De vrijheid van vergadering op de helling

OPINIE - De Nederlandse overheid verbiedt opnieuw een bijeenkomst met een ongewenste buitenlandse spreker op oneigenlijke gronden.

De Nederlandse overheid heeft opnieuw ingegrepen bij een bijeenkomst met een ongewenste buitenlandse gast. De burgemeester van Veldhoven verbood een conferentie in zijn gemeente waar een hoge functionaris van de Eritrese regering zou komen spreken op grond van de dreigende verstoring van de openbare orde. Hij kwam tot dit besluit na de demonstratie van tegenstanders van het Eritrese regime bij het conferentieoord. Zij belaagden de auto van een conferentieganger. Er waren ook signalen dat er later dit weekend nog meer demonstranten, zowel voor- als tegenstanders, konden worden verwacht. De organisatoren van de bijeenkomst spanden tevergeefs een kort geding aan. De burgemeester had geen minder zwaarwegende middelen om de openbare orde te handhaven, volgens de rechtbank.

De openbare orde is de enig mogelijke grond om in Nederland een vergadering te verbieden. Maar net als bij het verhinderen van een bijeenkomst van Nederlandse Turken met een Turkse minister enkele weken geleden lijken andere argumenten de doorslag te hebben gegeven bij het optreden van de overheid.

“Een vergadering is heilig. Zélfs als er problemen met de openbare orde dreigen, heb je nog geen poot om op te staan.” Volgens Jan Brouwer, hoogleraar Algemene Rechtswetenschap aan de Rijksuniversiteit Groningen, heeft de burgemeester van Veldhoven in strijd met de grondwet gehandeld. “Als we dit voortaan zo gaan doen, dan is het droevig gesteld met de vrijheid van vergadering.” En dat noemt hij juist een heel essentieel recht. “De burgemeester heeft alleen maar de plicht om de conferentie zo goed mogelijk te laten verlopen. Alleen als je kunt aantonen dat er sprake is van bestuurlijke overmacht, maar in deze tijden is het eigenlijk ondenkbaar dat er weinig agenten zijn.”

Juridisch is het verbod van de bijeenkomst diskutabel. Politieke bezwaren tegen het Eritrese regime lijken, net als bij de bijeenkomst over het Turkse referendum, meer gewicht in de schaal te leggen dan de grondwettelijke vrijheid van vergadering. Die bezwaren zijn op zichzelf niet ongegrond. Eritrea is een dictatuur die als het gaat om de vrijheid van meningsuiting nog lager scoort dan Noord-Korea. De zorgen over de ‘lange arm’ van de Eritrese regering zijn terecht. Mensen die Eritrea ontvlucht zijn worden hier geconfronteerd met chantage en gedwongen betaling van een bepaalde vorm van belasting voor hun moederland. Landgenoten die hier al langer verblijven en die connecties hebben met de regering van Eritrea blijken zich te lenen voor deze praktijken. Kamerleden hebben zich meermalen uitgesproken tegen een dergelijke inmenging van Eritrea in Nederland. Maar tot nu toe heeft Nederland geen stappen ondernomen om de Eritrese vluchtelingen tegen hun eigen misdadige regering te beschermen. Het verbod van de conferentie in Veldhoven zal de Eritreërs in Nederland ook niet veel verder helpen, hoezeer zij daar zelf op aandringen.

De conferentie had een morele opkikker kunnen geven aan het deel van de Eritrese gemeenschap dat bereid is de ‘lange arm’ van de dictatuur hier te continueren. Maar een verbod zal deze mensen zeker niet  minder regeringsgezind maken. Integendeel. Het zal hen eerder sterken in hun standpunten en de motivatie om te voldoen aan de wensen van hun opdrachtgevers. Die zullen op hun beurt de duimschroeven aanhalen van Eritreërs hier die daar nog familieleden hebben.

