Werkzoekenden zijn beter af in noordelijke Randstad

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

DATA - Het noorden van de Randstad, onder meer Amsterdam en Utrecht, ziet de afgelopen jaren het aantal werkzoekenden fors afnemen. De zuidelijke vleugel, met onder meer Rotterdam en Den Haag, kampt juist met een stijging.

Dat blijkt uit een analyse van gegevens over 2010 en 2011 op postcodeniveau van de uitkeringsinstantie UWV door het ANP en Sargasso. Vrijwel alle wijken in Amsterdam en Utrecht zagen het aantal niet-werkende werkzoekenden die staan ingeschreven bij het UWV afnemen. In de andere steden is het beeld was er juist in bijna alle postcodegebieden een stijging.

Zoek op de kaart uw eigen postcode op. Groen is een zich goed ontwikkelende arbeidsmarkt, rood een slechte.

In de gemeente Amsterdam stonden in januari 2010 43.276 mensen bij het UWV ingeschreven, terwijl dat er in januari van dit jaar nog maar 28.277 waren. Utrecht kent dezelfde trend, maar in mindere mate. Rotterdam ging in dezelfde periode van 34.055 naar 36.381 geregistreerde werkzoekenden. Den Haag ging van bijna 19.000 naar ruim 21.000.
Jouke van Dijk, hoogleraar Regionale Arbeidsmarktanalyse aan de universiteit in Groningen, weet er wel een verklaring voor. ,,Rotterdam is een traditionele industriestad, terwijl in Amsterdam en Utrecht de dienstensector veel dominanter is. Den Haag is een ander verhaal: wel een grote dienstensector, maar bij de overheid en daar stagneert door bezuinigingen de groei.’’

Rotterdam kent volgens hem twee problemen. De regionale economie is er kwetsbaarder voor een recessie en het opleidingsniveau van de beroepsbevolking is er lager. Uit UWV-gegevens blijkt dat in Amsterdam ongeveer de helft van de werkzoekenden laag opgeleid is. In Rotterdam is dat zo’n 65 procent. Het gaat dan om mensen die basisonderwijs, vmbo, mbo-1 en mbo-algemeen hebben gehad.

Volgens arbeidsmarktdeskundige Jacqueline Toxopeus van het UWV is Rotterdam inderdaad ,,zwaar conjunctuurgevoelig’’. Ze onderschrijft ook dat het opleidingsniveau van werkzoekenden in die regio een probleem is. ,,Daar zit de crux, er zijn op zich wel vacatures, maar die sluiten vaak niet of niet goed aan op dewerzoekenden. Er wordt steeds meer om opleidingen gevraagd. Het gat wordt alleen maar groter. Neem bijvoorbeeld een automonteur, die hoeft niet meer alleen maar te sleutelen, maar moet ook verstand hebben van computers en elektronica.’’

De arbeidsmarkt in Amsterdam heeft minder te maken met deze problemen. De stad heeft een omvangrijke collectieve sector, veel zakelijke dienstverlening. Volgens het UWV beginnen die sectoren weer licht op te krabbelen.

Een aantal mitsen en maren bij de data:

1) Soms lijkt sprake van een grote stijging of daling, maar vaak betreft het gebieden waar maar weinig niet-werkende werkzoekenden zijn, bijvoorbeeld 1 of 2. Als er dan een werkzoekende bijkomt, is dat relatief een grote stijging.
2) UWV-cijfers verschillen van CBS-cijfers. Dit zijn de ruwe cijfers uit de bronsystemen van UWV.
3) In het UWV-systeem ontbreekt een aantal postcodes, die hebben wij dus ook niet kunnen weergeven.
4) Je kunt ook zelf met de data aan de slag (vrijgegeven onder een creative commons 3.0 license). Die kun je hier downloaden.
5) Mocht u opvallende zaken vinden, of fouten aantreffen, deel die dan met ons in de comments of stuur een mail naar data at sargasso.nl.

Met bijzondere dank aan Fleur Kelpin voor het datagraafwerk.

Dit stuk is de eerste in een serie dataverhalen over waar de klappen van de crisis vallen in Nederland, of anders gezegd, Sargasso hackt armoede.

Reacties (20)

#1 J.Morika

Lekker handig, zo’n rood/groen kaartje, zeker als je weet dat groen/rood kleurenblindheid de meest voorkomende vorm van kleurenblindheid en -zwakte is.

  • Volgende discussie
#2 Dimitri Tokmetzis

als je er nu even bij vertelt welke kleuren beter zijn… dan kunnen we het aanpassen.
D

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#2.1 J.Morika - Reactie op #2

Grijstinten zijn natuurlijk het best (maar lelijk), en als je per se iets met kleur wilt (is mooier), een van de twee primaire kleuren (op beeldschermen) is dat rood of groen, met om de plaats op een schaal aan te geven, verschillende gradaties van blauw toegevoegd (omdat de minst voorkomende afwijking het zien van blauw is). Het resulterende beeld voor een volledig kleurenblinde is dan: hoe meer blauw toegevoegd hoe lichter, en een partieel kleurenblinde kan (meestal) ook op de hoeveelheid blauw reageren. Het is eigenlijk heel simpel: als je weet dat rood/groen het grootste probleem is, dan moet je géén rood en groen en combinaties van rood en groen toepassen als onderscheidende factor binnen het RGB-gebied. (RGB staat dan, op beeldschermen tenminste, voor Rood/Groen/Blauw)

  • Volgende reactie op #2
#2.2 Bismarck - Reactie op #2

Misschien nog wat kritiek op de lay-out: De witte lijntjes zouden wel weg kunnen. Nu zie je als je het eens van een afstandje wilt bekijken en heel Nederland in ogenschouw neemt meer wit dan kleur.

