Nog 99 gemeenten die niets aan asielzoekersopvang doen

De gemeente Westerwolde mag 255.000 euro en meer tegemoet zien van het COA (Centraal Orgaan opvang Asielzoekers). Op last van de rechter moet het COA per 22 februari 15.000 euro betalen aan de gemeente als in de asielopvang in Ter Apel meer dan 2000 mensen de nacht daar moeten doorbrengen. Sindsdien is het (tot en met zaterdag 23 maart) al 17 keer voorgekomen dat het COA nergens in het land genoeg gemeenten bereid vond een deel van de mensen over te nemen. Het zal voor Westerwolde een welkome aanvulling zijn op de 447.802 euro die de gemeente al uit het Gemeentefonds krijgt (zie Bijlage 3.2-4 Decentralisatie-uitkering Faciliteitenbesluit opvangcentra). De roemruchte Spreidingswet is op 1 februari in werking getreden, maar kan blijkbaar nog nergens geëffectueerd worden om Ter Apel op korte termijn te ontlasten. En ook al is er enige verbetering te bespeuren, er zijn nog teveel gemeenten die geen enkele vorm van asielzoekersopvang hebben. [kader] 176 gemeenten hebben (nog) geen opvang voor asielzoekers. Van die 176 gemeenten zijn er 77 die een of ander plan hebben om tot een opvang te komen. Er zijn dus 99 gemeenten die niets hebben. Geen opvang, geen plannen daartoe. [/kader] In april 2022 vermoedden we dat er in Nederland toch meer ruimte voor asielzoekers moest zijn. Dat zo’n 23% van alle gemeenten wel asielzoekersopvang hadden leek ons wat al te zuinig. [1] Ook al had een jaar later 30% van alle gemeenten enige vorm van asielzoekersopvang, het was nog steeds te mager en het hielp Ter Apel weinig tot niet. Er moest een ander aanpak komen. [2] De komst van de Spreidingswet heeft veel gemeenten wel in beweging gebracht. Inmiddels heeft 49% van de gemeenten asielzoekersopvang (gevonden op basis van bronnen als de COA locatiezoeker, gemeentelijke  websites en regionale media). Bij vorige peiling (april 2023) waren er in 102 gemeenten 154 opvanglocaties met een capaciteit van 48.671 bedden. De laatste peiling laat zien dat er in 166 gemeenten 250 opvanglocaties zijn, met een capaciteit van 61.383 bedden. Saillant detail: Bij 59 van deze 166 gemeenten worden meer mensen opgevangen dan is vermeld in de capaciteitsraming die bij de Spreidingswet is opgegeven. [3] Van de 102 gemeenten (eerste peiling) hebben 4 gemeenten geen opvang meer. Onder de 240 gemeenten die geen opvang hadden, zijn er nu 68 die wel asielzoekersopvang hebben. Van de 176 gemeenten die geen opvang hebben, zijn er 77 die een of ander plan hebben. Bij sommige gemeenten is dat vooralsnog niet verder dan rondkijken of er geschikte locaties zijn. Andere gemeenten zijn begonnen met een enquêtes of peilingen onder de inwoners en/of gemeenteraad. Zesentwintig gemeenten zijn al zo ver dat een locatie is vastgesteld. Achttien daarvan moeten nog dit jaar open gaan. Drie locaties gaan naar verwachting in 2025 open. In vijf ander gevallen is nog onbekend wanneer een locatie in bedrijf kan. Soms omdat de gemeente en COA nog details moeten uitwerken, soms omdat inwoners de voortgang  traineren met bezwaarprocedures en rechtszaken (Albergen – gemeente Tubbergen). Er zijn dus 99 gemeenten die (nog) niets hebben. Geen opvang, geen plannen daartoe. Slechts in enkele gevallen is dat onwil. Westland zegt absoluut geen draagvlak te hebben. Staphorst wil niet dat asielopvang de plannen voor toerismeontwikkeling in de weg zitten. Weer andere gemeenten vinden dat ze met de opvang van vluchtelingen uit Oekraïne ruimschoots aan hun taks zitten (Alblasserdam en Vlaardingen). Of men vindt de geplande huisvesting van arbeidsmigranten al meer dan genoeg (Boxtel). Dan zijn er nog gemeenten die er niet met het COA uit kunnen komen, omdat de gemeente de voorwaarden van het COA niet kan accepteren (De Ronde Venen). Of juist omdat het COA het aanbod van de gemeente afwijst (Montferland). Zo gaat dat niet overal. In Bunnik stemde de gemeenteraad  unaniem voor een opvang voor 90 asielzoekers (Bunnik stelt de raming van de Spreidingwet op 111 asielzoekers). “Iedereen in Nederland moet zijn steentje bijdragen. En zeker Bunnik als zeer hoogopgeleide, blanke enclave moet hier plek voor bieden”, zei een inwoner tegen de NOS. In Putte (gemeente Woensdrecht) worden 95 asielzoekers opgevangen. Volgens de Spreidingswet zouden dat er 124 moeten worden. Dat is in Woensdrecht geen enkel probleem. Terschellinger jongeren zien vooral voordelen bij de komst van asielzoekers (raming Spreidingswet staat op 26 asielzoekers). Goed voor oplossen van arbeidstekorten of aanvulling bij seizoenswerk (asielzoekers van de opvangboot in Harlingen hielpen bij Oerol). Ook goed voor oplossingen om het woningprobleem te tackelen (ombouwen oude gebouwen of bouwen van containerwoningen). Noten: [1] https://sargasso.nl/er-is-meer-ruimte-voor-vluchtelingen/ [2] https://sargasso.nl/plan-kan-eerlijk-zullen-we-alles-delen/ [3] Capaciteitsraming, provinciale opvangopgave en indicatieve verdeling per gemeente 2024. Westerwolde (waar Ter Apel onder valt) moet volgens de raming 131 asielzoekers gaan opvangen.

