Orbáns vrienden aan de Donau

Op het hoogste niveau onderhandelden EU-lidstaten gisteren over uitbreiding van de Unie. Uiteindelijk zijn 26 lidstaten akkoord gegaan met het openen van de toetredingsonderhandelingen met Oekraïne en Moldavië. Commissievoorzitter Ursula Von der Leyen had zich hiervoor al eerder hard gemaakt. De Hongaarse premier Viktor Orbán is en blijft tegen. Hij onttrok zich aan de besluitvorming. Ook het vrijgeven, deze week, van een deel van de aan Hongarije beloofde miljarden, die Brussel nog steeds vasthoudt vanwege 's lands rechtsstatelijke gebreken, heeft hem kennelijk niet milder gestemd. Maar ook Oostenrijk was aanvankelijk tegen. De Oostenrijkse premier Karl Nehammer sprak zich dinsdag duidelijk uit tegen een versnelde toelatingsprocedure voor Oekraïne en Moldavië. Er mag geen voorkeursbehandeling voor Oekraïne bestaan, zei hij, als Bosnië-Herzegovina geen perspectief op toetreding krijgt. Nehammer heeft nu de toezegging gekregen dat binnenkort ook met Bosnië-Herzegovina toetredingsonderhandelingen worden geopend. Politico-commentator Matthew Karnitschnig zag in de overeenstemming tussen Nehammer en Orbán een herrijzenis van het oude Oostenrijks-Hongaarse rijk. 'De recente actie van Oostenrijk tegen Oekraïne past in een bekend patroon van het benutten van zijn neutraliteit om zich te verzoenen met Moskou en tegelijkertijd trouw te claimen aan het Westen, een tactiek die de Hongaarse leider Viktor Orbán ook beheerst,' schrijft hij. En: 'Of het nu om Oekraïne, Rusland of zelfs het Israëlisch-Hamas-conflict gaat, de indruk in EU-kringen is dat het tweetal uit hetzelfde liedboek zingt.' Of alle Oostenrijkers deze visie delen waag ik te betwijfelen. Feit is wel dat de huidige regering de hete adem in de nek voelt van de extreemrechtse FPÖ. Volgend jaar zijn er weer verkiezingen. De FPÖ staat in de polls al enige tijd ruim bovenaan met 30%, tien procentpunten meer dan de christendemocratische ÖVP van Nehammer. FPÖ-partijleider Herbert Kickl is close met Orbán en noemde Hongarije onlangs een “toevluchtsoord van nationale zelfbeschikking en verzet tegen de globalistische interventie vanuit Brussel.” Bij een bezoek aan Hongarije in maart steunde Kickl diens pleidooi voor een staakt het vuren in Oekraïne. De FPÖ kwam eerder in opspraak vanwege beschuldigingen dat het in 2016 geld heeft ontvangen van een Russische spin-doctor in ruil voor het indienen van een pro-Russisch voorstel aan het parlement. Een door de socialisten aangespannen rechtszaak liep begin dit jaar op niets uit. Als de FPÖ volgend jaar de grootste wordt in Oostenrijk zal dat de banden met Hongarije zeker versterken. Na de winst van Robert Fico in Slowakije zou dat een nieuwe aanslag zijn op de Europese eenheid. Poetin zal zich er op verheugen. Servië naar de stembus De Servische president Aleksandar Vučić past ook in het rijtje Orbán, Fico, Kickl. Hij heeft voor zondag verkiezingen uitgeschreven. Volgens Balkan Insight deed hij dat omdat hij merkte dat zijn gezag tanende was. Nu toeslaan, nu het nog kan, lijkt zijn motief voor de vervroegde parlementaire en lokale verkiezingen. Vučić heeft nu nog de ruimte op vrijwel alle Servische media om zich te presenteren als de man van het volk die het beste voor heeft met zijn land. En die al jaren de balans weet te vinden tussen een perspectief op het EU-lidmaatschap en de traditionele, etnische en religieuze banden met Rusland. Dagelijks is de president nu in het nieuws als verdediger van de belangen van de gewone Serviërs (waar kennen we dat van?).  Alhoewel Vučić zelf niet verkiesbaar is hangt het land vol met zin portretten. Hij pronkt met beroemdheden en verspreidt filmpjes waarin hij helpt bij de wederopbouw van huizen op het platteland, pannenkoeken bakt en geniet van zelfgebraden varkensvlees. Vučić en zijn regerende Servische Progressieve Partij (SNS) staan onder druk nu de stijgende inflatie de koopkracht van het publiek ondermijnt. Om de plaag te bestrijden heeft de president in de aanloop naar de verkiezingen geld uitgedeeld aan gezinnen en ouderen en heeft hij de pensioenen verhoogd. Na de massale demonstraties tegen zijn regering afgelopen voorjaar heeft de gehele oppositie zich nu verenigd in één grote coalitie 'Servië tegen het geweld' (SPN). De partijen die er deel van uitmaken zijn pro-EU, maar vooral tegen het autoritaire, corrupte bewind van Vučić  en de SNS. Ze hebben bij lange na niet de middelen die de regeringspartij kan inzetten in de verkiezingscampagne. In de opiniepeilingen staan ze op 40% tegen de SNS op 49%. Ze zijn wel vrijwel zeker van de meerderheid in Belgrado. Een nieuw bestuur in de hoofdstad kan een gevoelige slag toebrengen aan Vučić handlangers die daar een flinke winst hopen te halen uit illegale, megalomane projecten. Maar voor het land als geheel lijkt de SNS, die al meer dan tien jaar aan de macht is, nog steeds te sterk om te verliezen. Mocht de coalitie de meerderheid krijgen in het parlement dan betekent dat nog niet direct een verbetering in de verhouding van Servië met Kosovo. Een van de kandidaten, Aleksic, verklaarde op campagne bij Serviërs in Kosovo dat de SPN de onafhankelijkheid van Kosovo afwijst en het Ohrid-akkoord dat Vučić met de EU heeft gesloten niet accepteert.

