OPINIE - Hij staart me al een tijdje aan, vanaf de schoorsteen: de kiezerspas voor de Europese Verkiezingen op 22 mei aanstaande. En telkens raak ik weer in een overpeinzing verzonken over nut en noodzaak. Sinds in 1992 aan de oevers van de Maas het eerste EU-akkoord werd gesloten, is de Europese werkelijkheid een stuk weerbarstiger geweest dan wat Kok en Kohl c.s. gehoopt hadden. De Euro is gesmolten, de 4% begrotingsdiscipline is in zowel Noord als Zuid niet te handhaven en de politieke unie loopt stroef omdat onder andere het vrije verkeer van mensen en diensten op weerstand is gestuit. Waarom nog stemmen? En waarom nog voor Europa stemmen?
Maar bij het plussen en minnen strepen is er nog een belangrijke plus die ik in de afgelopen drie jaar met eigen ogen heb gezien. Ik heb aan den lijve ondervonden hoe collega’s uit verschillende Europese landen met een totaal andere manier van werken toch, doordat zij hetzelfde einddoel voor ogen hadden, gezamenlijk een succesvol en belangrijk project konden afronden dankzij Europese subsidies. Europa is als gezamenlijke wetenschappelijke organisatie namelijk veel sterker dan de som van haar delen en de enige sparringpartner die met China en de VS mee kan.
De complexe vraagstukken die mij, u en uw buurman staan te wachten stoppen niet bij de grens: energie, milieu, voedselveiligheid, ouder worden, infectieziekten, biodiversiteit, digitale veiligheid. Recent is het nieuwe wetenschappelijk programma van de EU, Horizon 2020, gestart. Dit programma zal in de komende zeven jaar een slordige 80 miljard in wetenschappelijk onderzoek steken. De voordelen van dit gezamenlijk onderzoek is dat er meer operationele slagkracht gecreëerd kan worden. Publiek-privaat partnerschap is vaak een vereiste en leidt tot grotere (inter)nationale projecten met meer belanghebbenden en regio’s en dus hogere relevantie. Er kunnen databases ontworpen worden die genoeg en juiste informatie bevatten en betrouwbaar bijgewerkt worden of onderzoeksinstallaties en productie faciliteiten die te duur zijn voor iedereen behalve Angela Merkel.
Een ander gunstig bijproduct van gezamenlijk Europees onderzoek en productontwikkeling is dat na het project de resultaten en technologieën door meer stakeholders gedragen worden. In mijn vakgebied, biomedische wetenschappen, wordt geadviseerd, of soms verplicht gesteld, om toezichthouders als partner te betrekken. Dit zorgt ervoor dat de toezichthouder mede ‘eigendom’ krijgt over het onderzoek en mogelijke producten sneller de markt kunnen bereiken.
Een aantal voorbeelden van Europese subsidie die voor echte veranderingen zorgen: Innovative Medicines Initiative is een goed voorbeeld publiek-private samenwerking tussen de farmaceutische industrie, academische wereld en kleine (bio)techbedrijven. De onderwerpen zijn die vraagstukken waarbij iedereen baat heeft én een rol moet spelen om ze op te lossen (antibioticaresistentie, onderzoek naar bijwerkingen medicijnen, betere diabetesdiagnostiek). Schaalvergoting is duidelijk bij de BBMRI Biobank en ELIXIR projecten waarin op Europees niveau voor het eerst op gestandaardiseerde manier biologische monsters en data worden bewaard. Uniek in de wereld. Tenslotte, het in Nederland gevestigde Tuberculose Vaccin Initiatief heeft met behulp van onder andere grote Europese subsidies het Europese TB veld technisch en beleidsmatig (toezichthouders incluis) eendrachtig gekregen: vaccins worden langs dezelfde meetlat geëvalueerd en kansrijke vaccins worden nu in de kliniek getest.
