Wees eerlijk: twee graden opwarming is een illusie

Foto: UN Climate Change Panel 2014 - United Nations Photo (cc)

OPINIE - De politici die eind dit jaar in Parijs bij elkaar komen voor de grote klimaatconferentie, doen dat met het idee dat de opwarming van de aarde tot twee graden beperkt kan blijven. Dat is een illusie. Maar niemand durft dat hardop te zeggen, uit angst dat er dan helemaal niets meer gebeurt. Maar het is omgekeerd: juist de valse belofte dat twee graden nog haalbaar is, staat adequate actie in de weg.

In computermodellen lukt het allemaal nog net. Er zijn rekensommen te maken waarin er nog een kans is dat de opwarming onder de twee graden blijft. Maar in de werkelijke wereld waarin de korte termijn belangrijker is dan de lange termijn en het eigenbelang zwaarder weegt dan het collectieve belang, is de kans om de opwarming onder de twee graden te houden, praktisch nul.

In dat soort rekensommen kan de uitstoot van broeikasgassen nog even doorstijgen dankzij zogeheten ‘negatieve emissies’ later deze eeuw. Die komen erop neer dat CO2 uit de atmosfeer wordt verwijderd, bijvoorbeeld door biomassa (die CO2 vastlegt) in combinatie met CO2-afvang en ondergrondse opslag. Dat is technologisch gezien geen rocket science, maar maatschappelijk gezien een enorme dobber. Er is nu al groeiend verzet tegen biomassa uit angst voor effecten op de voedselvoorziening en de biodiversiteit, en er is grote weerstand tegen ondergrondse opslag van CO2. Maar maatschappelijk verzet door actiegroepen wordt niet mee gemodelleerd.

Taaie realiteit

In de rekensommen kunnen continu stijgende CO2-emissies relatief eenvoudig omslaan en pijlsnel dalen. De daling van de CO2-intensiteit (CO2-uitstoot per verdiende euro) moet dan wel veel sneller gaan dan in het verleden ooit is gerealiseerd. Theoretisch kan dat, als investeringen in de fossiele energievoorziening worden stilgelegd voor ze economisch zijn afgeschreven.

Er zullen in de werkelijke wereld echter niet veel aandeelhouders zijn die dat gelaten accepteren. Zelfs pensioenfondsen die zich over de klimaatproblematiek zorgen maken, moeten een substantieel deel van hun beleggingen in fossiel laten zitten om aan hun pensioenverplichtingen te voldoen. En welke landen zijn bereid hun voorraden gas, olie of kolen in de grond te laten?

De realiteit is dus een stuk taaier dan de modellen. Dat blijkt ook wel uit de analyse die het Planbureau voor de Leefomgeving maakte van de beleidsvoornemens die landen in de aanloop naar de klimaattop eind dit jaar indienen: van de benodigde emissiereducties om de tweegradendoelstelling te halen, is minder dan 20 procent toegezegd.

Pappen en nathouden

We gaan de afgesproken limiet van 2 graden opwarming overschrijden. Reken op zo’n 3 graden opwarming eind deze eeuw. Vanaf een graad of 1,5 nemen de risico’s snel toe, 2 graden is linke soep, en daarboven begint het terrein van onbekende kansen en grote gevolgen.

Het wordt tijd te erkennen dat internationale klimaatafspraken een paar graden opwarming inhouden. Misschien dat die erkenning de urgentie terugbrengt die is verdwenen door de mantra’s ’twee graden is nog haalbaar’ en ‘klimaatnieuws moet positief worden gebracht, anders komt niemand meer in beweging’.

Dat optimisme tot actie aanzet en realiteitszin niet, is een kolossale misvatting. Toen Winston Churchill de pappen-en-nathoudenpoliticus Neville Chamberlain opvolgde, bereidde hij de Britten voor op de Tweede Wereldoorlog met de legendarische woorden: “Ik heb niets anders te bieden dan bloed, zwoegen, zweet en tranen.” Moderne positivo-peptalk (“Klimaatverandering is een kans! Een uitdaging!”) leidt bewezen tot niets. Misschien komt er meer actie als we het monster in de bek durven kijken. Heel misschien.

Dit stuk verscheen eerder in dagblad Trouw

Reacties (154)

#1 Anton

‘In de computermodellen lukt het nog net’. Mwah, gewoon nog wat van die bij elkaar gefantaseerde feed forwards eruit halen en zie, er is geen enkel probleem.

En ondertussen al een jaartje of 20 geen noemenswaardige opwarming meer. Het monster is een construct, Parijs wordt farce, gelukkig maar.

  • Volgende discussie
#2 tigger

@1:
Natuurlijk Anton, wetenschap zal het altijd verliezen van jouw onderbuik. Toch?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#3 zuiver

Kijk, normaliter heeft een stuk als dit geen echte reactie nodig. Het is helder en kan worden samengevat als: Heb de moed om de waarheid in ogen te kijken en stop met politiek positivo geklets. Als ik het kort zo mag zeggen.

En dan kom Anton#1.

Leg eens uit Anton, wat drijft jou eigenlijk om dit soort Pavlov-reacties te geven? Wie betaalt jou? Wat doe je voor je beroep?

Niet dat ik denk dat jij ooit bij zal draaien – je stikt gewoon een keer van de hitte en draait je om in je graf zo van: ik had het kunnen weten – maar gewoon uit echte zuivere nieuwsgierigheid. Het willen weten hoe de mens functioneert.

-edit-
Oh en ik zie dat #1 toch wel inhoudelijk gewijzigd is (zonder dat aan te geven). Jammer, de reactie was mooier (dommer) dan wat er nu staat.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4 Hans Verbeek

Ik wil de CO2-emissiescenario’s van het IPCC relativeren. Volgens de RCP8.5 en RCP6.0 scenario’s zal de CO2-uitstoot nog decennia lang blijven stijgen.
De recente geschiedenis (2009) leert ons dat de CO2-uitstoot als donderslag bij heldere hemel door economische tegenslag (en een hoge olieprijs) zelfs kan dalen.
In het afgelopen jaar steeg de CO2-uitstoot met slechts 0,5%. In dat tempo duurt het nog 140 jaar (in 2155 !!!) voordat de CO2-uitstoot is verdubbeld. Het worst-case emissiescenario RCP8.5 gaat ervan uit dat de CO2-uitstoot over 40 jaar al is verdubbeld.

Het mondiale steenkoolverbruik zal dit jaar niet stijgen en waarschijnlijk zelfs afnemen. De lage prijs voor steenkool, aardgas en aardolie duidt op een overproduktie. De vraag blijft achter bij het aanbod.
De lage prijs zal ertoe leiden dat er de komende jaren minder fossiele brandstoffen gewonnen zullen worden. Diepzee-olie en teerzandolie zijn bij die lage prijs niet winstgevend.

De daling van de CO2-intensiteit (CO2-uitstoot per verdiende euro) moet dan wel veel sneller gaan dan in het verleden ooit is gerealiseerd. Theoretisch kan dat, als investeringen in de fossiele energievoorziening worden stilgelegd voor ze economisch zijn afgeschreven.

Oliemaatschappijen zijn al aan het bezuinigen geslagen. De theorie is langzaam praktijk aan het worden. Veel schalie-olie en schaliegas-exploitanten in de VS zitten diep in de rode cijfers. Net als het Braziliaanse Petrobras. Een steenkoolmijn in Australië werd onlangs voor 1 dollar verkocht.
Dit maakt de emissiescenario’s RCP8.5 en RCP6.0 nog onwaarschijnlijker.

Het RCP2.6-emissiescenario lijkt mij het enige realistische. En de vraag is of bij die sterk verminderde CO2-uitstoot de twee graden opwarming überhaupt wel gehaald zal worden.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#5 MrOoijer (Jan van Rongen)

@4:

In het afgelopen jaar steeg de CO2-uitstoot met slechts 0,5%. In dat tempo duurt het nog 140 jaar (in 2155 !!!) voordat de CO2-uitstoot is verdubbeld.

Gewoon fout. Heel erg, helemaal fout. Rood potlood, Zelfs geen 1 voor de moeite.

Die 0.5% is een toename van een toch al veel te hoog niveau van uitstoot. Er komt meer CO2 in de atmosfeer dan er uit gaat. Zo simpel is dat en dit is de trend:

http://www.esrl.noaa.gov/gmd/webdata/ccgg/trends/co2_weekly_mlo_since1800.png

Zonder een serieuze afname van de uitstoot (en dus niet een afname van de toename) zitten we rond 2045 al op de verdubbeling.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#6 Bismarck

@5: De truc zit erin dat Hans het heeft over een verdubbeling van de uitstoot en niet over een verdubbeling van de concentratie. Dat eerste heeft natuurlijk ook invloed op dat laatste, maar het is de concentratie die (mede) bepaalt wat er gaat gebeuren met de temperatuur.

Het is nu eenmaal veel makkelijker om goed nieuws te maken van de uitstoot die niet meer groeit, precies om de reden die je aangeeft (een gelijkblijvende uitstoot gaat nog steeds zorgen voor een toename van de concentratie en dus temperaturen die blijven oplopen).

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#8 MrOoijer (Jan van Rongen)

@6: ik zou dat geen truc noemen; het is bewuste domheid of bord voor de kop – want er is al zo vaak op gewezen dat die redenering in het geheel niet klopt.

Het is niet de verandering in de uitstoot van CO2 (zeg maar de eerste afgeleide) maar juist de cumulatie van uitstoot (de integraal) die de belangrijkste driver is van het CO2-gehalte.

PS die 2045 van mij is onjuist, moet 2090 zijn. 2045 is het jaar dat we mogen verwachten dat de temperatuurstijging sinds pre-industrieel 1,5 graad is. Dat is volgens de klimaatwetenschap de grens waarboven alle land-ijs zal smelten, omdat het in het verleden ook zo was. Het paleo-tijdsverloop meet men eerder in duizenden jaren, maar toen ging de opwarming ook veel trager. Dus reken maar op een volledig ijsvrije aarde in enkele honderden jaren max.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#9 zuiver

@7: Het apocalyptische is wat mij betreft niet interessant. Er zal geen ramp zijn die ons ten onder doet gaan binnen een dag of een week. Het is een lijn der geleidelijkheid. Veranderingen die binnen een mensenleven plaatsvinden. De gemiddelde leeftijd van de mens zal dalen, handel zal verminderen, technische hoogstandjes kunnen niet meer. Algemeen zal het luxeniveau dalen. Het gemiddelde welzijns / welvaartsniveau daalt. Het aantal overstromingen in NL neemt toe. Maar alles gaat wel zo geleidelijk dat de mensheid zich kan verplaatsen, aanpassen. Het zal leiden tot extra migraties, strubbelingen. Maar minder groot geweld dan je zo zou zeggen omdat de techniek van geweld weer teruggaat naar messen en zwaarden. En zo…

De apocalyps komt in horten en stoten en geleidelijk.
Er zal geen ineenstorting zijn.
De ondergang van Rome heeft na 410 ook zeker 200 jaar geduurd.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#10 Frank789

@8: Ik zou het een bewuste truc noemen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#11 Frank789

@9: [ Maar minder groot geweld dan je zo zou zeggen omdat de techniek van geweld weer teruggaat naar messen en zwaarden]
[ De ondergang van Rome heeft na 410 ook zeker 200 jaar geduurd. ]

En is in die post-Romeinse tijd de wapentechniek hard achteruit gehold? Ik denk van niet.
Als er iets nooit meer achteruitgaat is het wel de wapentechniek.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#12 Arduenn

@1

En ondertussen al een jaartje of 20 geen noemenswaardige opwarming meer.

Ik heb vervelend nieuws voor je:

http://www.noaanews.noaa.gov/stories2015/noaa-analysis-journal-science-no-slowdown-in-global-warming-in-recent-years.html

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#13 Olav

@11:

Als er iets nooit meer achteruitgaat is het wel de wapentechniek.

Eerlijk gezegd maak ik me daarom soms minder zorgen over klimaatverandering… dan over kernwapens.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#14 Frank789

@13: Waarom zou je nog een duur kernwapenarsenaal instandhouden en inzetten, dat alleen maar grote gebieden vernietigd, in plaats van goedkopere drones met precisiebombardementen?

Ik ben geen wapenexpert, maar het lijkt mij dat kernwapens vandaag de dag vooral terreur en wraakwapens zijn.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#15 Roland

Het voorstel van Jan Paul van Soest, meer biomassa en meer CO2 slag, is wel erg mager. CO2 opslag is vooral voor rijke landen, die daar voldoende mogelijkheden hebben. Zo”n magere voorstellen verzwakt het betoog.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#16 Olav

@14:

@13: Waarom zou je nog een duur kernwapenarsenaal instandhouden en inzetten,

Ik begrijp niet goed waarom, zo’n goede psycholoog ben ik niet, maar het gebeurt. En ik ben ervan overtuigd dat het onvermijdelijk is dat die dingen opnieuw ingezet zullen worden, als Hiroshima en Nagasaki zo ongeveer zijn vergeten.

En of het daarna nog wel zo zinvol is om je druk te maken over klimaatverandering lijkt me dus zeer de vraag.

Zomaar een opbeurende gedachte op deze mooie dinsdagmiddag.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#17 Jan Paul van Soest

@15: Het is geen ‘voorstel’ van mij, Roland, maar een constatering dat in veel scenario’s die de opwarming nog onder de 2 graden houden een grote dosis ‘negatieve emissies’ zitten. Dat kan op verschillende manieren, maar de belangrijkste lijkt te zijn: biomassa in combinatie met CCS. In mijn artikel betoog ik juist dat de maatschappelijke acceptatie van zowel biomassa als van CCS momenteel gering is, wat inzet op negatieve emissies nogal een hachelijke strategie maakt.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#18 Anton

@2: De wetenschap is van meet af aan (UN 70th plenary meeting section 43/53 1988) de grote verliezer geweest in het politiek gedreven klimaatdebat.

@3 “Heb de moed om de waarheid in ogen te kijken…”

Alstublieft, de waarheid:
http://www.redstate.com/files/2013/06/CMIP5-73-models-620px.png

kijkt u maar rustig.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#19 Bismarck

@18: Dat grafiekje is wel een erg beperkt deel van de waarheid (mid-troposfeer tussen 20 graden noorder- en zuiderbreedte). Doe eens een wereldwijd grafiekje voor de temperatuur aan het aardoppervlak (je weet wel, waar de meeste mensen plegen te leven).

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#20 Hans Verbeek

@5: Ik heb het alleen over die menselijke emissies. Dat is geen truc, dat is hetgeen ik ter discussie stel. Je kunt er dan wel peren bij gaan halen ter vergelijking of bananen. (dat is eigenlijk een trucje) Maar je gaat helemaal niet in op hetgeen ik beweer.

Bij een jaarlijkse stijging van 0,5% van de CO2-uitstoot is de verdubbelingstijd ca. 140 jaar.Reken maar na.

De menselijke CO2-uitstoot kan alleen maar groeien als de hoeveelheid koolstof, die wij met zijn allen verbranden groeit. Dus alleen als de mondiale steenkool-, aardolie- en aardgasproduktie groeien.
Ik stel dat de steenkoolproduktie in 2015 en daarna lager zal zijn dan in 2013 en 2014. En de lage olieprijs zal ervoor gaan zorgen dat de mondiale olieproduktie voor 2020 zal gaan afnemen. Als je goede argumenten hebt tegen deze stelling, dan hoor ik ze graag.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#21 Hans Verbeek

@6: spijker op de kop, Bismarck. Ik heb het alleen over de menselijke CO2-uitstoot, over de hoeveelheid fossiele koolstof, die de mensheid uit de aardkorst haalt om te verbranden. Die hoeveelheid steenkool, aardolie en aardgas kan eigenlijk niet meer groeien: er is al een overaanbod.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#22 majava

@19: en dat zal dan niet met satellietmetingen kunnen, want die meten niet aan de oppervlakte, daar waar Anton leeft.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#23 Nietingelogd

Zullen we eens gaan kijken naar de gemeten data i.p.v. allerlei grove voorspelscenario’s? Kijkend naar jullie maandelijkse grafieken, kom ik tot de volgende werkelijk gemeten opwarming:
– 11 jaar trend: 0.35 graden over 25.5 jaar => 1.37 graden op 100 jaar
– 30 jaar trend: 0.08 graden over 6.5 jaar => 1.23 graden op 100 jaar.

