingang van 2015 te verplichten alle dienstverlening digitaal te maken.

Die verplichting is een paar jaar uitgesteld. De gemeenten gaan volgens Knooren dan ook niet te veel betalen voor de software die de automatiseerder levert, want ze krijgen er van PinkRoccade ‘kosteloos allerlei innovaties bij‘. ‘Burgers worden steeds veeleisender inzake de gemeentelijke dienstverlening via internet. In bijvoorbeeld de gemeenten Waalwijk en Haarlemmermeer kan een inwoner de aanvraag van een paspoort of rijbewijs thuis afhandelen.’

Open artikel

Reacties (10)

#1 Olav

Weer zo’n mooi succes van privatisering en outsourcing. Daar wordt alles immers efficiënter en goedkoper van. Vanzelf!

#2 Krispijn Beek

Lang leve de implementatie van de Motie Vendrik voor open standaarden en open source software. Of moet je stellen dat overheden te weinig strategisch nadenken over inkoop van ICT, waardoor leveranciers zich als ze eenmaal binnen zijn ontpoppen tot oligopolisten of erger nog monopolisten? En veel burgers en raadsleden lopen als makke schapen achter het bestuur aan. Om zich vervolgens boos te kunnen maken bij prijsstijging van ICT bedrijven en belastingen.

#3 Inca

Ik zou zweren dat een innovatie niet kosteloos is als je ervoor betaalt…

@2, Overigens heeft het niet zoveel met open source en open standaarden te maken, maar vooral met de keuze om IT uit te besteden (of aan te besteden). Het is maatwerk, dus open source brengt je hierin niet verder (niemand die het interessant vindt om vrijwillig aan gemeentesoftware te werken), want het is er niet en je hebt mensen met specialistische kennis nodig. Open standaarden zouden in theorie kunnen leiden tot een iets eenvoudigere overstap van het ene naar het andere systeem, maar ook dat kan alleen werken als er voldoende alternatieven zijn, en in de praktijk zijn die dingen ook met open standaarden meestal gecompliceerd.

In het algemeen zou ik denken dat IT voorlopig nog een moeilijk probleem is om op een goede manier op te lossen. Het toelaten van alleen grote spelers heeft nadelen, het openbreken van de markt voor kleine spelers ook (je krijgt dan heel wat zolderkamerhobbyisten, die verschijnen maar ook net zo makkelijk weer verdwijnen), het in dienst nemen van specialistische kennis is snel moeilijk voor gemeenten omdat iedereen dan makkelijk z’n eigen (hobbelende) wiel uit gaat vinden. Het centraal organiseren van een pakket dat wel OS voor de gemeenten is geeft denk ik nog de beste kansen, maar ook dan is het bepaald niet eenvoudig om de juiste budgetten ervoor vast te stellen. En het kan nog steeds wel makkelijk leiden tot een moeilijk te doorbreken monopolie. Gewoon omdat de systemen dusdanig complex zijn dat de investering voor een alternatief systeem snel hoog worden.

Kortom… ik vind het wat te simpel om te zeggen ‘ze hadden maar dit of dat moeten doen en dan was het opgelost.’

(Bij de belastingdienst ligt dat alweer anders: dat is 1 organisatie met zeer specifieke maatwerksoftware waarbij de software ongeveer DE basis van hun dienst is. Dat moeten ze dus gewoon zelf in huis hebben. Doen ze niet maar zou mi wel moeten. Bij gemeentesoftware ligt dat gewoon een stuk ingewikkelder.)

#4 Krispijn Beek

@3 open source software neerzetten als sector gedomineerd door hobbyende particulieren is een karikatuur die ver van de waarheid is. Open source software wordt net als proprietary software gedomineerd door grote bedrijven. Denk aan Red Hat, IBM, Oracle en de nieuwe partijen die zich op cloud computing richten. Stellen dat een keuze voor open source betekent dat je kiest voor beunhazen of goedbedoelende amateurs is dus onjuist .

Dat software voor gemeenten maatwerk is zal best, maar ook dan bestaat de mogelijkheid om dit als open source in te kopen. Met als voordeel dat wat voor gemeente A als extra feauture wordt ontwikkeld voor andere gemeenten beschikbaar komt zonder licentiekosten. Huidige situatie met proprietary software is dat gemeente A iets laat ontwikkelen (of erger nog zelf ontwikkeld met een extra developer licentie) en dat het bedrijf waarvan ze het pakket afnemen dit verkoopt aan andere gemeenten, zonder dat gemeente A ook maar een cent royalty ontvangt.