Foto: Luc Coekaerts (cc)

Orbán voert de druk op

Minder dan een uur na de aankondiging van zijn verkiezingsoverwinning kreeg Geert Wilders al een felicitatie van Viktor Orbán. The winds of change are here, schreef hij op Twitter bij een oud nummer van The Scorpions. De Hongaarse premier hoopt op Nederlandse steun bij zijn voortdurende strijd tegen de meerderheid van de EU-lidstaten die niets moet hebben van zijn illiberale politiek. Zonder EU kan hij niet. Maar aan EU-afspraken die hem niet goed uitkomen wil hij zich niet houden. Op dat punt kan hij in Wilders wel een bondgenoot vinden, maar het is de vraag of eventuele coalitiegenoten van de PVV daarin meegaan.

Orbán voert de druk op in de EU om nu eindelijk eens tot betaling over te gaan van alle bevroren tegoeden, zoals de €700 miljoen uit het pandemieherstelfonds. In het Europarlement verklaarden de Commissarissen Reynders (Justitie) en Hahn (Budget) deze week dat er vorderingen zijn gemaakt om de al lang bestaande problemen op rechtsstatelijk gebied in Hongarije op te lossen. Maar het is nog niet voldoende om de blokkade op dit fonds op te heffen. Er zijn nog onvoldoende garanties dat belangenverstrengeling in publieke instellingen kan worden voorkomen en er is nog onduidelijkheid over de bevoegdheden van een nieuw instituut dat de integriteit van bestuur moet bewaken, zei Hahn.

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Foto: Martha de Jong-Lantink (cc)

Orbán straft kritische leraren met nieuwe onderwijswet

Ondanks hevige protesten en demonstraties is het Hongaarse parlement dinsdag akkoord gegaan met een nieuwe onderwijswet die de positie van leraren ernstig aantast. Ze verliezen hun ambtenarenstatus, moeten langer werken en kunnen worden overgeplaatst naar scholen met een tekort aan leerkrachten. De salarissen voor Hongaarse onderwijzers behoren tot de laagste in de Europese Unie, en critici van de wet zeggen dat het beroep nu nog onaantrekkelijker wordt waardoor het bestaande tekort aan leraren op Hongaarse scholen zal verergeren. De lerarenbonden zien het doorzetten van de wet als wraak op de demonstranten die het regime-Orbán het afgelopen jaar op alle mogelijke manieren hebben bestreden. De regering zegt dat er op termijn wel sprake is van salarisverbetering maar legt de schuld voor huidige tekorten bij de Europese Unie die nog steeds niet afkomt met de beloofde bijdrage uit het corona-herstelfonds. Hongarije heeft een flink begrotingstekort dat volgens de laatste cijfers in 17 jaar niet zo hoog is opgelopen.

