Vrijdag Vraag – Basisbeurs

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Vraagteken
Kan de basisbeurs afgeschaft worden?

Reacties (19)

#1 Meester

Ik ben zelf student. En ik vind dat het kan,

Ten eerste is het zo dat mensen van mijn leeftijd die niet studeren, en dus niet hoger opgeleid zijn, gewoon fulltime werken. Loop ik naar de super bij mij in de buurt dan zit daar een meisje van mijn leeftijd, fulltime. Zij werkt hard, betaald haar belasting (ik niet) zit er over 10 jaar, wanneer ik een goede baan heb waarschijnlijk nog. Het is scheef dat zij betaald voor mijn onderhoud, terwijl mijn kansen veel beter zijn. Studenten van 20 jaar en ouder, zijn prima in staat zichzelf te bekostigen.

Daarnaast is het een illusie dat de basisbeurs hoger onderwijs voor iedereen mogelijk maakt. 230 euro, daarmee kom misschien in de buurt van je college \geld, en boeken. Onderhoud, huur, eten, kleren, moet je op een andere manier regelen en zijn voor kindertjes met rijke papa en mama, veel toegankelijker.
Om deze twee punten op te kunnen lossen, dus geen gratis geld aan de bovenste sociale laag en wel genoeg geld om van rond te komen. Moet de overheid een goed systeem van lenen verzinnen in plaats van dit symbolische bedragje. Plasterk heeft dit, als iemand die studenten en studeren kent, begrepen.

Tot slot is het zo dat je kort door de bocht drie dingen kunt doen als je een “kenniseconomie” wilt zijn. 1. Je kunt 1 astronaut naar de maan sturen. 2. Je kunt 100 top masters beginnen. 3. Je kunt de uitval op het VMBO proberen te beperken. Maar je kunt je geld maar 1 keer uitgeven.
Ik ben van mening dat dat laatste veel meer resultaat op levert dan de eerste twee. Veel uitval in de lagere sociale klasse is een rem op de economie en een rem op transformatie naar de ons geliefde kenniseconomie. Willen we die bereiken moeten we het algemene niveau omhoog krikken, niet een aantal toppers opleiden. Dus goed basis- en middelbaar onderwijs voor iedereen, daarna (gelijke) kansen voor een ieder die verder wil. I.v.p. het schijnheilige, uit de tijd zijnde, doekje voor het bloeden dat de basisbeurs nu is. Het agrument van veel studenten “ja maar ik verdien mijn geld later dubbel en dwars terug voor de samenleving en betaal dan meer belasting”, geldt net zo goed voor VMBO leerlingen die niet uitgevallen zijn.
Studenten (net als veel andere bevolkingsgroepen) moeten niet zo huilen als er misschien iets in hun portemonnee veranderd, maar verder kijken dan hun neus lang is.

  • Volgende discussie
#2 Kristian

Tsja. Het is inderdaad niet het eind van de wereld, en ik denk niet dat het veel invloed heeft op het aantal studenten of economische groei. Dat maakt het een politieke keuze. Is het instandhouden van de studifinanciering hogere belastingen waard? En daar kan het antwoord van veel mensen best ja op zijn.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#3 Chinaman

Ja?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4 Bernd

Ik heb een topidee: koppel de mogelijke uitkering van de basisbeurs aan de prestaties van een student. Zo wordt enerzijds de door Plasterk gelaakte ‘zesjescultuur’ (of is het ‘zesjesnatuur’?) aangepakt en anderzijds het geld dat zo hard nodig is voor andere doeleinden beschikbaar gemaakt. Wie bijvoorbeeld studeert en na een jaar nog niet bij machte is om een Nederlandse zin zonder spelfouten te produceren, dient subiet zijn basisbeurs af te staan.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#5 Tim

In theorie lijken er wellicht niet veel harde bezwaren tegen het afschaffen van de basisbeurs, maar in de praktijk ligt dat toch anders. Er zijn veel mensen met wie ik spreek die erg huiverig zijn om zo veel geld te lenen. Dat is wellicht geen rationele angst, maar ik denk wel dat het afschaffen van de basisbeurs veel mensen er van zal weerhouden om een lange, zware (en heel interessante) beta studie te doen. Dat zou juist Plasterk zich toch moeten aanrekenen.

Als compromis zou ik me nog kunnen indenken dat je het onderscheid tussen basis en aanvullende beurs afschaft en de complete beurs inkomensafhankelijk maakt.

