De schade van ISIS

Zoals u weet oefende de zogenaamd Islamitische Staat ofwel ISIS ofwel Daesh recentelijk een schrikbewind uit in het noorden van Irak en het westen van Syrië. De terreur vormde een opvallend wreed en sadistisch hoofdstuk in de sowieso gewelddadige geschiedenis van deze regio. Het gebied heeft sinds de ondergang van het Ottomaanse Rijk rust noch duur gekend. Het zou voor de westerse media makkelijk zijn geweest de gebruikelijke oriëntalistische stereotypen van stal te halen, en dat gebeurde ook wel, maar dit keer was er ook iets anders. Er waren tevens berichten over de door ISIS georganiseerde plunderingen en verwoestingen van cultureel erfgoed. Toen ik Irak in oktober bezocht, waren die niet te missen. Plundering Eerst een kanttekening. Er zijn inderdaad plunderingen geweest en er zijn inderdaad antiquiteiten verkocht. Het was makkelijk. Er bestond immers al een door de autoriteiten gedoogd handelsnetwerk voor illegaal verworven oudheden. De westerse landen waren niet alleen grootafnemers, ze faciliteerden de zwarte handel ook met enerzijds een financiële structuur om belasting te ontwijken en geld wit te wassen en anderzijds academici die heling goedpraatten (meer).

Door: Foto: Hatra: de schade valt mee (eigen foto)
Foto: copyright ok. Gecheckt 01-03-2022

Kunst op Zondag | Nineveh en Assyrië

ACHTERGROND - Kort na de Arabische Lente begon het plunderen. Eerst in Egypte, daarna in Libië, met de opkomst van ISIS ook in Syrië en Irak. U hebt beelden gezien van de moedwillige verwoesting van het museum in Mosul. Misschien zou de schade minder groot zijn geweest als er geen helers waren geweest die Egyptische papyri, Libische sculptuur, Syrische sierraden of Iraakse kleitabletten hadden gekocht; misschien zou de schade minder groot zijn geweest als de wetenschappers zich zouden hebben gehouden aan hun eigen gedragscodes; vrijwel zeker zou de schade beperkt zijn gebleven als de autoriteiten de wet wat meer hadden gehandhaafd.

Helaas: de schade is er. Maar je kunt iets terug doen. Om te beginnen: het bewustzijn vergroten dat de westerse beschaving (wat dat ook moge zijn) niet begint in Griekenland en Rome, maar dat daaraan iets is voorafgegaan. Als de Amerikaanse soldaten die Bagdad in 2003 bevrijdden beter zouden hebben geweten dat het oosterse erfgoed werelderfgoed en dus ook Amerikaans erfgoed is, zou wellicht het museum aldaar niet zijn geplunderd. Om de vertrouwdheid met het Nabije Oosten iets te vergroten, hebben we op Sargasso Daan Nijssen gevraagd elke vrijdag een stukje te schrijven over het culturele erfgoed waarvan we zijn beroofd. En ik ben blij dat het Rijksmuseum van Oudheden in Leiden vanaf 20 oktober een grote expositie over Nineveh aanbiedt – de stad die tegenwoordig Mosul heet en ooit hoofdstad was van het eerste oosterse wereldrijk, Assyrië.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Quote du Jour | Honkbalknuppel

“mijn kinderen worden gepest, mijn huis zit regelmatig onder de mayonaise en pindasaus, kapotte bierflessen in de tuin, schreeuwende jongeren voor de deur”. (DePers)

Het in Sint-Annaland woonachtige PvdA-Kamerlid Luuk Blom ging op 9 januari jl. met een honkbalknuppel achter een groepje jongeren aan dat zijn gezin terroriseerde. Dat wekte nogal wat commotie, “mag dat wel” vroeg men zich in Den Haag en op Tholen af? Ja dat mag, zo stelt de PvdA die genoegen neemt met Blom’s verklaring. Vorige week schreef collega Dimitri een postje waarin hij ervoor pleitte dat agressie op straat door burgers mag worden beantwoord met een corrigerende tik. Her en der viel in de daaropvolgende discussie het woord ‘allochtoon’ al weer, die zouden toch heel anders t.o.v. geweld staan. Gelukkig kan de discussie over de straatterreur in Sint-Annaland zuiver gevoerd worden, want de stijlloze Allochtoon-o-Meter leert ons dat in de gemeente Tholen, met in totaal 3560 inwoners, slechts 30 niet-westerse allochtholen wonen. Zeer waarschijnlijk waren het dus enkel autochtonen die het gezin Blom terroriseerden. Maar ook die mag je als burger op een bepaald moment best wegjagen met een honkbalknuppel, zolang je maar niet al te hard doorslaat…

Foto: Verloren Oudheid

Verloren Oudheid – Waarom vernietigt IS cultureel erfgoed?

