Wie van de acht: de verliezers

Nieuwe politieke partijen begonnen bij voorbaat op achterstand in de ‘ratrace naar het pluche’. Landelijke media besteden amper tot geen aandacht aan ze. In de korte serie ‘Wie van de acht?’ zochten we uit of er kanshebbers bij waren. De (nog onofficiële) uitslag wijst uit: ze stonden  op achterstand, ze bleven op achterstand. De Piratenpartij-De Groenen (gezamenlijke lijst, jongerenpartij LEF, de sociaaldemocratische Splinter, de libertaire LP,  de Politieke Partij voor Basisinkomen, PartijvdSport, Nederland met een PLAN en Samen voor Nederland (allen in dit artikel beschreven) zijn nog niet eens in de buurt van één zetel gekomen. Hier het aantal stemmen dat ze hebben gehaald (bron: NOS), vergeleken met hun resultaten bij de vorige verkiezingen. De vier partijen die ook in 2021 meededen hebben verlies geleden. Waarbij opgemerkt moet worden dat de stemmen ‘Samen voor Nederland’ niet helemaal zuiver vergeleken kunnen worden. De partij komt voor uit de beweging die tegen de Covid-maatregelen waren. In 2011 deed de partij niet mee, maar wel waren twee andere partijen uit dezelfde hoek present. Blanco lijst 30 (partij van Anna Zeven en Willem Engel, later Hart voor Vrijheid geheten) en Vrij en Sociaal Nederland haalden in 2021 respectievelijk   8.277 en 942 stemmen. ‘Nederland met een PLAN’ had aardig wat kandidaten uit de hoek van ‘Hart voor Vrijheid’ op de lijst staan. Als we de stemmen voor deze partij optellen bij die van ‘Samen voor Nederland’, dan zouden we kunnen stellen dat de anti-coronabeweging nu zo’n 1.593 stemmen meer wist te trekken dan in 2021. De Piratenpartij en ‘De Groenen’ hadden in 2021 geen gezamenlijke lijst en haalden toen respectievelijk 22.816 en 119 stemmen. Het spektakel van lijsttrekker Daniël van Duyn, als behanger en als deelnemer aan het slotdebat, heeft de partij LEF geen spectaculair aantal stemmen opgeleverd. Misschien hebben veel jongeren toch ook strategisch gestemd en hebben voor oudjes als Wilders, Timmermans of Omtzigt gekozen? De LP (libertaire partij) heeft het met 4.192 stemmen moeten afleggen tegen Belang voor Nederland (53.224 stremmen). In OP1 (21 november) zat BVNL-lijsttrekker Wybren van Haga klinkklare libertaire taal uit te slaan. Soevereiniteit is belangrijk, soevereiniteit van Nederland, van individuen, van families, van bedrijven. Misschien ingefluisterd door Toine Manders (nr. 44 op de lijst van BVNL), die ooit lijsttrekker en lijstduwer voor de LP was. Hekkensluiters ‘PartijvdSport’ en ‘Politieke Partij voor Basisinkomen’ kunnen zich met elk 0,04% van de stemmen af gaan vragen of een ‘politieke bestaanszekerheid’ wel hun toekomst moet zijn. Eén ding is zeker: dit waren niet de verkiezingen voor nieuwe partijen.

Door: Foto: Logo's nieuwe politieke partijen TK Verkiezingen 2023
Foto: Irish Typepad (cc)

Verwarde spreker

COLUMN - Er is al het nodige over geschreven, daar wil ik dit nog aan toevoegen….

Die hele speech kan natuurlijk de prullenbak in worden geanalyseerd. Wie een beetje zijn best doet ziet al snel hoe de spreker citaten uit hun context heeft gerukt. En bijster origineel was het zeker niet: verering van vroegere geschiedenis en fulmineren tegen de moderniteit was trendy in de roemruchte dertiger jaren. Maar goed, dat kan een risico zijn bij iemand die wat met geschiedenis heeft.

Afijn, de ‘pissebedden in zijn hoofd’ hebben de gedachten van de spreker danig ‘opgenaaid’. De grootheidswaanzin spat er van af. Dat zou nog om te lachen zijn als spreker er op uit is ‘de grootste zoekterm’ te worden, maar hij liet wel blijken eerder het type te zijn van ‘een daad, zo groot, zo hevig en dramatisch dat mijn naam in alle kranten komt te staan’.

De cursieve tekst is ontleend aan het gedicht ‘Herostratos’, een jongeman die in 356 voor Christus in Efeze de tempel van Artemis in brand stak en daarmee eeuwige roem dacht te vergaren.

Het komt uit de bundel ‘Slordig met geluk’(2016) van de in 2018 overleden dichter Menno Wigman. Uit een van de andere gedichten uit die bundel, citeerde de spreker een regel volledig uit de context. ‘De zon was mij nooit opgevallen, zegt Menno Wigman, als hij niet steeds was ondergegaan’ sprak hij.

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Foto: Number 10 (cc)

AfD, Angela, en de cijfers

Mijn stelling over isoleren en imiteren wordt betwist door Kees Alders. Alders stelt dat ik “wat langer” naar bepaalde cijfers had moeten kijken. Maar ik heb lang genoeg naar die cijfers gekeken, en ook naar andere. Alders’ argumentatie over isoleren en imiteren klopt helaas niet.

Een strategie van isoleren en imiteren leidt tot gemiddeld minder stemmen voor een uitdager. Dat is mijn stelling. Hierover gaat mijn boek, dat ik al eerder aankondigde. Daarin ontvouw ik mijn theorie over waarom deze strategie dat effect heeft. Vervolgens meet ik met experimentele en non-experimentele methoden in hoeverre er in 15 landen sinds 1944 empirisch bewijs is voor de stelling.

