Tweede Kamerleden zijn mediajunks – 3

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

In het voorjaar konden we tweemaal (1, 2) aantonen dat de kamervragen van onze Tweede Kamerleden voor driekwart gedicteerd werden door wat er in de media aan “nieuws” gebracht werd. Dit leidde tot de zogenaamde Constante van Steeph:
Het werk van Nederlandse Tweede Kamerleden wordt altijd voor driekwart bepaald door de media.

Geintje dacht ik. Zoiets kan je natuurlijk niet na twee metingen bepalen. Dus ging het na verloop van tijd weer knagen. Was het nou werkelijk toeval of zit er toch een kern van waarheid is.
Daarom dit weekend maar eens besteed aan het doorploegen van de kamervragen uit augustus. Maar liefst 208 stuks wisten ze te produceren terwijl het officieel nog reces was.
Halverwege het turven werd het me alweer duidelijk. De Constante van Steeph is gewoon een gegeven. Sterker nog, na 208 vragen kwam ik dit keer niet op 73% maar op exact 75% uit. Alsof ze het er om doen.
Naast het treurige feit dat ze gewoon alleen maar nieuwsberichten omzetten in vragen, viel het me ook op dat het meestal om incidenten ging. Zelden werden structurele zaken aan de orde gesteld. Voor de duidelijkheid hier twee voorbeelden van puur media-gedreven vraagstellen en een voorbeeld van wat meer eigen initiatief.
Wel grappig om te zien was dat de buren bij GS als serieuze bron voor kamervragen werden gebruikt. Voor het eerst dat ik een Nederlands weblog die eer zag toekomen.
Hier het overzicht per partij:

Partij     Kamervragen     Nav mediabericht
SGP 1 100%
PVV 43 95%
VVD 22 82%
PVDA 11 73%
SP 64 72%
PvdD 23 70%
CDA 23 70%
GL 12 58%
D66 12 42%
CU 3 33%

Oh, en als we dan toch over democratie bezig zijn, hier alvast deze vooraankondiging (filmpje).

Reacties (26)

#1 Kalief

Zelden werden structurele zaken aan de orde gesteld.

Voor structurele zaken zijn ook helemaal geen kamervragen nodig want die komen wel aan bod tijdens het gewone kamerwerk. Het zijn juist de onderwerpen die buiten de gevestigde thema’s vallen waarvoor het moeilijk is aandacht te krijgen. Kamerleden gebruiken de toevallige media-aandacht als middel om gehoord te worden.

Je zou daar een vollediger beeld van kunnen krijgen door te inventariseren voor welke onderwerpen er volgens hun te weinig aandacht is en voor welke onderwerpen ze een eventuele media-aandacht zullen aangrijpen om ze op de agenda te krijgen.

  • Volgende discussie
#2 zazkia

Voor structurele zaken zijn ook helemaal geen kamervragen nodig want die komen wel aan bod tijdens het gewone kamerwerk.

is dat nader kwantificeerbaar?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#3 Kalief

Nog niet.

Steeph, hoe definieerde jij “incidenteel” en “structureel”?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4 prometeus

Ik ben het ergens wel eens met Kalief, maarrrr je kunt wel zien aan de formulering dat Kamervragen die gebaseerd zijn op mediaberichten informeler van toon zijn en dus wellicht meer zijn om te scoren of uit populisme gesteld worden.

Bovendien zie weinig vragen nav CBS, MPB en SPB rapporten, ondanks dat die ook persberichten uit laten gaan en interessante dingen te melden hebben. Daarom neig ik toch naar Steephs conclusie dat veel Kamervragen meer van het niveau “gemeenteraad” dan TK zijn. Bovendien gaan ze vaak bijna letterlijk over locale aangelegenheden.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#5 Carlos

Hebben we al een logootje voor die Constante van Steeph? of is Steeph daar te bescheiden voor ;-)

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#6 S’z

—- uit het spamfilter gevist———

Klinkt erg herkenbaar, maar zou toch benieuwd zijn naar Vlaams of Belgisch onderzoek hieromtrent. Mijn gok is : lager percentage in België, omdat het VB hier al langer in de oppositie zit, en ook flink wat vragen stelt vanuit de stereotype eigen besognes, die hier minder het nieuws halen. Maar toch nog boven de 50%. Want neem nu ook die hele BHV + staatshervormingsdiscussie. Wordt alweer zeer ad hoc gevoerd. Waaruit blijkt dat “de Vlaamse beweging” blijkbaar niet eens ernstige scenario’s in de kas had / heeft liggen om nu te lanceren. (Voor de NL’se geïnteresseerden, klikmelink – de dagkaart waard.)

