Twittertaal wordt alledaagser

Het is altijd bevredigend als een idee wordt bevestigd. Jarenlang heb ik gestreden tegen het idee dat de sociale media de taal zouden veranderen (bijvoorbeeld hier en hier), en met name dat de taal ‘korter’ zou worden door sms en Twitter. Mijn argument was vooral gebaseerd op de logica. Het is onwaarschijnlijk dat zoiets belangrijks voor het menselijk leven als taal, iets dat zich in de loop van duizenden jaren heeft ontwikkeld, zou veranderen door zoiets efemeers als de sociale media. Zelfs de gehardste Twitteraar spreekt op een dag waarschijnlijk nog steeds meer woorden dan hij tweet. En de proportie geharde Twitteraars op de gehele populatie is te verwaarlozen. De sociale media zijn bovendien zelf zo veranderlijk dat je eerder verwacht dat zij zich langzaam aan de behoefte van de mens aanpassen om de taal op een natuurlijke manier te gebruiken.

Door: Foto: © Palgrave Communications grafiek Twitter onderzoek via Marc van Oostendorp op Neerlandistiek

Quote du jour | Verantwoordelijkheid

QUOTE - Maar mij boeit het weinig om onze afstudeerders (nog) betere werknemers te maken. Mij lijkt het logisch om tijdens een academische opleiding juist eens grondig na te denken over welk werk je überhaupt wilt doen, en voor wie. Vertrouw je erop dat bedrijven en startups die winst maken of investering aantrekken per definitie aan zinnige producten bouwen? Hoe rijm je dat met het feit dat datzelfde consumptie gedreven, winstgerichte systeem tot nu toe zo destructief is geweest? Wil je daar deel van uitmaken? Of maakt het je allemaal niet zo veel uit, zolang je maar aan technisch interessante projecten kunt werken? En durf je dan ook toe te geven dat je het bredere effect van dat werk niet als jouw verantwoordelijkheid ziet?

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Foto: rocor (cc)

Kunst op Zondag | Uitvinders

De weg van niets naar iets loopt langs het vinden van opeenvolgende oplossingen. In die zin is elke kunstenaar een uitvinder. Maar er zijn natuurlijk kunstenaars die uitvinder zijn in de zin van techneuten die toepassingen verzinnen voor praktisch gebruik.

Leonardo da Vinci!, zult u roepen. Ja, die kennen we allemaal wel als de ‘uomo universale’, beroemd als de schilder van de Mona Lisa en even bekend als uitvinder en tot op vandaag inspirator voor veel andere kunstenaars. In zijn Codex Atlanticus zien we o.a. ontwerpen voor irrigatiesystemen, waarin Da Vinci een tekening opneemt van de ‘Schroef van Archimedes’.

Tony Cragg – Schroef van Archimedes (fontein Zuiderpark, Den Bosch), 1993 (filmpje 0 min. 30”).

Op de volgende bladzijde nog zo’n schroef….

William PyeArchimedes screw, 1997 (filmpje 0 min 56”).

Het gebruik maken van andermans uitvindingen, zoals hierboven, maakt een kunstenaar nog niet tot een echte uitvinder. William Pye komt er met zijn waterwerken nog het dichtst bij in de buurt.

De 79-jarige en nog immer actieve kunstenaar Johann van den Noort kan wel met recht een echte uitvinder worden genoemd. Naast een breed scala kunst (schilderijen, sculpturen en meer) staan een tiental uitvindingen op zijn naam.

Foto: Scott Schrantz (cc)

De zelfrijdende auto zet alles op zijn kop

ACHTERGROND - De zelfsturende auto brengt ons naar een nieuw tijdperk van mobiliteit. Om er voor te zorgen dat de toekomst ook beter wordt, moeten we nu de juiste vragen stellen, vinden Lambèr Royakkers en Rinie van Est.