Bij lange na wordt de 2 graden niet gehaald. Bedenk ook dat de wereldeconomie m.n. in de jaren 90 flink groeide en we nu in een zware tijd zitten dan zie ik niet hoe die 2 graden überhaupt gehaald kan worden.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#24 Hans Verbeek

@8:

Het is niet de verandering in de uitstoot van CO2 (zeg maar de eerste afgeleide) maar juist de cumulatie van uitstoot (de integraal) die de belangrijkste driver is van het CO2-gehalte.

Nee, Mr. Ooijer, de emissiescenario’s van het IPCC, waar ik het over heb, gaan niet over de accumulatie (de integraal). De vraag is of die emissiescenario’s nog wel realistisch zijn.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#25 Bismarck

@24: “de emissiescenario’s van het IPCC, waar ik het over heb”
Dat is leuk en aardig, maar dan zit je toch echt off topic. Het gaat immers over opwarming en die is vrij direct van de concentratie afhankelijk (en die concentratie zal ook bij een beperkte emissiedaling voorlopig nog blijven stijgen).

@23: Aan het einde van de eeuw stopt de opwarming spontaan? We zitten waarschijnlijk nog aan eeuwen opwarming vast, zelfs bij de huidige CO2 concentratie (en zoals #5 aangeeft, die zal waarschijnlijk ook nog eens een tijdje gaan blijven stijgen).

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#26 Anton

@22: Grafiekje demonstreert genadeloos de gebrekkigheid van de computermodelletjes waarop het hele klimacircus is gebaseerd.

Het ‘monster’ is niet meer dan een construct, een computermodelletje. Dat is de waarheid die jullie niet in de ogen durven kijken.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#27 Hans Verbeek

@25:

Dat is leuk en aardig, maar dan zit je toch echt off topic.

Nee, Bismarck. Jan Paul van Soest spreekt in zijn artikel over

continu stijgende CO2-emissies

en over

beleidsvoornemens die landen in de aanloop naar de klimaattop eind dit jaar indienen: van de benodigde emissiereducties

Ik denk dat bij de klimaattop in Parijs ook heel veel gesproken zal worden over emissiereducties en de emissiescenario’s van het IPCC.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#28 lmgikke

@anton

Je roept telkens wel dat het monster een construct is, maar je onderbouwd het niet met cijfers & data. Dat slaat de discussie dood. Trol heet dat.

Je stuurt wel een plaatje in je comment. maar ik weet niet wat je daarmee wilt bereiken. Plaatje is wat onduidelijk, maar ik zie daar volgens mij een grafiek van 70+ modellen die allemaal een stijging laten zien.

Of doel je op die rondjes en vierkantjes onderaan? die de gemiddelde laten zien van 4 sets ballonnen en 2 sets ballonnen ? wel dat zegt natuurlijk weinig zo’n kleine steekproef en zonder de uitgangspunten & randvoorwaarden van het onderzoek.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#29 Jan Paul van Soest

@27: De zinsnede was: “In de rekensommen kunnen continu stijgende CO2-emissies relatief eenvoudig omslaan en pijlsnel dalen”.
Alleen zo kan namelijk in de modelberekeningen de temperatuurstijging tot 2 graden beperkt blijven.

Het gaat niet om de emissies of de reductiepercentages, maar om de absolute hoeveelheid CO2 die deze eeuw nog in de atmosfeer wordt geloosd. CO2 accumuleert, ook als de influx afneemt stijgt de concentratie nog steeds. Het gaat dus inderdaad om het aantal jaren dat wordt geëmitteerd x emissies/jaar, de oppervlakte onder de lijnen, omdat de concentratie de opwarming op termijn bepaalt, niet de instroom. Jan van Rongen en Bismarck hebben gelijk.

De zgn RCP’s die het IPCC gebruikt zijn dan ook geen emissiescenario’s maar zijn wat de afkorting al aangeeft: Representative Concentration Pathways, zie http://www.skepticalscience.com/docs/RCP_Guide.pdf oftewel emissie-cumulatiescenario’s.

Zeker wordt in beleidsland vooral gesproken over reductiepercentages en emissies, in plaats van over cumulatie en carbon budget. Dat is ook precies de reden waarom ik denk dat we die 2 gradengrens zullen overschrijden.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#30 Roland

@17: De afkeer van CO2 vermindering is breder. Zelfs de kolenheffing – een beperkte CO2 heffing – is door het energieakkoord geschrapt. Al eerder verdween de vliegtax. Het blijft bij praten over marginale maatregelen

De KNAW heeft overtuigend aangetoond dat nadruk op biomassa, biobrandstof geen goed plan is.
Een hogere prijs voor grootverbruikers is beter en een werkbare CO2 heffing, maar wie hoor je daarover?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#31 Hans Verbeek

@29: bedankt voor je uitleg, Jan Paul.

Maar ik blijf bij mijn stelling: het IPCC overschat de hoeveelheid CO2, die deze eeuw nog in de atmosfeer zal worden geloosd.
In onderstaand plaatje (klik voor een grotere versie) is de grijze voorspelling ( Low ) de meest realistische. De gele High-voorspelling is gezien de recente economische ontwikkelingen volkomen irreëel en kan in de toekomst beter uit de plaatjes weggelaten worden.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#32 Nietingelogd

@25: de trend van de rode lijn in de maandelijkse grafiek is duidelijk aan het afvlakken: 0.08 stijging tussen 2000 en 2010. Daarmee minder dan 1 graad op 100 jaar. Als die trend zich voortzet duurt het nog zo’n 200 jaar voordat de 2 graden sinds 1985 gehaald wordt.
En de 172 jaar cyclus gaat een rol spelen.

https://www.ras.org.uk/news-and-press/2680-irregular-heartbeat-of-the-sun-driven-by-double-dynamo

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#33 Anton

@28: http://www.pbl.nl/infographic/mondiale-temperatuur-op-basis-van-satellieten-en-oppervlaktemetingen

Van het PBL: kleine 20 jaar geen opwarming van betekenis meer in tegenstelling tot prognoses van vrijwel alle modellen.

Te laf om het monster in de bek te kijken?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#34 tigger

@33:
Hoe kleiner de periode je pakt, hoe minder je kunt zeggen over de verandering van het gemiddelde. Maar dan nog, als je daar geen stijging in ziet, kun je beter eens langs de oogarts…

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#35 Frank789

@31:[ gezien de recente economische ontwikkelingen ]

U bedoelt de groei dit jaar in NL van 2% en volgend jaar 2,5%?
of
De groei van Europa 1,4%
De groei van Midden oosten en Noord Afrika 3,5%
De groei van Sub-Sahara Afrika 4,5%
De groei van Aziä van 5,7%
De groei van et cetera?

Die crisis is in uw hoofd gaan zitten omdat het past in uw straatje.

http://www.google.nl/imgres?imgurl=http://cdn.static-economist.com/sites/default/files/images/2014/12/blogs/graphic-detail/20150103_gdm200_1.png&imgrefurl=http://www.economist.com/blogs/graphicdetail/2015/01/daily-chart&h=898&w=1190&tbnid=ToWyLXxo5rZndM:&docid=RHtuPmMP_da1nM&ei=zA3KVaPtCcn2aID1tsgF&tbm=isch&client=opera&ved=0CC0QMygqMCo4ZGoVChMIo4OiyKWhxwIVSTsaCh2Aug1Z

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#36 Bismarck

@33: Ik denk dat jij het monster niet wil zien, als je in die grafiek geen opwarming ziet ten opzichte van 20 jaar geleden. Het verschil tussen 1994 en 2014 is nota bene 0,4 graden en elk jaar na 2000 is warmer dan 1994.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#37 zmoooc

@32 Staar je niet blind op de trendlijn. Die laat slechts zien hoe snel de temperatuur verandert teneinde een nieuwe balans te bereiken en zegt dus niets over de temperatuur waarbij de balans daadwerkelijk is bereikt. Bovendien houdt de trend geen rekening met toekomstige CO2-uitstoot en secundaire effecten zoals albedo-veranderingen, vrijkomen van methaan en vergroten van oppervlak van landijs en zee-ijs (door scheuren en breuken).

Verder gaat die grafiek alleen over de temperatuur van de atmosfeer terwijl _veruit_ de meeste warmte gaat zitten in het opwarmen van de oceanen, het smelten van ijs en het verdampen van extra water. Bekijk je een andere grafiek, bijvoorbeeld die van de opwarming van de oceanen, een grafiek die dus iets zegt over ontzettend veel meer energie dan jouw grafiek, dan krijg je een heel ander beeld. Ik zou ontzettend veel meer waarde hechten aan de trendlijn in die grafiek dan die in de grafiek van de atmosferische temperaturen, die, nogmaals, maar een fractie van het totaalplaatje weergeven.

https://www.nodc.noaa.gov/OC5/3M_HEAT_CONTENT/heat_content700m2000myr.png

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#38 Jan Paul van Soest

@31: Hans, zo te zien aan de afkortingen van de scenario’s baseer je je op IPCC AR4.
De RCPs waar ik naar verwijs zijn in AR5 in gebruik genomen.
Als je daar naar kijkt is te zien dat de globale emissies op schema zitten van RCP8.5 http://folk.uio.no/roberan/img/GCP2014/PNG/fig_07_NCC_Fuss1a_AR5scenarios.png (bron: http://www.globalcarbonproject.org/) Dit emissiepad cumuleert naar rond 1000 ppm eind deze eeuw.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#39 Hans Verbeek

@38: in het plaatje (van de RCP’s) waar je naar verwijst, staan weer de geschatte jaarlijkse emissies, waar ik over sprak in reactie #4, en niet de emissie-cumulatiescenario’s waar jij over sprak in reactie #29, Jan Paul.
Het wordt er niet duidelijker op als jij ook jaarlijkse emissies en cumulatieve emissies door elkaar gaat gebruiken.

Maar goed. In de RCP8.5 wordt er tot het jaar 2100 een jaarlijkse CO2-uitstoot verwacht die veel hoger zal zijn dan de 35,5 GtCO2 die BP in haar jaarlijkse Statistical Review of World Energy voor het jaar 2014 berekende.
De RCP6.0 voorziet ook een stijging van de CO2-uitstoot tot 60 GtCO2/jaar rond 2070 ofwel 70% meer dan in het afgelopen jaar.
Ik zie nog niet gebeuren dat de hoeveelheid gewonnen steenkool, aardolie en aardgas nog met 70% kan toenemen. Laat staan dat die hoeveelheid kan verdubbelen zoals RCP8.5 ons voorspiegelt.
Resultaten uit het verleden bieden geen enkele garantie voor de toekomst.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#40 Jan Paul van Soest

@39: De essentie van de RCPs is dat jaarlijkse emissies cumuleren tot een bepaalde ‘eind’concentratie die een daarbij behorende radiative forcing realiseren. Ik snap de verwarring niet?

De RCP’s zijn ook geen voorspellingen, maar een aantal mogelijke, denkbare toekomstige ontwikkelingen. Daarom is er een palet aan RCP’s, die allemaal denkbaar zijn. Het soort overwegingen zoals je geeft zitten juist in die RCPs verwerkt.
De enige constatering is dat we vooralsnog het emissiepad van RCP8.5 volgen, en ALS we dat blijven volhouden DAN naar 1000 ppm groeien.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#41 Hans Verbeek

@40: ik begrijp ook wel dat de jaarlijkse emissies (uit dit plaatje) bij elkaar opgeteld uiteindelijk leiden tot een emissie-cumulatie.
M.a.w. je kunt de RCP’s weergeven als mogelijke jaarlijkse CO2-emissies of als mogelijke cumulatieve emissies.

Als de jaarlijkse emissies klein blijven of zelfs afnemen dan zal de cumulatie van die emissies nooit de waarden van RCP8.5 of RCP6.0 bereiken.

De RCP’s zijn ook geen voorspellingen, maar een aantal mogelijke, denkbare toekomstige ontwikkelingen.

Denkbaar OK, alles is denkbaar.
Je kunt ook bedenken dat we vloeibaar methaan en ethaan van de Saturnus-maan Titan als brandstof gaan gebruiken.
Maar in het woordje mogelijk zit hem juist de kneep. Ik acht RCP6.0 en RCP8.5 fysiek en economisch niet mogelijk.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#42 Jan Paul van Soest

@41: Gelukkig dan maar dat IPCC een palet aan scenario’s heeft gemaakt, en niet alleen scenario’s die jij voor mogelijk houdt. De realiteit verloopt nu immers volgens een scenario (RCP8.5) dat volgens jou fysiek en economisch niet mogelijk is….

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#43 Hans Verbeek

De realiteit verloopt nu immers volgens een scenario (RCP8.5) dat volgens jou fysiek en economisch niet mogelijk is….

@42: dat heb je dan verkeerd begrepen, Jan Paul. Ik acht het RCP8.5-scenario tot 2020 best wel mogelijk, alleen daarna wordt het ieder jaar onwaarschijnlijker.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#44 MrOoijer (Jan van Rongen)

@Hans Verbeek – het is volstrekt niet relevant of de uitstoot precies de scenario’s volgt. Nogmaals, het gaat om de cumulatie van het teveel aan CO2. Zelfs al zou de groei in de uitstoot van CO2 vandaag gestopt zijn, dan nog steeds stevenen we af op een opwarming van 2 graden in 2090 en de opwarming loopt dan nog vele eeuwen door: een nieuw evenwicht is dan nog lang niet in zicht.

Dus dat die 5% meer “slechts” tot verdubbeling van de uitstoot in 140 jaar leidt is volstrekt irrelevant voor het onderwerp – en het is grappig dat je mij naar wiki verwijst om dat uit te rekenen [1].

In het volgende plaatje is de blauwe lijn de gemeten hoeveelheid (ppm) CO2 in de atmosfeer. Van de uitgestoten CO2 keert ongeveer 50% terug naar de aarde in de vorm van verzuring van de oceanen en andere “vergroening”. De volledige balans staat in hoofdstuk 6 van AR5.

De hellingshoek van de solide blauwe lijn is dus de maat voor de jaarlijkse toename van de CO2 in de atmosfeer. Wordt die constant doordat het surplus niet verder toeneemt, dan gaat de CO2 verder verlopen zoals de rode lijn aangeeft.

Overigens zien we een zekere verzadiging van de opname van extra CO2 in de oceanen – dus het kan zijn dat bij een gelijkblijvende uitstoot in de toekomst er toch meer in de atmosfeer blijft hangen.

In het daar onder volgende plaatje extrapoleer ik de wijze waarop de temperatuur de CO2 volgt (er is nl. een sterk logaritmisch verband [2]) tot een temperatuurprognose. Waar uit blijkt dat het niet zo moeilijk is ook zonder ingewikkelde scenario’s een redelijke prognose uit te rekenen. Helaas is die prognose niet een optimistische: zonder drastische maatregelen stopt het zeker niet bij de 2 graden in 2100.

– —

[1] Het is triviaal: bij p% groei/jaar verdubbel je het aanvangsgetal in log(2)/p jaar, dat kan ik nog wel uit het hoofd.

[2] De natuurkunde leert ons dat er een lineair verband is van de temperatuur met de log(co2), en de statistiek laat zien dat de correlatie van die twee tussen 1850 en 2015 boven de 80% ligt.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#45 Hans Verbeek

@44:

Zelfs al zou de groei in de uitstoot van CO2 vandaag gestopt zijn, dan nog steeds stevenen we af op een opwarming van 2 graden in 2090 en de opwarming loopt dan nog vele eeuwen door: een nieuw evenwicht is dan nog lang niet in zicht.

Ik denk dat je de plank opnieuw misslaat. De huidige temperatuur van de atmosfeer is het gevolg van een evenwicht tussen huidige hoeveelheid binnenkomende (kortgolvige) straling en huidige hoeveelheid uitgaande (warmte straling). Dat evenwicht wordt voortdurend verstoord door de draaiing van de aarde en de wisseling der seizoenen. Een nieuw evenwicht stelt zich heel snel in, binnen een jaar.
Ter illustratie: Het verduisterende en afkoelende effect van vulkaanuitbarstingen (Krakatau, Pinatubo) duurt slechts zolang als er as in de atmosfeer hangt. De afkoeling loopt daarna niet eeuwenlang door en een nieuw evenwicht tussen binnenkomende en uitgaande straling is heel snel bereikt.

De warmte, die in de oceanen ligt opgeslagen, kan de atmosfeer nog jarenlang op dezelfde temperatuur houden. Maar omdat er sprake is van evenwicht, kan de warmte uit de oceanen onmogelijk de temperatuur nog eeuwenlang verder doen stijgen. Vergelijk het met de warmte in het water in de CV. Het kan de temperatuur in je huis nog uren constant houden, maar niet verder verhogen tenzij je extra energie toevoegt.