Het echte schandaal is echter dat de overheid, ondanks alle verkiezingsbeloften wederom geen extra geld vrijmaakt voor onderwijs. (maarja wat zijn verkiezingsbeloften nog waard…) De opmerking dat dit niet meer kan omdat Plasterk heeft beloofd een advies op te volgen (simplistisch samengevat) vind ik grote onzin. Iedereen roept maar dat het uit de begroting van OCW moet komen, maar dat is niet waar. De begroting van dit jaar staat vast, maar in die van volgend jaar moet er meer geld naar onderwijs.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#6 Peter

Tja, als iedereen (dus ook de kinderen van de mevrouw achter de supermarktkassa) gratis onderwijs kunnen krijgen (tot en met een universitaire opleiding), dan moet je die basisbeurs wel afschaffen.
Leuk idee, dat hoogopgeleiden hun studie prima terug kunnen betalen als ze afgestudeerd zijn. Betekent dit dat de voorstanders van deze visie menen dat studerenden gegarandeerd een baan krijgen en dat het salaris reeds tijdens de studie wordt uitbetaald om de schoolboeken te kunnen betalen?
Het kan trouwens nog tegenvallen hoeveel hoog opgeleide mensen er zullen zijn die hun lening vlot af gaan betalen of zo’n inkomen hebben dat de belasting daar wat aan heeft.
Onder laagopgeleiden is de werkloosheid 2x zo hoog als onder hoogopgeleiden. Maar in 2004 zat zo’n 14% aan hbo’ers en academici nog zonder werk. En van degenen die wel werk hebben, komen er aardig wat in een baan onder hun studienivo uit.
Een basisbeurs of gratis onderwijs, de kansen op de arbeidsmarkt hangen volgens mij niet af van hoe opleidingen worden gefinancierd. De veranderingen op de arbeidsmarkt kunnen, denk ik, nooit adequaat door gevolgd worden door het onderwijs.
De kans om welke opleiding dan ook te kunnen kiezen èn af te maken, hangt wel van onderwijsfinanciering af.
Zolang we daar niet een mooi en sluitend systeem voor hebben, zal afschaffing van de basisbeurs in ieder geval mensen met lagere inkomens helemaal uitsluiten van die kans. Dat kan toch niet de bedoeling zijn?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#7 Steeph

Zijn er eigenlijk getallen over hoe in de loop der jaren het stap voor stap omzetten van het beursstelsel naar leningen uitgewerkt heeft op de instroom van studenten vanuit lagere inkomensgroepen?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#8 Martin

Eens met Tim dat studenten huiverig zijn om veel geld te lenen. Dit is vooral een probleem voor studenten met ouders uit een niet-academisch milieu. Ik ben dus tegen het afschaffen van de basisbeurs (ouders hebben geen onderhoudsplicht meer voor hun kinderen als ze studeren), omdat dat zal leiden tot minder studerenden of tot veilige keuzes (HBO i.p.v. universiteit, of geen beta-studie omdat die zo moeilijk zijn).

Dit gezegd hebbende, denk ik dat naarmate een student verder komt in zijn/haar opleiding, de vrees om een lening af te sluiten af zal nemen, omdat wel duidelijk is of hij/zij de capaciteiten heeft om de opleiding af te ronden en een baan met een fatsoenlijk salaris een stuk dichterbij is. Het lijkt mij dus geen groot probleem om de basisbeurs bijvoorbeeld alleen de eerste 3 jaar te geven.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#9 hoofdletterb

Waarom zou ik gaan studeren als ik dan voor 60.000 euro mijn ziel moet verkopen aan een bank om vervolgens in een hoge belastingschaal terecht te komen?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#10 Roffie

“Ja, maar…”

misschien moet minister Plasterk het ook eens aandurven om nog wat meer prangende vragen te koppelen aan het basisbeurs vraagstuk zoals het er nu ligt. Bijvoorbeeld: is het terecht dat studenten voor alle studies evenveel (basis)beurs en lening-voorzieningen beschikbaar zijn?

=> Waarom ondersteunen we studierichtingen die broodnodige technisch opgeleide mensen afleveren niet veel meer dan de studies die grotendeels werkeloosheid opleveren?

=> waarom is er geen onderscheid gemaakt naar studielast? Een TU studie waar je 40 uur per week aan besteed geeft minder ruimte om daarnaast in je eigen financiele onderhoud te voorzien dan diverse andere studies met duidelijk minder studiebelastingsuren… (ik noem expres geen studierichtingen, om mijn eigen TU bias buiten spel te houden)

Verder is het volgens mij goed mogelijk om het systeem van de aanvullende beurs door te trekken naar de basisbeurs. Draagkrachtmeting bij de ouders resulteert in al dan niet ondersteuning van overheidswege.

