Foto: copyright ok. Gecheckt 25-09-2022

Toen Londen in 2007 werd uitverkoren als gastheer voor de Olympische Spelen van 2012, vonden de meeste inwoners van die stad dat hartstikke leuk. De lol is er inmiddels vanaf. De kosten, aanvankelijk begroot op circa 3 miljard euro, zijn opgelopen tot 14 miljard euro. Intussen kampt London met grote tekorten en bezuinigt de stad op zowat alles.

De kosten van de Spelen zullen nog jarenlang grote gevolgen hebben voor het dagelijks leven en welzijn van de Londenaars. Is een kortdurend evenement zulke groteske investeringen wel waard? Hoe kun je in hemelsnaam grote ingrepen in uitkeringen, lonen, werk, woningbouw en infrastructuur verdedigen, terwijl je elders met gulle hand miljarden in een bodemloze put mietert?

Het argument dat zulke investeringen op lange termijn werk, geld en goodwill opleveren, is keer op keer vals gebleken. Athene is niets wijzer geworden van de Spelen in 2004: de stad ging er bijna failliet aan. Het besef dat ook de Londenaars nog jarenlang onder de torenhoge kosten ervan zullen lijden, was afgelopen augustus een wezenlijk ingrediënt van de heftige rellen in de stad.

De veiligheidsmaatregelen voor de Spelen zijn al even draconisch. Londen had al de meeste bewakingscamera’s ter wereld, en daar is nu nog een flinke schep bovenop gedaan. Het surveillancecircus is al actief, ook al gaan de Spelen pas over tien weken van start. Kilometerslange hekken met hoog voltage schrikdraad, scherpschutters in de stad, te pas en te onpas controles, en overal laag overvliegende, bewapende drones in de lucht: Londen kun je voorlopig maar beter mijden.

De geschiedenis wijst uit dat zulke infrastructuur na afloop niet wordt ontmanteld, maar gewoon overeind wordt gehouden. (De duizenden extra camera’s die Amsterdam instelde voor het huwelijk van Willem-Alexander en Maximá zijn ook nooit verwijderd.)

Sport verbroedert niet meer – althans, niet wanneer sport op deze schaal wordt bedreven. De Olympische Spelen maken steden onleefbaar. Ze slurpen geld op dat onttrokken wordt aan de bewoners, veranderen steden in bastions, en zijn tegenwoordig zo ingericht dat elk contact tussen deelnemers en bewoners wordt verhinderd in plaats van gefaciliteerd. De Spelen zijn een duur circus dat vierjaarlijks op een uitverkoren plaats neerdaalt, die stad volledig uitput en er ontoegankelijke enclaves vormt.

Da’s geen verbroedering, dat is parasitisme. De omgeving leegzuigen en aan jouw eisen aanpassen, en dan hard wegrennen naar de volgende gastheer, zodat je nooit hoeft te zien wat de consequenties van je bezoek zijn.

Dit stuk heeft ook in het Parool gestaan.

Foto Flickr cc Defence Images

Reacties (28)

#1 Eric

Eerder deze week postte een Londens ondernemer in de luchtvaartsector de brief waarin gezellig wordt aangekondigd dat hij een maand lang niet in het luchtruim mag komen – en dus zijn bedrijf een maand op slot mag doen. Geen compensatie, geen alternatief.

  • Volgende discussie
#2 Bismarck

En toch willen Nederlandse steden zich weer kandideren…

Kunnen we de Spelen niet gewoon steeds in heel erg dubieuze plaatsen laten houden, tot ze een zachte dood sterven? We waren al op de goede weg met Peking en Sochi, maar we moeten iets consequenter zijn in de keuze van steden in landen met foute regimes (al moet ik toegeven dat Londen gewoon het regime aan de Spelen lijkt aan te passen, met hun raketinstallaties op flats en wapens op de stoep, alsmede de genoemde cameradichtheid).

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#3 NietJeZus

En dat is precies de reden waarom we dat hele circus nooit en te nimmer hierheen moeten (proberen) te halen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4 Spam

In Barcelona was het wel degelijk een succes.

Verder is het een mooi evenement dat helaas (mede) is verworden tot een megalomaan prestigeprojectje voor politici en sportbobo’s. Van mij mogen ze het gewoon eens in de vier jaar in dezelfde stad houden. En dan liefst in een stad die al heel veel infrastructuur heeft. New York of zo.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#5 Pier

En die 14 miljard gaat niet naar bedrijven waar ook mensen werken?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#5.1 Eric - Reactie op #5

Vast wel, maar ik gok dat dat vooral buitenlandse bedrijven zijn die voor het evenement van alles en nog wat invliegen…

  • Volgende reactie op #5
#5.2 Pier - Reactie op #5.1

Ik weet niet waarom je dat gokt. Maar bijvoorbeeld het stadion, wat volgens wikipedia een kleine 500 miljoen pond heeft gekost, heeft een internationale, maar ook in Engelands gevestigde architect, een Engels ingeneursbureau en een Engels aannemersbedrijf.