Net als bij het verhinderen van de bijeenkomst met de Turkse minister aan Rotterdam laten Kamerleden zich nu ook weer eenzijdig leiden door de politiek-inhoudelijke beoordeling van gastsprekers uit het buitenland. We hebben grote bezwaren tegen hun standpunten, zeggen ze, en we willen niet dat ze die hier komen uiten. Bram van Ojik (GroenLinks): “Een Turkse minister wilde hier komen spreken om de Turkse gemeenschap te overtuigen. Dat vonden we een ongewenste vorm van inmenging. Als deze bijeenkomst erop gericht is om de Eritrese positie op te leggen, dan is het analoog aan de Turkse situatie.” Attje Kuiken (PvdA): “De vraag is: wat gaat de spreker op dit congres doen. En past dat binnen onze rechtstaat?”

Volgens het grondrecht van de vrijheid van vergadering en de vrijheid van meningsuiting passen alle sprekers op welk congres dan ook altijd ‘binnen de rechtsstaat’ en kan ‘het opleggen van de Eritrese positie’ uitsluitend achteraf bestraft worden als dit in strijd is met de wet, bijvoorbeeld als de spreker heeft opgeroepen tot geweld.

In plaats van congressen te verbieden en sprekers het land uit te zetten zouden Kamerleden meer werk moeten maken van het voorkomen van schade die Eritrese vluchtelingen hier ondervinden van de ‘lange arm’ van het dictatoriale bewind dat ze ontvlucht zijn. Onderzoek van Argos en OneWorld heeft de directe bemoeienis van de Eritrese ambassade in Nederland met de gedwongen belastinginning aangetoond. Rechtstreekse sancties zouden echter niet opportuun zijn omdat Nederland de weg naar de Eritrese regering open wil houden in verband met het terugdringen van de vluchtelingenstroom. Een meer symbolisch gebaar, zoals het verbieden van een spreker, redt het gezicht van de Nederlandse regering maar levert de Eritrese vluchtelingen helemaal niets op.

0

Reacties (37)

#1 kneistonie

Ik zie het probleem niet zo.

In 1880 werden de socialisten die in Amsterdam ’s avonds na een vergadering op straat kwamen door de politie naar huis geknuppeld. Niemand die dat vreemd vond. Dat hoorde zo en ’t was volkomen logisch.

  • Volgende discussie
#2 John

“Een vergadering is heilig. Zélfs als er problemen met de openbare orde dreigen, heb je nog geen poot om op te staan.” Volgens Jan Brouwer […]

Om daags daarna door de rechter volstrekt te worden tegengesproken, die blijkbaar geen andere optie zag. Handelt de rechter nu ook in tegenstrijd met de grondwet?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#3 Le Redoutable

De vraag is of het hier wel over “vergaderen” gaat, het is meer actief buitenlandse politiek bedrijven op Nederlands grondgebied. Duizenden Turkse Nederlanders hebben gisteren gestemd voor een dictator die o.a. de doodstraf wil invoeren, mede door dit soort bijeenkomsten, iets wat haaks staat op ons eigen beleid.

Erger nog diezelfde dictator heeft met DENK nu zelfs eigen zetels in onze democratie, de Nederlandse politiek wordt daarmee omzeild op eigen bodem. Daar is het recht van vergaderen nooit voor bedoeld geweest, het is een fenomeen van de immigratie waar onze wet nog niet tegen opgewassen is. De bovenstaande ingrijpen zijn een lapmiddel om dit probleem tijdelijk te beperken, het volgende kabinet zal met prioriteit wetten moeten maken die dit soort politiek inmenging officieel en direct verbieden.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4 beugwant

De conferentie had een morele opkikker kunnen geven aan het deel van de Eritrese gemeenschap dat bereid is de ‘lange arm’ van de dictatuur hier te continueren. Maar een verbod zal deze mensen zeker niet minder regeringsgezind maken. Integendeel. Het zal hen eerder sterken in hun standpunten en de motivatie om te voldoen aan de wensen van hun opdrachtgevers. Die zullen op hun beurt de duimschroeven aanhalen van Eritreërs hier die daar nog familieleden hebben.

