Winkelwagentje

COLUMN - Vorige week was ik het abrupt zat: ik wil geen kip of vlees meer kopen. De afschuw van de vleeshandel overviel me plotseling. Die werd niet eens veroorzaakt doordat we voor de zoveelste keer middenin een voedselschandaal zaten – ook al schrok ik enorm dat er miljoenen kippen ‘geruimd’ moeten worden, zoals vergassen tegenwoordig eufemistisch heet, omdat een roofhandelaar het efficiënt achtte om flink met gif in kippenstallen rond te spuiten.

Evenmin was het omdat het toezicht van de Nederlandse overheid op de veehouderij kennelijk zo armzalig is dat een veeboer met een beroepsverbod in Duitsland hier stal na stal kan openen, ook al zijn z’n dierenonderkomens evident ondermaats en onveilig, en leidde zijn laatste misstap tot het levend verbranden van maar liefst 20.000 varkens – en dat de overheid zelfs dán nog niet ingrijpt.

Wat me zo faliekant deed omslaan, was een eenvoudig spotje van Wakker Dier.

Je ziet een varkentje dat krabbelt in een winkelwagen en vergeefs probeert om uit het karretje te klimmen. Zo’n winkelwagentje, meldde de stem die bij de spot hoorde ons, komt vrij nauwkeurig overeen met de leefruimte van varkens die wij voor de slacht grootbrengen.

Ineens kwam de walging opzetten. Een dier geboren laten worden en zijn hele leven in een ruimte met de maximale oppervlakte van een winkelwagentje gevangen houden, opdat ik spekdobbelsteentjes of een karbonaadje kan kopen – dat gaat ver. Erg ver. Nee: dat gaat te ver. Ik doe er niet meer aan mee.

Had zo’n dier nog een aardig leven, dan was het te velen. Dan kon ik mijn geweten sussen, onder het motto ‘dood moeten we allemaal’. Maar een dier zijn hele leven in gevangenschap in een industriële omgeving laten slijten, met zo min mogelijk leefruimte, met geen zonnestraal of grasspriet in de buurt, in afwachting van de slacht – dat grenst aan het perverse. Dan behandel je een dier uitsluitend als opgekweekte, levenloze eetwaar: niets dan een machinaal, verwerkbaar product.

Later heb ik me meermalen afgevraagd waardoor deze plotselinge omslag nu precies veroorzaakt werd. Dit alles was immers geen nieuws voor me. Ik weet al langer dat we, als we klimaatverandering willen tegengaan, moeten stoppen met het gebruik van fossiele brandstof, afstappen van de intensieve veeteelt, en plantaardiger gaan eten. En beelden van opgehokte, krap behuisde, elkaar van de stress aanknagende varkens had ik al tientallen keren eerder gezien.

Maar bij zulke heftige beelden heb je de neiging je af te sluiten: ik geloof dat het juist het zakelijke, kale gehalte van het spotje van Wakker Dier was dat me zo had geschokt. Zo kil en armzalig was dus het leven van slimme dieren die wij behandelen als waren ze niets dan koopwaar: een levend wezen in een winkelwagentje.

Voortaan wil ik alleen nog vlees kopen voor mijn kat. Want zij kan niet zonder – ik wel.

Deze column van Karin Spaink verscheen eerder in Het Parool.

© Afbeelding boven dit artikel: screenshot uit campagnefilmpje Wakker Dier.