Met ruim 400 gemeenten in Nederland is het kul om 400 keer hetzelfde te ontwikkelen. Sterker: ik denk dat er wereldwijd heel wat gemeenten en andere overheden zijn die precies hetzelfde soort software nodig hebben. Betalen voor het ontwikkelen daarvan en voor onderhoud en beheer is dan een Veel logischer keuze dan betalen voor licenties. Met als voordeel dat de markt groot genoeg is om meerdere aanbieders van onderhoud, beheer en ontwikkelen een boterham te biede. Waarmee marktwerking ook na aanbesteding in stand blijft.

#5 Inca

@4, je leest niet helemaal juist wat ik schrijf. Ik zei dat er geen interesse is voor open source omdat het dusdanig specifieke software is dat er niet genoeg basis is om met open sourcing voordeel te kunnen bieden. Een open source project dat wordt gesteund door een enkel groot bedrijf waarbij je alsnog veel geld moet betalen voor de support lost dan ook het probleem niet op.

Het verdienmodel van betalen voor onderhoud en beheer is bovendien niet moeilijker te misbruiken voor de grote softwarehuizen dan het betalen voor licenties. Omdat het om complexe systemen gaat is de investering gewoon hoog en de omschakeling niet eenvoudig. Je blijft het probleem houden: als je een centraal bedrijf de macht geeft krijg je een (bijna)monopolie dat zijn positie kan misbruiken, en als je geen centraal bedrijf de macht geeft krijg je versnippering. Beide zijn nadelig, de oplossing is niet eenvoudig.

Mijn opmerking over zolderkamerhobbyisten slaat erop dat nu veel aanbestedingen een minimumgrens kennen aan bedrijfsgrootte / omzet / duur van bestaan etc. Dat maakt enerzijds dat de markt heel moeilijk te betreden is voor nieuwe spelers, maar anderzijds valt er wat voor te zeggen omdat er al heel wat cowboys de markt hebben betreden en daar een slagveld hebben achtergelaten.

De software is overigens niet goed te delen met gemeentes uit andere landen denk ik, omdat behoorlijk veel toch specifiek afhangt van de Nederlandse wetgeving. Dat allemaal in generieke systemen willen stoppen (we noemen geen namen, maar SAP voor HR) verplaatst de complexiteit, waarbij je uiteindelijk op net zulk complex niveau aan het implementeren bent, alleen dan in een specifieke taal ipv een algemene. Daar wordt het niet echt beter van…

#6 chaogai

Knooren vertelt dat zijn bedrijf ‘zijn innovatieambitie gelijk heeft gesteld aan Apple en daarin dan ook fors investeert’.

Blijkbaar is PinkRoccade even kwijt wie zijn klanten zijn. De gemeentes hebben extra taken en bezuinigingen, Apple en Apple stijl is dan een vreemde keuze.

#7 willem visser

@6: Ik ben maar een leek, maar vind het een vreemd bericht. Hebben gemeenten eerder aangegeven een ‘innovatieambitie’ te hebben ‘gelijk aan Apple’? Of gebruikt die Knooren gemeenten alleen maar als melkkoe om de eigen ambities te verwezenlijken en van de gelegenheid gebruik maakt daarin dan ook (op kosten van de Nederlandse burger) fors te investeren.
Welke overeenkomst bestaat er met PinkRoccade?
Zijn er afspraken over doelen, middelen en ambities? Zijn daar tussentijdse wijzigingen in mogelijk, of heeft de overheid een soort carte blanche afgegeven?
En wat betekent dit: ‘De gemeenten gaan volgens Knooren dan ook niet te veel betalen voor de software die de automatiseerder levert, want ze krijgen er van PinkRoccade ‘kosteloos allerlei innovaties bij’.
Hebben gemeenten daarom gevraagd? Past dat binnen de afspraken?
Met andere woorden: is hier, vanuit de overheid geredeneerd, sprake van amateurisme; of vanuit PinkRoccade al te grote gretigheid en een houding van ‘catch as catch can’?