Zo kun je wel bezig blijven, je zult ergens een grens moeten trekken. Wat ik me afvraag: Wat doen die regeringsgezinden hier als vluchteling?

Rechtstreekse sancties zouden echter niet opportuun zijn omdat Nederland de weg naar de Eritrese regering open wil houden in verband met het terugdringen van de vluchtelingenstroom

Is dat niet een beetje naïef?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#5 rongvk

@4 Regeringsgezinden kunnen ook tweede generatie Eritreërs zijn. Volgens mij bestonden de aanwezigen van de bijeenkomst veelal uit jongeren.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#6 Jos van Dijk

@1: terug naar de 19e eeuw?
@2: de rechter kijkt naar de (gewone) wet en kan met de burgemeester meegaan in zijn beroep op de openbare orde, maar ik vind dit niet in overeenstemming met de geest van het grondwetsartikel over de vrijheid van vergadering en de vrijheid van meningsuiting
@3: Mogen we om die buitenlandse inmenging tegen te gaan grondrechten te grabbel gooien? Is er nagedacht over andere maatregelen, rechtstreekse sancties tegen de regering bijvoorbeeld?
@4: wie is hier naïef? Waartoe diende het verbod? Wat schieten de Eritrese vluchtelingen er mee op? De ‘regeringsgezinden’ zaten hier al langer, begrijp ik, als vluchtelingen voor de oorlog met Ethiopië in de jaren negentig waarin Eritrea zijn onafhankelijkheid heeft bevochten.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#7 Co Stuifbergen

Rechtstreekse sancties zouden echter niet opportuun zijn omdat Nederland de weg naar de Eritrese regering open wil houden in verband met het terugdringen van de vluchtelingenstroom

Dan is het verbieden van een bijeenkomst ook niet opportuun.

Dit staat los van de vraag of Nederland aan een dictator moet vragen om de vluchtelingenstroom te beperken.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#8 Co Stuifbergen

@1: En in 1941 nog werden stakingsleiders terechtgesteld.
De toenmalige overheid in ons land vond dat blijkbaar normaal.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#9 Henk van S tot S
  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#10 Co Stuifbergen

@2: Ja, denk ik.
Ik denk dat de rechterlijke uitspraak in strijd met de grondwet is.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#11 kneistonie

@6: niemand die toen jankte (zoals jij) over vrijheid van meningsuiting en de geest van de grondwet, die zoals je zelf weet ook een farce is als het om toetsen aankomt.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#12 kneistonie

@8: die was tegenpartij, duh

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#13 ikzelf

@9: Heeft helemaal niets te maken met het onderwerp. Waarom sleep je dit er met de haren bij? Stemmingmakerij?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#14 ikzelf

@11: Heb je ook iets zinnigs toe te voegen om je woorden te staven of blijf je liever modieus trollen?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#15 Terrence

Blijkbaar geldt de vrijheid van vergaderen – net zo als de vrijheid van meningsuiting – alleen maar voor bepaalde groepen mensen. Maar mij is niet duidelijk wie mag bepalen welke die groepen zijn.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#16 Co Stuifbergen

@3: Van die 3 zetels van DENK hoeven we niet wakker te liggen, zolang de 147 andere kamerleden hun verstand gebruiken.

De immigratie van gastarbeiders was ongetwijfeld niet bedoeld om ze een partij te laten oprichten.

Maar moet je wegens 3 zetels nou de vrijheid van vergadering overboord gooien?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#17 beugwant

@5: Dan breng je die jeugd maar eens wat van hun vaderlandse geschiedenis bij. Als die jongeren daar zo’n voorstander van willen zijn, mogen ze het ook daar vieren. Maar ja, die dienstplicht. Die prijs willen ze niet betalen. Maar aan het hier verblijven zit ook een prijs.
@6: (Op @4:)En die zijn in 1993 niet teruggegaan toen (de huidige) president Afewerki aantrad. In die kwart eeuw zijn ze hier blijkbaar ook niet zo geïntegreerd of geassimileerd.