  • Vorige reactie op #2
#3 HansR

Het meest opvallend vind ik toch het chaotische karakter van de verdeling. Ik had meer regionale accenten verwacht. Alleen de Veluwe en de twee Flevopolders hebben een regionaal accent (negatief).

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4 HansR

En loop ook nog even door de data want het verschil voor bv PC 6731 tussen jan ’10 en dec ’11 is niet -17 maar -30. Als die fouten elders ook zitten kan het plaatje best anders worden.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#5 heleen

hoe zit het met mensen die geen recht op bijstand hebben omdat ze te veel vermogen hebben, en wiens WW-uitkering inmiddels is afgelopen? Hoeveel zouden daar werkzoekend van zijn maar die bijvoorbeeld niet (meer) staan ingeschreven bij het UWV?
Eigenlijk ben ik ook wel benieuwd naar gegevens over waar die mensen dan terecht zijn gekomen (en voor hoe lang ze een baantje hebben gevonden). Het zijn waarschijnlijk allemaal flexbanen….

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#6 Yevgeny Podorkin

Heeft u ook zo’n mooi kaartje met vacatures?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#7 Harry

Postcodegebied 3046, waar geen hond woont, is zeer positief en heeft geen afwijking. Postcodegebied 2992 druk bevolkt, is negatief, maar ook weer niet schokkend
Een interessante stap zou zijn om de bevolkingsdichtheid in de gegevens te weven

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#8 Rik

Interessante data, maar voor de minder bevolkte postcodegebieden moet echt gefilterd of omgerekend worden. Noordoost Nederland is één grote lappendeken op basis van de toe- of afname van 1 of 2 personen. Simpelweg te veel postcodes met lage aantallen. Mijn voorstel zou zijn een meetschaal omhoog te gaan. Even optellen van de postcodegebieden naar gemeenteniveau en de kaart wint aan zeggingskracht. Let wel: er staan nu 4434 afzonderlijke postcodegebieden in de data, dit zouden een factor tien teruglopen naar de 443 gemeenten die Nederland telt.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#9 Johanna

In een stad als Utrecht mag de arbeidsmarkt zich dan gunstig ontwikkelen (althans in termen van aantal werklozen), maar in nagenoeg alle omliggende forensengemeenten is juist een neerwaartse lijn te zijn. Een vergelijkbaar beeld geven de gemeenten boven Amsterdam.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#10 jb

Ik vind de beschrijving erg misleidend: het kaartje zegt slechts indirect iets over de arbeidsmarkt op een bepaalde postcode. Het kaartje zegt in welke mate mensen die op een bepaalde postcode wonen er in slagen om werk te vinden. Waar dat werk zich dan bevindt is iets heel anders. In mij bekende gebieden in bijvoorbeeld de flevopolder, daar is het groen in de goede wijken met (duurdere) koopwoningen en rood in de gebieden met sociale woningbouw. Ook is het zo dat veel mensen in flevoland buiten de flevopolder werken.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#11 Herman van der Helm

Het valt mij op dat de postcodegebieden waar maar weinig werkzoekenden zijn voornamelijk bedrijventerreinen of buitengebieden zijn. De werkzoekenden voornamelijk wel te vinden zijn in de bebouwde gebieden. In die gebieden vind je niet veel werk. Als werkzoekende zul je je werk moeten vinden in de bedrijvengebieden of buitengebieden (tuinbouw). Werk zoeken kun je natuurlijk ook heel goed buiten je regio.
De werkzoekenden zijn volgens mij slechts de werkzoekenden met een uitkering. Alle ZZP’ers ontbreken en ook de arbeidsongeschikten en AOW’ers die wel weer zouden willen werken. Dus is mijn vraag wat je eigenlijk met deze gegevens van het UWV zou moeten?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#11.1 Harry - Reactie op #11

Sterker nog, de vraag die je zou kunnen stellen is wat moeten wij nog met het UWV? Het is gewoon een instituut dat zich op allerlei manieren tracht te bewijzen..

  • Volgende reactie op #11
#11.2 pedro - Reactie op #11.1

Ja dat kun je je af vragen, maar is hier volledig off-topic, en is zonder enige vorm van analyse wat het UWV nu doet en waarom we dat helemaal niet meer nodig hebben, gewoon een uiterst domme populistische uitspraak.

#11.3 Harry - Reactie op #11.2

Uiteindelijk is het gewoon een weinig zeggende kaart. Je kunt met de informatie niet veel.Er had op een intelligentere manier meer data ingestopt moeten worden zodat een goed vergelijk en interpretatie mogelijk was geweest. Zonde van de verspilde moeite en mag ook best eens gezegd worden.

#11.4 pedro - Reactie op #11

Werkzoekenden wonen voornamelijk in de bebouwde gebieden, en worden niet geregistreerd naar de plaatsen waar ze werk zoeken, maar waar ze wonen.

“Alle ZZP’ers ontbreken en ook de arbeidsongeschikten en AOW’ers die wel weer zouden willen werken”.
Inderdaad. Met dank aan Ruud Lubbers, die had beloofd af te treden, als er 1 miljoen werklozen zouden zijn, maar toen dat aantal naderde snel de definitie van werkloze aanpaste. Zo hadden we in 1 klap ruim een half miljoen werklozen minder… Nu wil je er zelfs AOWers bij op tellen.

  • Vorige reactie op #11