Een zeikerd met een punt

In zijn tweede boek gaat Evgeny Morozov een stapje verder in het beteugelen van de hysterie rondom de mogelijkheden van het internet. Het maakt hem een zeikerd, maar hij heeft wel een punt. Evgeny Morozov is een zeurpiet. Iemand waar je op leegloopt. Er kan nauwelijks een compliment af, behalve voor degenen met wie hij het eens is. En dat zijn, zonder uitzondering ook zeurpieten en mensen waar je op leegloopt. Het is allemaal geen reden om Morozovs werk niet te lezen. En na zijn ‘debuut’ The Net Delusion. How Not To Liberate the World verscheen onlangs zijn tweede boek, To Save Everything, Click Here. Daarin staan twee noties centraal: solutionism en internet-centrism. Gecombineerd: de wens om voor al onze problemen een technologische (lees: online) oplossing te vinden. U begrijpt – Morozov heeft noch aandelen in is noch fan van Silicon Valley.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Andrew Keen over kunst vs. web 2.0

Andrew Keen (Foto: Flickr/illustir)

De afgelopen maanden heb ik me onder andere bezig gehouden met het organiseren van de Incubate Innovation Lecture (IIL). Deze is onderdeel van het jaarlijkse kunstfestival Incubate (tot vorige jaar: ZXZW) in Tilburg.

Het festival is vooral in het nieuws gekomen vanwege bezwaren van dierenrechtenactivisten en rechtse politici tegen de Aktion van de kunstenaar Hermann Nitsch waarbij een dood varken werd gebruikt (dat was een scharrelvarken, terwijl de bio-industriekip werd genegeerd; sommige dieren zijn meer gelijk dan anderen). Maar er waren ook heel veel bands, film, dans en dus ook een Innovation Lecture, dit jaar van Andrew Keen.

Keen werd beroemd danwel berucht dankzij zijn polemisch boek The Cult of the Amateur (Nederlandse vertaling: De @-cultuur). Hierin trok hij flink van leer tegen web 2.0: radicale democratisering leidt waardering van opinie boven kennis (iets waar b.v. ook Joris Luyendijk deze week over klaagt in het NRC Weekblad), narcisme viert hoogtij en in plaats van dat we ons breder informeren, lezen we alleen nog de dingen die ons aanstaan.

Voor de IIL had Keen zich vooral gericht op nieuws, hoewel hij in zijn boek ook de invloed van web 2.0 op internet wel behandelt. Ook was The Cult of Amateur duidelijk geschreven als polemiek – even lekker overal tegenaan schoppen om de discussie aan de gang te krijgen – terwijl Keen altijd volhoudt dat hij in principe positief staat tegenover internet. Wij vroegen hem daarom voor de IIL daarom zich te concentreren op de kunsten en na te denken hoe die om moeten gaan met de problemen en mogelijkheden die internet biedt.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

WW: Webwetenschap? Webologie? Webkunde?

De woensdagmiddag is op GeenCommentaar Wondere Woensdagmiddag. Met extra aandacht voor de nieuwste ontwikkelingen in Wetenschap- en Techniekland.

Webs are interesting (foto flickr.com/photos/automania/184878447/)

De wondere wereld van de wetenschap is een woelige: continu worden bestaande theoriëen verworpen, nieuwe paradigma’s aangedragen en wereldschokkende experimenten uitgevoerd. Maar de geboorte van een hele nieuwe tak van wetenschap maken we niet meer vaak mee.

De oerwetenschap Filosofie is natuurlijk al heel wat jaartjes bij ons. Wis- Natuur- en Scheikunde en Biologie bestaan ook al eeuwen en zelfs relatieve nieuwkomers als Economie of Psychologie vinden op z’n laatst de oorsprong in de negentiende eeuw. Er verschuift natuurlijk wel een en ander (alchemie->chemie) en soms wordt een bepaald aandachtsgebied tot een wetenschapsgebied ‘bevordert’ (milieuwetenschappen) maar een écht nieuw fenomeen dat een hele wetenschap toebedeeld krijgt, dat komt toch echt maar zelden voor. De laatste écht nieuwe wetenschap moet wel ‘Informatica‘ (het Engelse ‘Computer Science’ klinkt een stuk gewichtiger) zijn. Een geheel nieuwe entiteit, de computer, eiste een hele nieuwe tak van wetenschap voor zich op. Filosofen, wiskundigen en psychologen interesseerden zich voor de eigenschappen en mogelijkheden van het ding en zo’n vijftig jaar verder is Informatica (en subgebieden als AI) een vaste kracht in het rijtje wetenschappen. In deze hoek moeten we ook de allernieuwste telg van de wetenschap zoeken.

De laatste tien jaar is er namelijk een geheel nieuw natuurfenomeen ontstaan, iets dat door miljarden mensen vrijwel dagelijks gebruikt wordt en dat een grote impact heeft op de wereld en haar bewoners. Ik heb het natuurlijk over het Wereldwijde Web. Tot nu toe werd onderzoek naar het Web altijd onder informatica geschaard en van echte wetenschap was eigenlijk geen sprake: het bleef toch een ingenieurs-aangelegenheid waarbij steeds gekeken werd wat de huidige problemen waren en hoe die het beste opgelost konden worden.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

WW: Technologie 2.0: Johnny Lee’s Wii-hacks

De woensdagmiddag is op GeenCommentaar Wondere Woensdagmiddag. Met extra aandacht voor de nieuwste ontwikkelingen in Wetenschap- en Techniekland.

wiimote werkt met een laptop (foto cubicgarden/Flickr)

Het Web 2.0 heeft ons al heel wat zegeningen gebracht en ook in Wetenschap en Techniekland plukt men nu de vruchten van de gecreëerde mogelijkheden. Zo worden onder de noemer Science 2.0 ruwe wetenschappelijke data gecommuniceerd via blogs en wikis en voeren academici felle inhoudelijke debatten via chats en social networking sites.

Het Web 2.0 heeft ook zijn uitwerking op de ontwikkeling en verspreiding van nieuwe technologie en haar toepassingen. De interactieve fora geven amateurs een platform om hun nieuwe snufjes te verspreiden en te verbeteren. Rond (geDiggde) goede ideeën verzamelen zich binnen de korste keren hele communities. Een heuse democratisering in de wetenschap en techniek dus. Grote spelers op de technologiemarkt lijken zelfs hun systemen zo te bouwen dat amateurs ermee aan de slag kunnen. Een goed voorbeeld hiervan is de Nintendo Wii en haar meesterhacker Johnny Lee.


Hoewel Johnny Chung Lee zeker geen amateur is, hij is onderzoeker bij Carnegie Mellon, is zijn claim to fame precies het soort ‘renegade science’ dat hoge ogen gooit op het Web 2.0. En dat allemaal door zijn hacks van het beste stukje consumentenhardware van 2007: de Nintendo Wii. De revolutionaire technologie van de Wii zit hem niet in de console zelf, maar in de controller: de Wiimote. Zoals ongetwijfeld al bekend is kunnen met de wiimote bewegingen van de spelers gedetecteerd worden. Hiervoor gebruikt de wiimote onder andere een Infrarood cameraatje dat de positie ten opzichte van de console kan ‘zien’. Hiermee laat Nintendo de spelers de spelletjes besturen. Hackers was het al eerder gelukt om het bluetooth signaal af te tappen voor gebruik buiten de standaard games om. Johnny Lee was de eerste die er de buitengewone mogelijkheden van inzag.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.