De jaarlijkse CO2-uitstoot verlagen heeft dus wel degelijk zin en is niet triviaal.
Ik heb even ingezoomd op de mondiale CO2-uitstoot van het afgelopen decennia om te laten zien dat een gelijkblijvende uitstoot na 2020 niet ondenkbaar is.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#46 frankw

Anton, jouw plaatje in @18 (met de aanbeveling om de waarheid onder ogen te kijken) is een leugenachtige voorstelling van zaken.

Je stelt dat er geen opwarming is in het plaatje en dat klopt. Het gaat alleen over de nauwe band rond de evenaar, en in het geologische verleden in veel warmere periodes is het juist daar ook niet veel warmer geweest. De energie (en warmte) word namelijk richting gematigde gebieden en polen afgevoerd en zorgt er voor dat gemiddelde temperaturen op bv de polen in het Krijt 10-15 graden hoger waren dan nu terwijl de temperaturen rond de evenaar nauwelijks hoger waren.

Met jouw intelligentie (en dat is geen geintje, want ik zie je in sommige energie discussies echt hele zinnige dingen zeggen) moet het aanhalen vaan “evenaar” reeks om aan te tonen dat er geen global warming is wel een bewuste leugen zijn.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#47 Lord Flash

@45

De temperatuur stijgt door de toenemende concentratie CO2 in de atmosfeer. Als de uitstoot niet verder toeneemt, neemt de concentratie nog wel toe. Immers, er is nog steeds uitstoot. Dus de temperatuur stijgt door.

Vergelijk het met een bad. We hebben nu een situatie dat de kraan loopt en elk jaar verder opengezet wordt. Als de kraan niet meer verder opengezet wordt, blijft er nog steeds water lopen en loopt het bad dus vol.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#48 Hans Verbeek

@47: je hebt een punt, Lord Flash. Maar op een gegeven moment zal zich een evenwicht instellen waarbij de menselijke uitstoot gecompenseerd zal worden door de natuur. Planten groeien sneller bij een hogere CO2-concentratie en de biosfeer zal bij hogere CO2-concentratie ook meer CO2 gaan vastleggen. Dit is in het verleden (Krijt-tijdperk) ook opgetreden. De CO2-concentratie was toen veel hoger dan nu en is door de natuur sterk teruggebracht.
Deze CO2-reductie duurt geen eeuwen, maar decennia.

Volgens mij en vele deskundigen zal de CO2-uitstoot niet gelijkblijven maar gaan afnemen. Dus we gaan de kraan langzaam dichtdraaien, zeker als iedereen een beetje meehelpt en zijn eigen persoonlijke CO2-uitstoot verlaagt.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#49 zuiver

@48: Daar zijn twee zaken op te zeggen:

1) de mens staat vooralsnog de natuur niet toe dwz bosareaal wordt nog steeds gereduceerd en landbouwareaal verdwijnt (verschraald). Ik zie niet zo goed hoe hier de biomassa toe kan nemen.

2) op de gebieden waar de natuur wel haar gang kan gaan kan bij toename van C02 wellicht de bioproductie toenemen maar ook daar is een grens aan. Dat wil zeggen, dat de hoeveelheid levende biomassa per ha een constante is. Er gaan in een natuurlijk situatie ook planten dood. Die verteren en leveren CO2 aan de atmosfeer. We noemen dat een steady-state situatie: de productie van CO2 is in balans met de opname.

De kringloop is iets ingewikkelder dan ik hier beschrijf, maar ik neem aan dat je het punt wat ik maak begrijpt: er is geen balans van de menselijke uitstoot met de natuur omdat de uitstoot door de mens een surplus is bovenop de steady-state productie door de natuur. De verstoring van het evenwicht zal best verandering in de steady-state geven maar absorbering van alle surplus CO2 door de natuur is een fictie. Ik elk geval op de termijn van de mens.

Jouw claim dat CO2 reductie slechts decennia duurt, door opname van CO2 door de natuur, is onzin.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#50 majava

@45: eerste zin ga je al in de fout. Er is geen evenwicht.
Verder negeer je zon’n beetje alles wat in #44 staat.
Als je dan zo fijn plaatjes kunt bouwen, doe er dan maar één waar jouw emissies in dat korte reeksje in staan en maak daar dan een nieuw Y-asje plus lijn voor concentratie in. Maar dat zal wel niet, he.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#51 Bismarck

@48: ” Maar op een gegeven moment zal zich een evenwicht instellen waarbij de menselijke uitstoot gecompenseerd zal worden door de natuur. “
Ga er maar niet van uit dat dat evenwicht gaat optreden voor de mens alle fossiele koolwaterstoffen (en andere koolstofverbindingen) die energierendabel te winnen zijn (EROEI groter dan 1) heeft opgemaakt. Pas als biomassa als enige bron van koolwaterstoffen overblijft zal dat evenwicht (noodgedwongen) optreden. In plaats van uitstoot zou je dus beter een kijkje nemen naar de voorraden die er nog zijn (en die aan EROEI groter dan 1 voldoen) en die omrekenen naar CO2-concentratie, want dat is hoe ver de mensheid het gaat laten komen, tenzij we voor die tijd een heel goedkope energiebron met quasi-oneindige voorraad vinden.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#52 Hans Verbeek

@49: waarschijnlijk is bos niet de efficiëntste manier van de natuur om koolstof vast te leggen. Algen doen dat veel sneller.
De klimaatmodellen onderschatten de hoeveelheid CO2 die planten vastleggen bij hogere CO2-concentratie en temperatuur.
http://www.natureworldnews.com/articles/9576/20141014/global-warming-plants-absorbing-more-co2-than-we-thought.htm
Als de aarde in een broeikas verandert, dan zullen de planten, net als in een broeikas sneller groeien.

er is geen balans van de menselijke uitstoot met de natuur omdat de uitstoot door de mens een surplus is bovenop de steady-state productie door de natuur.

Dat ben ik met je eens: de CO2-concentratie stijgt nog altijd. Maar ik denk dat de menselijke CO2-uitstoot zal gaan dalen, misschien nog niet in 2015, maar wel voor 2020.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#53 Hans Verbeek

@51: in Libië is men al bijna gestopt met het winnen van makkelijk winbare olie; in Syrië ligt de boel ook bijna plat. Shell heeft besloten om minder te gaan investeren en bewust de olie- en gasproduktie te verlagen. Als Petrobras failliet gaat, valt de winning van diepzee-olie voor de Braziliaanse kust stil.
Maar als politici en de banken Petrobras overeind houden en Shell meer geld lenen, dan gaat de winning van olie en gas ongehinderd door. De macht van de banken om het plunderen van de aarde te financieren moet gebroken worden.

In Nederland wordt veel minder aardgas gewonnen dan energierendabel mogelijk is. En dat hebben we met z’n allen democratisch besloten. Laten we de gasproduktie in Nederland blijvend verlagen. Dat kan door de thermostaat lager te zetten en de politici onder druk te zetten om de gaswinning verder te beperken.

Jij doet alsof de toekomst al vastligt en de klimaattop in Parijs geen enkele invloed zal hebben. Je bent een pessimist.
Ik zie dat anders, Bismarck. De toekomst ligt helemaal niet vast. Zoals de paus ook zegt: we moeten minder fossiele brandstoffen winnen en verbruiken.
Ze zitten nu nog veilig opgeborgen in het gesteente, laat ze daar zitten: laat je auto staan, neem nooit meer het vliegtuig of de hogesnelheidstrein, koop alleen dingen, die in Nederland geproduceerd zijn, isoleer je huis en trek een warme trui aan op koude dagen.

De lage olieprijs en steenkoolprijs duiden op een overproduktie. Als we ons verbruik van fossiele brandstoffen nog verder verlagen, zal de prijs nog verder zakken, zodat er helemaal geen winst meer te behalen valt. Je bent er zelf bij, Bismarck. Als klant bepaal jij zelf mede of er olie en steenkool gewonnen wordt.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#54 Herman Vruggink

Opvallend hoeveel toekomstvoorspellers, of milder uitgedrukt, scenario schetsers met JP van Soest voorop alhier te vinden zijn. En iedereen lijkt het zeker te weten. Wellicht een idee om het gilde, ‘In de zoete kristallen bol’ op te richten.

Wie eerlijkheid vraagt zal zelf het goede voorbeeld moeten geven. En wat dat betreft verzaakt JP van Soest. Hij is niet eerlijk. Hij zegt er niet bij dat hij een scenario er uit pikt die hij als waarheid aanneemt. Het woord waarschijnlijk komt in zijn woordenboek niet voor.

Met de huidige ontwikkelingen op CO2 reductie gebied zal het niet waarschijnlijk zijn dat wij onder de twee graden blijven. Maar wat van Soest er niet bij zegt is dat de opwarming wel eens veel trager kan verlopen dan verwacht. De factoren die een rol spelen zijn nagenoeg bekend, maar de grootte daarvan niet. 2 graden opwarming in het jaar 2250? Wie zit daar mee? ik niet.

Wat ook gezegd mag worden dat twee graden niet meer te garanderen is, maar dat we een goede kans maken om onder de drie graden te blijven. 3 graden opwarming in 2250? Liever niet, maar dat de wereld zal vergaan? Welnee.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#55 zmoooc

@49 Volgens mij moet je je niet blindstaren (mijn stopwoordje vandaag, sorry:p) op bebost oppervlak. Regenwouden, bijvoorbeeld, fungeren netto niet heel sterk als CO2-sink. Sommige studies verwachten zelfs dat het CO2-bronnen worden naarmate CO2-concentraties stijgen (en microben die gevallen blad afbreken meer te doen krijgen). In gebieden zoals Europa neemt de hoeveelheid bebost oppervlak juist toe. Bovendien gaat het hier om jonge bossen die enorme potentie hebben om in biomassa toe te nemen.

Willen we die bossen ten volste gebruiken dan moeten we ze jong houden en het hout nuttig en langdurig inzetten in gebouwen of desnoods boeken (en dus vooral niet als brandstof!). Al kost het maken van een boek nog zoveel CO2, de C in het boek blijft daar lekker zitten. Mijn carbonsink is inmiddels zo groot dat ik een deel helaas bij Citybox heb moeten stallen:p Meer bouwen met hout (of moderne bouwmaterialen maken van hout) zou een hele belangrijke stap kunnen zijn. Het werkt immers op 3 manieren: CO2-intensieve bouwmaterialen zijn minder nodig, het gebouwde fungeert als CO2 sink en het bos waar het hout vandaan komt heeft weer plek om meer CO2 op te slaan. Bouwen met hout zou absoluut gestimuleerd en gesubsidieerd moeten worden. Wat dat betreft is men in de USA veel beter bezig, maar helaas blijven dit soort zaken doorgaans weg uit de cijfertjes en zijn we daarom geneigd stomme dingen te doen (zoals te denken dat houtkap een slecht ding is…).

Hopelijk kijken we over 100 jaar terug en stellen vast dat moderne technieken om hoogwaardige materialen van hout te maken een van de grootste stappen in de goede richting zijn gebleken wat betreft atmosferische CO2-concentraties en ervoor hebben gezorgd dat de hoeveelheid bos gigantisch is toegenomen (met sterk opwarmende effecten tot gevolg maar dat terzijde:p).

@52 Algen zetten CO2 misschien wel sneller om in koolwaterstoffen maar bomen – en vooral bossen – weten die koolwaterstoffen veel langer uit de roulatie te houden, vooral als die bomen worden gekapt en ergens worden opgeslagen (in de vorm van een huis, bijvoorbeeld). Overigens gaat het niet alleen om CO2 of andere broeikasgassen; in the end draait alles om de stralingsbalans. En die beïnvloeden we ook de verkeerde kant op door steeds meer zonnepanelen te plaatsen, door steeds meer bos te laten groeien en door overal land- en zee-ijs te laten smelten. We moeten er absoluut voor waken ons niet blind te staren op CO2; legio initiatieven die juist CO2-uitstoot en CO2-concentraties moeten terugdringen dragen zelf via een andere route juist weer bij aan opwarming… dit zijn veelal zaken die volledig ontbreken in klimaatmodellen. In het algemeen is er denk ik geen reden om er vanuit te gaan dat de positieve ontbrekende zaken opwegen tegen de negatieve ontbrekende zaken…

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#56 Roland

@54: onder 3 graden in 2250, waar is die voorspelling op gegrond?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#57 zmoooc

@53

Zoals de paus ook zegt: we moeten minder fossiele brandstoffen winnen en verbruiken. (…) neem nooit meer het vliegtuig of de hogesnelheidstrein, koop alleen dingen, die in Nederland geproduceerd zijn (…)

Gevaarlijke uitspraken m.i.

Volgens mij moeten we inderdaad minder fossiele brandstoffen winnen, maar koolwaterstoffen blijven gebruiken is niet noodzakelijkerwijs heel slecht. Verder zijn het vliegtuig of de hogesnelheidstrein op grote afstanden veruit het efficiëntst. Zij zijn het probleem niet, het probleem is dat men veel te grote afstanden wil reizen. En het is een fabeltje dat dingen die in Nederland zijn geproduceerd minder CO2-intensief zouden zijn dan buitenlandse producten. Zo zijn bonen uit Kenia gemiddeld genomen minder CO2-intensief dan Hollandse boontjes. En dat is inclusief transport. Het is een beetje net als met papieren zakjes (die veel energie-, water en CO2-intensiever zijn dan plastic zakjes): de situatie is extreem complex. Generalisaties helpen niet.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#58 Roland

@55: wel blindstaren op vermeende negatieve gevolgen van zonnepanelen en de enorme CO2 winst van bouwhout?

@57: vliegen en HST maken die (veel) te grote afstanden juist zo gemakkelijk (efficiënt)

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#59 Anton

@36: Gaat om de discrepantie tussen modellen en metingen. Daaruit zie je dat vrijwel alle modellen de opwarming overschat hebben. Conclusie: de huidige modellen zijn ongeschikt om betrouwbare prognoses te maken.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#60 Frank789

@53: [ Maar als politici en de banken Petrobras overeind houden en Shell meer geld lenen ]

Shell heeft een ijzersterke (winst)reputatie. Als die geld nodig hebben trekken ze dat gewoon aan op de markt, daar hebben ze geen politici of bank voor nodig.

[ Laten we de gasproduktie in Nederland blijvend verlagen. ]

Pech: Minister Kamp wil (extra!) gas uit Noordzee winnen
http://www.nu.nl/politiek/4104900/minister-kamp-wil-gas-noordzee-winnen.html

[ Dat kan door de thermostaat lager te zetten ]
[ laat je auto staan, neem nooit meer het vliegtuig of de hogesnelheidstrein… ]

U bent aan het dagdromen, wordt wakker. Elke energiebesparing gaat slechts over een paar procenten en wordt dubbel teniet gedaan door economische groei.

[ koop alleen dingen, die in Nederland geproduceerd zijn ]

Waarom heel Nederland? Beperk u tot wat u op de fiets dagelijks kunt halen direct bij de producent. En merk dat u dan dood gaat.
U moet de totale keten bekijken, het kan bv. energetisch gunstiger zijn staal van ver weg te halen in plaats van lokaal te produceren. Ver weg is niet per definitie slecht, dat is een sprookje.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#61 zmoooc

@58 Die negatieve effecten zijn helemaal niet vermeend. Maar staar ik mij daarop blind? Volgens mij noem ik enkel een aantal zaken waar m.i. geen rekening mee wordt gehouden, meer niet. Wat is het doel van je reactie precies?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#62 Herman Vruggink

@56: Het is geen voorspelling maar een voorbeeld. Het kan ook twee graden over 30 jaar worden.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#63 Hans Custers

@52

Ik weet dat er niks te beginnen is tegen je onophoudelijke stroom betweterig en onbenullig gezwam, maar dit is weer een pareltje:

Als de aarde in een broeikas verandert, dan zullen de planten, net als in een broeikas sneller groeien.

Ooit gehoord van ecosystemen en hoe die ontstaan door evolutie? Ze ontwikkelen zich zo dat ze in evenwicht zijn met hun omgeving. Als die omgeving (bijvoorbeeld het klimaat) verandert wordt dat evenwicht verstoort en kan er van alles gebeuren. De aarde vergelijken met een broeikas is lachwekkend simplistisch. In een broeikas worden de optimale omstandigheden gecreëerd voor de planten die in die kas staan, totaal onvergelijkbaar met een ecosysteem dat door klimaatverandering wordt verstoord.