Je kunt dit hele stuk ook schrijven als ‘Britten investeren in economie’

#5.3 Harm - Reactie op #5.2

Ben benieuwd wat ze er mee gaan produceren….

Veiligheid?

Goed voor de export, want daar is veel vraag naar op de wereld.

  • Volgende reactie op #5.2
#5.4 Sjiek - Reactie op #5.2

Ok het is een vorm van Keynesiaanse stimulering. Toch zou het grootschalig uitwerpen van pondbiljetten vanuit helicopters goedkoper zijn geweest. Ga maar na: dan komt verreweg het meeste direct bij de consument en de overhead is verwaarloosbaar.

  • Vorige reactie op #5.2
#5.5 Bismarck - Reactie op #5

Als dat je doel is kun je net zo goed 14 miljard meer uitgeven aan uitkeringen of een brug over het Kanaal. Dan lijkt me dat geld uitgeven aan verplegers en onderwijzers toch zinniger. Los daarvan, dat geld moet ergens vandaan komen: Het bestaat dus voor 100% uit geld dat anders ergens anders aan uitgegeven zou zijn waar mensen van werken.

  • Vorige reactie op #5
#5.6 Pier - Reactie op #5.5

Nu ja, ik snap natuurlijk ook wel dat het nooit de bedoeling kan zijn dat iets 11 miljard meer kost dan de bedoeling was. Zeker niet als 3 miljard de bedoeling was. En dat je met dat geld een hele boel andere dingen kan doen. Maar een brug, jouw voorbeeld, kan ook erg veel geld uitsparen. EDIT: Oh een brug over het kanaal, haha, dat had ik even niet gelezen.

#6 Yevgeny Podorkin

Er gaat ook permanent een tot de tanden bewapende carrier in the Thames varen. En er is niet eens een noodtoestand afgekondigd of komt dat nog?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#7 HansR

Waar wordt het verschil tussen die 14 en die 3 miljard aan uitgegeven?
Is daar een beeld van?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#8 weerbarst

Brood en spelen, voor domme achterlijke schapen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#9 Anoniem

Ach kom op zeg, als een van de rijkste landen in onze alsmaar rijker en efficienter wordende wereld niet eens meer een wereldwijd sportevenement mag organiseren ‘omdat he geld kost’, wat zijn we dan voor mensheid?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#9.1 Olav - Reactie op #9

Ano: onze alsmaar rijker en efficienter wordende wereld

Welke wereld is dat?

  • Volgende reactie op #9
#9.2 L.Brusselman - Reactie op #9.1

een illusoire

#9.3 Yevgeny Podorkin - Reactie op #9

Mag organiseren is de komende 10, 20 jaar in ieder geval verleden tijd. Troost: de openingsoptochten bieden er weer een heel ander perspectief:

WinterOS Sochi 2014, WK voetbal Quatar 2014, zomer OS Rio 2016, en voor zomer OS 2020 gok ik op Bakoe of Istanbul (Madrid en Tokio zullen 400+% nooit kunnen ophoesten)

Kandidatuur OS Londen stamt uit 2003. Toen waren onvermijdelijke budgetoverschrijdingen niet meer dan een rimpeltje sigarenrook.

  • Vorige reactie op #9
#10 Olav

Dat het zoveel geld kost om Olympische Spelen te organiseren hebben de organiserende steden en landen helemaal aan zichzelf te wijten. Ik kan me best voorstellen dat als je veel buitenlands publiek verwacht dat je er dan graag voor wil zorgen dat de stadions mooi in de nieuwe verf staan en dat er personeel beschikbaar is. Maar waarom het onvermijdelijk moet leiden tot megalomane bouwprojecten en draconische beveiliging dat is me niet duidelijk.

Wat mij betreft proberen “we” de Spelen wèl naar Nederland te halen, maar dan onder de strenge voorwaarde dat er absoluut geen nieuwbouw voor gepleegd hoeft te worden. We hebben door het land verspreid reeds voldoende faciliteiten en accomodatie om alle sporten en sporters een plaats te geven.

En de bobo’s, hun zakenvriendjes en Erica Terpstra kunnen de klere krijgen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#10.1 Sjiek - Reactie op #10

Maar op jouw manier vind je nauwelijks mensen die de organisatie willen doen want daar zit hem het speeltje voor de bobo’s: lekker gewichtig zijn en voor de spelen werken. Als dat de spelen van de armoede zijn en niet van het prestige valt opeens heel veel motivatie weg. En toch heb je ook bij kale spelen mensen met contacten met andere buitenlandse gewichtigdoeners nodig om eea rond te krijgen.