=> Die ondersteuning hoeft dan geen cadeautje te zijn maar kan prima in de vorm van een (renteloze) lening.

=> belastingmaatregelen zouden het ondersteunen van een studerend kind moeten stimuleren

Verder: hulde voor de Meester. Een verfrissende blik. Als student heb ik me altijd ontzettend geergerd aan het gehuild van de LSVB en het type studenten dat je doorgaans op allerlei manifestaties / stakingen / bezettingen pleegt te zien. Een verre van representatieve afspiegeling van studerend Nederland als je het mij vraagt, maar het bepaald wel het mediabeeld. Wat doen we daar eigenlijk aan?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#11 zmc

@Meester, #1: Ik ben zelf al lang geen student meer, maar had het inderdaad ook makkelijk gered als ik geen beurs had gehad. Zelfs zonder ouders.
Maar daar gaat het hier niet om; de vraag die je je moet stellen is of je was gaan studeren als je wist dat je geen beurs kreeg zonder te weten wat studeren nou precies inhoudt en zonder dat je ooit echt veel gewerkt hebt. Ik vraag het me af. Dan zou je niet alleen voor het eerst op jezelf gaan wonen maar moest je ook nog eens hals over kop een baantje zoeken in een vreemde stad. Ik denk dat die beurs een boel mensen net de drempel over helpt om wel te gaan studeren.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#12 Meester

@ Tim & HoofdletterB

Als ik mijn geld wil verdienen met het knippen van mensen, ga ik naar de bank om een lening af te sluiten en daar een kapperzaak mee te beginnen. Als ik een boerenbedrijf wil overnemen, ga ik naar de rabobank en leen ik geld etc. etc. Waarom zou dat voor mensen die hun geld willen verdienen met een kapitale investering in kennis anders zijn?
Het lenen van geld is voor studenten al een stuk aantrekkelijker dan voor andere die willen investeren in hun toekomst en de mogelijkheid tot kwijtschelding is zelfs aanwezig.
Voor mensen met rijkere ouders (ook kapper, boer, ondernemer, of academisch opgeleid) is het al veel makkelijker om aan geld voor wat voor soort investering dan ook te komen, dus waarom niet een algemene maatregel om investeren voor jongeren van sociaal lagere klasse makelijker te maken dan?
De huivering van studenten om geld te lenen mag er misschien zijn, maar is daarmee nog niet terecht. Tevens betwijfel ik of mensen met VWO achtergrond, daadwerkelijk als het puntje bij het paaltje komt, zullen afzien van een vervolgopleiding. Vanwege de lening. Dat roepen ze nu wel, maar als je de geldkraan dichtdraaid gaan ze als een tiet studeren. En zijn die mensen de investering dan nu wel waard?

Laat ik tot slot over “het algemene belastingstelsel” het volgende zeggen. Mensen houden was aan verworven rechten en daarmee is verandering (van tekort schietende systemen) bijna onmogelijk. Dat doen studenten nu en juist van hen (hoog opgeleid) verwacht ik dat ze verder kijken dan hun neus lang is, zeker als het gaat om de toekomst van het land. Andere verworven rechten (zoals metname de hypotheekaftrek) mogen van mij ook worden afgeschaft. Daarin zullen de meeste studenten het met mij eens zijn, alleen hun kapitaal krachtige ouders waarschijnlijk niet.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#13 SciInv

De basisbeurs kan afgeschaft worden, maar dan moet de terugbetaling van de lening wel naar draagkracht. Dan is er geen risico. Wel zie ik dan nog een probleem met veel betastudies. Ik heb zelf scheikunde gedaan en het probleem is dat als je daar mee verder wilt, je toch echt moet promoveren. Als het toch al niet riante AIO-salaris ook nog eens minder wordt vanwege het terugbetalen van een lening, dan gaat die baan in bedrijfsleven op HBO-niveau nog harder roepen dan hij nu al doet.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#14 Roffie

@ Scilnv:

je spreekt jezelf nu tegen: een niet riant AIO-salaris zal óók aan de door jou voorgestelde draagkrachtmeting onderworpen worden en resulteren in een lager terugbetalingsbedrag.

Toch?

