Er is een veel simpelere, snellere en veiligere manier om te bezuinigen op de zorg dan met het afschaffen van de vrije artsenkeuze: verbied zorgverzekeraars reclame te maken. Er is de afgelopen week weer veel te doen geweest over de vrije artsenkeuze. Bijna heel Nederland is tegen, maar Edith Schippers ligt nog steeds op ramkoers. Guusje Ter Horst, één van haar belangrijkste tegenstanders, wil andere manieren zoeken om de beoogde bezuiniging te realiseren. Ik heb wel een ideetje. Per jaar geven de zorgverzekeraars meer dan dertig euro per verzekerde uit aan acquisitiekosten. Een noodzakelijke kostenpost? Voor zover het om reclame gaat in ieder geval niet. De reclame helpt de consumenten niet bij het kiezen tussen de ingewikkelde pakketten die de zorgverzekeraars aanbieden. Vergelijkingssites zoals Independer.nl zijn - hoewel niet volledig afhankelijk en objectief - daarbij al veel verdienstelijker. Dit is dus eigenlijk gewoon weggegooid geld. De SP wil deze bezuiniging inboeken via het collectiviseren van de zorgverzekering. Maar los van dat daarvoor ieder politiek draagvlak ontbreekt, zijn aan dit voorstel zoals ik een paar weken geleden betoogde nogal wat kosten en risico's verbonden: Het oprichten van een overheidskantoor dat de zorg regelt is een bijzonder ingrijpend en kostbaar project. Het UWV en de belastingdienst bewijzen daarbij dat wanneer de overheid zo een organisatie leidt, het zeker niet altijd even klantvriendelijk wordt. De SP pleit bovendien voor regionale zorgkantoren, die onder de gemeenten vallen. Gezien de grote moeite die de gemeenten nu al hebben met de decentralisatie van de AWBZ en de WMO houd ik mijn hart vast. Gelukkig kan op een deel van deze winst op een veel simpelere manier geboekt worden.
Het kabinet is er uit over de Nieuwe Zorgwet en de inperking van de vrije artsenkeuze. Je kan nu korting krijgen als je niet meer naar de arts van eigen keuze gaat. Dat komt in de plaats van dat je meer gaat betalen voor de gang naar de arts van je eigen keuze zoals in de verworpen plannen. Zoals hypotheekrenteaftrek geen subsidie is maar een korting op betaalde belastingen. Zo lust ik er nog wel een paar.
Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.
Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.
COLUMN - De politiek maakte zich druk over de ‘vrije artsenkeuze’, omdat drie senatoren van de PvdA zo maar een soort crisis hadden gemaakt. Maar de Minister van VWS dacht toch een miljard te besparen? Zou haar dat niet lukken met een vrije artsenkeuze?
Ook de kranten stonden vol. Guusje ter Horst zei dat de coalitie is gevormd in de Tweede Kamer en dat de Eerste Kamer anders kijkt en oordeelt. Adri Duivesteijn toonde zich zijn autonome zelf in de NRC. De senatoren waren natuurlijk geen dwarsliggers, maar deden gewoon hun werk. Dat zijn we niet meer zo gewend.
Maar, vroeg Buitenhof aan bestuursvoorzitter Levy van het AMC in Amsterdam, tevens lid van de PvdA, was hij nu trots op het resultaat van het gedoe voor zijn patiënten? Daar had deze insider en partijvriend toch wel moeite mee. De ‘frame’ van de vrije artsenkeuze was niet echt gelukkig. Ook Diederik Samsom excuseerde zich min of meer in zijn zondagsbrief aan zijn partijgenoten, dat hij aan die opgewondenheid had meegedaan.
Buitenhof raakte iets fundamenteels: solidariteit, een basisprincipe in de gezondheidszorg, is moeilijk te verenigen met marktwerking. Verzekeren is dat nog wel: rijk helpt arm, mazzel helpt pech.
Maar als verzekeraars marktpartij worden gaat het mis: no claim-korting spoort eigenlijk niet met de solidariteitsgedachte, korting op kraamhulp voor mannen ook niet. Mannen moeten solidair zijn met vrouwen toch? De meeste zwangerschappen komen niet vanzelf.