En anders: laat ze maar confereren in het Internationaal Strafhof.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#18 Co Stuifbergen

@3: Ik vind het niet fijn als Erdogan of Eritrea hier propaganda komt voeren, ook al zijn de gevolgen voor hun eigen landen groter dan voor ons.

Wat de overheid dan moet doen, is niet bijeenkomsten verbieden, maar tegenstanders de gelegenheid geven, hun stem te laten horen.

Demonstraties van de Centrumpartij (meen ik) werden keer op keer verboden, tot een stad (Deventer meen ik) besloot dat op dezelfde dag een evenement vóór integratie gehouden zou worden.

Resultaat: een handvol zuurpruimen mochten demonstreren voor de CP, en de vrolijke meerderheid bouwde z’n eigen feestje.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#19 basszje

@3: Ah diezelfde dictator die met alle eer wordt binnengehaald als de EU een stapeltje vluchtelingen wil tegenhouden?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#20 frankw

“Bram van Ojik (GroenLinks): “Een Turkse minister wilde hier komen spreken om de Turkse gemeenschap te overtuigen. Dat vonden we een ongewenste vorm van inmenging.”

Ik ben het zo oneens met deze manier van argumenteren. Zowel Eritrea als Turkije hebben regimes die actief de democratie om zeep helpen, politieke tegenstanders zonder vorm van proces vastzetten en zijn bezig om mensen die hier in Nederland wonen en bescherming nodig hebben te ondermijnen. Binnenkort in Turkije ook de doodstraf voor mensen die actief hebben opgeroepen tot vrede met de Koerden dmv onderhandelingen, want dat zijn immers terroristen. Het is zo veel erger dan veel mensen hier beseffen.

Het toestaan van dergelijke bijeenkomsten staat voor mij als het hand en span-diensten verlenen aan regimes die democratie bij hunzelf afschaffen en samenleven hier moeilijk maken. Als we nu niet opstaan tegen fascisme hoeft het later ook niet meer. Jemig, wat een hoop naïviteit. Chamberlain anybody?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#21 Jos van Dijk

@18: Inderdaad. Het optreden van de overheid heeft ook de tegenstanders verhinderd in hun protest.

De essentie van het grondrecht is dat de overheid zich onthoudt van iedere vorm van inmenging in het politieke debat. In elk geval geen standpunt inneemt, hoogstens zorgt voor de openbare orde, dat er geen klappen vallen etc. In dit geval (en ook bij de verwijdering van de Turkse minister) heeft de overheid wel een standpunt ingenomen. Voor de Nederlandse bühne. Het verandert niets aan de schadelijke praktijken van de ‘lange arm’ van de Eritrese regering die hier vluchtelingen geld afhandig maakt.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#22 kneistonie

@14: ik ben al heel blij dat je een standpunt inneemt, hou dat vast!

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#23 Co Stuifbergen

@20: De Nederlandse overheid sluit graag akkoorden met dictators die vluchtelingen tegenhouden.

Onze bestuurders hebben allang een slappe houding, het stoere verbieden van een propaganda-bijeenkomst verandert daar niets aan.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#24 Co Stuifbergen

@17: Ook ik denk dat de steunpilaren van het Eritrese bewind teveel verkeerde propaganda gezien hebben.
Helaas is het niet de taak van het Internationale Strafhof om dit te corrigeren.

Ik denk wel, dat als er afpersing plaatsvindt, Nederland moet proberen dit te stoppen.
Dat zal moeilijk zijn, want de afgeperste Eritreërs vrezen ongetwijfeld voor hun familie in Eritrea.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#25 mivleeuw

Het lijkt me zonneklaar dat je vertegenwoordigers van een dictatuur moet dwarszitten waar je maar kan.
Mensen die hier naartoe zijn gevlucht hebben recht op veiligheid.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#26 Arduenn