Orbán lijkt vast van plan om alle oppositie tegen zijn regering uit te schakelen. Regeringsgetrouwe media voeren nu ook een campagne tegen de burgemeester van Boedapest, Gergely Karácsony. Hij is lid van een coalitie van de Dialoogpartij en de Groenen, een van de weinig overgebleven oppositiepartijen. Hij heeft zich opnieuw kandidaat gesteld voor de verkiezingen volgend jaar. Nu heeft de inlichtingendienst twijfels naar buiten gebracht over de herkomst van donaties voor de organsatie ’99 Mozgalom’ die in 2021 voor Karácsony de verkiezingscampagne op touw zette. Hij hoopte toen Orbán te verslaan (maar stond om strategische redenen zijn plaats af aan Peter Márki-Zay die het uiteindelijk ook niet redde tegen Orbán). Zonder degelijke bewijzen wordt Karácsony nu vanwege ‘duistere financieringsbronnen’ beschuldigd van fraude, witwassen en het gebruik van buitenlandse bronnen.

Foto: Lucien Schilling (cc)

De rechterflank van de EU

De kogel is door de kerk. Het Europese Hof van Justitie (foto) oordeelde woensdag dat EU-landen mogen worden gekort als bijvoorbeeld rechters er niet onafhankelijk hun werk kunnen doen of als er sprake is van corruptie. Dat betekent dat de Europese Commissie eindelijk gehoor kan geven aan de aandrang vanuit het Europese Parlement om Polen en Hongarije voor hun tekortkomingen op rechtsstatelijk gebied te straffen door EU-geld niet uit te keren. De Commissie aarzelt nog, naar verluidt in afwachting van de verkiezingen in Hongarije in april. Hoopt men op een voor de EU gunstige uitslag? De Commissie houdt intussen wel het geld uit het coronafonds voor Hongarije achter. Het plan dat door de regering-Orbán voor de besteding ervan werd ingediend, in mei 2021, is niet goedgekeurd.

De bekering van Orbán

Viktor Orbán is niet alleen vanwege zijn binnenlandse politiek een gevaar voor de eenheid binnen de EU. De Hongaarse premier heeft ten opzichte van de overgrote meerderheid van zijn Europese collega’s ook een afwijkend standpunt inzake de relaties met Rusland. En dat is als we naar de geschiedenis van zijn politieke carrière kijken best opvallend, schrijft Edit Inotai op BalkanInsight. Na de ontmanteling van het Sovjetblok profileerde Orbán zich jarenlang als tegenstander van nieuwe banden met Rusland. Hij bestreed zo’n twintig jaar geleden de toenadering tot Poetin ten tijde van de regering van zijn voorganger Gyurcsany. Die toenadering had in het land dat zelf niet over energiebronnen beschikt alles te maken met de afhankelijkheid van Russische gas. Maar Orbán moest niets van Poetin hebben in die dagen: ‘We willen niet de gelukkigste kazerne van Gazprom zijn’ , zei hij in 2007.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Foto: European People's Party (cc)

Europees familiedrama

De kogel is door de kerk. Viktor Orbán, de Hongaarse premier en partijleider van Fidesz (links op de foto), heeft zijn Europarlementariërs teruggetrokken uit de fractie van de EVP. Een scheiding die nog vervelende gevolgen kan krijgen. De statutenwijziging die schorsing van parlementariërs uit de groep gemakkelijker moest maken en die met 148 stemmen tegen 28 afgelopen woensdag werd aangenomen was voor Orbán het teken om na twee jaar geharrewar de stekker er uit te trekken. De Europese christendemocraten zijn eindelijk verlost van dit ‘het blok aan het been’. Twee jaar terug was Fidesz al met een schorsing de wacht aan gezegd vanwege anti-Europese standpunten waar de partij steeds meer op werd aangevallen. De EVP-fractie was na de verkiezingen groot genoeg om dertien Hongaren te kunnen missen, maar de rechterflank, onder leiding van de Duitse CSU, bleek toch nog lang beducht voor de gevolgen van dit verlies. Om erger te voorkomen kun je de dissidenten er beter bij houden, was de gedachte. Partijgenoten uit de buurlanden Oostenrijk en Slovenië hebben zich tot het laatst toe verzet tegen de uitsluiting van de Hongaren.