ij het overpeinzen van de kiezerspas moet ik ook vaak zuchten: de bureaucratische rompslomp is groot, log en traag. Daarnaast is een vaak gehoorde klacht dat er bij het toekennen van Europese subsidies te veel naar reputatie wordt gekeken. Dit zorgt ervoor dat jonge onderzoekers en kleine start-up bedrijfjes vaak minder succesvol zijn in het verwerven van subsidie dan de grote gearriveerde professoren en industrieën. Ook kleine bedrijven moeten gezonde financiën van meer dan een jaar kunnen overleggen, anders wordt de subsidie pas achteraf betaald. Is dit interessant voor een start-up die het geld NU nodig heeft om de innovatie te kunnen volhouden?
Een hoop plussen en minnen. Zoals ik het zie spelen de minnen op de korte termijn (en zijn oplosbaar/aanvaardbaar), maar zijn de oplossingen voor de lange termijn. Daarom is er moed nodig om vóór Europa te stemmen.
Door Mark Geels.
Reacties (11)
Het onderverdelen in voor en tegen is erg simplistisch. Het is niet zo zwart-wit.
Het Europees Parlement verspilt veel geld aan het op en neer verhuizen, de plucheklevers die alleen hun handtekening zetten om geld te vangen maar verder niets doen, aan idiote subsidies die van bepaalde partijen niet op de schop mogen (probeer maar eens aan de Franse landbouwsubsidies te komen!), aan corrupte politici en andere zaken.
Samenwerking is goed, maar het is niet zo dat onze opties zijn om ofwel de huidige situatie te behouden of terug te gaan naar de Tweede Wereldoorlog. D66, CDA, PvdA, VVD, etc willen de huidige baantjesfabriek in stand houden en willen daarom weinig tot niets veranderen. De PVV (en Artikel 50) wil niets met de EU te maken hebben, tenzij het eventueel gaat op het heropenen van bepaalde kampen waar ze dan dit keer een andere bevolkingsgroep naar kunnen deporteren.
De SP wil grote veranderingen binnen de EC (maar wel samenwerking binnen de EU), maar de vraag is of ze hier ooit voldoende steun voor kunnen krijgen bij de rest van het Parlement, aangezien de grote belangengroepen bereid zijn parlementariers van kleinere landen met dreigementen of beloftes te dwingen hun kant te kiezen (‘als je niet voor/tegen stemt krijgen jullie minder subsidies!’)
Zo maak je het niet minder “simplistisch”. Er valt wel degelijk iets te kiezen. Kijk voor wat parlementsleden gedaan hebben op http://www.votewatch.eu/ En raadpleeg voor een keuze die bij je past https://www.kieskompas.nl/
Ik heb even geen tijd om het artikel te lezen, maar ik wil toch even ernstig protesteren tegen het gebruik van een afbeelding van de Large Hadron Collider. Dat is een project van CERN, een organisatie die niks met de EU en niks met EU-geld van doen heeft. Het ding ligt zelfs grotendeels buiten de EU. Mislukte poging tot misleiding.
Sowieso hebben we veel meer aan het opbouwen van wetenschappelijke instituten die langdurig wetenschap bedrijven dan aan de projectmatige aanpak van de EU die juist het tijdelijke nastreeft en wetenschap bedrijven veelal tot een onzekere zoektocht naar geld in plaats van naar kennis maakt…
@3: “Dat is een project van CERN, een organisatie die niks met de EU en niks met EU-geld van doen heeft.”
Op 17 miljoen Zwitserse francs jaarlijkse subsidie (PDF) na dan.
@4.
Dat heb ik gelezen, is dat niet een optelsom? Het stelt iig weinig voor relatief.
@2: Ik zeg niet dat alle parlementariers zo zijn, of dat alle subsidies idioot zijn. Maar er is genoeg bewijs dat dit wel een serieus probleem binnen het Europees Parlement vormt, en zolang er niets tegen gedaan wordt zal dat ook zo blijven.