Dat er meer CO2 vastgelegd zou worden omdat door opwarming “planten sneller groeien” is dan ook een ronduit stompzinnige opmerking. En niet je eerste van vandaag (het duurt millennia voordat CO2 weer uit de atmosfeer verdwijnt en zo’n beetje net zo lang totdat de energiebalans van de aarde weer in evenwicht is, je vergelijking met de invloed op het klimaat van vulkanen slaat de plank volledig mis, lokale opwarming door afwisseling van dag en nacht en seizoenen staat volledig los van de mondiale stralingsbalans en je vergelijking van oceanen met een CV is je reinste wartaal).

Als je dan zo nodig de betweter uit moet hangen, begin dan eens met je een beetje te verdiepen in de materie. Wie weet draag je dan ook eens iets zinnigs bij aan de discussie. Met de onzin die je uit je duim zuigt doe je dat in elk geval niet.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#64 Bismarck

@54: “2 graden opwarming in het jaar 2250? Wie zit daar mee? ik niet.”
Après moi, le déluge!

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#65 Herman Vruggink

@64: Nee, 2 graden opwarming in het jaar 2250 is naar mijn idee helemaal geen probleem. Dat is 1 graad opwarming vanaf nu in 250 jaar. Dat is zeer geleidelijke opwarming van 0,4 graden per eeuw. Gemiddeld genomen waarschijnlijk meer voordelen dan nadelen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#66 MrOoijer (Jan van Rongen)

@45 e.v., Hans Verbeek: zoveel nieuwe onzin is mij te veel om allemaal te gaan weerleggen. Wie voortdurend privé-theorietjes te berde brengt zonder ooit te kijken naar wat de klimaatwetenschap daar over zegt ( [1], [2], [3]) is een niet meer serieus te nemen chaoot (“betweterig en onbenullig”).

De wetenschap gaat er van uit dat het nog honderden jaren duurt voordat er weer een evenwichtssituatie kan ontstaan. De grootste onzekerheid is echter dat de aarde — die nu nog een “Carbon Sink” is die 50% van alle menselijke uitstoot van CO2 weer opneemt — ten gevolge van veranderende temperatuur zal omslaan naar een “Carbon Source” — we weten alleen niet precies wanneer. Op sommige plaatsen is die omslag al gaande, zie de omvangrijke branden op het Noordelijk Halfrond — zowel bosbranden als permafrost branden — dit voorjaar en zomer.

Die CO2-volgt-temperatuur fasen in het aardse klimaat zijn in april dit jaar uitgebreid besproken door Jos Hagelaars en mij op https://klimaatverandering.wordpress.com/2015/04/25/kip-en-ei-bij-co2-en-de-temperatuur/.

[1] hoofdstuk 7.3 van het IPCC rapport uit 2007: https://www.ipcc.ch/publications_and_data/ar4/wg1/en/ch7s7-3.html
[2] hoofdstuk 6 van het IPCC rapport van 2014: http://www.ipcc.ch/pdf/assessment-report/ar5/wg1/WG1AR5_Chapter06_FINAL.pdf
[3] The Global Carbon Cycle, David Archer, Princeton University Press 2010. Voor een review zie http://www.skepticalscience.com/global-carbon-cycle-david-archer-review.html

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#67 Herman Vruggink

@66: Je schrijft ” Op sommige plaatsen is die omslag al gaande, zie de omvangrijke branden op het Noordelijk Halfrond — zowel bosbranden als permafrost branden — dit voorjaar en zomer.”

Als je bedoelt dat die bosbranden door klimaatverandering komen dan is dat nogal discutabel. Op het Noordelijke halfrond de afgelopen 100 jaar: Meer neerslag, Meer bossen (meer brandbaar materiaal) Meer mensen (meer dan 80% van de branden hebben de mens als oorzaak)

Oplossing: Investeer in brandpreventie. Met 50 miljard ( de mondiale uitgaven aan windmolentjes in twee maanden) kom je al een heel eind.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#68 MrOoijer (Jan van Rongen)

@67 : wil je een discussie zonder halve waarheden of leugens? Begin dan bij jezelf.

http://www.noaa.gov/features/03_protecting/070215-alaska-wildfire-season-worst-on-record-so-far.html

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#69 Herman Vruggink

@68: Wat wil je kersenplukken? Maar speciaal voor van Rongen nog eens. Meer Temperatuur, meer groen, (zeker ook in Alaska.) Meer bossen (meer brandbaar materiaal) Meer mensen (meer dan 80% van de branden hebben de mens als oorzaak).

Oplossing: Investeer in brandpreventie. Met 50 miljard ( de mondiale uitgaven aan windmolentjes in twee maanden) kom je al een heel eind.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#70 majava

@69: “Investeer in brandpreventie”… Ja en doe aan armoede- en hongerbestrijding. Zoveel dingen die je kunt doen met geld dat anders maar gaat naar groene subsidies en die shit. Alleen zal dat nooit gebeuren. En jij weet dat ook. Dat geld zou gewoon naar meer asfalt, meer gebouwen, een groter leger gaan, of in het minst erge geval naar het putje dat staatsschuld heet.

Hoe kijken de wegkijkers overigens aan tegen de groeiende CO2 curve vanuit de cementindustrie?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#71 Nietingelogd

@37: en wat is de referentiewaarde (nullijn) in dat plaatje?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#72 Hans Verbeek

@63: ik ben bioloog, Hans en weet dus genoeg van de wet van Liebig en van koolstofassimilatie door planten om daarover te kunnen meepraten.

Dat er meer CO2 vastgelegd zou worden omdat door opwarming “planten sneller groeien” is dan ook een ronduit stompzinnige opmerking.

1. De opwarming vind vooral plaats in de gematigde zones en in poolstreken. Vooral daar wordt het groeiseizoen langer door de klimaatverandering. Ben je met mij eens toch? Een langer groeiseizoen betekent dat er per jaar meer CO2 wordt vastgelegd in biomassa.
2. Met de groeiringen in bomen kan het temperatuursverloop in het verleden worden gereconstrueerd. Ben je toch met mij eens?
In warme jaren groeiden de bomen sneller (betekent dikkere ringen) en in koude jaren verloopt de groei langzamer (dunne ringen). Ook dit is een aanwijzing dat er bij hogere temperatuur meer CO2 uit de atmosfeer wordt vastgelegd.
3. Als het voorjaar en warmer wordt op het Noordelijk Halfrond, wordt er door de vegetatie veel meer CO2 vastgelegd. Dat is zichtbaar in de jaarlijkse fluctuaties van de CO2-concentratie.
De mondiale CO2-concentratie (gemeten door het Mauna Loa Observatorium) daalt in de periode maart-juli en stijgt in het najaar als de temperatuur weer daalt en de vegetatie afsterft en wegrot.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#73 Hans Verbeek

@60: we hoeven niet akkoord te gaan met de plannen van minister Kamp, Frank.
Kom in verzet en kick af van je aardgasverslaving.

Elke energiebesparing gaat slechts over een paar procenten en wordt dubbel teniet gedaan door economische groei.

Probeer het eens, Frank, ik heb mijn aardgasverbruik kunnen halveren door wat simpele isolatiemaatregelen en door met koud water te gaan douchen.
Als je minder koopt, minder leent en je hypotheek versnelt aflost, dan werk je de economische groei tegen. Houd de hand op de knip en verlaag je CO2-uitstoot.

Als ik jouw bijdragen in deze discussie lijkt het net alsof je de moed hebt opgegeven. Alsof je vindt dat die klimaattop in Parijs helemaal niet helpt en niet gehouden hoeft te worden.
Niet zo defaitistisch, gebruik de macht die je als consument en als kiezer hebt.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#74 Jan Paul van Soest

@54: Wonderlijke reactie.

Een paar opmerkingen:
– scenario’s voorspellen niets maar geven mogelijke toekomstbeelden die met de kennis van nu plausibel mogen worden geacht
– de sjeu van scenario’s zoals de RCPs zit ‘m er haast per definitie in dat er 2 of meer van worden gemaakt, zodat je op verschillende denkbare toekomsten kunt anticiperen en maatregelen kunt treffen
– waarschijnlijkheden zitten al in de RCPs ingebakken, er wordt juist al rekening mee gehouden dat het kan tegenvallen of meevallen, zowel wat betreft het klimaatsysteem als wat betreft de bijsturingen die tot emissiereducties leiden
– wat daar ‘niet eerlijk’ aan is ontgaat me ten enen male

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#75 Hans Verbeek

@66:

De wetenschap gaat er van uit dat het nog honderden jaren duurt voordat er weer een evenwichtssituatie kan ontstaan.

Dat lijkt mij een privé-theorietje. Heb je daar ook onderbouwing voor?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#76 Herman Vruggink

@74: Geen idee wat er wonderlijk is aan mijn reactie.

Nu voeg je waarschijnlijkheden toe. Dat ontbreekt in je oorspronkelijke verhaal.

Je schrijft : ” We gaan de afgesproken limiet van 2 graden opwarming overschrijden. Reken op zo’n 3 graden opwarming eind deze eeuw.”

Je brengt het alsof het een voldongen feit is. Nee, dat is niet waar. De verwachtingen, scenario’s, modellen stikken van de aannames. Jij weet helemaal niet wat nu de klimaatgevoeligheid is, jij weet ook niet wat de traagheid zal zijn. Hoe de weg naar evenwichtstoestand zal verlopen is nog maar de vraag.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#77 Jan Paul van Soest

@76: In mijn stuk heb ik het over ‘kansen op’, “zo’n 3 graden” – populaire ‘vertalingen’ van waarschijnlijkheidsterminologie zoals in het IPCC die echter een stuk voor een krant onleesbaar zou maken. Ik denk dat je dat best goed snapt. Dat maakt dan je reactie niet zozeer wonderlijk als wel flauw.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#78 Hans Verbeek

@70: de cementproduktie in China was in juli 4,7% lager dan in juli 2014. Bij economische krimp daalt het verbruik van cement en dus ook de produktie van cement.
De krimp in de bouwnijverheid in Europa betekent automatisch een daling van de cementproduktie en de daaraan gerelateerde CO2-uitstoot.
Ik verwacht persoonlijk niet dat de Europese bouwnijverheid ooit nog terugkomt op het niveau uit de periode 2000 – 2007.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#79 Hans Custers

@72

ik ben bioloog, Hans en weet dus genoeg van de wet van Liebig en van koolstofassimilatie door planten om daarover te kunnen meepraten.

Dat maakt je kortzichtige gezwam er alleen maar onthutsender op. Maar goed, blijkbaar moet alles weer tot in detail voor je uitgespeld worden. Je doet, in je onbenul en/of desinteresse voor de echte feiten iets waar Anton ook nog wel eens een handje van heeft: een scenario schetsen dat vermoedelijk nog veel rampzaliger is dan het scenario van opwarming dat je probeert te ontkennen.

Anton doet dat door de positieve feedback van waterdamp te ontkennen. Daarmee zegt hij dat de relatieve luchtvochtigheid daalt bij opwarming met als onvermijdelijk gevolg: rampzalige wereldwijde droogte.

En jij roeptoetert dat planten wel significant (want als het niet significant zou zijn zou die opmerking een holle kreet zijn, en dat kan toch niet je bedoeling zijn) meer koolstof vast zullen leggen als de CO2-concentratie en de temperatuur stijgt. Het is natuurlijk een volstrekt onzinnige aanname dat alle soorten in gelijke mate op veranderingen reageren. Sommige kunnen dat beter dan andere. En dat leidt onvermijdelijk tot verstoring van het evenwicht in ecosystemen. Als sommige soorten blijkbaar zodanig profiteren van opwarming dat ze significant meer koolstof vastleggen is dat zeker het geval. Het gevolg: deze soorten zullen hele ecosystemen overwoekeren en soorten die zich niet aan kunnen passen zullen het loodje leggen. Uiteindelijk dondert het hele ecosyteem in elkaar. Of er in dat scenario daadwerkelijk meer koolstof is vastgelegd is nog maar de vraag.

En dan hebben we het nog niet over migratie van soorten als het klimaat verandert en het feit dat klimaatverandering meer omvat dan een stijging van de temperatuur. Neerslagpatronen kunnen ook veranderen, bijvoorbeeld. Maar dat is je natuurlijk allemaal al tientallen keren verteld.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#80 Herman Vruggink

@77: Volgens mij staat er dit:
“We gaan de afgesproken limiet van 2 graden opwarming overschrijden. Reken op zo’n 3 graden opwarming eind deze eeuw. Vanaf een graad of 1,5 nemen de risico’s snel toe, 2 graden is linke soep, en daarboven begint het terrein van onbekende kansen en grote gevolgen.”

Het woord kansen vind ik maar 1 keer. En in dit verband wordt de opwarming in de toekomst als een voldongen feit gepresenteerd. Deze eeuw zeker twee graden, reken maar vrijwel zeker op 3 graden, en daarboven ook nog kans boven de drie graden. Dat is zoals ik het lees.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#81 Jan Paul van Soest

@80: Deze eeuw praktisch zeker >2 graden lees je dan goed. Dat is de kern van mijn betoog:
de kans dat we onder 2 graden opwarming blijven is zo goed als nul, gegeven deze feiten en ontwikkelingen:

1- van de verschillende RCPs, waar degelijk wetenschappelijk werk achter ligt inclusief alle kansen en onzekerheden, blijft alleen RCP2.6 met een redelijke (66%) kans onder 2C
In de figuur waarnaar ik linkte http://folk.uio.no/roberan/img/GCP2014/PNG/fig_07_NCC_Fuss1a_AR5scenarios.png valt te zien dat om daar te komen eind deze eeuw negatieve emissies nodig zijn

2- de beperkte effectiviteit van de klimaatplannen zoals die in aanloop naar Parijs door de landen zijn en worden ingediend. Zie o.a. http://infographics.pbl.nl/indc/ en http://climateactiontracker.org/ die helder maken dat deze zgn pledges of INDCs ruimschoots tekortschieten voor 2 graden

3- de investeringen die momenteel in de verdere expansie van de fossielebrandstofeconomie worden gedaan en die het verbruik voor de afschrijvingstermijn van die investeringen vastleggen

die maken opwarming >2C inderdaad tot wat je een voldongen feit kunt noemen. Dat feit is alleen dan niet voldongen indien:

1- van de klimaatwetenschap samengevat door IPCC en met alle bandbreedtes en onzekerheidsmarges en al geen sikkepit zou kloppen. Dan gaat de Nobelprijs voor de natuurkunde én voor de vrede naar Anton en stoken we vrolijk door.

2- de pledges van alle landen plots worden opgehoogd tot wat wel nodig is om onder 2 graden en de wereld ook daadwerkelijk de negatieve emissies later gaat realiseren én deze negatieve emissies niet tot substantiële biodiversiteits- en landbouwproductiviteitsverliezen, water- en mineralenschaarste leiden ivm de grote biomassa-inzet die voor die negatieve emissies nodig is

3- de wereld een oorlogseconomie-achtige transformatie accepteert waarin eerdere investeringen in fossiele energie-infrastructuur vervroegd worden afgeschreven en de productiecapaciteiten razendsnel worden omgebouwd om hyperefficiency en hernieuwbare energie te realiseren.

Mijn inschatting is dat de kans op 1 van deze 3, laat staan 2 of 3 van deze drie erg klein is.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#82 Anton

@81

“scenario’s voorspellen niets,…”

versus

“de kans dat we onder 2 graden opwarming blijven is zo goed als nul”

Wat is het nou: “scenario’s voorspellen niets” of “zo goed als nul”?

Op basis van een vergelijk tussen metingen en modellen constateren dat er geen sikkepit klopt van de prognoses is geen Nobelprijs waard, dat kan iedere havoscholier ook.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#83 Lord Flash

@80/81

Of 2 graden een voldongen feit is of een kans met een hoge waarschijnlijkheid, ach.
Waar ik me meer zorgen over maak zijn de fat tails: ofwel de in het geheel niet verwaarloosbare kans dat we naar 4, 5 of meer dan 6 graden gaan.
Las laatst Climate Shock van Wagner en Weitzman, was een behoorlijke eye opener. Ik weet de precieze getallen niet meer, maar als er meer dan 5% kans is dat we over de 5 graden heen schieten dan is dat een kans die onacceptabel hoog is.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#84 Herman Vruggink

@81: Je hangt de zekerheid dus helemaal op aan de RCPs. Het zijn maar slechts modellen. Bovendien hebben die modellen ook een onderwaarde. Je negeert het feit dat wij van veel factoren nauwelijks iets weten. En vooralsnog is de opwarming nu ook weer niet echt spectaculair uit de startblokken gekomen deze eeuw. Dit jaar zal vrijwel zeker record warm zijn, maar zelfs de gepimpte NOAA waarnemingen zullen waarschijnlijk nog steeds onder het gemiddelde van de modellen blijven. Satellietwaarnemingen liggen al ver onder de modelverwachting. En negeren kunnen wij dat niet. Satellieten meten tenslotte in de gehele atmosfeer. Ja maar, de warmte is de oceanen in-gefloept klinkt het dan. Zou best kunnen, maar blijkbaar horen grote vertragingen dus tot de mogelijkheden. En wanneer komt die warmte terug? Of helemaal niet? Niemand die dat weet.