  • Volgende reactie op #10
#10.2 L.Brusselman - Reactie op #10

Maar dat is toch de enige reden om die spelen uberhaupt te willen organiseren,die megalomane bouwplannen. Projectontwikkelaars en ander gespuis plus een groot deel van het old-boys netwerk van deviezen voorzien is hun streven

  • Vorige reactie op #10
#10.3 Olav - Reactie op #10.2

Sjiek & Brusselman, beiden ongeveer dezelfde reactie ;-)

Ik ben het natuurlijk met jullie eens. Toch vind ik dat Nederland het voorstel zoal ik hier boven heb beschreven wèl zou moeten indienen. Om de huidige gang van zaken aan de kaak te stellen.

En er echt helemaal niets voor willen bouwen. Olympische zwemwedstrijden in het gemeentebad. Moet kunnen. De sporters vinden het misschien nog wel leuk ook.

#10.4 Sjiek - Reactie op #10.3

Het idee is sympathiek daar niet van. Persoonlijk zie ik dan liever dat je enkel gaat voor de s voor gehandicapten en dat je daar wel nieuwbouw pleegt (of vervangingsbouw) zodat je er wat goede voorzieningen voor die doelgroep aan over houdt.

#10.5 Olav - Reactie op #10.4

Nee.

Als er werkelijk dingen gebouwd of vervangen moeten worden t.b.v. gehandicapten dan moeten we dat ook zonder Spelen. Daar hebben we dus niet per se een evenement voor nodig.

En Olympische Spelen zijn er voor de sport, niet om dingen te bouwen. Sport is leuk, interessant, mooi en spannend, het is helemaal niet verkeerd om daar een feestje voor te willen organiseren.

En dat kan m.i. dus prima zonder nieuwbouw, randverschijnselen of andere verkwisterij. Alleen de sporters, om wie het gaat, die moet je wel een beetje comfort kunnen bieden. Die willen allemaal graag een goed bed, goed te eten, gratis Wifi en vervoer. Dus ik stel voor daar wat van die leegstaande kantoorgebouwen voor te vorderen. Er hoeven dan ook geen “olympische dorpen” gebouwd te worden.

  • Volgende reactie op #10.4
#10.6 Sjiek - Reactie op #10.4

Wat voor nut hebben de spelen als je er als organisator niets aan overhoudt? Geen fukking ruk. Drie weken werken zich onnoemelijk veel mensen een slag in de rondte en alleen maar voor de beurs van degene die de uitzendrechten heeft en de verbroedering van wat sporters en officials.

  • Volgende reactie op #10.4
  • Vorige reactie op #10.4
#10.7 Olav - Reactie op #10.4

Sjiek, het nut is dat veel mensen er plezier aan beleven. Er is niets mis met sport, en net als kunst hoeft het geen direct economisch “nut” te hebben.

Het moet natuurlijk ook geen economisch nadeel opleveren. Als de keuze is tussen brood op de plank of een sportief feestje bouwen, dan moet het eerste voorrang krijgen.

Vandaar mijn idee om het heel sober te doen. Dan hoeft het één niet ten koste te gaan van het ander. Voor de sporters mag het niet uitmaken. Of ze hun 400 meter lopen in een stadion van tientallen of honderden miljoenen of op de baan van de plaatselijke atletiekclub is voor hun prestatie niet van belang. Ze willen natuurlijk wel graag dat er publiek bij is en dat het op TV komt. Daar kan voor gezorgd worden.

Zoals ik me de Olympische Spelen voorstel hoeven ze niet helemaal gratis te zijn. Het mag best *iets* kosten. Omdat, nogmaals, mensen er nu eenmaal dol op zijn. Het moet alleen de profiteurs buitensluiten.

  • Volgende reactie op #10.4
  • Vorige reactie op #10.4
#10.8 Sjiek - Reactie op #10.4

Je hebt wel gelijk maar het is natuurlijk niet haalbaar. De bobo’s en het bedrijfsleven staan zoveel soberheid niet toe.

  • Vorige reactie op #10.4
#11 Sjiek

Sport verbroedert niet meer – althans, niet wanneer sport op deze schaal wordt bedreven.

Dat is natuurlijk niet waar. Het verbroedert natuurlijk wel. Sporters, vrijwilligers, bobo’s en professionals. Het probleem is dat het politieke en carrierepolitieke prestige evenementen zijn geworden waar het citius altius fortius niet alleen op sportief gebied geldt.

De enige manier om dat – wellicht eenmalig – te doorbreken zou zijn om de spelen te organiseren met als uitgangspunt duurzaamheid en soberheid. Maar ja dan kun je natuurlijk geen rijke banketten en luxe accommodaties aanbieden.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie