ANALYSE - In grote delen van de wereld zijn de militaire uitgaven de laatste jaren gedaald. Maar wacht nog even met juichen.
Op het eerste gezicht lijkt in 2011 een nieuw hoogtepunt in de militaire bonanza die de wereld al tien jaar onveiliger maakt. Wederom zijn de wereldwijde uitgaven aan wapens en legers gestegen (1.699.751.000.000 dollar). Maar als we rekening houden met valutaschommelingen zijn voor het eerst sinds eind jaren negentig de militaire uitgaven gedaald.
Veel is het niet (nou ja, voor dat geld heb je in Nederland geen vergrijzingsprobleem meer).
In 2010 besteedden alle landen 1.611.849 miljoen dollar aan militaire zaken.
In 2011 (dus gecorrigeerd) besteedden alle landen 1.598.504 miljoen dollar.
Het zijn vooral de Westerse landen die beknibbelen op hun krijgsmacht.
Zelfs de Verenigde Staten besteedden in 2011 minder aan hun krijgsmacht dan het jaar ervoor en dat mag gerust een trendbreuk worden genoemd. Ongetwijfeld dat de de-escalatie in Afghanistan en Irak er mee van doen hebben. Het kan ook zijn dat het een kwestie is van schuiven met potjes: zowel Irak als Afghanistan laten een flinke stijging van de militaire uitgaven zien.
Er zijn echter ook veel landen die juist meer uitgeven. Grote spendeerders zijn China, Rusland en vrijwel alle Afrikaanse landen.
Allereerst de uitgaven in Amerikaanse dollars (constant, 2010):
En de uitgaven als percentage van het bruto binnenlands product:
Nederland
Op het eerste gezicht lijkt ook Nederland de gevolgen van de krappere beurzen te voelen. De wapenexport is afgelopen jaren flink teruggelopen, zo blijkt uit cijfers van het ministerie van Defensie.
Werd er in het topjaar 2009 nog voor 1,4 miljard euro aan de wapenexport verdiend in Nederland, nu is dat nog maar 715 miljoen euro. Een behoorlijke daling van 49 procent over een periode van 2 jaar. Tussentijds was in 2010 de opbrengst al gedaald naar 1,05 miljard euro. Sinds 2003 schommelde het bedrag dat gemoeid was met de Nederlandse wapenexport, rond de 1,15 miljard euro, met twee incidentele uitschieters naar beneden (2004 en 2007).
Volgens het ministerie van Defensie, dat een vergunning moet verlenen voor elke exportdeal, is de daling geen ramp en zijn er kanttekeningen bij te plaatsen. ‘De totale waarde van de afgegeven vergunningen is een aanzienlijk lager bedrag dan in 2010 en bijna een halvering ten opzichte van 2009. Toch is dit soort schommelingen wel eerder voorgekomen.’
Als belangrijk en kostbaar voorbeeld noemt het ministerie een deal met Marokko. ‘De laatste van de drie korvetten (een klein type fregat, red.) voor Marokko zal pas in de loop van 2012 worden opgeleverd.’ De vergunning ter waarde van 550 miljoen euro werd echter in 2009 al afgegeven en dus kwam het hele bedrag al in dat jaar erbij. Vandaar dat 2009 een topjaar was. ‘De productie van de defensiegerelateerde industrie laat dus een minder grillig beeld zien,’ zo verklaart het ministerie de plotse duikeling in de cijfers.
De grootste afnemer van Nederlands wapentuig vormen de Verenigde Staten. Ook Groot-Brittannië, Duitsland, Indonesië en Frankrijk zijn grote inkopers als het gaat om het Nederlandse arsenaal.
De hoofdmoot van de wapengerelateerde goederen die door Nederland worden verkocht over de grens, zijn onderdelen voor bijvoorbeeld munitie en wapens. Militaire elektronica blijkt ook een dankbaar afzetproduct. Dat leverde de Nederlandse economie in 2011 bijna 100 miljoen euro op. In totaal werken er in Nederland ruim 14.000 mensen in de wapenindustrie.
Reden voor optimisme? Ik zou niet te hard juichen. Zeker als we bedenken dat de totale uitgaven aan militaire zaken nu ruim vijftig procent hoger ligt dan eind jaren negentig en de wereld er niet veiliger op lijkt te worden.
De data zijn afkomstig van het Stockholm International Peace Research Institute, SIPRI.