Er is een enorme consensus in de wetenschap dat CO2 een broeikasgas is en voor opwarming zorgt, maar als wij de mening van de wetenschappers vragen hoe groot het aandeel van de mens is geweest de afgelopen 100 jaar dan waaieren de antwoorden alle kanten op, tussen de 20% en de 100% Let wel, inclusief, landgebruik, contrails, stadseffect en black-soot.

Dan hebben we nog de mogelijkheid van technische doorbraken die het probleem een stuk eenvoudiger kunnen helpen oplossen. We mogen er niet op rekenen maar dat de techniek stil zal staan is nu ook weer niet zo aannemelijk.

En motivatie doet een hoop. Nu is het nog met frisse tegenzin, maar wat als de zeespiegel plotseling 10 cm stijgt in een paar jaar door enorm massaverlies op Antarctica?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#85 Jan Paul van Soest

@84: Je creëert steeds een boel mist.
Waarom zeg je niet gewoon ronduit: de wetenschap kan me nog meer vertellen, ik blijf lekker hopen dat de opwarming deze eeuw tot een graadje beperkt blijft en de effecten meevallen, en als die wetenschappers toch gelijk hebben en het 3, 4 graden wordt, jammer dan voor de mensen die dan leven? Dan ben je tenminste helder.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#86 Herman Vruggink

@83: Ja, de reden dat wij al jaar en dag maatregelen nemen is dat wij nog steeds niet de kans kunnen uitsluiten dat we naar 4, 5 of meer dan 6 graden gaan. Wij nemen maatregelen om een Catastrofe te voorkomen. Als we pech hebben blijven we niet onder de 2 graden maar hebben het wel in eigen hand om onder de drie graden te blijven.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#87 Herman Vruggink

@85: Kletskoek. Ik zeg duidelijk wat de wetenschap zegt. Die schetst de menselijke invloed van de opwarming tussen de 20% en de 100%. Anders gezegd, er is een aanmerkelijk deel van de wetenschap die de klimaatgevoeligheid relatief laag inschat. Zie Verheggen et al. Moeten wij dan ons rijk rekenen? Welnee, dat bedoel ik helemaal niet, maar jij bent de gene die zich beroept op eerlijkheid. Maar ondertussen wens je slechts alleen de alarmistische kant te belichten en doet alsof dit een feit is.

Jij bent degene die het IPCC verdraait. Inschattingen stoelen op drie pijlers, niet alleen modellen. http://www.climatechange2013.org/images/figures/WGI_AR5_FigBox12.2-1.jpg Er zijn ook ondergrenzen.

Ja, ik hoop inderdaad dat de opwarming deze eeuw tot een graadje beperkt blijft en de effecten meevallen. Is deze hoop verboden? Ik neem aan dat jij dat ook doet en al die wetenschappers ook. Maar er zijn nu eenmaal ook meer dan genoeg wetenschappers die niet direct uitgaan van 3 tot 4 graden. Anders gezegd, op basis van de wetenschap kan je de mate van opwarming in de toekomst onmogelijk als voldongen feit verklaren.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#88 Frank789

@73: [ ik heb mijn aardgasverbruik kunnen halveren door wat simpele isolatiemaatregelen en door met koud water te gaan douchen.]

Halveren? Droomt u maar lekker door onder uw koude douche.

Het royaal warm douchen van één persoon kost 150 kuub per jaar.
Wat zuiniger en warm en het kost maar 60 kuub per jaar.
Superkort en toch warm en het kost 36 kuub per jaar.

Het gemiddelde huishouden zit totaal met verwarming op zo’n 1500 kuub of zo, dus met het koud douchen halveert u niks.
Als de halvering grotendeels uit de isolatie vs verwarming komt dan had u het slechtst geïsoleerde huis in NL of alle ramen open staan.
Kortom, er klopt weer niets van uw beweringen.

U had beter uw CV-ketel kunnen (laten) tunen en de installatie waterzijdig (laten) inregelen en dan toch warm douchen.

Blijft u vooral verzwijgen dat als alle huishoudens 10% energie besparen dat dat op het totale Nederlandse verbruik maar 1 tot 1,5% uitmaakt, de rest is namelijk bedrijfsleven e.d.

[ Alsof je vindt dat die klimaattop in Parijs helemaal niet helpt en ]

Daar gaat u weer, anderen in een bepaalde hoek neerzetten waar ze niet zitten en zelfs nooit iets over gezegd hebben op dit blog.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#89 Noortje

Slightly off topic: droogte in California leidt tot inventieve maatregelen voor waterbehoud:
http://www.dw.com/en/los-angeles-brilliant-move-96-million-balls-will-cover-reservoir-and-save-300-million/a-18644282

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#90 Hans Custers

@87

Als je het probeert te snappen is het echt niet zo moeilijk. De strekking van dit stuk is dat CO2-emissies de komende decennia waarschijnlijk in de buurt van de pessimistische scenario’s (RCP 6.0 of RCP 8.5; RCP’s zijn overigens emissiescenario’s en dus geen modellen zoals je in #84 beweert) komen. Dat betekent veel meer dan een verdubbeling van de CO2-concentratie t.o.v. de pre-industriële waarde. En daarmee kom je uit op meer dan 2°C opwarming, zelfs als de klimaatgevoeligheid aan de ondergrens van de schattingen zit.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#91 Hans Verbeek

@79: wat is nu precies je punt, Hans. Planten gaan sneller groeien als het warmer wordt en gaan sneller groeien als de CO2-concentratie stijgt. Als je kunt aantonen dat het niet zo is, doe dat dan.

@88:

Daar gaat u weer, anderen in een bepaalde hoek neerzetten waar ze niet zitten en zelfs nooit iets over gezegd hebben op dit blog.

Frank, je wekt met je bijdragen in deze discussie de indruk dat het geen enkele zin heeft om je persoonlijke CO2-uitstoot te beperken. Zie het citaat hieronder.

Elke energiebesparing gaat slechts over een paar procenten en wordt dubbel teniet gedaan door economische groei.

Misschien heb ik het verkeerd begrepen. Wat bedoel je precies met deze opmerking?
Is het wel zinvol om je eigen CO2-uitstoot te verlagen of is het niet zinvol?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#92 Frank789

@91: Fijn dat u toegeeft dat uw besparingsverhaal niet kan kloppen.

De indruk die ik wek zit in uw hoofd, niet de mijne.
Iemand simpelweg in het kamp van de tegenstander wegzetten omdat die uw verzinselen ontmaskert is een doorzichtige truc.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#93 Herman Vruggink

@90: Prima, RCP’s zijn emissiescenario’s en geen modellen, jij je zin. Ik zou ze overigens eerder concentratie scenario’s noemen en de figuur waar van Soest naar linkt het emissie scenario.
http://folk.uio.no/roberan/img/GCP2014/PNG/fig_07_NCC_Fuss1a_AR5scenarios.png
We volgen het bovenste emissie scenario maar qua concentratie valt dat (tot nu toe) dus erg mee. Wat blijft is dat dergelijke scenario’s stikken van de aannames. Over feiten spreken als we het over het jaar 2100 hebben is lariekoek.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#94 Herman Vruggink

@90: Toevoeging: En omdat de RCP scenario’s stikken van de aannames (geen idee met welke klimaatgevoeligheid er bijvoorbeeld wordt gerekend), praat de volgende figuur, die ik leen van je thuishonk, moet je dus aanspreken, een stuk makkelijker.
https://klimaatverandering.files.wordpress.com/2014/04/gw_toekomstige_co2-concentraties_8.png

Er zijn voldoende onderzoeken die als ondergrens ongeveer 1 graad ECS voor de klimaatgevoeligheid aangeven. Zelfs bij forcering 7 W/m2 zitten we dan nog onder de 2 graden per verdubbeling CO2.

1. We nemen WEL maatregelen die toename CO2 kan vertragen, en
2. We weten niet precies wanneer ECS wordt bereikt.

Meer dan voldoende reden om aan te nemen dat we WEL onder de 2 graden kunnen blijven voor 2100.
Overigens, ook meer dan voldoende reden om aan te nemen dat wij dat niet kunnen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#95 Hans Verbeek

@92: akkoord, misschien zit die indruk in mijn hoofd, Frank. Maar misschien hebben ook aderen die indruk gekregen. Je kunt heel makkelijk bewijzen dat die indruk onterecht is door mijn vraag te beantwoorden.

Is het wel zinvol om je eigen CO2-uitstoot te verlagen of is het niet zinvol?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#96 zuiver

@89: Dat is interessant en een waanlinkje waard!

Los van de plasticvervuiling is het weer een behoorlijke verstoring. Geen verdamping betekent ook weer een andere – een wijziging van de – kringloop en weer minder besef bij de gemiddelde amerikaan.

Voor alles bestaat een oplossing toch?
Het valt allemaal wel mee: een paar plastic balletjes en we hebben weer voldoende water. Niks problemen. Gewoon doorsproeien.

Mooi linkje, dank.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#97 zmooooc

@89 @96

Dat is interessant en een waanlinkje waard!

Dan zou ik wel even naar 2007/2008 linken. Hoewel de ballen sindsdien een klein beetje zijn geevolueerd wekt het artikel ten onrechte de indruk dat het iets nieuws zou zijn. Deze zin is duidelijk door de marketingafdeling gemaakt:

Los Angeles is the first city in the United States to use the water-filled 10cm-in-diameter (4 inch) black plastic balls.

LA is dan msischien de eerste stad in de US die dit doet, het is bij lange na niet de eerste keer dat die ballen gebruikt worden. Gelieve uw bronnen met de paranoide advocatenbril op te lezen:p

http://www.amusingplanet.com/2011/11/ivanhoe-reservoir-covered-with-400000.html

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#98 Frank789

@95: U bent kampioen vragen en kritiek onbeantwoord laten en nu zou ik uw vraag moeten beantwoorden zodat u mij in een hokje kunt plaatsen? Daag.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#99 Herman Vruggink

Hans Verbeek,

Op het thuishonk van Hans Custers vond ik een goed verhaal waar ik mij goed in kon vinden. https://klimaatverandering.wordpress.com/2014/04/16/toekomstige-co2-concentraties/
Nu wordt je nogal verkettert door een aantal zure mannetjes maar er zijn toch een paar zaken die je aangeeft die een klein beetje in de buurt komen van dat verhaal. Wat vindt je van deze weergave? Waar ben je het mee eens en wat niet?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#100 Jan Paul van Soest

@94: Bij @86 kan ik je nog volgen (maar klopt je bewering niet dat we als we pech hebben we de 2 graden opwarming overschrijden). Bij je latere opmerkingen raak ik je weer geheel kwijt als je de klimaatgevoeligheid en attributie op één hoop gooit, en dito RCP-emissie/concentratiescenario’s met klimaatmodellen vermengt.

Er is onzekerheid t.a.v. de toekomstige emissies: welke keuze de wereld gaat maken gezien klimaatverandering weten we niet. Een paar mogelijke keuzes zijn vervat in RCPs: emissiescenario’s waarvan de emissies cumuleren naar verschillende concentraties broeikasgassen in 2100, die de verschillende stralingsforceringen (in W/mˆ2) geven waar de RCPs naar zijn genoemd.

Het klimaatsysteem reageert op stralingsforcering. De RCPs zijn dan ook input voor klimaatmodellen, die als output o.a. opwarming in 2100 plus een waarschijnlijkheidsverdeling daaromheen geven.

De klimaatmodellen reflecteren de onzekerheden in het klimaatsysteem, o.a. te karakteriseren met de (transient) klimaatgevoeligheid. Standaard IPCC-sommen, waarin de onzekerheden (waarschijnlijkheden) verwerkt zitten. Deze zijn terug te vinden als overschrijdingskans van de meest waarschijnlijke temperatuur die bij een stralingsforcering van x uit de bus komt.

Met al je vragen en opmerkingen is dus in de sommen rekening gehouden.

Alleen RCP2.6 heeft een gerede kans (66%) onder de landen vastgelegde tweegradengrens te blijven.

Om de emissies (en dus ook cumulatie) volgens RCP2.6 te laten verlopen moet een ongelofelijke hoeveelheid werk worden verzet. Waaronder het realiseren van negatieve emissies later deze eeuw.
Des te meer werk is trouwen nodig omdat we de afgelopen jaren volgens RCP8.5 gevaren zijn met onze mondiale emissies. Dat vergt dus nog snellere daling van de emissies en/of nog meer negatieve emissies om alsnog van het huidige pad op RCP2.6 te komen.

De strekking van mijn Trouw/Sargasso-betoog is dan ook:
– het is een enorme opgave RCP2.6 te realiseren
– RCP2.6 kent een opwarming van 2C met overschrijdingskans van 1/3
– de wereld maakt nog in het geheel geen aanstalten richting RCP2.6 te koersen
– dan is ‘opwarming zo goed als zeker meer dan 2 graden eind deze eeuw’ de logische consequentie.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#101 MrOoijer (Jan van Rongen)

@95: Vruggink is vooral kampioen bullshit. Ik haal er maar weer een paar uit – de rest is ook makkelijk te achterhalen.

En vooralsnog is de opwarming nu ook weer niet echt spectaculair uit de startblokken gekomen deze eeuw. Dit jaar zal vrijwel zeker record warm zijn, maar zelfs de gepimpte NOAA waarnemingen zullen waarschijnlijk nog steeds onder het gemiddelde van de modellen blijven.

De opwarming is geheel in lijn met de 40 jaar er voor:

Er is niets gepimpts aan, er zijn correcties gemaakt en nieuwe stations toegevoegd. Dat is Vruggink al talloze malen uitgelegd, maar die blijft maar suggereren dat er hier van kwaadwillendheid sprake is.

Inmiddels hebben ook GISS en HADCRUT die aanpassingen gemaakt. Voor de trend maakt het allemaal niet veel uit.

De waarnemingen volgen de modellen prima. Zie een zeer recent artikel in de Guardian die dat nogmaals bevestigt:

http://www.theguardian.com/environment/climate-consensus-97-per-cent/2015/aug/10/2015-global-temperatures-right-in-line-with-climate-model-predictions

Ik zeg duidelijk wat de wetenschap zegt. Die schetst de menselijke invloed van de opwarming tussen de 20% en de 100%. Anders gezegd, er is een aanmerkelijk deel van de wetenschap die de klimaatgevoeligheid relatief laag inschat. Zie Verheggen et al.

Onjuist citaat en onjuiste interpretatie van gegevens. De wetenschap zegt waarschijnlijk meer dan 100% via CO2, en afkoeling via aerosols. Alleen wat die waarschijnlijkheid betreft houden ze een slag om de arm. Vruggink verwart het waarschijlijkheidspercentage met de hoeveelheid zelf.

Zie het laatste IPCC rapport. Verheggen e.a. gaat over meningen van individuele wetenschappers, en daar gaat het merendeel van de publicerende klimaatwetenschappers zelfs verder dan het IPCC. Op denial blogs wordt dit onderzoek dusdanig verwrongen voorgesteld, dat Verheggen op zijn blog daar zelfs nog een extra stukje aan besteed. kennelijk weet Vruggink het echter beter dan de auteurs zelf.

https://ourchangingclimate.wordpress.com/2015/08/04/pbl-survey-shows-strong-scientific-consensus-that-global-warming-is-largely-driven-by-greenhouse-gases/

—-

Nog eentje dan.

Er zijn voldoende onderzoeken die als ondergrens ongeveer 1 graad ECS voor de klimaatgevoeligheid aangeven. Zelfs bij forcering 7 W/m2 zitten we dan nog onder de 2 graden per verdubbeling CO2. [..] We weten niet precies wanneer ECS wordt bereikt.

De ECS is een model-parameter, geen natuurconstante. 1 graad ECS is de theoretisch gesproken absoluut laagste grens, de natuurkunde leert ons immers dat de ECS minimaal 1 graad is. Dus als dat uit een berekening komt als ondergrens is dat niet vreemd, het zegt alleen maar dat de onderzoeker geen hogere ondergrens heeft kunen vinden.

Het huidige temperatuurverloop geeft ook vanzelf een schatting voor de ondergrens van de ECS, en die is gerekend vanaf 1850 2.2 en gerekend vanaf 1960 1.9. Maar dat is alleen de Transient Climate Response.