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#7 S’z

(Spamfilterrr!) + Larie & co, zie ook de vrije tribunes “Separatisme of onderhandelingen?” van Marc Hooghe (KUL) in De Morgen van 28/8, blz. 16. Of “Welke toekomstperspectieven heeft België?” van Benoît Bayenet (ULB), Henri Capron (ULB) & Philippe Liégeois in De Standaard van 29/8, blz. 16 (klikmelink), die terecht de vraag stellen wannéér het eindelijk genoeg zal zijn voor sommige (de meeste) Vlaamse separatisten…

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#8 Steeph

@Kalief: “Het gewone kamerwerk”? Een groot deel van het kamerwerk bestaat uit reageren op wetvoorstellen, moties, etc… Dat is dus niet echt actief de controlerende taak uitvoeren.
Kamervragen behoren met moties en initiatief-wetsvoorstellen tot de vaste instrumenten van een kamerlid. Moties ga je pas indienen als je na vragen constateert dat iets echt verbeterd of veranderd moet worden.

Vervolgens zeg je “Kamerleden gebruiken de toevallige media-aandacht als middel om gehoord te worden”.
En dat is nu juist het vreemde. Hoe vaak lees of hoor je dat een kamerlid ergens vragen over stelt? Misschien 2 tot 3 keer per maand. Terwijl er meer dan veertig vragen per week gesteld worden, waarvan dus dertig n.a.v. mediaberichten. Het is dus eerder zo dat de kamerleden de media volgen dan dat de media de kamerleden volgen. Dat is toch niet helemaal de bedoeling.

Tja, structureel versus incidenteel. Structureel gaat over bijvoorbeeld de inkomensongelijkheid. Incidenteel gaat over een groep van 5 Tilburgers die niet de beloofde 100 euro bijstandstoeslag kregen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#9 Yevgeny Podorkin

Dus als ik het goed begrijp zijn kamerleden makkelijk scorende populisten die als lemmingen meedeinen op de golven van de media. Hmm, en dus geenszins luie varkens. En een verschijnsel van de laatste tijd. Hij’s fijn.

En wat vinden ze er zelf van? Die kamerleden. Oké, burgerjournalisten, maar mogen jullie ze niet bellen? Een mail verdrinkt w.s. in de automatische beantwoordbak. “Ik ben Steeph van Sargasso… afijn je-weet-wel: die van de constante van O…uijzen…zeg X, hoe zit dat nou…met die kamervragen.” Hhoe bedoellu? “Nou, hier en hier en hier…en dáár…75 % gewóón uit nieuwsberichten overgenomen!…nou?” Ja eeh kijk es hier eeh…(en dan komt er weer een gedraaikont dat wil je niet weten). En dan maar ophangen met: “O, dan is het goed”…want…

O o o, almaar meer deukjes in onze democratie.

Nog even en we zijn een Bananenrepubliek.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#10 Filostoof

Je voorbeeld vind ik wel een beetje raar Steeph, die van de SP dan.

Gerkens is al lange tijd bezig met kinderporno en heeft hier al meerdere vragen over gesteld. Is het dan niet heel normaal dat ze aan de hand van mediaberichten opnieuw vragen stelt, juist ook om het op de agenda te houden.

Dat Kamerleden vragen stellen aan de hand van de media is inmijn ogen niet erg. Er is altijd een categorie, te oppurtuun, maar goed, dat is de verstrengeling van media, politiek en de macht die tussen die twee wordt gedeeld. Namelijk, de macht van de agenda. Een regering is sneller bereid tot actie als de media iets oppakt, dan wanneer niet. Een politicus zal dus altijd streven naar media-aandacht, juist ook omdat deze kan helpen in het streven naar verbetering die in haar of zijn ogen nodig is.

Dat neemt niet weg dat er ook eigen onderzoek gedaan moet worden. En dat is ook zo.

Ongetwijfeld weet je ook dat Kamerleden het vaak 1 op 1 met een mediaprogramma gooien als ze iets ontdekken. Eerst een exclusief rechtje geven aan de media, en daarna tegelijk vragen stellen. Dat staat dan weer niet in dit staatje. Hoeveel stukken uit de media worden aangedragen door Kamerleden….

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#11 Steeph

@Filostoof: Het gaat me er ook niet om aan te geven dat kamervragen helemaal niet meer een relatie mogen hebben met wat in de media verschijnt. Het gaat mij om het aandeel. Als het onder de 50% zou zitten, had je mij over dit onderwerp waarschijnlijk niet eens gehoord. Nu is het gewoon scheef. En vooral erg makkelijk vaak. Eigenlijk staat er “leest de minister de krant?”. Daarvoor hoef je niet in de kamer te zitten.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#12 Filostoof

Nee. er staat: Leest de minister de krant, en gaat ie er ook wat aan doen!

