Geluk (slot): de staat als (on)geluksmachine de maat genomen

Maandag 20 maart was het de ‘Internationale Dag van het Geluk.’ Ter gelegenheid daarvan werd onder auspiciën van de Verenigde Naties het World Happiness Report 2017 uitgebracht. Naar aanleiding hiervan brengt Sargasso een aantal artikelen over geluk, meten van geluk en de conclusies die we daaruit kunnen trekken. In deel 1 van deze serie stond het World Happiness Report 2017 (WHR) centraal. In deel 2 kwam ‘geluksprofessor’ Ruut Veenhoven met zijn World Database of Happiness (WDH) aan bod. Deel 3 ging over de problematische verhouding tussen geluk van de individuele burger en de planeet als geheel, zoals weergegeven in de Happy Planet Index (HPI). Kwaliteit van leven Ik begon het eerste artikel met De overheid is geen geluksmachine volgens Mark Rutte. In zijn optiek is ons land al een 'fantastisch, en gaaf land.' Hij zegt nog net niet dat Nederland af is, maar vindt het bevorderen van geluk geen overheidstaak. Tegelijk kun je constateren dat beleid wel degelijk van invloed is op geluk; het gaat immers om 'kwaliteit van leven?' Wat houdt die kwaliteit van leven in en wat draagt daaraan bij? Levensverwachting, een vast inkomen boven de armoedegrens, autonomie en vrijwaring van willekeur spelen een belangrijke rol. Dat kan door goede en toegankelijke gezondheidszorg, sociale wetgeving, democratie, gelijkheid voor de wet en bestrijding van corruptie. Tel daar onderwijs bij op en we hebben al de nodige basisingrediënten. Hebben we daarmee een geluksmachine of gewoon een fatsoenlijke samenleving? Een ‘fantastisch en gaaf land’? Zonder het meteen een ‘fantastisch en gaaf land’ te hoeven vinden, lijkt op het eerste gezicht dat Nederland de zaken aardig voor elkaar heeft. Maar de sloophamer ligt altijd op de loer. Denk maar even aan het kabinet Rutte-1. Het neoliberale marktdenken lijkt enigszins op zijn retour als het leidende economische beginsel, maar het mantra van een kleine overheid (waarbij niemand weet hoe klein ‘klein’ moet zijn) als remedie voor alle kwalen klinkt nog volop.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Geluk (2): de ‘geluksprofessor’ en zijn database

ACHTERGROND - Maandag 20 maart was het de ‘Internationale Dag van het Geluk.’ Ter gelegenheid daarvan werd onder auspiciën van de Verenigde Naties het World Happiness Report 2017 uitgebracht. Naar aanleiding hiervan brengt Sargasso een aantal artikelen over geluk, hoe onderzoekers dat trachten te meten en de conclusies die we daaruit kunnen trekken.
In deel 2 professor Ruut Veenhoven en zijn World Database of Happiness.

Vorige week verscheen het World Happiness Report 2017 (WHR); de vierde of vijfde editie (al naar gelang je de uitgave van 2016 – een update – als volwaardige editie wilt bestempelen). Het WHR gaat uit van het bruto nationaal geluk, dat werd geïntroduceerd door koning Jigme Singye Wangchuk van het Himalayastaatje Bhutan.
In deel 1 heb ik dit beschreven.

Al ruim voor de eerste editie van het WHR in 2012 deed ‘geluksprofessor’ Ruut Veenhoven van de Erasmus Universiteit onderzoek naar geluk. Het zou zijn levenswerk worden. Sinds 1985 is hij directeur van de World Database of Happiness. De resultaten zijn hier te vinden.

(On)geluk gedefinieerd en gemeten

Het woord ‘geluk’ kun je volgens Veenhoven in verschillende betekenissen gebruiken. De meest ruime betekenis noemt hij ‘kwaliteit van leven’ en een meer beperkte betekenis ‘levensvoldoening.’ Zelf geeft hij de voorkeur aan de laatste betekenis. Het gaat dus uitdrukkelijk niet om het voorbijgaande gevoel van blijheid of geluksmomenten die komen en gaan.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.