Het klink een beetje als constitutionele crisis c.q. click bait, ‘De vrijheid van vergadering op de helling’. Maar waar hebben we het nou helemaal over? De vrijheid van voetbalwedstrijdkijken staat ook al decennialang op de helling. Afgezien van een paar adverteerders de clubdirectie en seizoenskaarthouders ligt toch ook helemaal niemand wakker van het verbieden van een voetbalwedstrijd i.h.k.v. een stukje veiligheid naar de winkelruiten toe?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#27 Arduenn

@9: Ik ben geneigd om te denken dat Baudet en consorten expres een zaaltje hebben afgehuurd bij iemand met een Arabische naam. “Kijk, wij hebben helemaal niks tegen mensen met een buitenlandse naam. We huren zelfs een zaaltje bij ze.” (“En kijk nou eens hoe ongastvrij ze zijn.”) Dat een dergelijke actie desalniettemin, in meer of mindere mate wrijving en daarmee gratis media-aandacht oproept zou je toch van mijlenver aan moeten zien komen. (Een beetje journalist graaft wat dieper naar de tijdstippen van reserveringen bij de twee etabissementen om e.e.a. te te bevestigen c.q. te ontkrachten, qua samenzweringstheorie.)

Deed me een beetje aan de actie van Poetin denken toen er herrie uitbrak in oost-Oekraïne. Die zond een colonne witte vrachtwagens met ‘hulpgoederen’ voor die arme Oekraïners. Die waren als de dood voor wat er in die vrachtwagens zou kunnen zitten en hielden de hele bups tegen aan de grens. (“Kijk die ondankbare Oekraïners nou.”) Een stukje psychologische oorlogsvoering naar de slachtoffers toe, a.h.w.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#28 KJH

We stikken van de wetten die buitenlandse (dis-)loyaliteit precair verklaren (buitenlandse krijgsdienst, spionage, belediging buitenlands staatshoofd, etc). En dat is niet zonder reden: hoezeer mensen ook denken of verklaren dat nationaliteit iets ouderwets is, is het echt nog steeds het enige wat onze solidariteit formaliseert op allerlei vlakken zonder al te veel problemen. Ik kan me best voorstellen dat een buitenlander hier door wat extra hoepels moet springen voordat hij/zij hier een politieke vergadering organiseert.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#29 Grûtte Pier

@3: ”Erger nog diezelfde dictator heeft met DENK nu zelfs eigen zetels in onze democratie, de Nederlandse politiek wordt daarmee omzeild op eigen bodem”

Na het verbieden van vergaderen/manifesteren wil je nu de voddeturken ook nog het passief stemrecht ontnemen?

/siegheil

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#30 beugwant

Bij @Arduenn vliegen vandaag de stukjes overal naar toe. :)

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#31 børkbørkbørk

@0: de overheid gebruikt, zoals vaker, het argument: de openbare veiligheid. Dat staat in de (gewone) wet en staat op gespannen voet met het door laten gaan van die vergadering. Dus dan wordt het een belangenafweging: vind onze grondwet het belangrijk dat een of andere buitenlandse griezel zijn ex-pats hier even onder druk komt zetten of vinden we het prettiger dat ze oplazeren en de politie niet ingezet hoeft te worden. Nou, dat laatste dus.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#32 Lutine

@3

De autochtonen hebben de PVV, de allochtonen hebben Denk.
Staan ‘we’ toch maar mooi nog 17 zetels voor!

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#33 Co Stuifbergen

@32: Wij hebben ook de VVD, CDA, GroenLinks, D66, Partij voor de Dieren en nog wat partijen die niet de standpunten van DENK delen.
Mensen die niet op DENK gestemd hebben, staan dus met 144 zetels voor.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#34 Arduenn

@30: Ik dacht, kom, laat ik eens zo’n blikje Monster uitproberen. (Dan krijg je dat.)

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#35 ikzelf

@22: Jij laat je standpunt zien en niet ik. Ga ergens trollen waar men het wél grappig vindt.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#36 kneistonie

@35: polletje tegen trolletje dan maar? Ik vind het prima.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#37 ikzelf

@36: Kenmerk van de trol: tot driemaal toe reageren en nog steeds geen antwoord op de vraag geven.

  • Vorige discussie