Wat zijn de gevolgen van dit familiedrama voor de politieke verhoudingen in Europa? De commentator van VoteWatch Europe verwacht dat de samenwerking van de EVP met andere grote partijen in het Europarlement nu makkelijker wordt, maar hij ziet tegelijk ook de kloof tussen Noord-West Europa en de nieuwe lidstaten groeien. En dat betekent kansen voor spelers van buiten de EU (lees: Rusland, China) om meer invloed te krijgen. Orbán presenteert zich in de regio als belangenbehartiger van alle Hongaren, dus ook van Slovaakse Hongaren en van de Roemenen die met een eigen Hongaarse partij zijn aangesloten bij EVP. Het is niet duidelijk of deze partij zich ook gaat terugtrekken. Ook moet nog afgewacht worden wat de Sloveense rechts-nationalistische partij SDS van premier Janez Janša (rechts op de foto) gaat doen. Janša is Orbán’s grootste vriend in de EU en zijn partij heeft vier leden in het Europarlement die ook zijn aangesloten bij de fractie van de EVP.

Foto: European People's Party (cc)

Europese Trump-adepten roeren zich

ELDERS - De Amerikaanse presidentsverkiezingen hebben in Estland en Slovenië geleid tot politieke spanningen.

Mart Helme, de minister van Binnenlandse Zaken van Estland van de conservatieve volkspartij (EKRE), heeft zijn bewondering voor Donald Trump nooit onder stoelen of banken gestoken. Toen afgelopen weekend de Democraat Biden door vrijwel alle media aangewezen werd als winnaar van de presidentsverkiezingen bleef Helme Trump volgen. Hij beweerde in een televisieshow dat de verkiezingen frauduleus waren verlopen en beschreef Biden als corrupt. Zoon Martin, leider van EKRE en minister van Financiën, volgde zijn vader, maar ontsnapte aan een motie van wantrouwen in het Estse parlement. Premier Jüri Ratas van de Centrumpartij nam genoegen met het aftreden van Helme sr. waardoor de coalitie bij elkaar kon blijven. De ex-minister blijft wel gewoon lid van het parlement.

De coalitie die Ratas leidt heeft heel wat te stellen met de extreemrechtse EKRE. Helme is al de zesde minister van EKRE die ontslag neemt sinds de partij in april 2019 toetrad tot de driepartijencoalitieregering van Estland waaraan naast de sociaal liberale Centrumpartij ook nog een andere conservatieve partij deelneemt, Isamaa.

Mediawet

Geheel in lijn met Trumps bekende aanvallen op de pers kwam het parlementslid van EKRE Kalle Grünthal maandag met een nieuwe wet op de publieke omroep. De Estste publieke omroep ERR draait geheel op staatskosten en is vrij van reclameboodschappen. EKRE vindt dat er meer balans moet komen in de berichtgeving. De partij vindt bijvoorbeeld dat in het nieuws over de Amerikaanse verkiezingscampagne meer aandacht is besteed aan Biden dan aan Trump. Een ander voorbeeld dat het ongenoegen van de conservatieven heeft opgewekt betreft een uitzending over het homohuwelijk. Over het traditionele gezin hoor je nooit iets, klaagt Grünthal. Onlangs moest het lid van EKRE in de Raad van Toezicht Urmas Reitelmann zijn zetel opgeven na homofobe opmerkingen over het personeel van de ERR. De voorzitter van de Raad van Toezicht van de ERR, Rein Veidemann, vreest dat de publieke omroep door de nieuwe wet onder staatscontrole komt.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: Keith Yahl (cc)

Een EU-lidstaat op weg naar de dictatuur

ELDERS - Hongarije laat alle Europese standaarden varen.