Alders beweert dat de Duitse verkiezingsuitslag die stelling onderuit zou halen. Onzin. Ten eerste omdat die uitslag slechts een illustratie was – en één datapunt, terwijl ik honderden datapunten uit 15 landen sinds 1944 bestudeerd heb, naast gegevens uit een experiment, en uit 21 kiezersenquêtes. Ten tweede omdat die uitslag juist een prima illustratie van mijn stelling biedt, ook in historisch opzicht.

Als bewijs tegen mijn stelling voert Alders 2 uitslagen van CDU-CSU aan (2 van de 18 sinds 1949), waarbij de partij bijna net zo slecht scoorde als nu. Maar mijn theorie gaat om de uitdager, niet om de gevestigde partij. De uitdager, in dit geval Alternative für Deutschland (AfD), werd ruim tweeënhalf keer zo groot. Sinds 1949 haalde geen enkele rechtse uitdager de 5%. En nu scoort AfD liefst 13%.

Foto: mediateam GroenLinks Utrecht (cc)

Liefdesverklaring gevraagd

COLUMN - Vandaag gaat Edith Schippers dus praten met Rutte, Buma, Pechtold en Klaver. Want ja, de verkiezingsuitslag rechtvaardigt een coalitie van VVD, CDA, D66 en GroenLinks.

Awel, VVD, CDA en D66 hebben ervaring als coalitiegenoten, al is dat weer enige tijd geleden. Alleen als VVD, CDA en D66 vandaag zouden zeggen dat ze heel erg graag en het allerliefst met GroenLinks een kabinet willen vormen, zou GroenLinks het aanbod kunnen overwegen.

Maar zo gaat dat niet.


VVD en CDA hebben zo hun eigen voorkeuren. D66 ziet wel hoe de wind waait maar is niet ongenegen GroenLinks als partner te hebben.

GroenLinks zit wel in een onmogelijke situatie. Stappen ze er in dan kunnen de compromissen ten koste van hun geloofwaardigheid gaan. Slaan ze de uitnodiging af, krijgen ze later in de debatten te horen dat ze weggelopen zijn van hun verantwoordelijkheid.

Overigens wijst een onderzoekje uit dat GroenLinks niet hoeft te vrezen voor massaal stemmenverlies bij regeringsdeelname.

Jesse Klaver hoeft vandaag maar één vraag te stellen aan de anderen: Gaat u voor GroenLinks of niet?

Eerst de liefdesverklaring, dan praten over kinderen krijgen.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: copyright ok. Gecheckt 25-09-2022

Schuivende en slippende partijen

DATA, DATA - De kieskaart van Nederland is flink opgeschud afgelopen woensdag. De grote winnaar is niet de PvdA: die herstelt louter wat eerder is verloren. De VVD eet Nederland op.

Veel kaartjes in deze post. Ik heb eens per gemeente bekeken wat partijen gewonnen en verloren hebben. De kaarten zijn interactief, dus je kunt ook je eigen omgeving/gemeente opzoeken. Een aantal dingen valt op: de VVD doet het vrijwel overal goed, behalve in het hoge Noorden. De drie noordelijke provincies stemmen traditioneel ‘rood’, en dat lijkt ook nu niet veranderd te zijn.

De PvdA doet het in het noorden en in de grote steden goed, maar verder nergens. Op basis van de CDA-kaart kunnen we de christen-democratie net zo goed opdoeken, en als de PVV een blijvende factor in de Nederlandse politiek wil blijven, moet het flink gaan werken aan z’n achterban in het zuiden van Nederland.

Grote winnaar: VVD

De VVD doet het bijna overal in Nederland goed, maar vooral in Zuidoost-Brabant en Noord-Limburg. Dat is opvallend, want die regio staat niet bepaald bekend als het meest kansrijke gebied in Nederland. En je staat er ook niet dagelijks in de file, volgens mij.

Foto: © Sargasso logo serie Nieuwe politieke partijen

Nieuwe partijen – de resultaten

In een serie van zes artikelen presenteerden we de nieuwe politieke partijen. Hoe hebben deze partijen het gedaan bij de verkiezingen van 12 september 2012?

Omdat bij elke verkiezing altijd een aantal partijen meedoen die nog niet eerder in de Tweede Kamer zaten en deze ‘nieuwkomers’ zoveel stemmen trekken dat ze goed zijn voor gemiddeld 3,5 zetels per verkiezing, waren we nieuwsgierig naar de nieuwe partijen bij deze verkiezingen.
Met ‘nieuw’ bedoelen we de partijen die niet eerder een zetel in het parlement hadden. Sommige partijen deden eerder pogingen, maar zonder resultaat.

In zes artikelen presenteerden we de mensen, de achtergronden en een aantal andere bijzonderheden. Hoewel zich dit jaar veel nieuwelingen aanmeldden, deden uiteindelijk elf nieuwe partijen mee aan de verkiezingen. Geen topscore, want in 1971 deden zeventien nieuwe partijen mee. Toch is het relatief veel, want sinds 1948 tellen we gemiddeld 8,7 nieuwelingen per verkiezing De verkiezingen van 2012 kende dus een bovengemiddeld aantal nieuwkomers.

De mediabelangstelling voor nieuwe partijen was even mager als altijd.

De obligate overzichtjes van standpunten haalden nog wel de landelijke media, die verder alleen geïnteresseerd waren in Hero Brinkmans DPK en 50Plus. In de peilingen kwam 50Plus wel voor, omdat de partij op één tot drie zetels werd gepeild. Het DPK werd ook gepeild, maar haalde in de peilingen geen enkele zetel, evenals de Piratenpartij die één keer in een peiling voorkwam.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.