Foto US Army
Reacties (13)
“Op het eerste gezicht lijkt in 2011 een nieuw hoogtepunt in de militaire bonanza die de wereld al tien jaar onveiliger maakt”
Ik vind het vreemd dat je een directe correlatie legt tussen de uitgaven en onveiligheid. Heb je daar enige onderbouwing voor?
Zelf, heb ik vooral het vermoeden dat wapens vooral meer high-tech worden en dus veel duurder. (JSF’s, Drones, carriers etc.) en niet dat we in de Westerse wereld meer wapens hebben.
1.699.751.000.000 dollar
Die 1.699.751.*.* geloof ik nog wel. Maar die *.*.*.000.000 niet meer.
En waarom is de wereld er niet veiliger op geworden na Irak en Afghanistan? Aan welke onzichtbare gruwelen hebben wij dan blootgestaan?
A complementary piece of information which contradicts some of the facts of the above article.
http://rt.com/news/eu-greece-bailout-arms-spending-273/
There is a video (the juicy part starts after 02:00) and a nice caricature with Merkel.
It reports that Greece purchased military equipment for 7 billion euros in 2011. Can you guess where the arms come from? Yeah, it is Germany!
If one thinks a little deeper, one can understand why this reportage was produced by RT (Russian interests). Russia used to sell a lot of arms to Greece in the past. Now that Greece is caught in this blackmailing trap by the current German leadership, it is obliged, despite the precarious financial situation, to buy arms from the German industry, while it is scolded publicly in the international press and while part of the population is starving. Hypocrisy at its finest (or grossest).
Russia is. of course, annoyed by these developments and would like very much to expose it. But who reads (or at least quotes) Russian media?
You won’t find anything of this in the mainstream media (international and local, left, centre and right) which, after two years, still stick to the naive narrative which scapegoats Greece.
One cannot stress more the importance of getting information from several sources before forming an opinion (at least, anybody who is interested in forming an equilibrated opinion). Previous generations seemed to be much more proficient in that.
Welcome to the 21st century!
@1: Drones zijn juist erg goedkoop, in verhouding tot de vliegtuigen die ze vervangen. Bij de huidige stukprijs kun je bijvoorbeeld 9 Predators kopen voor 2 F16’s (en die zijn in verbruik, onderhoud en scholing van piloten ook nog eens duurder).
@4, in theorie wel, in de praktijk zijn het geen substitutie goederen, maar eeder complementair.
Nederland koopt niet minder JSF omdat ze nu ook Predators gaan kopen, maar doen beide. In de toekomst zal dit misschien veranderen maar dat heeft niets te maken met de cijfers die er nu liggen.
Verder heb ik net even het SIPRI rapport door gescand en daar wordt nogmaals bevestigd dat er geen enkel verband is tussen uitgaven en veiligheid. Het aantal conflicten en aantal slachtoffers zijn beide vrijwel gelijkgebleven de afgelopen 10 jaar, terwjl de uitgaven in &GDP wel stijgen.
De wereld wordt dus niet onveiliger bij meer uitgaven.
@3: You won’t find anything of this in the mainstream media
http://www.guardian.co.uk/commentisfree/2012/mar/21/greece-austerity-measures-military-spending
@5: Nederland koopt niet minder JSF omdat ze nu ook Predators gaan kopen, maar doen beide.
In de VS daarentegen worden duidelijk minder conventionele bommenwerpers, gevechts- en verkenningsvliegtuigen gekocht, onder andere omdat onbemande vliegtuigen een deel van hun rollen overnemen (en goedkoper zijn). Overigens koopt Nederland wél minder JSF’s (of beter: stelt het voornemen tot het aantal te kopen JSF’s steeds verder naar beneden bij), al wordt dat niet in verband gebracht met de aankoop van onbemande vliegtuigen (maar omdat de prijs van een JSF elk jaar weer met een paar miljoen toeneemt).
@1: Ik vind het vreemd dat je een directe correlatie legt tussen “het vermoeden dat wapens vooral meer high-tech worden” en “niet dat we in de Westerse wereld meer wapens hebben”. Heb je daar enige onderbouwing voor?
Oftewel: er is niks mis mee om zelf vermoedens uit te spreken, maar het is wel erg raar om dat te doen, net nadat je anderen hebt gevraagd om bewijzen te leveren.