COLUMN - Op 13 november werd de archeologische site Nimrud door Iraakse regeringstroepen bevrijd. Hiermee heeft Nimrud de twijfelachtige eer de eerste plaats in Irak te zijn waar de door IS aangerichte schade nauwkeurig kan worden vastgesteld. Zoals al werd gevreesd zijn de zichtbare overblijfselen van het indrukwekkende noordwestelijke paleis van Ashurnasirpal II grotendeels verwoest. Nog schokkender is de systematische sloop van de ziggurat (tempeltoren). Oorspronkelijk was deze 61 meter hoog en tot voor kort torenden de ruïnes nog 43 meter boven het maaiveld uit. IS blijkt echter kosten noch moeite te hebben gespaard om ook deze overblijfselen met bulldozers plat te walsen.

Waarom vinden wij het erg?
Het meest schokkende aspect van dit culturele vandalisme is de systematiek die erachter schuilgaat. De systematische uitroeiing van zes miljoen joden vanwege hun etnische achtergrond schokt ons ook meer dan de dood van tientallen miljoenen soldaten op de slagvelden van de Tweede Wereldoorlog. Systematische vernietiging van mensen en erfgoed heeft vrijwel altijd een oorsprong in ideologische motieven. Een ideologie die sommige mensen en ideeën geen bestaansrecht gunt beangstigt ons, zeker als wijzelf het slachtoffer dreigen te worden. Het is dan ook interessant om te zien hoeveel westerlingen de vernietiging van oosterse oudheden verafschuwen. Blijkbaar identificeren wij ons toch in zekere mate met deze oudheden en IS begrijpt dat heel goed. Het culturele vandalisme is een symptoom van een ideologische strijd. Het is daarom van belang om beide ideologieën goed te begrijpen.

Foto: copyright ok. Gecheckt 26-11-2022

KOZ | De linkse hobby van banken

De nieuwe Griekse premier Papademos moet zijn land er weer bovenop helpen. Dat zal nog een hele kunst worden. Als voormalig bankier en getrouwd met een kunstenares, verstaat hij in ieder geval de taal van bankenkunst. Dat belooft niet veel goeds. Banken zijn meesters der verdwijnkunst. Niet alleen zijn ze  goed in het verdampen van geld, ze drukken ook heel wat kunst achterover.

De DNB heeft vorig jaar werk van Shanna Ingram Papademos geëxposeerd. Geschilderde gedichten, heette dat.  Alleen op afspraak te bezichtigen, legitimatie verplicht. U zou er eens met de buit vandoor gaan, nietwaar?
De DNB was medeoprichter van de VBCN (Vereniging Bedrijfscollecties Nederland), waarvan 13 banken lid zijn. Allemaal hebben ze kunstcollecties van waarde. Niet dat de banken erg transparant zijn over de waarde. Dat komt alleen naar buiten als de handel wordt verkocht of geveild. In oktober werd een schilderij geveild, uit de failliete boedel van Dick Scheringa. Opbrengst 4,2 miljoen euro. Doel: schuld afbetalen aan de Deutsche Bank.

Al roffelen de banken zich op de borst welk een waardevolle betekenis hun linkse hobby voor de samenleving heeft, ze springen met het materiaal ook niet zo transparant om.  Ze hangen het op in hun kantoren, verkopen eens wat aan een museum, houden af en toe een insiderstentoonstelling, maar verder ziet het grote publiek er weinig van.
De Rabobank lijkt de enige te zijn, die de boel opengooit. Deze maand opende de bank in Utrecht een tentoonstellingsruimte die ook vrij toegankelijk is voor niet-bankklanten.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Foto: Joan (cc)

Kunst op Zondag | Verdwenen kunst

Ook niet gesubsidieerde kunst verdwijnt wel eens. Het werk van graffiti- en sjabloonartiest Banksy is per ongeluk overgeschilderd. De amateurschilder die er overheen is gegaan heeft spijt en is bereid mee te werken aan de restauratie van het origineel.