Europese steden kunnen bijvoorbeeld subsidies krijgen voor verfraaing van kruispunten. In NW Engeland zijn er een aantal plaatsen waar je daarom 1 bloempot midden op ieder kruispunt ziet staan. Voor die ene bloempot krijgen ze ongeveer een ton aan subsidie.
Ook zie je daar fietspaden die midden op drukke 4-baans wegen op de busstrook zijn getekend, of op een stoep (waar midden op het fietspad hekjes en lantarenpalen staan). Is het ook maar enigsinds realistisch om daar te proberen te fietsen? Nee. Maar als er minimaal 10% van de wegen ook ‘geschikt werden gemaakt voor fietsers’ kregen ze een forse subsidie.
Zorg dat er geen geld wordt weggegooid, dat de mensen die niets doen hun ‘baan’ kwijtraken, en dat degenen die overblijven mensen zijn die niet proberen een commissariaat bij een groot bedrijf of een grote organisatie veilig te stellen (en dus hun stemgedrag daar aan aanpassen), maar degenen die daadwerkelijk het beste met de bevolking voor hebben. Kijk hoe kwaad er wordt gereageerd wanneer iemand het declaratiegedrag ter sprake stelt, dat zegt al genoeg over waarom veel parlementariers daar eigenlijk zitten.
@5: Nee is geen optelsom. De 18 EU-lidstaten die lid zijn van CERN betalen zelf ook nog een bijdrage (in totaal veel meer dan die 17 miljoen). Punt is dat #3 stelde dat zowel EU als EU-geld niets met CERN te maken hebben. Die bewering is gewoon onjuist, zelfs als je je alleen tot de financiering van CERN beperkt.
@Bismarck, #4 De link doet het niet. Maar ik bedoelde ook wat anders te zeggen, namelijk dat de LHC zonder EU-gelden tot stand is gekomen (voor zover ik dat zo snel kon Googlen); dat maakt de keuze voor de illustratie bij dit artikel een beetje raar.
En 17 miljoen Zwitserse France is natuurlijk een schijntje; alleen de LHC kostte immers al een paar miljard.
Het startpunt is niet logisch. Van het nut voor het stemmen voor de Europese Verkiezingen gaat het in een keer door naar het nut van de EU, terwijl dat twee volstrekt verschillende zaken zijn.
Bij de start van het Europees Parlement werd al geroepen dat het parlement nog niet zoveel te zeggen had, maar dat dat beter zou worden als we maar gingen stemmen. Inmiddels worden er bakken met geld uitgegeven – een flink deel voor het verhuiscircus en voor mensen die er alleen maar voor het salaris zitten – en is macht nog grotendeels gelegen bij de Europese Commissie en de Raden van Ministers.
Er zijn incidentele succesjes, maar bij écht belangrijke punten (zoals internetvrijheid) wordt het keer op keer voorgelegd in weer een ander in het geheim bekokstoofd handelsverdrag, net zolang tot de machtige industrielobby genoeg EU-parlementariërs heeft omgekregen.
Ik ben een groot voorstander van de EU – hoeveel terechte kanttekeningen er ook bij te plaatsen zijn – maar daaruit volgt nog niet dat we met het stemmen voor het Europees Parlement écht invloed hebben. Integendeel, ik ben ervan overtuigd dat bij landelijke verkiezingen mijn stem meer invloed op Brussel heeft.
@8: Nou nog een keer de link dan. Verder heeft de EC ook observer-status binnen het CERN. Afgezien van het feit dat in het CERN voornamelijk EU-lidstaten samenwerken (hoe zou dat komen denk je) en de LHC voor het grootste deel op EU-grondgebied ligt, lijkt me dat toch al heel wat meer dan “CERN, een organisatie die niks met de EU en niks met EU-geld van doen heeft”.
@6:
Je hebt nu de keus anderen te kiezen.