Dat is namelijk de taak van de volksvertegenwoordiger.
Je moet namelijk ook de andere kant in zien, zonder die vragen is de kans groter dat er niet iets aan gedaan wordt.

Waarom niet, omdat de regering ook maar een regering is in een slecht functionerende democratie…

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#13 Filostoof

Kijk, een volksvertegenwoordiging zit er om debatten te voeren, te controleren etc etc. Ze krijgt mails van burgers, ze praat met burgers en verzamelt (als het goed is) aan alle kanten informatie.

Gezien het huidige mediatijdperk is de capaciteit van het onderzoekende netwerk groter dan de gemiddelde politieke fractie op zichzelf. Dus zal het aandeel eigenlijk per definitie hoger liggen. Zou het lager liggen dan kun je je zelfs afvragen of de vertegenwoordiger zijn taak wel doet…

Je kunt namelijk ook zeggen. Dit is mijn volksvertegenwoordiger, met deze en deze filosofie. Alles wat daar niet aan voldoet moet van mij bevraagd en onderzocht worden. Dus zou ik het raar vinden als er een bericht in de krant staat, en mijn volksvertegenwoordig vraagt daar niet iets over.

Ik verwacht wat dat betreft van mijn volksvertegenwoordiger dat het een mediajunk is. En ik verwacht van hem ook dat hij zelf op onderzoek uitgaat, daar waar de journalistiek het laat liggen, of er geen brood in ziet.

Nog een punt. Kleine burgerproblemen spelen veelal op gemeentelijk niveau, dus is het voor een landelijk Kamerlid veelal niet mogelijk om direct iets te doen met een specifiek probleem van één iemand. Daarvoor moet ook een landelijke trend zijn. En als iets een landelijke trend is, of een landelijke gebeurtenis waarvan het redelijk is aan te nemen dat er vragen over gesteld kunnen worden, dan kun je er donder op zeggen dat de journalistiek er waarschijnlijk al eerder bij was, doordat zij zich puur richten op nieuwsmaken, en de volksvertegenwoordiger ook nog bezig is met het echte doorrekenen, onderzoeken, debatteren, alternatieven bedenken etc etc.

Hence, de media is voor hun van groot belang. Belangrijk is dus welke vragen zij stellen, belangrijk is welke inslag ze nemen en dat ze hun ideologie op orde hebben. Dat ze een coherent verhaal kunnen vertellen, en begrijpen hoe ze de informatie uit de media te moeten interpreteren en welke actie ze daarbij moeten nemen.

Dit betekent niet dat er geen oppurtune vragen zijn.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#14 Treb

@Steeph “Het is dus eerder zo dat de kamerleden de media volgen dan dat de media de kamerleden volgen. Dat is toch niet helemaal de bedoeling.”

Inderdaad. Hieruit rijst de vraag in hoeverre de media, en belanghebbenden, dit weten en uitbuiten. PR afdelingen van bedrijven/organisaties/e.d. zullen hier volledig op af (gaan) stemmen. Een parallel onderzoek naar welk soort mediaberichten de meeste kamervragen genereren, en wie deze berichten geïnitieerd heeft, is denk ik dan ook erg interessant.

Heb jij de data ergens beschikbaar waarin we alle kamervragen kunnen zien die naar aanleiding van een media bericht gesteld zijn? Ik wil me daar wel eens in verdiepen namelijk.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#15 Treb

@Filostoof #13 “Ik verwacht wat dat betreft van mijn volksvertegenwoordiger dat het een mediajunk is. En ik verwacht van hem ook dat hij zelf op onderzoek uitgaat, daar waar de journalistiek het laat liggen, of er geen brood in ziet.”

Ten eerste hebben we hier daadwerkelijk niet met volksvertegenwoordigers te maken. Deze vertegenwoordigers zijn vertegenwoordigers van een partij en niet van de mensen die op hen gestemd hebben. Daarom wordt ons systeem ook wel een particratie genoemd.

Ten tweede: ik verwacht dat iemand die namens mij landsbelangen voor zijn rekening neemt (wat niet zo is, zie hierboven) dan ook daadwerkelijk met bijde voeten, tot zijn kin toe, in de samenleving staat. Dat wil zeggen dat hij, op zijn gebied, een actief lid moet zijn (geweest) van het deel samenleving waar hij op toe ziet. Hij moet dus niet een mediajunk zijn, maar iemand die weet wat er nodig is om dat gebied zichzelf meer te kunnen laten ontplooien. De media moet hierin louter bijsturend zijn, en dan niet perse voor de politicus, maar meer voor het soeverein.
De media die de politiek stuurt is naar mijn idee zeer gevaarlijk. Helemaal omdat de media niet kan bestaan zonder reclame inkomsten, waardoor zij dus een speeltuig van de grootbezitters is.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#16 Steeph

@Filostoof: Volgens mij zijn we het wel eens. Alleen leg ik de grens ergens anders. Minder tijd aan het klakkeloos overnemen van mediaberichten en meer tijd aan nadenken en structurele punten aanpakken. Verschuiving dus.