Het is op zijn minst de vijftiende keer dat Banksys werk te grazen is genomen. Per ongeluk overgeschilderd omdat men het niet als werk van een beroemde kunstenaar herkende. Overgeschilderd of verwijderd omdat de autoriteiten het als vervuiling van de leefomgeving zagen en de graffitischoonmakers er op af stuurde. Of gestolen omdat men het juist wel de waarde ervan inzag. Eén keer is een diefstal verijdeld door schoonmakers.

Banksy zelf heeft zijn mening over kunstvandalisme al eens op de muur gezet. Herkent u Halbe Zijlstra?

Meer Bansky op zijn website en Sargief: augustus 2005, januari 2008, juli 2008, maart 2001.

Meer van P.J. Cokema.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Quote van de Dag: Vinex-achterstandswijk

[qvdd]

Als je dat niet doet worden het achterstandswijken. Mensen die de keuze hebben, trekken weg. Anderen met minder keuzevrijheid blijven achter.

Deskundigen waarschuwen dat Vinexwijken getto’s dreigen te worden. De vinexwijken zijn ideaal voor ouders met jonge kinderen, maar de oudere kinderen en jongeren vervelen zich er dood, wat resulteert in vandalisme en kleine criminaliteit.

Gemeenten moeten de wijken daarom aantrekkelijk proberen te houden, om ze niet in een neerwaartse spiraal te laten komen.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

REALITY, the making of | pt. 08: Carlo en Irene aan de crackpijp?

Wat voorafging: sabotage in het spel! Iemand heeft Dian met opzet een verkeerde weekopdracht gegeven waarvoor zij dikke boeken moest lezen onder het mom van een politieke quiz. De opnames zijn stilgelegd en de onderste steen moet boven: wie was hier verantwoordelijk voor? Dian wacht ondertussen in de regiekamer in haar appartement en kijkt gespannen via een scherm naar de act van Troy en Patricia.dian8banner

