Hulspas weet het | Scheuren voor de wetenschap

We naderen het einde van het jaar. En dus liggen ze in de boekhandel weer hoog opgetast: de scheurkalenders. En dan nadert ook het onvermijdelijke moment dat ik er een cadeau krijg. In mijn geval is dat, op een dag, linksom of rechtsom, altijd een wetenschappelijke scheurkalender. Dat zal ik vast wel leuk vinden! En dus ligt hier nu al een paar dagen, op het randje van de tafel, aarzelend op weg naar de papiercontainer, de Wetenschapskalender 2018 ‘van de makers van New Scientist’. Inderdaad, ik moet hem niet. Ik word er namelijk treurig van. Dat scheuren hou ik geen jaar vol. Wetenschap is het mooiste dat er bestaat. Het enige menselijke bouwwerk (naast de Pyramide van Giza) dat de tand destijds zal doorstaan. Wetenschap verdient alle goede promotie die het kan krijgen. En wat mij betreft moet die (net als wetenschap zelf) gebaseerd zijn op verwondering. Zo’n scheurkalender zou elke saaie nieuwe dag een beetje verwondering moeten bieden, een knetterende gedachte voor de rest van de dag. En die moet uiteraard bedoeld zijn voor een breed publiek – niet alleen voor de zelfingenomen Aha-erlebnis van de nerds. Wat lees ik op het blaadje van 1 januari, als wetenswaardigheid voor deze dag?

Door: Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Opheldering over de Sint

Precies een jaar geleden vertelde ik mijn vriendin op Texel over het surprisespel. Mijn zoon van acht zou dat voor het eerst mee gaan meemaken op school. Hoe het spel precies in elkaar stak, daar had ik nog geen goed beeld van, maar ik wist wel dat hij zelf een cadeau moest gaan kopen, het op een creatieve manier moest inpakken en er zelf een gedicht van vier regels bij moest schrijven. ‘Voor wie is het cadeau dan?’ vroeg ik bij elke beslissing die er genomen moest worden. Dat wist hij niet, het moest een cadeautje zijn dat geschikt was voor iedereen.

‘Maar dat kan toch niet?’ wierp mijn vriendin tegen. ‘De meeste kinderen in groep vijf geloven toch nog in Sinterklaas? Jouw zoon toch ook nog wel een beetje?’ Ja, daar had ze gelijk in. Ik had me er aanvankelijk dan ook een beetje ongemakkelijk over gevoeld. ‘Maar hij doet net alsof het de gewoonste zaak van de wereld is’, zei ik, ‘ik geloof niet dat hij er zich veel vragen bij stelt.’

Toch vond mijn vriendin dat je het niet kon maken, zonder opheldering over de Sint de kinderen zelf surprises laten maken. Bij haar op Texel deden ze dat anders. Toen de klas van haar dochter voor het eerst lootjes ging trekken, werd er vooraf door de leerkracht uitgelegd hoe dat gedoe met Sinterklaas in elkaar steekt. Alle kinderen werden in één keer collectief van hun geloof gehaald. Zij had er goede ervaringen mee. Je voorkomt animositeit en pesterijen op het schoolplein.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.