Torture-memo’s: Hoe verdedig je iets onverdedigbaars 101

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

bush-rumsfeld-cheneyAan de overkant van de Atlantische plas is een levendige discussie over de vrijgegeven “martelmemo’s” aan de gang. Het leuke van deze discussie is dat het regelmatig tot bizarre gedachtenkronkels leidt en dan vanzelfsprekend vooral bij diegenen die de gebruikte methodes nog altijd verdedigen.

Zoals altijd begint het verdedigen van onoorbare zeken met zorgvuldig woordgebruik. Ik noem de gebruikte ondervragingtechnieken hierboven nog martelen, maar dat is natuurlijk niet correct. Het is belangrijk een onderscheid te maken tussen marteling en overtuigende ondervragingstechnieken. Zoals altijd in de taal, hoe iets heet is belangrijk voor de beeldvorming.

Het juridische argument, ofwel het valt gewoon binnen de grenzen van de War Crimes Act (1994) en de Geneefse Conventies. Hiertoe heeft onze Assistant Attorney General een sluitende juridische onderbouwing bedacht. Marteling zijn die dingen die niet mogen onder de Geneefse Conventie. Overtuigende ondervragingstechnieken zijn dingen die ook niet mogen onder Geneefse Conventie, maar wel zolang degenen die je eraan onderwerpt zelf niet onder de Geneefse Conventie vallen.

De volgende truc is het bedenken van het meeste extreme geval dat mensen zich kunnen voorstellen en dan een beroep doen op primitieve emotie. Stel je heb Bin Laden op Guantanamo zitten en hij vertelt je dat hij precies weet wanneer en waar de volgende aanslagen plaats zullen vinden. Maar hij zegt het niet, mag je hem dan martelen om duizenden landgenoten te redden? Precies, zo is het maar net en dan moet je bedenken dat wij alleen maar een beetje met water hebben gespeeld met onze gevangenen. Het is niet alsof we hun testikels door de gehaktmolen hebben gedraaid.

Vroeger deden we nog veel ergere dingen. Weten jullie nog dat de Amerikanen kleine Vietnamese meisje bombardeerden met napalm. Of dat we een atoombom op Hiroshima en Nagasaki gegooid hebben. Maakten we ons toen ook zo druk om de gevolgen voor die arme mensen? Ofwel nog een ander argument op een glijdende schaal. Ik zou zeggen: “Three wrongs don’t make a right”. Hoewel misschien maken ze wel een right-wing Republican.

Het spreekt juist voor onze regering dat de memo’s er zijn! Dit betekent namelijk dat ze er echt over nagedacht en mee geworsteld hebben. Die memo’s zijn nou juist het teken dat zij juristen hebben gevraagd om te onderzoeken of het nationaal juridisch en internationaal verdragsrechtelijk door de beugel kon. Daarbij is er hierdoor keurig vastgelegd welke methodes acceptabel waren. Hoe lang mochten de ondervragers bijvoorbeeld iemand wakker houden? 11 dagen. Gelukkig weten we in Nederland sinds de Irak-adviezen dat ook juristen, als je ze genoeg onder druk zet, uiteindelijk wel het antwoord geven dat de zittende regering wil.

Het werkt! Dit is natuurlijk het ultieme argument. We weten dat het werkt en we hebben aanslagen voorkomen. Hoe weten we dat dan? Hebben we dat onderzocht? Nee, dat hebben we gevraagd aan diegenen die de overtuigende ondervragingstechnieken hebben toegepast. Hoe ze weten dat anders de gevangenen niet dezelfde informatie hadden prijsgegeven wordt er niet bijgezegd. En waarom Khalid Sjeik Mohammed dan 183 keer gewaterboard moest worden is me al helemaal niet duidelijk, maar soit.

83310_barack-obama-takes-the-oath-of-office-from-chief-justice-john-roberts-to-become-the-44th-president-of-the-united-statesAls het niet zo treurig zou zijn dan zou het grappig zijn, deze opsomming kulargumenten. Eén van de eerste beslissingen die Obama nam na zijn installering was om ermee te stoppen. Hij had hier natuurlijk het grootste gelijk in, als je jezelf laat voorstaan op een geloof in vrijheid en rechststatelijkheid dan dien je er als president ook naar te handelen. In het vervolg hierop is het een belangrijke stap dat Obama de betreffende memo’s openbaar heeft gemaakt. Voor zover ik weet is het in de recente (Amerikaanse) geschiedenis niet voorgekomen dat er Top Secret documenten van de CIA openbaar zijn gemaakt, laat staan zonder dat er allerlei onwelgevallige teksten onleesbaar zijn gemaakt. Nu is alleen de vraag hoe het verder gaat, komt er een onderzoek naar de omstandigheden? En, in het verlengde hiervan, worden de verantwoordelijke personen nog ter verantwoording geroepen? In dat geval zou er pas echt sprake zijn van een unicum!

PS
Het is nu koninginnedag dus ik ben op een boot aan het feesten. Dus geen respons mijnerzijds.

Reacties (1)

#1 Martijn Tonies

Is het zo ook niet gegaan met de “redenen” om Irak binnen te vallen?

Oude wijn in nieuwe zakken…