De auto is een computer op wielen geworden en zal op termijn geen bestuurder meer nodig hebben. De introductie van de zelfsturende auto zal geleidelijk gaan. De komende tien jaar staat in het teken van grootschalig testen, waarna de eerste autonome auto’s, eerst nog met menselijke bestuurder, op de openbare weg gaan rijden. Volgens IHS Automative, een grote consultant voor de auto-industrie, verschijnen in 2030 de eerste zelfsturende auto’s op straat, is in 2035 één op de elf verkochte auto’s zelfsturend en is na 2050 bijna het hele wagenpark zelfsturend.

De zelfsturende auto is disruptief: het is niet slechts een nieuw vervoersmiddel, maar kan leiden tot een heel ander vervoerssysteem en een andere economie en cultuur van mobiliteit. Daarom speelt de robotauto nu al een bepalende rol in de strijd om de toekomst van onze mobiliteit. Achter de schermen woedt een fiks economisch gevecht tussen autofabrikanten en IT-industrie; denk aan de Google-auto, de avances van Apple met Tesla en de samenwerking tussen TomTom en Volkswagen. Overal ter wereld mengen overheden zich in die strijd. Minister Schultz van Infrastructuur en Milieu profileert Nederland als ideaal testgebied om de belangen van bedrijven als NXP en TomTom te behartigen.

Auto hacken

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Waar blijven de bèta’s?

ANALYSE, DATA, VISUALISATIE - Het aantal afgestudeerden met een bèta-achtergrond (techniek, natuurwetenschappen, etc…) is nog steeds te laag. Recente cijfers van het CBS laten zien dat alleen het wetenschappelijk onderwijs een kleine opleving laat zien, maar dat het hoger beroepsonderwijs achterblijft.

We hebben bij dit onderwerp in 2011 en in 2013 ook stilgestaan. Een maatschappij kan niet alleen op advocaten en economen draaien. Iemand moet ook iets maken.

Natuurlijk is de studie niet doorslaggevend. Maar het is wel een indicatie. Vanuit het wetenschappelijk onderwijs is een heel lichte verbetering te melden.

afg_wo_1950_2013_475

Voor het hoger beroepsonderwijs hebben we dit keer ook een grafiek kunnen maken. Korter, omdat er onvoldoende historische gegevens zijn. Hier is de trend minder positief.

afg_hbo_1995_2013_475

Kortom, dit punt mag nog wel een tijdje op de politieke agenda blijven staan.

En nee, beste reaguurders, dit is geen oproep om van iedereen een bèta te willen maken. Dit gaat over een doorgeschoten ontwikkeling die wat tegenwicht kan gebruiken.

Mocht iemand gelijksoortige gegevens weten voor alles onder HBO (mogelijk met andere indeling), houden we ons aanbevolen.

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022 copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Geen bal op tv | Genen, memen en temen

COLUMN - In Tegenlicht had een Braziliaanse wetenschapper een robot ontwikkeld die bestuurd werd door de gedachtes van een aap. Dezelfde techniek kan ervoor zorgen dat mensen met een dwarslaesie weer kunnen lopen (tijdens de opening van het WK in Brazilië zal een jongen van 15 die van onderen verlamd is de aftrap doen).

Terwijl de Braziliaanse wetenschapper enthousiast vertelt over zijn experimenten, zie ik voor me hoe de aap door krijgt dat zijn verlengde robot onverwoestbaar is en, gewoon omdat het kan, zijn begeleiders al denkend dood mept, waarna hij op oorlogspad gaat. Ik zie The Terminator voor me, HAL uit 2001, de mens als batterij in The Matrix en het robotjongetje in A.I. dan, ontworpen om voor altijd een liefhebbend zesjarig jongetje te zijn, duizenden jaren lang elke seconde naar zijn overleden moeder verlangt. 

Nu zult u zeggen: wat een overdreven reactie. Dat kwam doordat, met dank aan de Maand van de Filosofie, mijn weekend doordrenkt was met de vraag wat er gebeurt als mens en machine steeds meer samensmelten.