De afgelopen week is er weer veel staatsrecht gepasseerd. Verwerping in en door de Eerste Kamer van een belangrijk wetsvoorstel. Crisisberaad in het kabinet. Een oplossing met een keuze voor een nieuw voorstel, en als alternatief, wanneer dat faalt, overleg met de Tweede Kamer, en zo werd aangegeven een AMvB! En dat alles over de kwestie van de vrije artsenkeuze, ja of nee, respectievelijk de macht van de zorgverzekeraars. Dat zijn erg veel thema’s. Laten we ze eens aflopen.
De Eerste Kamer
Uiteraard mag de Eerste Kamer staatsrechtelijk een wetsvoorstel verwerpen, ook als het een belangrijk voorstel is! Maar uitzonderlijk is het wel, vooral omdat het voor velen uit de lucht kwam vallen, en de PvdA-tegenstemmers dat niet erg publiekelijk van te voren hadden aangekondigd.
Voor een publiek issue vind ik dat redelijk merkwaardig. Niet alleen omdat er dan iets voor de stemming mogelijk had kunnen worden opgelost (al dan niet via mogelijke novelles), maar omdat dit soort zaken toch openheid vereist. Nu is het voor velen wel erg schimmig wat de motieven waren en zijn, en of die wel in alle openheid met de andere Eerste Kamerleden en het kabinet zijn gewisseld.
Dat klemt temeer omdat ik het mandaat van de Eerste Kamer wel wat erg schimmig vind, door het indirecte kiesrecht via Provinciale Staten, en het veel recentere mandaat van de Tweede Kamer.
In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.
[D]e zorgverzekeraars zijn gebaat bij intransparantie, want dan kun je als verzekerde de verschillende polissen niet goed vergelijken en kunnen de verzekeraars doen wat ze willen. Daarom hebben verzekeraars aanvullende polissen die allemaal van elkaar verschillen. Ik vind het bezopen dat mensen nu de feestdagen doorbrengen met het vergelijken van polissen.
Aldus Chris Oomen, topman van zorgverzekeraar DSW.
Het échte doel van het optioneel maken van de vrije artsenkeuze is volgens Oomen dan ook niet om de kosten in de hand te houden, maar om verschillende zorgverzekeringen in feite onvergelijkbaar te maken. En dan hoeven zorgverzekeraars minder hard met elkaar de concurrentie aan te gaan over harde zaken als prijzen en uitgebreidheid van het aanbod.
Overigens is Oomen niet de enige die zich zorgen maakt over het gebrek aan transparantie op de markt voor zorgverzekeringen. Groenlinks wil daarom bij wet regelen dat zorgverzekeraars nog maar twee polissen mogen aanbieden: de naturapolis, waarbij alleen gecontracteerde zorg volledig wordt vergoed, of de restitutiepolis, die de verzekerde het recht geeft op volledige vergoeding van alle zorg:
ANALYSE - Een begin van het antwoord vinden we hier:
Voor de VVD-minister is de nieuwe zorgwet een fundamenteel belangrijke stelselwijziging die verspilling in de zorg moet tegengaan.
Maar welke fundamentele veranderingen zou de inperking van de vrije artsenkeuze – waarbij verzekeraars de zorg van niet-gecontracteerde zorgverleners helemaal* niet meer hoeven te vergoeden – met zich meebrengen?
Dit is immers ‘slechts’ een nieuwe optie bij een beperkt aantal budgetpolissen. Reguliere zorgverzekeringspolissen met vrije artsenkeuze zouden gewoon blijven bestaan.
De verwachting is echter dat deze stelselwijziging behoorlijk wat consumenten naar die goedkopere polissen zal lokken. En zo ontstaat een steeds groter deel van de zorgmarkt waar de macht van zorgverzekeraars toeneemt.
Vervolgens is de verwachting dat dit – dankzij de tucht van de markt – de zorgkosten verlaagt, waardoor de budgetpolissen nog goedkoper kunnen, waardoor nog meer consumenten worden verleid over te stappen naar een budgetpolis, waardoor de macht van de zorgverzekeraars (zijnde marktpartijen met een commerciële insteek) nog meer toeneemt, waardoor de kosten nog meer omlaag kunnen, enzovoort, enzovoort.
