De Europese Unie werkt inmiddels zo’n tien jaar aan intensievere samenwerking met China. Dat gaat via drie pijlers: op economisch en handelsgebied, op strategisch niveau en op terrein van onderwijs, cultuur en jeugd. Deze derde pijler wordt de EU-China High Level People-to-People Dialogue (HPPD) genoemd.
Onder deze derde pijler werden vorig jaar twintig taaldocenten uit China uitgenodigd om in Europa bij enkele van de beste universiteiten zomercursussen te volgen. Het ging om universitair docenten en hoogleraren, die in China lesgeven in een Europese taal: Duits, Spaans, Italiaans, Frans, Portugees. De pilot werd door EU en China nauwgezet gevolgd, en ik mocht het programma in Perugia evalueren.
In Perugia is de ‘Universiteit voor Buitenlanders’ gevestigd: een universiteit die zich volledig richt op studenten die in Italië willen studeren. Zij volgen taalcursussen in Perugia voordat ze naar andere universiteiten gaan. Door de concentratie van kennis over het aanleren van de Italiaanse taal (en het onderdompelen in cultuur), is de universiteit een topinstituut geworden als het gaat om taaldidactiek. De laatste jaren zijn in de straten van het provinciestadje steeds meer Chinese studenten te vinden. Italië zelf heeft een speciaal programma voor Chinese studenten (Marco Polo), waarmee vele honderden studenten per jaar naar Italië komen.
Ik wist niet dat het bestond, maar er zijn in China naar schatting honderd universitair docenten Italiaanse taal. Zij geven les aan honderden of duizenden studenten, die mede vanuit bewondering voor de Italiaanse cultuur en de economische relaties met dat land, heel graag de taal leren. Velen spreken niet alleen de taal, ze hebben er vaak ook meer kennis van dan hoogopgeleide Italianen zelf, aldus een Italiaanse professor uit Perugia die het programma voor de drie Chinese professoren leidde.
De Chinezen leren de Europese talen vaak nadat ze de Engelse taal hebben geleerd. De klanken zijn buitengewoon moeilijk voor ze. Ze leren de taal vaak door klassikaal en in koor de docent na te zeggen. De taaldidactiek die we in Europa hanteren gaat vooral uit van ‘leren in context’. Dat was voor de Chinese taaldocenten nieuw en niet zomaar toe te passen. De Italianen geven naast taallessen ook veel les in kunstgeschiedenis, die in Umbrië voor het oprapen ligt. Daarin zijn de Chinezen ook heel goed: ze hebben een goed geheugen voor symbolen, en kunnen feilloos oude meesters herkennen. Met die kennis verbetert ook begrip voor de context van de taal.
Bron: Ecorys (2013) in opdracht van Europese Commissie. Language teaching – mobility enhances professional skills and cultural understanding A cooperation initiative between China and the EU.
In de brochure die de Europese Commissie liet maken (in het Engels en Chinees), moest natuurlijk een grafiek komen. Dat was nog niet eenvoudig, want betrouwbare cijfers over in- en uitgaande mobiliteit van studenten tussen de EU en China zijn moeilijk te vinden. Maar de trend is duidelijk: de wederzijdse belangstelling is in het afgelopen decennium enorm toegenomen.
Dit bericht verscheen eerder op Onderwijs in grafieken.