Volgens Peter-Paul Verbeek, afgelopen zondag in VPRO’s Boeken, hobbelt de moraal meestal achter de technologische ontwikkelingen aan, waardoor ze al te vaak draait aan een stuur dat nergens op aangesloten is. Techniek is niet te stoppen. In zijn boek Op de vleugels van Icarus betoogt hij dat je niet achteraf, maar tijdens de ontwikkelingen alvast de juiste vragen moet stellen.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Foto: Steve Garfield (cc)

Minder Chinezen naar VS

ANALYSE - ‘It is human nature to waste what is abundantlty supplied.’ Die zin las ik ooit in een analyse van de Amerikaanse arbeidsmarkt en het gebrek aan investeringen in onderwijs en opleidingen. Bij een continue aanwas van immigranten was het nooit nodig om erg veel te investeren in het opleidingsniveau, of een goed stelsel van beroepsonderwijs. Met jaloezie werd in dat artikel gekeken naar het duale systeem in Duitsland.

Aan deze zin moest ik weer denken, bij het lezen van de titel van een recent rapport: ‘The importance of international students to America.’ Daaruit blijkt weer eens hoe hoog het percentage internationale studenten is, vooral in de zogenaamde “STEM”  vakken (science, technology, engineering, mathematics). Een groot aantal technische faculteiten is bijna volledig afhankelijk van internationale studenten, met percentages tot 98% buitenlandse studenten. Bij de grote meerderheid van deze faculteiten is inmiddels meer dan de helft van buitenlandse afkomst.De voordelen voor de US zijn groot. De auteurs noemen een aantal interessante opbrengsten:

  • Iedere groep van 100 gepromoveerde buitenlandse studenten, levert de US 63 patenten op
  • 38% van de ondernemers van buitenlandse komaf, startte als internationale student
  • 14 van de 40 finalisten in Science Talent Search competitie, een presitieuze competitie voor middelbare scholieren, heeft een vader of moeder die als internationale student begon
  • het beleid van de Indiaase regering op gebied van de vrije markt is begin jaren ’90 aantoonbaar beïinvloed door persoonlijke ervaring van hoge overheidsfunctionarissen (en hun kinderen).
Foto: camknows (cc)

Internet overal

COLUMN - Computers worden almaar kleiner en sneller. Uw mobieltje heeft meer rekenkracht dan de computers waarmee we indertijd de eerste raketten in de ruimte lanceerden. Is het geen raar idee dat u tegenwoordig voldoende rekenkracht in uw broekzak heeft om een Apollo naar de maan te sturen?

In steeds meer apparaten worden slimme chips ingebouwd. Uw koelkast, uw wasmachine, uw auto en uw energiemeter hebben tegenwoordig een hart van silicium – ook dat zijn inmiddels allemaal computers geworden.

Dat is vaak handig. De wasmachine die zelf aanvoelt of-ie zwaar beladen is of juist maar een paar spulletjes in zijn binnenste heeft, kan met beleid een wasprogramma kiezen dat het milieu zo min mogelijk belast. Een auto op cruise control berekent zelf wat de veiligste (en meest economische) snelheid voor u is.

Het klinkt allemaal reuze handig. Is het niet heerlijk dat alles om ons heen slimmer wordt, dat meer dingen vanzelf lijken te gaan en voor ons worden geregeld, en wijzelf minder hoeven na te denken over allerlei futiliteiten?

Maar we hebben nooit goed nagedacht – laat staan: publiek gedebatteerd – over de consequenties van al die slimmigheden. Hoeveel zeggenschap hebben wij mensen over de apparaten die we gebruiken, over de chips ons worden opgedrongen? Zijn wijzelf nog verantwoordelijk wanneer de machines waarop we ons verlaten, een beslissing nemen die desastreus uitpakt? Kunnen we überhaupt nog ingrijpen, wanneer wijzelf en zo’n ‘slim’ apparaat het niet eens zijn over wat er nu, acuut, moet gebeuren? Hoe definiëren we onze eigen verantwoordelijkheid, onze autonomie, onze wettelijke aansprakelijkheid wanneer we onze beslissingen laten sturen door chips, of overlaten aan slimme systemen?

Volgende