Bijkomend effect: steeds minder mensen zullen bereid zijn te betalen voor de duurdere polissen met vrije artsenkeuze. Dit maakt het vervolgens in de toekomst makkelijker om dergelijke polissen duurder te maken – zoals in feite nu al gebeurt.
ACHTERGROND - De meerderheid van de Eerste Kamer verwerpt de nieuwe zorgverzekeringswet en de daarin neergelegde mogelijkheid van beperkingen van vrije artsenkeuze in goedkope(re) polissen. Die verwerping komt uiteraard mede op de naam van drie dissidente PvdA senatoren (Ter Horst, Linthorst en Duijvestein).
Ik las vanmorgen al blogs waarin de tegenstem van Ter Horst geweten wordt aan haar nieuwe voorzitterschap van het Koninklijk Nederlands Genootschap voor Fysiotherapie, KNGF, dat immers fel tegenstander van het wetsvoorstel is. Dat is inderdaad een lastige nevenfunctie in dit verband.
Hoe dan ook, het is betrekkelijk uniek en merkwaardig dat leden van een fractie stemmen tegen een voorstel dat voortvloeit uit het eigen regeerakkoord, en waarvoor de eigen coalitie ook nog eens met drie oppositiefracties een akkoord had gesloten. Die drie oppositiefracties leverden wel in de Eerste Kamer, maar de PvdA dankzij deze drie dissenters niet. Wat is nu de PvdA lijn? Politiek gezien lijkt mij dit rampzalig, met de aanstaande Provinciale Staten en Eerste Kamer verkiezingen voor de deur.
Fractiediscipline
Nu kun je tegenwerpen dat de Eerste Kamer en dus de EK leden niet gebonden zijn aan het regeerakkoord. Dat klopt inderdaad, omdat de coalitievorming en de instemming met het regeerakkoord vooral in en met de Tweede Kamerfracties hadden plaatsgevonden. Maar ja, het is wel heel erg verwarrend, als er binnen één partij over een cruciaal onderdeel van kabinetsbeleid niet hetzelfde wordt gedacht en gestemd. Weer een probleem voor de PvdA, dus. Niet dankzij de oppositie, maar als intern probleem.
Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.
Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.
Zo vindt althans het huidige kabinet:
Het kabinet is voornemens om het wetsvoorstel van minister Edith Schippers (Volksgezondheid) aangepast opnieuw in te dienen. Sneuvelt deze ook dan wil de coalitie dit via een truc buiten het parlement om regelen.
Dit kan door een zogeheten Algemene Maatregel van Bestuur (AMvB), waarbij geen instemming van het parlement nodig is. […]
ChristenUnie-leider Arie Slob stelde dat zijn partij niet voor een wet zal stemmen waar de AMvB-route een optie is. Volgens Slob kan het niet zo zijn dat een wet die twee keer is weggestemd alsnog wordt doorgedrukt. Hij noemt dit “staatsrechtelijk zeer onzuiver”.
D66-leider Alexander Pechtold noemt het coalitiecompromis staatsrechtelijk dubieus. Hij sprak van een “dreigement” vanuit het kabinet. […]
PvdA-leider Diederik Samsom vindt de AMvB-optie te verdedigen om essentiële onderdelen uit de zorgafspraken toch uit te kunnen voeren. […]
Tijdens het debat ontstond een confrontatie tussen Rutte en de Kamer. Pechtold vroeg de premier een advies over de AMvB-optie van de landsadvocaat openbaar te maken, maar Rutte weigerde.
Ook nadat Pechtold hem erop wees dat een eerder advies van de landsadvocaat door minister Ronald Plasterk (Binnenlandse Zaken) wel openbaar is gemaakt bleef Rutte stellig beweren dat dergelijke adviezen nooit openbaar worden gemaakt.
Zo melden ‘betrokkenen’ tegenover nu.nl.
Nieuwe verkiezingen in het voorjaar?
Drie PvdA-senatoren stemden tegen.
Met als gevolg topberaad in het kabinet.