Het Hongaarse parlement heeft deze week een wet ingevoerd die het transgenders onmogelijk maakt hun geslacht in het paspoort vast te leggen. In het paspoort kan alleen ‘geslacht bij geboorte’ worden vermeld. Transgenders kunnen hun voornaam ook niet meer aanpassen als ze een papier moeten invullen. Daarmee wordt verandering van geslacht feitelijk onmogelijk gemaakt. De wet zou niet alleen in strijd zijn met Europees recht maar ook met de Hongaarse grondwet.

Een andere nieuwe wet zou de geheime dienst eenvoudig toegang geven tot alle content die te vinden is op netwerken van de overheid. Het doel van de wet is het voorkomen van cyberaanvallen. Maar critici menen dat de wet geen enkele garantie biedt dat de inlichtingendiensten communicatie tussen burgers ongemoeid laat. Ze  zien het als een stap richting een totalitaire surveillance state. Daarbovenop komt nog de bevoegdheid van de politie om gegevens van verdachte personen vijfentwintig jaar te bewaren en zelfs als ze onschuldig zijn nog twintig jaar.

Facebookgebruikers opgepakt

Onder het motto ‘keep civic space healthy’ hebben twee internationale organisaties voor burgerrechten een Covid-19 Civic Freedom tracker gelanceerd. De coronabestrijdingsmaatregelen van alle landen ter wereld zijn doorgevlooid op de mate waarin burgerrechten zoals privacy en vrijheid van meningsuiting worden aangetast. Een dertigtal landen beperkt tijdens de coronacrisis het vrije verkeer van informatie. Daaronder ook Hongarije. Net als in een aantal andere landen is hier verdraaiing van nieuwsberichten over de pandemie en de verspreiding van fake nieuws strafbaar gesteld. Op grond van deze wet zijn al twee Facebookgebruikers opgepakt. Daaronder János Csóka-Szücs, activist voor oppositiepartij Momentum. Hij werd na vier uur vrijgelaten. Tegen tijdschrift Magyar Narancs zei Csóka dat de zaak hem deed denken aan de willekeur van het communisme. ‘Er zijn sindsdien dertig jaar verstreken, maar er lijkt niks veranderd.’ De wet verhoogt bij politici van oppositiepartijen en kritische journalisten de angst om zich in het openbaar te uiten. Ze zullen zich nog vaker bedenken bij wat ze zeggen of schrijven. Dat is waarschijnlijk precies de bedoeling van deze maatregel: het openbare debat smoren.

Foto: copyright ok. Gecheckt 17-10-2022

Nieuwe spanningen tussen Hongarije en Roemenië

ELDERS - Het wil nog niet erg lukken met de democratisering in Centraal- en Oost-Europa. De omgang met minderheden wordt in toenemende mate een punt van conflicten binnen en tussen staten.

Het Amerikaanse Freedom House publiceert elk jaar een beoordeling van de mate van vrijheid en democratie in alle landen ter wereld. De laatste jaren ziet het instituut in Centraal- en Oost-Europa weinig vooruitgang als het om democratie gaat. Het aantal landen dat slechter scoort is al tien jaar groter dan het aantal landen dat er op vooruit is gegaan. EU-lidstaten Polen en Hongarije zijn flink achteruitgegaan. Hongarije valt onder de streep van democratische landen volgens Freedom House, samen met landen als Servië en Montenegro, die de EU, net als Albanië en Noord-Macedonië, alhoewel het niet hardop wordt gezegd, een perspectief op lidmaatschap blijft voorhouden.

Van alle Balkanlanden scoort alleen Slovenië voldoende punten voor de kwalificatie ‘solide democratie’. Bulgarije, Kroatië en Roemenië naderen ook al de kritische grens die Hongarije als eerste EU-lidstaat overschreed.

De omgang met minderheden blijft in al deze landen een kritiek punt.

Hongaarse minderheid

Roemenië heeft een grote Hongaarse minderheid en dat levert regelmatig spanningen op met het buurland. Een van de eerste acties van de Hongaarse premier Viktor Orbán nadat zijn partij Fidesz in 2010 aan de macht kwam, was een wet invoeren waardoor Hongaren in de buurlanden het Hongaarse staatsburgerschap konden krijgen. Binnen drie jaar is daarvan al door een half miljoen etnische Hongaren gebruik gemaakt, vooral in Roemenië. Zij mogen ook een stem uitbrengen bij de Hongaarse parlementsverkiezingen. Voor Orbán is het een compensatie voor de vele Hongaren die het land in de afgelopen jaren de rug toekeerden. Maar het levert ook spanningen op met de buurlanden, op de eerste plaats met Roemenië.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: Daniel Thornton (cc)

De missie van Viktor Orbán

ELDERS - De Hongaarse premier wil een nieuwe conservatieve beweging op gang brengen in Europa.

