De niet-burgers van Letland

In EU-lidstaat Letland zijn niet alle burgers gelijk voor de wet. De president van Letland, Raimonds Vejonis heeft het geprobeerd. Hij wilde een eerste stap zetten naar de beëindiging van de discriminatie tussen groepen burgers in zijn land. Maar hij zag vorige week zijn voorzichtige poging stuk lopen op een conservatieve meerderheid in het parlement. Vejonis' voorstel was om vanaf volgend jaar nieuw geboren kinderen van zogenaamde niet-burgers meteen de Letse nationaliteit te geven. Niet-burgers zijn inwoners van Letland die geen staatsburger zijn, in hoofdzaak mensen die zich in het verleden vanuit andere delen van de voormalige Sovjet-Unie in het land hebben gevestigd. De rechtse Nationale Alliantie, dreigde de regeringscoalitie op te blazen, als het voorstel zou worden aangenomen. Het leidde tot afscheiding van vier leden van een andere coalitiepartner, de Eenheidsfactie, die wel voor het voorstel van de president stemden. Het is tijd om een einde te maken aan de tijdelijke status van de niet-burgers en vooruit te kijken, aldus de voorstanders. Het belangrijkste argument van de tegenstanders van Vejonis' voorstel was dat de niet-burgers nu ook al hun kinderen eenvoudig Lets staatsburger kunnen laten worden, als ze dat zelf aanvragen. Ze eisten bovendien dat het Lets als enige taal op alle openbare scholen zou worden ingevoerd. Want alleen zo kun je werken aan een hechte samenleving, het argument dat Vejonis gebruikte in de toelichting op zijn voorstel.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Het Europese Babylon

Letland stemt vandaag in een referendum voor het Russisch als tweede taal. De kans dat het plan een meerderheid haalt is klein. Een groot aantal Russische Letten mag nog niet stemmen omdat ze het staatsburgerschap nog niet hebben verworven. Voorwaarde daarvoor is…kennis van de Letse taal. En bij de autochtone Letten is de weerzin tegen de Russisch sprekende minderheid, die in hun ogen de voormalige bezetter vertegenwoordigt, nog te groot. De geschiedenis van de Baltische staten laat nog geen open houding toe van de autochtone bevolking tegenover de Russen die hier door een een gedongen volksverhuizing in de periode van het sovjetbewind sinds de Tweede Wereldoorlog zijn komen wonen. De Letse Russen willen hier maar al te graag afstand van nemen. De initiatiefnemer van het referendum Vladimir Lindermans houdt de Letten voor: wij zijn hier geen passanten, geen buitenlanders en geen bezetters. De Russen in Letland zijn bereid om voor Letland te werken, maar dan moeten ze wel dezelfde rechten hebben en niet worden gezien als tweederangsburgers. Hij reageert met zijn initiatief op een (mislukte) actie van de grootste partij van Letland die er juist op gericht was het tweede taalonderwijs op scholen af te schaffen. Lindermans, die zelf wel vloeiend Lets spreekt, hoop met het referendum een statement te maken voor het accepteren van minderheden. Mocht zijn initiatief ondanks alles wel een meerderheid halen dan zou het Russisch ook een officiële EU-taal kunnen worden. Als je ziet hoeveel mensen in diverse Oost-Europese landen Russisch spreken is dat ook nog niet zo’n heel vreemd idee.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.