Inderdaad weten we niet precies wanneer de ECS bereikt wordt, omdat dat afhankelijk is van het gedrag van de mensheid, die heel wat minder voorspelbaar is dan wat de CO2 doet volgens de natuurwetten. Als we niet stoppen met de huidige uitstoot van CO2 wordt het evenwicht ook nooit bereikt, dus is de vraag niet relevant.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#102 Herman Vruggink

@101: Ach Ja, het intens zure mannetje Jan van Rongen geeft modder. Weet je, ik lees het niet eens.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#103 MrOoijer (Jan van Rongen)

@102 – ja het is zuur voor je dat je bullshit ook eens aan de kaak wordt gesteld.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#104 MrOoijer (Jan van Rongen)

@75: of het een privé theorie is dat de wetenschap er van uit gaat dat het nog honderden jaren duurt voordat er weer een evenwichtssituatie kan ontstaan?

Ik had je daarvoor al drie verwijzingen gegeven, dus moet dat nog een keer? Maar goed, ik ben de zuurste niet.

Het staat sinds een aantal artikelen van David Archer in alle leerboeken. Je had het hem ook zelf kunnen horen vertellen in een cursus op Coursera, of in de on-line college’s die bij de University of Chicago staan:

http://forecast.uchicago.edu/lectures.html

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#105 Roland

@81:Zeker de kans op vervroegd stoppen met fossiel is gering, zelfs kolenverbruik vermindert nauwelijks.
De kolenheffing verdween zonder veel verzet.

Negative emissions zijn mogelijk, met hoge kosten, bij stroomproductie, doch niet bij transport met een veel hoger
Verbruik.
Kortom kansloze voorstellen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#106 Hans Custers

@91

Als je kunt aantonen dat het niet zo is, doe dat dan.

Ja hoor, daar gaan we weer. Je legt me woorden in de mond. Ik heb helemaal nergens beweerd dat het niet zo zou zijn. Integendeel. Ik heb je er wel op gewezen hoe belachelijk simplistisch je eindeloze gedram is over plantjes die harder groeien als het warmer wordt. Dat er veel meer factoren een rol spelen.

Bovendien zegt een kwalitatieve bewering over planten die harder groeien natuurlijk helemaal niks over de grootte van het effect. Het artikel dat jij er zelf bijhaalde in #52 doet dat wel:

While the research does offer some hope, researchers emphasize that plants make it “slightly easier to fulfill the target” of keeping global warming below two degrees Celsius (3.6 Fahrenheit) – slightly being the operative word.

Voor jou is de ene ridicuul simplistische stelling over harder groeiende planten blijkbaar voldoende reden om te denken dat je het beter weet dan alle deskundigen die zich met de koolstofcyclus bezighouden bij elkaar. Daarnaast is het blijkbaar teveel moeite om de antwoorden die je op je gebetweter krijgt serieus te lezen (waarom zou ik anders alles twee, drie, vier keer uit moeten leggen en worden zelfs dan mijn woorden nog verdraaid) en lees je ook de bronnen die je zelf aanhaalt niet of nauwelijks.

Dat heet: een gigantisch bord voor je kop. Waar, ik opende er al mee in #63, niks of niemand tegen opgewassen is.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#107 Hans Verbeek

@99: bedankt voor de link naar dat verhaal, Herman.
Ik richt me alleen op de menselijke CO2-uitstoot. Er wordt jaarlijks vrij nauwkeurig bijgehouden hoeveel steenkool, aardgas en aardolie er wordt verstookt. Het zijn goede betrouwbare cijfers.

De mondiale cijfers over de natuurlijke CO2-produktie en de hoeveelheid CO2 die jaarlijks door planten wordt vastgelegd zijn gebaseerd op veel aannames en ik vind het niet verantwoord om daar uitspraken over te doen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#108 Hans Verbeek

@106:

Ik heb je er wel op gewezen hoe belachelijk simplistisch je eindeloze gedram is over plantjes die harder groeien als het warmer wordt.

Als ik dit voor de allereerste keer ter sprake breng, reageer jij al met het woord stompzinnig.

Bovendien zegt een kwalitatieve bewering over planten die harder groeien natuurlijk helemaal niks over de grootte van het effect.

Daarover zijn we het helemaal eens, Hans. Ik heb me niet verdiept in de grootte van het effect en ik doe daarover dan ook geen uitspraken.

Voor jou is de ene ridicuul simplistische stelling over harder groeiende planten blijkbaar voldoende reden om te denken dat je het beter weet dan alle deskundigen die zich met de koolstofcyclus bezighouden bij elkaar.

Ben je echt een telepatisch begaafde klimaatdeskundige, Hans?

Volgens mij heb je het mis
Ik weet het namelijk helemaal niet beter dan de deskundigen, zoals jij hierboven beweert. Maar ik sluit me aan bij de conclusies van biologen die de CO2-assimilatie bij hogere temperatuur nauwgezet onderzocht hebben.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#109 Hans Custers

Als ik dit voor de allereerste keer ter sprake breng, reageer jij al met het woord stompzinnig.

Dat woord gebruikte ik voor de vergelijking met een broeikas die inderdaad belachelijk simplistisch is. Bovendien had je daarvoor, zoals ik opmerkte en anderen ook al hadden gedaan, al enorme hoeveelheden nonsens gespuid in eerdere reacties.

[Toevoeging: ik zal het eerlijk bekennen: met je jarenlange betweterige gezwets en gelijkhebberige gedram heb je bij mij alle krediet verspeeld. Dus ik ga je niet meer rustig en geduldig uitleggen hoe het precies zit, omdat je je daar toch geen moer van aantrekt. Stevigere formuleringen blijken in elk geval nog een heel klein beetje over te komen.]

Ik heb me niet verdiept in de grootte van het effect en ik doe daarover dan ook geen uitspraken.

Je beweert pontificaal iets over CO2 opname door planten en suggereert dat daarmee dat dat relevant is voor deze discussie. Of zijn we het er nu voor eens en altijd over eens dat je er maar een beetje op los zwamt?

Ben je echt een telepatisch begaafde klimaatdeskundige, Hans?

Voor de zoveelste keer: zou je op willen houden met de indruk te wekken dat je me als een volslagen idioot beschouwt door dit soort belachelijke retorische vragen te stellen?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#110 Hans Verbeek

@109: het woordje pontificaal voegt niets toe, Hans, je hoeft dat niet te gebruiken.

Stevigere formuleringen blijken in elk geval nog een heel klein beetje over te komen.

Ben ik niet met je eens. Ik discussieer liever op beleefde manier zoals mijn gedachtenwisseling met Jan Paul van Soest hierboven.

Ik beschouw jou niet als een volslagen idioot !!! Ik hoop dat dat nu duidelijk is aan iedereen.
Als wij elkaar beleefd en netjes aanhoren, kunnen we vast iets van elkaar opsteken.

De discussie wordt een stuk beter te volgen als iedereen alleen opschrijft, wat hij of zij zelf denkt en niet gaat speculeren over wat andere mensen denken.
De aannames, die men maakt over andermans gedachten of denkbeelden, zijn vaak verkeerd en altijd onbewijsbaar.

Of zijn we het er nu voor eens en altijd over eens dat je er maar een beetje op los zwamt?

Je verwijt mij dat ik belachelijke retorische vragen stel.
Maar jij doet dat evengoed….

Zullen we het daar voorlopig bij laten, Hans?
(= geen retorische vraag)

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#111 Frank789

@110: [ De discussie wordt een stuk beter te volgen als iedereen alleen opschrijft, wat hij of zij zelf denkt en niet gaat speculeren over wat andere mensen denken. ]

En dat durft u na deze discussie nog op te schrijven?
Leest u uw eigen reacties ooit na?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#112 Herman Vruggink

@100: Nou nee, klimaatgevoeligheid en attributie gooi ik toch echt niet op één hoop. Allereerst opgemerkt dat de bewering dat we alleen met RCP2.6 een gerede kans (66%) onder de vastgelegde tweegraden grens te blijven aantoonbaar niet waar is. Hier kom ik op terug. Laat ik structuur zoeken om verwarring te voorkomen.

Deze link heb ik alhier al aangehaald, laat ik daar mee verder gaan. Ik kan mij grotendeels in dit verhaal vinden dat logisch van opzet is. Beter ga ik het als leek en regeerder toch echt niet uitleggen.
https://klimaatverandering.wordpress.com/2014/04/16/toekomstige-co2-concentraties

hieruit citaat (i) ” Om toekomstige klimaatverandering te berekenen zijn grofweg 4 factoren van belang: klimaatgevoeligheid, de (netto) klimaatforcering, de benodigde tijd om een nieuw evenwicht te bereiken, en natuurlijke factoren. ”

1. de klimaatgevoeligheid. Uit AR5: http://www.climatechange2013.org/images/figures/WGI_AR5_FigBox12.2-1.jpg We zien onderzoeken met een ondergrens rond de 1 C. Let wel, 66%. De mogelijkheid van een lage klimaatgevoeligheid wordt dus door de wetenschap aangegeven. Wat betekend dan zo’n lage klimaatgevoeligheid? Dat zien we dan hier : https://klimaatverandering.files.wordpress.com/2014/04/gw_toekomstige_co2-concentraties_8.png

2. klimaatforcering (stralingsforcering)
Uitgewerkt in RCP’s met de vele aannames zoals ik al eerder had opgemerkt. citaat: ” Er liggen enorm veel aannames ten grondslag aan de RCP scenario’s”
http://folk.uio.no/roberan/img/GCP2014/PNG/fig_07_NCC_Fuss1a_AR5scenarios.png rechts van de grafiek zien we bij RCP 6:… 2 graden als ondergrens. Bij welke klimaatgevoeligheid?…. Bij lage klimaatgevoeligheid dus nog veel lager. citaat: ” Met de beste schatting van Lewis en Crok kom je dan iets boven de 2 graden uit in 2100 ” Let wel, de best estimate van Lewis & Crok is best hoog, de ondergrens kan dus nog veel lager. Enorm veel aannames dus, en ik kan er zo een paar bij verzinnen: het nucleaire winter scenario, zonnepanelen gratis bij een pak wasmiddel, focus op NOX en CH4, focus op bosbranden en het Donald Trump scenario.

3. ECS
Het aardsysteem heeft tijd nodig om in evenwicht te komen en we weten niet precies hoe lang dat gaat duren. Met name vanwege de hoge warmtecapaciteit van de oceanen.

4. Natuurlijke factoren
Dat we daar ook alle kanten mee op kunnen hoeft denk ik geen uitleg.

Conclusie: Als we ons rijk rekenen op alle factoren die een rol spelen in de opwarming zoals airborne fraction, klimaatgevoeligheid, de zon, de werking van de oceanen, spectaculaire technische doorbraken en het ei van Columbus, dan gaan we regelrecht de ijstijd in.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#113 majava

@112: waarom wil je de ondergrens van klimaatgevoeligheid aanhouden? En alleen die ondergrens. De RCP’s werken volgens mij met een ‘range’ en niet met een vaste waarde, zoals de best estimate. Maar wat is je argumentatie eigenlijk? Paleo is moeilijk te toetsen, maar zoals Ooijer al schreef

Het huidige temperatuurverloop geeft ook vanzelf een schatting voor de ondergrens van de ECS, en die is gerekend vanaf 1850 2.2 en gerekend vanaf 1960 1.9. Maar dat is alleen de Transient Climate Response.

…kun je zien dat puur en alleen op de gemeten historie we helemaal niet op die 1 zitten. 1 graad betekent geen enkele feedback (of meerdere elkaar opheffende feedbacks) in het klimaat. Hoe hou je dat vol, terwijl dat nog nooit geobserveerd is?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#114 Herman Vruggink

@113: Nee, we houden de bovengrens aan en dat is de reden dat we maatregelen nemen. En eigenlijk verlopen die maatregelen min of meer volgens verwachting. Het is wel zo langzamerhand tijd dat alle landen die er toe doen mee gaan doen, anders wordt het steeds moeilijker.

Van Soest legt echter zijn duim om de ondergrens en doet net alsof het een voldongen feit is dat de twee graden niet meer gehaald kan worden. Voor het jaar 2100 notabene. Business as usual voor een alarmist, maar onder de kop “wees eerlijk” maak ik toch bezwaar. En spreken over voldongen feiten over 100 jaar als we het hebben over het klimaat is natuurlijk in principe al niet mogelijk. Ook het besef dat het nog mee kan vallen moeten we niet vergeten. Ook moet het voldoende duidelijk zijn dat als we pech hebben dat we die twee graden helemaal niet kunnen halen. Als alles tegen zit gaat het nog flink wat warmer worden. Oplossingen moeten dan gezocht worden in het ei van Columbus, Geo engineering zonder schadelijke gevolgen.

In onderstaand schema wat ik nu voor de derde keer invoeg vindt je de onderzoeken naar klimaatgevoeligheid 2007 -2012. In het eerste deel vindt je de schattingen op basis van berekeningen onder het kopje instrumental. De schatting van Jan Zuur et al zie ik er niet bijstaan maar als je daar waarde aanhecht, pak een liniaal en een gif groen potlood en teken het balkje er bij….
http://www.climatechange2013.org/images/figures/WGI_AR5_FigBox12.2-1.jpg

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#115 MrOoijer (Jan van Rongen)

CO2 released from combustion of fossil fuels equilibrates among the various carbon reservoirs of the atmosphere, the ocean, and the terrestrial biosphere on timescales of a few centuries. However, a sizeable fraction of the CO2 remains in the atmosphere, awaiting a return to the solid earth by much slower weathering processes and deposition of CaCO3. Common measures of the atmospheric lifetime of CO2, including the e-folding time scale, disregard the long tail. Its neglect in the calculation of global warming potentials leads many to underestimate the longevity of anthropogenic global warming. Here, we review the past literature on the atmospheric lifetime of fossil fuel CO2 and its impact on climate, and we present initial results from a model intercomparison project on this topic. The models agree that 20–35% of the CO2 remains in the atmosphere after equilibration with the ocean (2–20 centuries). Neutralization by CaCO3 draws the airborne fraction down further on timescales of 3 to 7 kyr.

Uit de samenvatting van een overzichtsartikel: Atmospheric Life Time of Fossil Fuel Carbon Dioxide (pdf, 2009)

Dus – als alle uitstoot van fossiele brandstof _geheel_ stopt, is binnen 2-3 eeuwen het evenwicht terug, minus een “sizeable” fraction van ongeveer een kwart.

Na dat eerste evenwicht duurt het overigens nog minstens een half miljoen jaar voordat de rest totaal verdwenen is.

Dus er is niets ongewis aan, behalve aan de vraag wat het scenario zal zijn voordat die uitstoot geheel stopt, en de vraag welke “feedbacks” verder zullen worden opgestart die de temperatuur verder zullen opdrijven en daardoor dit scenario zullen vertragen. Alle onzekerheden betreffen feedbacks de “verkeerde kant op”, dus waar de temperatuurstijgingen de CO2 omhoog gaan duwen zoals ik eerder beschreef. Roepen dat alles onzeker is en dat we dus te weinig weten is simpelweg onjuist. We weten wat het wordt, en de onzekerheid is alleen dat het nog veel erger zou kunnen worden.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#116 majava

@114: volgens mij waren mijn vragen heel helder. Je beantwoord ze met zeggen wat anderen zogenaamd doen. Daar ga ik dus niet op in. Ik vraag je jouw motivatie voor 1 graad Celsius TCR. Zelfs de onderzoeken in jouw herhaalplaatje hebben een range. Jij wil daar dus niks van weten?

De reden waarom Ooijer op die waarden uitkomt is denk ik dat hij puur en alleen met instrumentaal is gaan rekenen en als ik me niet vergis is in de literatuur nooit het geval.

Hier wordt Lewis & Curry 2014 besproken op een heel on topic manier, dus met klimaatgevoeligheid, emissies en de 2 graden grens. Leer daar maar van.
http://www.realclimate.org/index.php/archives/2014/10/climate-response-estimates-from-lewis-curry/

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#117 majava

Wel nog even dit, Herman:

Als alles tegen zit gaat het nog flink wat warmer worden.

Nee, niet als het tegenzit. Of je moet bedoelen dat het op dit moment echt tegenzit nu we mondiaal een aantal crisisjaren achter de rug hebben, nu we meer met renewables in de weer zijn en nu Hans Verbeek elke week met ‘goed nieuws’ kan komen over minder uitstoot hier en daar en er nog steeds meer en meer atmosferisch CO2 in de lucht zit.