@Treb #14: Vrees dat het antwoord op jouw laatste vraag “nee” is. Het is gewoon hard werken om die data boven tafel te krijgen. Een voor een de kamervragen openen. En dan zie je vanzelf (meestal via de voetnoot bij de eerste vraag) of het op basis van een nieuwsbericht is.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#17 mescaline

om dat gebied zichzelf meer te kunnen laten ontplooien.

pardon?

De media moet hierin louter bijsturend zijn, en dan niet perse voor de politicus, maar meer voor het soeverein.

pardon?

KRAAATSJ. Treb ontspoord.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#18 Treb

@Steeph: ok jammer, bedankt voor de hint i.i.g. Waarschijnlijk dat ik de onderneming ga wagen; als ik resultaten heb laat ik het wel weten :P

@mescaline: ik begrijp je niet. Wat voor zin heeft het om enkele zinsneden volledig uit hun verband te quoten en daaronder “pardon?” te zetten, om vervolgens tot de conclusie te komen dat ik ontspoord ben?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#19 mescaline

Dat is me nu een te lang verhaal @Treb, het spijt me. Je toont veel inlevingsvermogen, maar weinig praktijkgevoel voor de verhouding en verantwoordelijkheid van 2e Kamer, regering ten opzichte van de media.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#20 Treb

@mescaline: ik wil deze thread niet laten “ontsporen”, maar wil toch even op je vreemde reacties reageren.
Je verwijt mij dat ik ontspoor en als onderbouwing draag je enkele geknipte zinsdelen aan die volledig uit hun context zijn getrokken. Daarna vraag ik je wat je bedoelt, en zeg je dat de uitleg te veel tijd kost, om dan ook nog eens te verkondigen dat ik te weinig praktijk gevoel heb “voor de verhouding en verantwoordelijkheid van 2e Kamer, regering ten opzichte van de media.”.

Ik vind echt dat je mij een verklaring verschuldigd bent na zo op de man gespeelt te hebben. Denk je nie?
Ik heb graag dat je gewoon ingaat op de inhoud van mijn posts zodat ik daar verder over kan discussiëren – daar leer ik dan iets van.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#21 mescaline

@Treb 20 je hebt volledig gelijk. En daarom neem ik ook alles terug. Met excuus zelfs. Want wat ik aan de orde wou stellen is zo eenvoudig niet. Ik heb hier iets van geleerd. Ik ga graag in op een volgende post van je. Groet!

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#22 Filostoof

@Trebh

Volgens mij zeg ik dat ook. De vragen moeten wel worden gesteld uit het licht van de overtuiging van de partij/ volksvertegenwoordiger en er moet een ideologie of praktische visie aan ten grondslag liggen. De media is hierbij een belangrijke informatiebron om misstanden die ze zelf al onderzocht hebben, of nog aan het onderzoeken zijn, aan de kaak te stellen. Bovendien moet het Kamerlid een uitgebreid netwerk hebben in alle spelonken van de samenleving om de impact van een mediabericht te begrijpen en in de juiste context te zetten.

Als hij of zij dan vragen stelt, dan is het prima… heel goed zelfs.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#23 Arnoud B.

Gaat de constante van Steeph ook op voor Sargasso?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#24 Filostoof

Overigens zou het eens interessant zijn Steeph, als je ooit nog tijd hebt, om te kijken hoe Kamervragen van de PvdA en VVD verschillen in een periode.

PvdA wordt regering. Nu 11 Kamervragen
VVD naar oppositie. Nu 22 Kamervragen

Zou dat omgekeerd evenredig zijn?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#25 Carlos

@#25: Als tegenhanger van de Constante van Steeph hebben we Kamerpraat. Maar deze vraag is net zoiets als een krant verwijten dat ie achter de actualiteit aanhobbelt.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#26 Arnoud B.

Het zegt wel iets over de mate waarin kamerleden op eigen waarnemingen afgaan en niet op door de media aangedragen nieuwsfeiten. Het feit dat de media als bron gebruikt worden voor een kamervraag zegt echter nog niets over de kwaliteit van deze vraag, in positieve noch in negatieve zin.

  • Vorige discussie