Persvrijheid onder druk in Zuid-Afrika

De economie van Zuid-Afrika gaat met sprongen vooruit, maar op het gebied van persvrijheid holt het land met even zovele sprongen achteruit. De Secrecy Bill , die president Zuma deze maand naar alle waarschijnlijkheid zal ondertekenen, kan ervoor zorgen dat de persvrijheid in het land verder afneemt, schrijft Eva de Vries. Het Centre for Film and Media Studies is gelegen op de Upper Campus van de University of Cape Town (UCT). De universiteit ligt op een heuvel tegen de Tafelberg aan. Studenten zitten op de trappen voor het koloniaal aandoende gebouw. Het uitzicht over de stad is wijds. Samen met vijf geïnteresseerde BYW-ers luister ik naar docenten media en journalistiek Martha Evans en Wallace Chuma. In een rap tempo nemen ze ons mee door de geschiedenis van de media in Zuid-Afrika. Tijdens Apartheid werden de media volledig gecontroleerd door de staat. Verzet werd hardnekkig de kop ingedrukt en kritiek op de regering was uit den boze. ‘Na de Mandela-mania, de optimistische periode van 1994 tot eind jaren ’90 waarin de onafhankelijke pers een opleving beleefde, belandde de media opnieuw in een dip,’ legt Evans uit. Zuid-Afrika blijkt verdeelder dan ooit en de budgetten van de ooit zo populaire kranten kelderen doordat advertentie-inkomsten afnemen. ‘Radio encommunity newspapers nemen echter een belangrijkere plaats in vanwege analfabetisme in het land en de vraag naar lokaal nieuws’, vult Chuma aan.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.