Zoals we nu bezig zijn (inclusief die genoemde ‘meevallers’) is dus terecht een garantie om over die 2 graden te gaan.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#118 Herman Vruggink

@116: Je eerste vraag was helder de tweede iets minder. Ik heb ze naar beste weten beantwoord. We gaan het gewoon opnieuw doen.

De eerste vraag die je gesteld hebt is:
“waarom wil je de ondergrens van klimaatgevoeligheid aanhouden?”
Ik heb direct aangeven dat ik helemaal die ondergrens niet wil aanhouden maar de bovengrens. Geen idee ook waar je dat vandaan haalt dat ik de ondergrens wil aanhouden.

Je tweede vraag:
“….. 1 graad betekent geen enkele feedback (of meerdere elkaar opheffende feedbacks) in het klimaat. Hoe hou je dat vol, terwijl dat nog nooit geobserveerd is? ”

Nogmaals laat ik je dit overzicht zien:
http://www.climatechange2013.org/images/figures/WGI_AR5_FigBox12.2-1.jpg
Wat kan ik eigenlijk anders dan IPCC AR5 aanhalen?
Op basis van observaties worden door onderzoekers (en veel hobbyisten ) schattingen gemaakt met elk hun aannames. Ik ga niet oordelen wat goed of fout is, ik kijk net als AR5 naar alle onderzoeken. En verder ga ik ook niet. Ik ben geen hobbyist.
En aangezien ik dit schema uit IPCC AR5 nu al 4 keer heb laten zien erken ik het bestaan en waarde van al die onderzoeken inclusief hun range. En ik heb je al uitgenodigd de schattingen van hobbyisten toe te voegen. O ja, en niet alleen een “best estimate” maar de gehele range natuurlijk. Boven en onderwaarde… Waar haal je het vandaan dat ik niets wil weten van de gehele range? En voeg ook gerust Lewis & Curry 2014 toe aan het schema. Al eens naar hun ondergrens gekeken?

Je zegt dat je mij gevraagd hebt naar mijn motivatie voor 1 graad Celsius TCR.
Antwoord: Zo heb ik dat niet expliciet opgevat. Als we over de twee graden grens praten gaat het zover ik weet over ECS, en dus laat ik een schema zien waarin ECS en niet TCR. Ik heb dus geen specifieke motivatie voor TCR. Maar als jij alles wilt vertalen naar TCR, mij ook best, ga je gang.

Mocht het nog niet duidelijk zijn? Geeft niks, vraag gerust, ik ga het gewoon nog eens uitleggen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#119 majava

Herman, je vraagt “Waar haal je het vandaan dat ik niets wil weten van de gehele range?” Nou, als je in drie verschillende commentaren dit steeds loopt te verkondigen…

Er zijn ook ondergrenzen

Er zijn voldoende onderzoeken die als ondergrens ongeveer 1 graad ECS voor de klimaatgevoeligheid aangeven.

We zien onderzoeken met een ondergrens rond de 1 C. Let wel, 66%. De mogelijkheid van een lage klimaatgevoeligheid wordt dus door de wetenschap aangegeven. Wat betekend dan zo’n lage klimaatgevoeligheid?

… en in volgende zin na ja vraag meteen dit schrijft

Al eens naar hun ondergrens gekeken?

Dan kan ik niet anders concluderen dat je je weliswaar bewust bent van de range, maar je de ondergrens steevast opzoekt. Dat doe je feitelijk ook al door alleen die onderzoeken aan te halen die met recentelijk instrumentaal werken (en het aandeel daarvan overdrijft). Je flirt dus continu met die 1.

Als ik het goed begrijp doe jij hier min of meer een pleidooi voor al het “mogelijke”, in tegenstelling tot van Soest die het zeker weet dat we die 2 graden over gaan. Dat kan ik dan niet rijmen met je continue gehamer op de ondergrenzen. Dan doe je een reversed van Soest.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#120 Herman Vruggink

@119: Regelmatig, soms bijna dagelijks wijs ik sceptici/ontkenners er op dat er ook bovengrenzen bestaan. Ze willen er absoluut niets van weten en stoppen snel hun vingertjes in hun oren. De ‘best estimate’ is gelijk aan de absolute bovengrens en komen direct met redenen en links waarom het dan toch zeker veel minder moet zijn.

We zien hier hetzelfde gebeuren. Warmisten/Alarmisten zien de ‘best estimate’ als toch wel het minste waar we rekening mee moeten houden. Indien je ze er op wijst dat er ook ondergrenzen bestaan wordt dat korzelig weggewimpeld. De opwarming in de toekomst is voor hun een absoluut feit en ze weten ook al hoeveel. Ondergrenzen lijken niet te bestaan.

Ik hamer op op dit blok op de ondergrens. Waarom ik dat doe heb ik al uitgelegd #114 Nogmaals:

“Van Soest legt echter zijn duim om de ondergrens en doet net alsof het een voldongen feit is dat de twee graden niet meer gehaald kan worden. Voor het jaar 2100 notabene. Business as usual voor een alarmist, maar onder de kop “wees eerlijk” maak ik toch bezwaar. En spreken over voldongen feiten over 100 jaar als we het hebben over het klimaat is natuurlijk in principe al niet mogelijk.”

Mijn bezwaren:

* Feiten en de toekomst gaan in het algemeen niet samen
* Onder de vlag ‘wees eerlijk’ verwacht ik een compleet verhaal, je mag de ondergrenzen dan niet weglaten. Dat wij niet onder de twee graden kunnen blijven is geen uitgemaakte zaak.

Lees nu dit stukje eens 5 keer, denk er eerst eens over na en kom niet direct steeds met onzinnige conclusies en leg mij geen woorden in de mond die ik niet zeg. Voor mij bestaat de hele range. Wie de bovengrens weglaat wijs ik op de bovengrens, wie de ondergrens weglaat wijs ik op de ondergrens. Zo simpel is het.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#121 Hans Custers

@110

Ik discussieer liever op beleefde manier

Hou toch op, man. Het stelselmatig negeren of verdraaien van argumenten van anderen, of ze woorden in de mond leggen die helemaal niks te maken hebben met wat ze werkelijk zeggen, heeft absoluut niks met beleefdheid te maken. Het is een permanent opgestoken middelvinger: “Zeg maar wat je wil, ik ben niet het minste beetje van plan om er serieus naar te kijken”. Je doet niet anders dan mensen op deze manier schofferen.

Ik beschouw jou niet als een volslagen idioot.

Kijk, dat bedoel ik. Ik heb je er minstens vijf, misschien wel tien keer op gewezen dat je me aanspreekt alsof ik een idioot ben en je beleefd gevraagd daar mee op te houden. Meerdere malen heb ik er expliciet bijgezegd dat het gaat om de manier waarop je me aanspreekt en dus niet of je me daadwerkelijk als een idioot beschouwt. Doe ik dat een keertje niet en dan krijgen we dit weer. Ik kan je één keer iets vragen, of tien keer, of honderd keer, en het resultaat is dat ik het een volgende keer weer moet doen. En dan komt er een punt waarop ik gewoon zeg dat je een godsgruwelijk groot bord voor je kop hebt. Omdat dat overduidelijk zo is.

En daar laat ik het maar bij. In de wetenschap dat je je ook hier weer geen ene moer van aan zult trekken.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#122 Hans Verbeek

@111:

De discussie wordt een stuk beter te volgen als iedereen alleen opschrijft, wat hij of zij zelf denkt en niet gaat speculeren over wat andere mensen denken.

Frank, kun je een letterlijk citaat geven waarin ik beweer zeker te weten wat anderen denken?

Ik schrijf alleen wat ik zelf denk.
Ik schrijf nooit wat anderen denken, wat dat kan ik onmogelijk weten.
Als ik niet zeker weet wat iemand bedoelt met zijn of haar reactie, dan vraag ik naar verduidelijking. Ik beweer nergens dat ik zeker te weet wat iemand bedoelt.

Zo weet ik nog altijd niet wat jij bedoelt met de opmerking:

Elke energiebesparing gaat slechts over een paar procenten en wordt dubbel teniet gedaan door economische groei.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#123 JANC

@120: Er staat niet dat we niet onder de twee graden kunnen blijven. Wel dat dit hoogst onwaarschijnlijk is op basis van X, Y en Z. Jij zegt dat dit onder tafel wordt geveegd. Dat is dus een valse voorstelling. Wat ook al hierboven meerdere keren is uitgelegd.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#124 Jan Paul van Soest

@120: Nogmaals: in de scenario’s (RCPs + klimaatmodellen) is de onzekerheidsmarge (’t kan meevallen of ’t kan tegenvallen) al meegenomen.

De term ‘voldongen feit’ is door jouzelf geïntroduceerd. Stropop.

Ik analyseer, zoals @123 terecht stelt, ontwikkelingen X, Y en Z, en concludeer (met medeneming van ’t kan tegenvallen of meevallen) dat we afkoersen op >2 graden, óók als ’t meevalt (bv de klimaatgevoeligheid laag is, dat zit immers al in alle klimaatmodelexercities).

Je gaat die analyse te lijf met een portie mist en misrepresentaties, en als je er onderbouwd op wordt gewezen door @101 dat je beweringen niet kloppen, stop je je oren dicht: “Weet je, ik lees het niet eens”.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#125 zmoooc

@124

(…) in de scenario’s is de onzekerheidsmarge (…)

Volgens mij zijn enkel zaken waarvan men zeker genoeg is überhaupt meegenomen in de modellen die aan die scenario’s ten grondslag liggen. Enkel van die zaken zijn de onzekerheidsmarges meegenomen. De onzekerheidsmarges gelden derhalve enkel onder de aanname dat het model volledig is, maar men weet dat het model niet volledig is; zaken waarvan men onzeker is laat men geheel weg en dan heb ik het nog niet eens over zaken waar we nog maar bar weinig van weten.

De geschiedenis (van het IPCC) leert dat zaken die zijn weggelaten en in een volgend model/rapport wel meekomen meestal geen goed nieuws zijn. In dat licht is het geneuzel hierboven ondraaglijk zinloos. Vervang op zijn minst overal “ondergrens” of “bovengrens” door “ondergrens/bovengrens van scenario’s die gegeven de onzekerheidsmarges van de zeer onvolledige modellen reëel lijken”.

Beter discussieert u over de kans dat we het droog houden op Lowlands. Daar heeft misschien nog iemand wat aan.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#126 Herman Vruggink

@123: ‘wees eerlijk twee graden is een illusie’ staat boven het stuk en in #81 zegt van Soest: ‘ de kans dat we onder 2 graden opwarming blijven is zo goed als nul’

En ik mag dat niet vertalen als: ‘we kunnen niet onder de twee graden blijven?’ Jij durft te beweren dat ik dan een valse voorstelling geef? Kom nou !

Ik ga het nog eens herhalen:

* ‘wees eerlijk twee graden is een illusie’
* ‘de kans dat we onder 2 graden opwarming blijven is zo goed als nul’

en in #124 voegt van Soest toe:
* ‘dat we afkoersen op >2 graden, óók als ‘t meevalt’

Uitspraken die allemaal aangeven dat onder de twee graden blijven uitgesloten is in de beleving van JP. Dat is hoe ik Nederlands lees en hoe jij dat wilt vertalen moet jij weten. Voor mij staat vast dat van Soest zelf niet eerlijk is en halve waarheden vertelt.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#127 JanC

@126:Nonsens. De kans is inderdaad zo gering tegenover de kans dat het wel boven de 2 graden uitkomt dat je die conclusive aan hand van de bronnen die zelfs door jou genoemd worden mag onderschrijven. Het zou juist bijzonder oneerlijk zijn als er 99% kans is op A te zeggen dat B ook heeeel goed mogelijk is. En dat is wat u doet en dat is dus bedrog.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#128 Hans Verbeek

@121: Hans, ik schrijf hier alleen dingen op waar ik vrij zeker van ben. Ik weet vrij veel over de winning van fossiele brandstoffen en de CO2-uitstoot. Ik weet ook veel over de recente ontwikkelingen in de economie. Daarom kan ik vol zelfvertrouwen uitspraken doen over de te verwachten steenkoolproduktie in China en de emissiescenario’s van het IPCC in twijfel trekken.
Jij noemt dat betweterig of open deuren intrappen. Ik zie dat als delen van informatie en een zinvolle toevoeging aan de discussie.

Als ik speculeer over toekomstige ontwikkelingen, houd ik altijd een slag om de arm. Ik laat me nooit verleiden tot het gebruik van woorden als onzin, nonsens, stompzinnig of belachelijk.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#129 Hans Custers

@128

So what? Je reactie heeft helemaal, helemaal, helemaal niks te maken met wat ik in #121 schrijf en evenmin met de discussie waar we mee bezig waren.

Je bevestigt slechts mijn conclusie: je bent in de verste verte niet van plan om je ook maar iets van mijn kritiek (of die van al die anderen die zich te pletter ergeren aan je gebetweter en gedram) aan te trekken.

En daar laat ik het bij. Er zijn al veel te veel discussie hier die grotendeels over jou gaan.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#130 Jan Paul van Soest

@126: Nu we in de afdeling semantiek belanden lijkt me dat het signaal de discussie met jou maar verder als geëindigd te beschouwen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#131 Herman Vruggink

@130: Ah, Je bent dus niets anders dan een laffe wegloper. Wat nou semantiek. Dat is nu precies waar het om gaat. Of sta je soms niet voor je uitspraken? Roeptoeter je zomaar wat zonder nadenken? In ieder geval ga ik je nog zin voor zin repliek geven op je beweringen in #124 of je daar nog bij bent of niet niet. Ga maar lekker weekend vieren.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#132 Herman Vruggink

@124: Laat ik zin voor zin je beweringen onder de loep nemen. Je zegt: ” Nogmaals: in de scenario’s (RCPs + klimaatmodellen) is de onzekerheidsmarge (‘t kan meevallen of ‘t kan tegenvallen) al meegenomen.”

Mijn antwoord:
Zoals ik in #112 al opmerkte zou die onzekerheidsmarge te vinden zijn aan de rechter kant van de fraaie grafiek die je hebt ingebracht.
http://folk.uio.no/roberan/img/GCP2014/PNG/fig_07_NCC_Fuss1a_AR5scenarios.png rechts van de grafiek zien we bij RCP 6:… 2 graden als ondergrens. Toch?

Vragen en opmerkingen ter overweging.
1. Waarom ben je niet ingegaan op #112 als je de onzekerheidsmarge nu opeens wel ter sprake wilt brengen?
2. Bij welke klimaatgevoeligheid hoort deze onzekerheidsmarge ?…. Ik heb het vermoeden bij de IPCC consensus van ondergrens 1.5 C Toch?
3. RCP scenario’s stikken van de aannames. We kunnen er zo een paar zelf bij verzinnen. In #112 heb ik er zo maar een paar uit mijn duim gezogen. Iedereen kan dat. Heb je die voorbeelden gezien?
4. Zoals al duidelijk aangegeven door Hans Verbeek: het 8.5 scenario van 12 miljard mensen en volle ongeremde toename van kolenstook is totaal niet realistisch.
5. Omdat 8.5 niet realistisch is , is RCP 6 dus het hoogste aannemelijke scenario, ondergrens? Juist ja, 2 graden bij 1.5 klimaatgevoeligheid. Of heb jij andere informatie?
6. In je mooie grafiek is Estimate 2014 te zien. Heb je ook de werkelijke waarde voor ons? 2014 is allang voorbij toch?
7. Is het je bekend dat we het steeds hebben over het 66% onzekerheidsinterval? Begrijp je dat oprekking naar 95% ook de ondergrens lager wordt?

In een volgende reactie sta ik stil bij de JP van Soest bewering:
” De term ‘voldongen feit’ is door jouzelf geïntroduceerd. Stropop.”

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#133 Lord Flash

@128

“Ik weet vrij veel over de winning van fossiele brandstoffen en de CO2-uitstoot. Ik weet ook veel over de recente ontwikkelingen in de economie”

/proest

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#134 Herman Vruggink

@124: Je schrijft: ” De term ‘voldongen feit’ is door jouzelf geïntroduceerd. Stropop.”

Inderdaad ‘voldongen feit’ is door mij geïntroduceerd. Ja dus? Jij beweert dat de kans dat we onder twee graden blijven praktisch nul is. Jij zegt dus dat de toekomst over 100 jaar al is bepaald. En wat nou stropop. Ik heb niets met poppen. Kinderachtige reactie.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#135 majava

Misschien handig voor wie het niet uitmaakt op welke manier we het doen, via RCP x, y, of z, maar slechts de C die we verbranden wil volgen, want daar gaat het immers om. Hier een handige samenvatting:

To give us a one third (33%) chance of staying below 2°C of warming over pre-industrial levels, we cannot ever emit more than 880 gigatonnes of Carbon.
To give us a 50% chance, we cannot ever emit more than 840 gigatonnes of Carbon.
To give us a 66% chance, we cannot ever emit more than 800 gigatonnes of Carbon.