#8 qwerty

En nu ik er toch weer even ben:

Het persbericht bij zijn aanstelling heeft Knooren het over een managementcarrière met opleidingen bij Nijenrode en INSEAD (Frankrijk). Het moederbedrijf TSS heeft veel blabla over strategie en ambitie. Het is een niet beursgenoteerd bedrijf.

Dit soort bedrijven en mensen zijn uitsluitend gedreven door geld. Hun primaire doelen zijn geformuleerd in geld.

De gemeenten (en het openbaar bestuur iha), zijn dus gewaarschuwd: niet hun software is van belang, maar dat wat ze betalen. En het feit dat het bedrijf niet beursgericht is mag u doen afvragen waar het geld naartoe gaat als de doelen zijn behaald.

Wat is de beloning van Knooren en wat gaat die worden.
Dat is de vraag die gesteld moet worden.

Knooren en zijn collega’s zijn van het type bankdirecteur.
Dat heeft niets meer met automatisering te maken.

#9 Krispijn Beek

@5 dan ben ik op het verkeerde been gezet door je zin ‘

Het is maatwerk, dus open source brengt je hierin niet verder (niemand die het interessant vindt om vrijwillig aan gemeentesoftware te werken)

en zijn we het dus eens dat ook bij een keuze voor open source gewerkt kan worden met eisen aan ervaring en omvang van leveranciers.

Je blijft het probleem houden: als je een centraal bedrijf de macht geeft krijg je een (bijna)monopolie dat zijn positie kan misbruiken, en als je geen centraal bedrijf de macht geeft krijg je versnippering. Beide zijn nadelig, de oplossing is niet eenvoudig.

En hoe verbeter je die situatie door ook het volledige eigendom van de software die je gebruikt aan een centraal bedrijf te geven? Een belangrijk drukmiddel kan zijn om de toetredingsdrempel lager te maken. Bv. door te starten vanuit een open source pakket met een goed draaiende community. Met 400 gemeenten is er onvoldoende draagvlak? Hoeveel miljard geven die gemeenten nu uit aan softwarelicenties? Waarom zou je in een open source situatie voor 1 centraal bedrijf moeten kiezen? Juist dit is toch het kabinet van marktwerking? Waarom dan dat niet gewoon vastleggen in het ARVODI? Leveren aan de overheid is vrijgeven van broncode. Wordt ook geëist bij onderzoeksbureaus en hun modellen.

We kunnen ook simpel gaan afpellen:

– desktop-omgeving met wordprocessor, rekenprogramma en database pakket wordt wereldwijd gebruikt bij overheden en bedrijven. Kan dus open source zijn.

– basisregistraties voor vastgoed, personen etc bestaan ook in andere landen. Net als belastingen die gebaseerd zijn op waarde van vastgoed. Dit kan je dus delen met buitenlandse gemeenten

– archiveringssysteem voor grote hoeveelheden officiele documenten: dat hebben banken en bedrijven ook nodig, dus ook niet gemeente specifiek

De voorbeelden die je noemt zoals HRM zijn al helemaal niet overheidsspecifiek. Mijn eigen ervaring is dat er momenteel vaak voor veel geld een generiek systeem gekocht wordt en dat overheden vervolgens ambtenaren vrij maken om dit systeem samen met de leverancier geschikt te maken voor hun eigen specifieke wensen, waarna de ontwikkelde features eigendom worden van de leverancier. De leverancier biedt andere overheden daarna licenties aan om deze door overheden ontwikkelde features te mogen gebruiken.

#10 Henk van S tot S

@1:
Juist ja!!!

Voor hen die de geschiedenis niet kennen deze quote:

De oorsprong van PinkRoccade was de Rijkscentrale Mechanische Administratie, die bestond sinds 1950 en werd opgericht door Willem Jan Muhring. Later heette dit bedrijf Rijks Computer Centrum. Het was dus een overheidsbedrijf. Na de privatisering in de jaren 90 van de 20e eeuw werd in de loop der jaren de dienstverlening gediversificeerd en uitgebreid. In 2003, voorafgaande aan een tweetal ontslagrondes, telde PinkRoccade 8700 medewerkers.

maakt een en ander wat duidelijker.
E.e.a. komt uit
uit http://nl.wikipedia.org/wiki/Getronics
waar meer details in staan.

Dus inderdaad:
Eigen schuld dikke (privatiserings) bult ;-)

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

| Registreren

*
*
*