Troy is slechts gehuld in een gouden slip. Zijn afgetrainde chocoladebruine lichaam contrasteert sterk met de bleke, overbelichte huid van Patricia die, in tegenstelling tot wat de woorden Live Gezongen rechtsonderin het beeld suggereren, playbackt. Troy lacht zijn hagelwitte tanden bloot en reikt zijn armen in de lucht tijdens het hoogtepunt van de medley.
Presentatrice Wendy komt na de act het podium op. ‘O jongens, wat waren jullie góed! Wat waren jullie góed! Troy! Hoe voel je je? Ging het lekker?’
Troy hijgt. ‘Ja ik vond zelf dat het wel lekker ging ja.’
‘O, en Pat! Wat fantastisch! En die jurk! Die is ook wel een applausje waard.’ De camera glijdt langs haar lichaam. Haar vlees lijkt afgebonden en ingepakt met transparant plastic. O, en die hakken!’ De camera brengt de tien centimeter lange hakken in beeld. Wendy vervolgt: ‘Nou, als u thuis kijkt en u vond dit duo óók fantastisch, sluit dan vandaag nog een persoonlijke krediet af via het webadres onder in beeld en misschien komen Troy en Patricia bij u thuis voor de komende drie maanden in het onderdeel lifeswapping!’
De zaal applaudisseert.
De deur van de regiekamer zwaait open. Het is Travis, die overigens zijn headset de afgelopen drie dagen niet af heeft gezet. In zijn rechterhand heeft hij het draaiboek tot een voddige koker gedraaid en hiermee slaat hij onregelmatig tegen muren, op tafels, stoelen. Het slaan gaat steeds harder en ik hoor hem zachtjes vloeken. Zenuwachtig loopt hij door de regiekamer heen. ‘Dian… Even voor de helderheid… Jij kreeg die boeken… je pakte ze aan…’
‘Jullie hebben het toch gezien dat ik ze kreeg van die Playboy-bunny?’
Met een zwaai mept Travis een rits plastic bekertjes van een dranktrolley. ‘Zit ik er elke minuut van de dag bovenop, glippen er toch nog fouten in…’dian8
‘Mag ik wat vragen? Wat heeft precies die speech van die blonde politicus, hier beneden op het plein, te maken met onze productie?’
‘Juist. De speech van die politicus.’ Travis pakt een nieuwe fles Spa rood uit de koelkast, drinkt deze zonder onderbreking tot de helft leeg en laat een harde boer. ‘Waarom moeten we over politiek praten? Ik noem hem trouwens liever geen politicus, maar een leider. Politiek heeft een verkeerde bijsmaak.’
‘Maar wat is zijn rol? Wat heb ik met hem te maken?’
Travis duwt met zijn duim en wijsvingers op zijn neus en trekt een gezicht alsof hij iets heel vies ruikt. Hij begint te kreunen. ‘Weet ik veel.’
‘Tjee… je ziet er best… verrot uit,’ zeg ik droogjes.
Travis kijkt me aan, ademt diep in. ‘Dit is nog maar het begin. Ik moet nog met Guy een dans doornemen. Het loopt helemaal uit de hand met hem. Zijn fanclub heeft gisteren een studio gemolesteerd en een groep acteurs heeft zich vervolgens voorgedaan als ME-ers en heeft de meute opgejaagd…’
‘Shot op tv-kok,’ zegt een regie-assistent naast me. Hij klikt met zijn muis op camera 4.
De tv-kok komt zwaar hijgend binnen, gevolgd door een camera-, licht- en geluidsman. Zijn bovenlichaam is ontbloot. ‘Ik ben wel toe aan een douche. Die gepocheerde eieren maken wat in me los.’
‘Wat is hier gaande? Waar kom jij vandaan?’ blaat Travis en slaat nu zo hard met zijn opgerolde script dat glazen in het rond vliegen.
‘Ik moest toch na het eieren pocheren fitnessen? Voor onze sponsor, toch?’ zegt de tv-kok verontwaardigd. ‘Mijn spieren, oei wat heb ik ze toch pijn gedaan.’ De tv-kok begint aan zijn armen te likken. Hierbij maakt hij zacht grommende geluiden. Bewonderend kijkt de crew naar de spieren van de tv-kok. Travis grist een handdoek van een haakje, slaat deze tegen de rug van de tv-kok en schreeuwt in zijn gezicht: ‘Van wie kreeg je die instructie? En wat doen Irene en Carlo daar in het winkelcentrum?’
‘Crack roken?’ vraagt de tv-kok met een klein stemmetje.
‘Ze roken wel crack,’ zeg ik en wijs naar het scherm. ‘Maar dat zijn ze niet. Het zijn typetjes.’ Alle aanwezigen in de regiekamer kijken ademloos toe hoe de acteurs de mimiek, de stemmen en de lichaamshouding van Carlo en Irene perfect nabootsen. ‘Wie zijn dat nou weer in godsnaam?’ vraagt Travis fluisterend.
‘Het zijn typetjes die typetjes nadoen,’ zegt de tv-kok. ‘Het is iemand die Carlo nadoet die Matthijs nadoet.’
Voorzichtig loopt Travis naar het scherm en legt zijn vingers op het glas. ‘Waar moet dit heen.’ Hij kijkt naar de grond. ‘Ik… ben verbijsterd.’
Travis maakt een vuist en wil deze volgens mij door het scherm timmeren, maar hij valt uiteindelijk huilend in de armen van een gripper. ‘Dian,’ zegt hij met een snik in zijn stem. ‘Je mag weer op. Je hoeft niet hier te wachten. We doen gewoon alsof er niks aan de hand is met die politieke boeken, oké? We laten het erbij, wat die sabotage betreft.’
‘Eh, goed.’
‘Politicus op camera 5,’ roept een regie-assistent. ‘Is dat bloed?’

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Foto des Tages – Vollidiot

Het kostte de Duitse tourist anderhalve dag om zijn graffiti van de Nieuw-Zeelandse gletsjer af te schrobben, ondertussen werd de 28-jarige Scharbert beschimpt en uitgescholden door de passerende touristen (stuff.co.nz). De dag daarvoor hadden Engelse touristen hem weten te fotograferen terwijl meneer een ijswand onder de verf spoot. Kort daarop werd hij aangehouden en kreeg het bevel zijn troep weer op te ruimen.

Tja dan moet je maar niet een Werelderfgoed locatie met graffiti besmeuren… Nu is het aanbrengen van graffiti an sich al een relatief domme bezigheid, het ondersprayen van een stuk unieke natuur is überhaupt achterlijk te noemen. Wat dacht deze jongeman toe te voegen toen hij besloot zijn spuitbussen te legen op een gletsjer? Misschien was het de naam van de Nieuw-Zeelandse gletsjer: Franz Josef glacier, vernoemd naar de keizer van Oostenrijk-Hongarije dat iets losmaakte in de jonge Duitser? Zocht hij zo Anschluss met de natuur en de historie? Het zal waarschijnlijk altijd een raadsel blijven. Maar Scarbert heeft zichzelf in ieder geval succesvol getagt als Volldiot.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.