En daar zit al de ca. 500 GtC in die we al naar boven hebben gerookt en voor de 400ppm CO2 heeft gezorgd.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#136 Herman Vruggink

@135: Yep, ever.

En dat is het grote verschil met de bewering van JP van Soest. Die zegt: ” Deze eeuw praktisch zeker >2 graden lees je dan goed. Dat is de kern van mijn betoog”

Als wij CO2 blijven uitstoten dan mag je er gerust vanuit gaan dat wij niet onder 2 graden blijven, ook met lage klimaatgevoeligheid. Maar DEZE EEUW ?

Niet alleen de mate van opwarming is van belang maar misschien nog wel meer: HOE SNEL?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#137 MrOoijer (Jan van Rongen)

@69: O ja, over bosbranden.

The evidence for wildfire being caused by global warming increases further when you consider their incidence globally. Although I’ve seen no global statistics (are there any?) I’ve certainly noticed numerous references to ‘unprecedented’, ‘worst ever recorded’ and similar. For example, South Africa (http://www.dailymail.co.uk/news/article-2978982/Wildfires-rage-South-African-tourist-haven.html); Australia (http://www.bloomberg.com/bw/articles/2015-01-06/australias-wildfires-are-getting-worse-because-of-climate-change); Siberia (http://siberiantimes.com/ecology/casestudy/news/n0350-worlds-deepest-lake-shrouded-in-smoke-swimmers-covered-in-ash/); and of course, Alaska (http://www.usatoday.com/story/news/nation/2015/08/13/climate-change-alaska-wildfires/31203153/). Add it all up and you need to be really dumb to deny the climate is changing.

Via Tamino – die er toevallig gisteren ook aandacht aan besteedde: https://tamino.wordpress.com/2015/08/15/hellfire/

Morgen verder: juli 2015 de warmste juli ooit gemeten.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#138 MrOoijer (Jan van Rongen)

Juli 2015 de warmste maand ooit

Het verzamelen van de gegevens over de opwarming van de aarde is een enorme klus. Sommige sceptici stellen zich kennelijk voor dat het niet moeilijker is dan een paar thermometers uitlezen, maar in werkelijkheid is het een immense klus om de gegevens uit heden en verleden te verzamelen en te verbeteren. De volgende anekdote illustreert hoe veel moeite men al decennia lang doet om dat vast te leggen (uit A Vast Machine van Edwards) :

[…] at the end of World War II, when Allied forces captured two large card decks from German weather services.
These decks, representing areas that had been inaccessible to Allied weather services during the war, had enormous climatological value. Before being shipped to the United States, the 21-ton Kopenhagener Schlüssel card deck, containing some 7 million cards, sat outdoors in crates on a Dutch dock for several weeks. It arrived at its destination waterlogged. In a heroic effort, the deck was resurrected by carefully drying the spongy cards and feeding them through card duplicators by hand. Keypunch operators re-punched thousands of cards too damaged to be read automatically.

De afgelopen maanden is weer veel meer ruw materiaal, zowel recent als historisch, toegevoegd aan de reeksen die gebruikt worden om het verloop van de temperatuur op aarde vast te stellen, in tijd en in plaats. Alle maandpublicaties van de bekende instituten zijn daarom overgegaan op een nieuwe en verbeterde versie, die eerst uitgebreid besproken zijn in de wetenschappelijke literatuur.

Van elk meetstation wordt het maandgemiddelde genomen, en daarvan de afwijking, de anomalie van de maandgemiddelden in een vastgestelde periode van jaren, de “baseline”. Het heeft vele voordelen om het zo te doen, maar het nadeel is dat het verschil tussen de maanden uit het zicht raakt. De aarde is geen homogene bol, landmassa warmt sterker op dan de zee, dus is de aarde het warmst als de meeste landmassa kan worden opgewarmd: de maand juli als het zomer is op het Noordelijk Halfrond.

GISS en JMA publiceerden al hun juli-temperaturen: resp. 0.75 .C en 0.72 C boven het gemiddelde van de 20e eeuw [1]. Daarmee is het wel de warmste juli-maand ooit, maar niet de warmste maand ooit in termen van de anomalie. Corrigeren we echter ook voor de “baseline”-verschillen, dan blijkt deze juli met afstand de warmste maand die ooit gemeten is. En stevent 2015 af op een bijna niet meer te missen jaarrecord qua temperatuur.

Zie verder https://tamino.wordpress.com/2015/08/15/hottest-month/ die de details voor ons voorrekent.

It’s just another sign how much the earth is heating up. Which it is.

Global warming is real. It’s caused by humans. And it’s dangerous. Very dangerous.

[1] Dat impliceert dus dat we nu met grote mate van zekerheid kunnen stellen dat we al meer dan een graad C aan opwarming sinds 1900 hebben veroorzaakt als mensheid.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#139 frankw

Mr Ooijer, allereerst een ontzettende plus voor @138, maar dan wel een kritische kanttekening bij @137.

Veel van de grootschalige bosbranden die we zien zijn volstrekt te verklaren door veranderende bosbouwpraktijken. Het gaat daarbij om het omkatten van kleine landschappen met verschillende gebruiken naar grote monotone bossen, en het steeds meer laten liggen van dood hout en brandbaar ondergroei.

Er is ergens een prachtig en ouder boek (ik dacht dat het “the Nature of Mediterranean Landscapes” heet maar kan het zo 1-2-3 niet vinden) waarin de mythe van verwoestijning wordt ondergraven en juist het veranderende historische landgebruik is gerelateerd aan die mega-branden. In plaats van veel hele kleine brandjes zijn het vaak enkele massabranden. De temperatuur en neerslag reeksen zijn in de periode dat de megabranden begonnen namelijk niet wezenlijk veranderd.

Het kan best zijn dat opwarming en uitdroging bijdraagt (dat lijkt me zelfs heel aannemelijk), maar juist hier zou ik heel voorzichtig zijn om klimaatverandering als oorzaak van grote bosbranden aan te wijzen. Ook elders zijn landgebruiken veranderd en grootschaliger geworden, al verschillen ze van de Middellandse Zee regio. Ik vind de quote “Add it all up and you need to be really dumb to deny the climate is changing.” in dit verband wel een beetje misplaatst (maar in andere verbanden heel juist).

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#140 majava

de grafiek om te volgen:

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#141 Anton

Mooi doorkijkje in het (dis)functioneren van het alarmistische brein.

@137 over bosbranden: even een voorbehoudje “Although I’ve seen no global statistics (are there any?) I’ve certainly noticed… ” en dan allerlei superlatieven van ander alarmisten overtikken om te ‘bewijzen’ hoe erg het allemaal wel niet is.

@138 Warmste juli ooit: “Sommige sceptici stellen zich kennelijk voor dat het niet moeilijker is dan een paar thermometers uitlezen, maar in werkelijkheid is het een immense klus om de gegevens uit heden en verleden te verzamelen en te VERBETEREN (mijn hoofdletters)”

Fast forward door een hoop bladibla om te eindigen met: “Dat impliceert dus dat we nu met grote mate van zekerheid (Anton: we hebben namelijk zelf eerst de data VERBETERD) kunnen stellen dat we al meer dan een graad C aan opwarming sinds 1900 hebben veroorzaakt als mensheid”.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#142 MrOoijer (Jan van Rongen)

@141: het toevoegen van meer gegevens verhoogt de nauwkeurigheid. Het corrigeren van fouten ook. Dat heet verbeteren in de wetenschap.

Maar die “hoop bladibla” kun je maar beter nog een keer goed overlezen. Want je snapt het niet eens. Als iemand alle temperaturen van de ruwe metingen zou verhogen, dan gaat die baseline mee omhoog en verandert de anomalie niet. Dus het verwijt dat de temperatuur op die manier is gemanipuleerd is een nogal domme redenering. Laat maar eens zien hoe dat werkt met de drie verschillende base-lines van GISS, NOAA en Hadcrut.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#143 Anton

@142: Ik ben bekend met Tsjebysjev, wet van de grote getallen gaat alleen op als de steekproef aselect is….

Corrigeren van fouten? Ligt aan de criteria die het verschil tussen goed en fout bepalen….

Het is pas wetenschap wanneer de uitkomst van het experiment onafhankelijk is van degene die het experiment uitvoert. Dus zolang verschillende meetmethoden van hetzelfde verschijnsel verschillende uitkomsten hebben weten we nog niets.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#144 majava

@143: Zeg het maar, anton:
-verplaatsing van station, laten zitten, of niet?
-verandering van instrumenten, corrigeren of niet?
-verandering van registratie (denk aan tijdstip), gelijktrekken of niet?
-verandering van omgeving (denk aan UHI), negeren of niet?
Want dat zijn hoofdzakelijk de aanpassingen.

En dat wetenschapspraatje gaat niet op, want er zijn geen verschillende meetmethoden. Er zijn wel verschillende globale datasets, maar dat komt omdat die allemaal met een iets andere methode zijn samengesteld, zoals bijvoorbeeld de invulling en de grid cells. Het is heel normaal dat daar verschillen tussen zijn en alles bij elkaar zitten ze heel dicht op elkaar.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#145 MrOoijer (Jan van Rongen)

@143: heb je ook argumenten of blijft het bij de opschepperij dat je wel eens van Chebychev gehoord hebt?

Ik vroeg je iets, heb je daar al over nagedacht?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#146 Hans Custers

Het is pas wetenschap wanneer de uitkomst van het experiment onafhankelijk is van degene die het experiment uitvoert. Dus zolang verschillende meetmethoden van hetzelfde verschijnsel verschillende uitkomsten hebben weten we nog niets.

Tot hoeveel cijfers achter de komma moeten moeten die verschillende uitkomsten overeenkomen om jou je kop uit het zand te laten halen, Anton? Heb je wel eens gehoord van zoiets als een onzekerheidsinterval? Dat is iets wat voor wetenschappers essentiële informatie is en voor wetenschapsontkenners niet bestaat. Voor wetenschappers bevestigen metingen elkaar als de onzekerheidsintervallen elkaar overlappen. Of probeer je nou te vertellen dat twee verschillende dingen (temperatuur van de troposfeer en die van het oppervlak) om één of andere reden identiek moeten zijn?

Overigens heb je misschien wel geluk en kun je nog een jaartje of wat (met zorgvuldig geplaatste oogkleppen) blijven roepen dat er niks aan de hand is met het klimaat. De Cotopaxi vulkaan die in Equador al enkele dagen aan het rommelen is namelijk (als ik het allemaal goed begrepen heb) van hetzelfde type als de Pinatubo. Een uitbarsting zou het effect van de zich op dit moment ontwikkelende El Niño dus (deels) teniet kunnen doen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#147 Anton

@144 Zeg het maar, 1ding is zeker: de uitkomst wordt bepaald door degene die de keuzes maak. Geen wetenschap dus.

@145 aselect, wel eens van gehoord?

@146 als je iets over1/10de per decennium wilt zeggen moet je om mij te overtuigen met 95% zekerheid een grote orde nauwkeuriger 1/100ste dus, kunnen meten.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#148 majava

1ding is zeker: de uitkomst wordt bepaald door degene die de keuzes maak. Geen wetenschap dus.

Onjuist (de juiste woordkeuze voor jou is echter ‘een leugen’). De keuzes zijn meestal heel gangbare methoden en allang door de wetenschappelijke molen (peer review) gekomen. Recentelijk Karl et al, 2015. Bij nieuwe werkwijzen, die leiden tot andere resultaten, wordt ook daar weer over gepubliceerd. Cowtan en Way 2014 bijvoorbeeld. De

Je zin is op dit moment wel van toepassing op de satelliet dataset van UAH. Spencer heeft versie 6 uitgerold (versie 6 is een VERBETERDE set…), maar nog niet eens ter publicatie aangeboden. Wanneer? Dat weten we nog niet eens. Die set wordt nu door de Antons van de wereld aanbeden en de aanpassingen door de Vrugginks genegeerd. Nee, ik ben niet verbaasd.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#149 MrOoijer (Jan van Rongen)

@147:

als je iets over1/10de per decennium wilt zeggen moet je om mij te overtuigen met 95% zekerheid een grote orde nauwkeuriger 1/100ste dus, kunnen meten.

Dat heeft niets met de nauwkeurigheid van meten te maken, maar met het aantal metingen in relatie tot de nauwkeurigheid.

Een bekend tegenvoorbeeld voor je is het naaldexperiment van Buffon, waarin de afzonderlijke metingen slecht 0 of 1 zijn, maar het gemiddelde langzaam maar zeker convergeert naar de waarde 2/pi, en de nauwkeurigheid afhangt van het aantal malen dat je waarneemt. Hetgeen dus de wet van de grote aantallen is.

https://nl.wikipedia.org/wiki/Naald_van_Buffon

Dus je opschepperij over Chebychev wil nog niet zeggen dat je ooit echt hebt opgelet en er ook maar iets van snapt. Je hebt gewoon helemaal geen kaas gegeten van de elementaire beginselen van de wetenschappelijke methode.

PS je bent me nog steeds een antwoord op een vraag schuldig (zie #145)

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#150 Anton

@149: Leer jij eerst maar eens wat aselect betekend, anders heeft het verder weinig zin om verder te praten.

@148: Ad hominem “juiste woordkeus voor jou ‘leugen'” verraad in de eerste zin al je gebrek aan inhoud. Verder lezen niet nodig.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#151 Hans Custers

@147

als je iets over1/10de per decennium wilt zeggen moet je om mij te overtuigen met 95% zekerheid een grote orde nauwkeuriger 1/100ste dus, kunnen meten.

Ach Anton, je weet natuurlijk net zo goed als ik dat die trend van enkele tienden per decennium een lange termijn trend is. Wereldwijd. En dat de nauwkeurigheid van een individuele meting daar weinig over zegt (zie ook #149). Ofwel: je weet net zo goed als ik dat je bewering onzin is, alleen maar bedoeld om mijn argumenten te ontwijken.

Ik krijg steeds meer het idee dat je je er wel heel erg makkelijk vanaf probeert te maken, met steeds slechtere argumenten. Heb je je misschien (onbewust of onderbewust) neergelegd bij de feiten? En sputter je voor de vorm nog wat tegen, maar kun je het niet meer opbrengen om je best te doen om met argumenten te komen die op het eerste gezicht nog ergens op lijken?

Toevoeging: zoals ik je inmiddels meerdere malen heb laten zien leiden alle correcties van temperatuurdata samen tot een lagere lange termijn trend. Met jouw onophoudelijke suggestieve opmerkingen zeg je dus eigenlijk dat de wetenschap de opwarming kleiner voorstelt dan die daadwerkelijk is.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#152 Hans Verbeek

@146:

Tot hoeveel cijfers achter de komma moeten moeten die verschillende uitkomsten overeenkomen om jou je kop uit het zand te laten halen, Anton? Heb je wel eens gehoord van zoiets als een onzekerheidsinterval?

De retorische vraag is een veel gebruikte discussietechniek. Er zijn mensen die er een ontzettende hekel aan hebben.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#153 Hans Custers

@152

Wie dan? Als je mijn eerdere reacties gelezen zou hebben zou je al lang begrepen hebben dat het me niet om de retorische vraag op zich ging. En nee, ik ga niet alles dat ik al minstens vijf keer heb gezegd nu nog een keer herhalen. Want, zoals je opnieuw bewijst, dat is zinloos.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#154 majava

Ad hominem “juiste woordkeus voor jou ‘leugen’” verraad in de eerste zin al je gebrek aan inhoud. Verder lezen niet nodig.

och nee, tone trolling… die had ik nog niet eerder van je gezien. Maar als je dan toch aan het ontwijken bent, want seriously… jij trekt echt alles uit de kast om maar geen antwoord te hoeven geven omdat je gewoon niks in te brengen hebt, zoek dan eerst even op wat een ad hominem eigenlijk is. Jij bent al de zoveelste die het niet snapt.

Als ik jouw uitleg geheel onjuist acht en bewijs geef waarom, dan mag ik zoiets een leugen noemen. Zeker omdat jij je altijd al met klimaatzaken bemoeit, dus het is geen onwetendheid. Dat is dan geen ad hominem. Ik schiet je commentaar af, niet jou. Jij schreeuwt “racisme!”

  • Vorige discussie