@5: “geen enkel verband … tussen uitgaven en veiligheid” Vreemde conclusie. Al ben ik met je eens, dat het artikel 2 standpunten in lijkt te nemen. Eerst wordt aan de militaire Bonanza gerefereerd, die de wereld onveiliger zou maken, maar aan het einde is de bewering, dat de toegenomen bewapening de wereld niet veiliger heeft gemaakt. Dat het aantal conflicten en slachtoffers gelijk is gebleven, is in elk geval een bevestiging van de constatering, dat meer (geld voor) wapens niet meer veiligheid oplevert.
De wereld wordt dus niet veiliger bij meer uitgaven.
@8, doe niet zo vreemd. Maar goed hier is een voorbeeld wat mijn vermoeden ondersteund “van stijgende uitgaven, maar tergelijktijd veel minder wapens.:
In the 1950s, the United States built over 9,000 F-86 Sabres, a key fighter aircraft in the US and allied inventories during the early Cold War period. About half as many F-16s were built in the 1970s. Today, the F-35 is touted to be the next front-line fighter for the United States, as well as for America’s friends and allies across the world. It is likely that no more than 3,000 will ever be built, a two-thirds reduction in comparison to the F-86.
Read more: http://www.defencetalk.com/the-incredible-shrinking-modern-military-45712/#ixzz2DcEZP95E
Kortom nogmaals, hogere uitgaven zegt helemaa niets over veiligheid en dus praat Dimitri Tokmetzis peop
@9: kun je ook nog op Dimitri’s voornaamste stelling reageren, dat hogere uitgaven niet tot meer veiligheid leiden en niet tot meer veiligheid hebben geleid, in plaats van daar omheen te lullen? Volgens mij is dat de kern van zijn verhaal. Waarom zouden we immers zo veel geld uit blijven geven, als het niets helpt? En de verdediging van onze beleidsmakers om steeds meer geld uit te geven is ook, dat het onze veiligheid vergroot. Het lijkt me dus, dat bewezen moet worden, dat onze veiligheid vergroot is door de hogere uitgaven. Misschien moet de conclusie wel zijn, dat de wereld helemaal niet zo onveilig is, en dat die praatjes over onveiligheid vooral voor de politieke bühne bedoeld zijn, om mensen bang te maken (geef ons meer geld, dan zorgen wij dat jullie veiligheid verbetert).
En mag ik je er daarnaast op wijzen, dat minder vliegtuigen niet per definitie minder wapens betekent. Of vind je soms, dat de bewapening van een F-86 uit de jaren 50 vergelijkbaar is met die van een F-35 anno nu?
PS: o ja: hoe kom ik tot de conclusie, dat Dimitri’s voornaamste punt is, dat de veiligheid niet is vergroot door de toenemende uitgaven voor veiligheid?
Een paper op een universiteit is normaal gesproken als volgt opgebouwd (heel ruw gesproken…): je begint met een hypothese, die je daarna onderzoekt, en dat leidt tot een conclusie. De hypothese van het artikel is, dat “de militaire bonanza … de wereld al tien jaar onveiliger maakt”. Daarna volgt een behandeling, en de conclusie is “dat de totale uitgaven aan militaire zaken nu ruim vijftig procent hoger ligt dan eind jaren negentig en de wereld er niet veiliger op lijkt te worden”.
Ik denk dat de wereld vooral onveiliger wordt van kleine vuurwapens en daarvan worden er steeds meer verkocht. Maar het gaat niet alleen om wapens, het gaat om alle militaire uitgaven, dus ook de naaikosten voor epauletten om maar iets te noemen.
Wordt de wereld veiliger van meer wapens? Ik heb er geen grondige studie naar gedaan en ook niet op nagelezen. Je zou kunnen beweren dat de wapenwedloop tussen de SU en de VS veel geld kostte, maar de wereld ook in een angstwekkend equilibrium heeft gehouden. Totdat ze niet meer nodig zijn en op de zwarte markt en in duistere conflicthaarden verdwijnen. Ik kan het niet hard maken nee, maar ik vermoed dat de meeste wapens worden gemaakt om gebruikt te worden en is het niet de eerste aankoper, dan wel de tweede, derde, etc.
Mooi overzicht.
Maar is de crisis de oorzaak?
Misschien ligt het aan de gestegen olieprijs of aan de gestegen voedselprijzen of de stijgende zeespiegel.