Voordat hij dezer dagen zijn Europese collega’s ontmoet bij de onderhandelingen over het nieuwe EU-budget heeft Viktor Orbán klip en klaar duidelijk gemaakt waar hij staat. Hij schreef een Memorandum aan de Europese Volkspartij (EPP), waarin hij stelt dat de Europese christendemocraten hun conservatieve kernwaarden hebben opgegeven, migratie omarmen en het traditionele gezin in de steek laten. De EPP heeft zijn partij Fidesz vorig jaar als lid geschorst, maar nog geen besluit genomen over een royement. Volgens Orbán glijdt de EPP langzaam maar zeker af van haar oorspronkelijke christelijke waarden en schuift ze op richting uiterst links:

We namen afscheid van het gezinsmodel op, gebaseerd op het huwelijk van één vrouw en één man, en gaven ons over aan de genderideologie. In plaats van de geboorte van kinderen te stimuleren, zien we massamigratie als de oplossing voor ons demografisch probleem.

En:

“In plaats van op te treden tegen het communisme en het marxisme, dat een pijnlijke erfenis achterliet in Europa, juichen we Fidel Castro en Karl Marx toe,”

Een nieuwe partij

Als de EPP niet verandert moet er een nieuwe conservatieve beweging komen volgens Orbán. Ter oriëntatie nam hij onlangs ook deel aan een conferentie in Rome met conservatieve nationalisten uit de Verenigde Staten en Europa, waaronder uit Nederland Baudet en het Amsterdamse gemeenteraadslid Boomsma van het CDA. De teneur van de conferentie moet Orbán, de voornaamste gast, zeer hebben aangesproken. De sprekers riepen op tot een culturele strijd tegen ‘liberale internationalisten’ die alles willen vernietigen wat de conservatieven proberen te verdedigen: natiestaten en hun culturen, eigenheid, schoonheid, het christendom. Die globalisten met hun „progressieve hegemonie” moeten aangevallen worden, zegt de Amerikaanse conservatief Christopher DeMuth. ‘Ze zitten overal, waarschuwt hij – in de media, in de politiek en op de universiteiten.’

Foto: Sakuto (cc)

Verkiezingen in Polen en Hongarije: Luctor et Emergo

ANALYSE - De westerse liberale democratie is het eindpunt van de geschiedenis. Ten minste, als we het boek The End of History and the Last Man (1992) van politicoloog Francis Fukuyama moeten geloven. Het moge duidelijk zijn dat de afgelopen decennia niet altijd een bevestiging hebben gevormd voor de stelling van Fukuyama. Terwijl populistische stemmen in het westen steeds meer gehoor krijgen, maken half-democratieën weer een langzame opmars de goede kant op. Afgelopen zondag toonden de verkiezingen in Polen en Hongarije hoe stukje bij beetje de democratie herleeft.

De twee Oost-Europese landen worden in academische artikelen vaak opgevoerd als het schoolvoorbeeld van “on-democratisering”. Dit proces, in het Engels democratic backsliding genoemd, neemt wereldwijd dezelfde vormen aan. Daar waar vroeger dit open en bloot gebeurde (staatsgreep of revolutie), is de afbrokkeling van de democratie tegenwoordig veel subtieler: in plaats van een leger dat het parlement bestormt, wordt de democratie van binnenuit uitgehold.

Democratische zuilen

De liberale democratie kunnen we als een tempel zien, ondersteund door onmisbare zuilen: een functionerend kiessysteem, burgerparticipatie, het functioneren van de overheid, vrije pers, burgerrechten, het recht van organisatie en een eerlijk en onafhankelijk rechtssysteem. Zodra de zuilen gaan afbrokkelen , loopt de tempel grote risico op instorting. Laat dat nou ook precies de instituties zijn die in Polen en Hongarije de afgelopen tijd zijn verzwakt.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Volgende