Overigens is terugbetalen naar draagkracht nu al gewoon de praktijk. Er gaan zeer veel spookverhalen over de molensteen om je nek die een studielening zou opleveren, maar dat is geheel onterecht. Met goede voorlichting vanuit overheidswege is dus ook nog wel het een en ander te winnen…

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#15 Bismarck

@1: Je betoog kan ik grotendeels delen, maar je conclusies komen wat vreemd over. Je betoogt in feite dat er nu onvoldoende geld gaat naar bekostiging van onderwijs en dat onderwijs zichzelf terugverdient en vervolgens pleit je voor verschuiving van budgetten binnen onderwijs.

Ik zou het veel logischer vinden dat je zou pleiten voor een groter onderwijsbudget. In een kennis-economie heb je (helaas) relatief weinig aan afgestudeerde VMBO-ers. Die mensen moeten verder studeren (overigens net als afgestudeerde VWO-ers, waar je ook relatief weinig aan hebt). Je moet dus het doorstuderen stimuleren, want die VMBO-er zal misschien op zijn 18e aan het werk zijn achter de kassa, maar tegen de tijd dat hij/zij ouder wordt en dus duurder, fysiek zwakker en meer onderhevig aan ziekte, zal hij/zij werkeloos/arbeidsongeschikt worden. Dan gaat die VMBO-er al zijn betaalde belastingen weer consumeren van de staat en meer.

Iemand die doorgestudeerd heeft echter, heeft een extra aantrekkelijkheid, vanwege aangeleerde kennis en inzicht. Die blijft veel langer aantrekkelijk voor de arbeidsmarkt en dus veel langer belasting betalen (en gewoonlijk ook meer).

Om doorstuderen te stimuleren moet je het aantrekkelijk maken: Zorg ervoor dat de aankomend student geen zorgen hoeft te maken om geld. Garandeer de kosten van studie en levensonderhoud. Schaf voor mijn part collegeld af en stuur die VMBO-er die op zijn 30ste werkeloos is ook nog naar school, om bij of om te scholen. Het verdient zich allemaal in belasting terug en daarnaast nog een keer extra in uitgespaarde ziektekosten.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#16 SciInv

@Roffie, 14:
Ik denk dat het verschil tussen (niet riant AIO-salaris – beetje aflossing studieschuld) en (rianter commercieel salaris – wat meer aflossing studieschuld) toch groter gaat worden in het voordeel van het laatste en dat je een beweging richting de commercieel aantrekkelijkere studies krijgt. Een beetje hetzelfde als in de VS eigenlijk, waar de beste wetenschap wordt bedreven, maar nauwelijks door Amerikanen, want die kiezen in overgrote meerderheid voor het bedrijfsleven.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#17 Lord Flasheart

@Meester

Wel een interessante kijk; de basisbeurs stelt zo weinig voor dat je het net zo goed kan afschaffen.

Heb je misschien wel gelijk in, maar voor de volledigheid vul ik die zin even aan:

Omdat de basisbeurs in de loop der tijd zo ontzettend is uitgekleed, terwijl je andere kosten volop (en boveninflatoir: huur, boeken, collegegeld) doorgestegen zijn, stelt het nu weinig voor dat je het wel kan afschaffen.

Aangezien dat het echte perspectief is, ben ik tegen.
De discussie wordt m.i. de verkeerde kant opgevoerd: waarom vinden we het niet belachelijk dat mensen moeten lenen om zichzelf intellectueel te kunnen ontplooien?

Als je vindt dat een investering die jou een hoger salaris oplevert best terug betaald mag worden, zullen we dat dat eens consequent toepassen:
MBO-opleiding, ook terugbetalen.
Omscholing werkloze; betaal maar terug.
Verrek, we zouden zelfs al kunnen beginnen met je middelbare schooltijd….

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#18 Hugo

Als ze het nou eens zo doen: weg basisbeurs, je kan alleen nog maar lenen, maar dan mag je later de gehele afbetaling van je studieschuld als aftrekpost voor de belasting opvoeren.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#19 Tonz

Ik ben alleenstaande moeder en kostwinner van een studerende dochter van 18 jaar.
Ik ben blij met alle beurs die zij krijgt, omdat daarmee wat gaten kunnen worden gedicht die er ontstaan als je kind 18 wordt en je moet rondkomen van 1300 euro…. Geen kinderbijslag meer en ziekenfonds betalen.
De rest is echt niet voldoende om alle boeken van aan te schaffen en het collegegeld te betalen.
Ik zit er aan te denken, dat ze toch maar het bedrag wat je kan lenen, moet aanvragen en dat bedrag dan te gaan beleggen ofzo. T

  • Vorige discussie