Foto: Google streetview schermafbeelding

Opvang van hot naar her

In steeds meer gemeenten komen er opvanglocaties voor asielzoekers bij. Dat gaat zo snel dat, eindelijk, het grasveld voor de opvanglocatie in Ter Apel een nachtje bijna leeg was.

In 159 gemeenten is vanaf 14 september vorig jaar tot nu noodopvang beschikbaar gemaakt. (bronnen: COA gerealiseerde opvang en nieuwsberichten over recente opvanglocaties). De helft daarvan kwam tot stand in gemeenten waar al een asielzoekerscentrum is.

Van de 126 opvanglocaties die vermeld zijn in de COA locatiezoeker is 47% een tijdelijke (nood)voorziening.
Daarvan is 22% hotel, 17% een armada van (cruise)schepen en 10% sport-of evenementenhal. Met hartverwarmende of hoopgevende namen als ‘De Rustende Jager’ (hotel Nieuw Vennep), ‘Liberty Ann’ (boot Haarlem) en ‘De Horizon’(boot Rotterdam).

Al die noodopvang is tijdelijk. Soms zelfs heel tijdelijk: één nacht verblijven en de volgende dag terug naar Ter Apel of door naar een andere tijdelijk locatie.
We gaan er maar even niet van uit er een beleidsopvatting achter ligt dat het nu eenmaal de leefstijl van asielzoekers is om van hot naar her te trekken, maar dat veelvuldige verkassen komt de gezondheid van de mensen ook niet ten goede.

Het ontbreekt natuurlijk nog steeds aan meer structurele opvang capaciteit. In 185 gemeenten is (nog?) niets wat concrete solidariteit betreft. Met allerlei smoezen worden de boten afgehouden. Eén zo’n ijzersterke smoes is: in 2015 wilden we wel maar de COA niet, dus nou zoeken ze het zelf maar uit.

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Foto: Directie Voorlichting (cc)

Een beschaafd land onwaardig

Kom kijken, haal je wijsheid niet uit de dossiers. Dan zie je met eigen ogen ons eigen Lampedusa. En daar word je dus echt beroerd van.

Koen Schuiling, burgemeester van Groningen en voorzitter van de Veiligheidsregio Groningen, heeft de situatie in de asielzoekersopvang in Ter Apel wel met eigen ogen gezien. In een interview met Binnenlands Bestuur doet hij zijn verhaal.

De situatie in het overvolle opvangcentrum is aan alle kanten beschamend. En dat geldt ook voor de houding van sommige gemeenten. Binnenland Bestuur schrijft:

En wat net zo beschamend is, is dat nogal wat van zijn eerbiedwaardige collega’s in den lande zien dat de opvang in Groningen mensonwaardig is, zelf genoeg opvangmogelijkheden hebben, maar geen vinger uitsteken.

De burgemeester wil niet aan ‘naming & shaming’ doen. Maar wie een beetje moeite doet komt er al snel achter dat in 246 gemeenten geen asielzoekersopvang is. Als ook maar vijftig van die gemeenten een beetje hun best er voor doen, zou dat al gauw ruim 26.600 extra opvangplaatsen op kunnen leveren.

Dat is ook ruim genoeg om de huidige achterstand met het huisvesten van 10.563 statushouders in te lopen. Slechts 20 gemeenten voldoen aan de taakstelling. Koen Schuiling stipt in het interview de huidige voortvarendheid aan waarmee die gemeenten en Rijksoverheid nu opvang weten te regelen voor vluchtelingen uit Oekraïne. Met enig cynisme put hij daar hoop uit:

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.