Elke student een cursus ‘Hoe blijf ik uit de schulden’

Voor veel jongeren is rood staan de normaalste zaak van de wereld. Een groeiend aantal mbo en hbo-scholen biedt daarom hulp aan studenten die in de schulden zitten. Een cursus 'schuldbewust zijn', zou dat ook iets zijn voor studenten aan de universiteit? Een miljoen jongvolwassenen (tussen de 18 en 35 jaar) hebben weleens te maken met ernstige betalingsproblemen, blijkt uit cijfers van het Nibud. Schulden gaan je niet in de koude kleren zitten. Onderwijsinstanties merken dat studenten er last van hebben: zij krijgen stress, missen lessen en moeten soms zelfs school verlaten. Mbo- en hbo-scholen nemen daarom maatregelen, blijkt uit een rondgang langs de scholen door de NOS. "De problemen beginnen vaak als ze 18 worden", zegt woordvoerder Frans Roozen van het Albeda College in Rotterdam. "Dan zijn ze ineens verantwoordelijk voor hun zorgverzekering, studiefinanciering en eventuele toeslagen. Het gemak waarmee je een lening aanvraagt bij DUO: voor je het weet, leen je geld."

Quote du Jour | Vier biertjes

We praten over 12 euro per maand. Dat zijn vier biertjes.

Neelie Kroes heeft geen medelijden met de studenten die protesteren tegen de renteverhoging op studieschulden. Als het dan toch klein bier is in de ogen van Neelie, waarom dan niet gewoon afzien van de renteverhoging? Dat kan niet volgens haar, want:

Zoals we nu opereren is het stelsel niet houdbaar. We hebben het niet over toegankelijkheid van het onderwijs. We hebben het over terugbetalen als je straks die studie achter de kiezen hebt.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Foto: Andrew Schwegler (cc)

Studieschuld onder gepensioneerden in de VS

ACHTERGROND - Een neefje van mij emigreerde begin jaren tachtig, hij was toen 10 jaar, naar Nieuw-Zeeland. Jaren later, bij een familiediner waar ook mijn tante uit Nieuw-Zeeland was, vertelde ze dat haar kinderen hun studie volledig zelf moesten betalen. Dat in tegenstelling tot wij (verwende) Nederlanders die de studie gratis kregen.

Ik ben er van overtuigd dat meebetalen aan een studie goed is voor de betrokkenheid en het gevoel van “eigenaarschap”. Ik denk dan ook dat met het leenstelsel het rendement omhoog zal gaan. De meest platte vergelijking in dit opzicht: sinds we op de stations moeten betalen voor toiletgebruik, zien deze er een stuk fatsoenlijker uit. De tijd dat het gratis en vies was, zijn we al lang vergeten.

Maar een andere vergelijking zit ook in m’n hoofd. In het programma “Een dubbeltje op z’n kant”, helpt Annemarie van Gaal gezinnen die diep in de schulden zitten. Steevast hebben deze mensen geen zicht op inkomsten en uitgaven. Annemarie van Gaal stimuleert ze om inzicht te krijgen, en veelal moet er ook extra gewerkt gaan worden om inkomsten te verhogen. In de finale van het programma presenteert ze dan een begroting. Als je een paar honderd euro per maand kunt overhouden, dan ben je over x jaar van die y euro schuld af. Als je 30.000 euro schuld hebt, en slechte enkele tientjes per maand kunt overhouden, dan is het de vraag of je ooit nog van zo’n schuld afkomt. Let maar eens op: in sommige afleveringen wagen ze zich niet aan voorspellingen. Altijd duurt het lang, erg lang, en of het uiteindelijk ook lukt, zullen we nooit horen vermoed ik.

Zou dit in het nieuwe leenstelsel ook tot problemen gaan leiden? De aflossingsvoorwaarden zijn gunstig, en de termijnen lang. Maar juist als je makkelijk aan het geld kan komen, is er wellicht weinig besef dat dat na studie niet meer zo makkelijk gaat. Wordt een “leven lang leren” dan een “leven lang interen”? Dat zou kunnen, maar er is wel een maximale termijn: na 35 jaar wordt de schuld kwijtgescholden, dus de kans dat je na je pensioen nog studieschuld hebt lijkt klein.

Foto: -JvL- (cc)

Met zeepbelmentaliteit worden jongeren dieper de schulden ingerommeld

ACHTERGROND - Minister Jet Bussemaker (PvdA) van onderwijs gaat in gesprek met banken om ondanks toenemende studieschulden hogere hypotheken toe te staan. Dat blijkt uit afgelopen week gepubliceerde transcripties van een vergadering in de Tweede Kamer. Deze vergadering vond juni jongstleden plaats, kort nadat ik voorrekende dat het nieuwe leenstelsel door het oprekken van de betaaltermijn zou leiden tot lagere maandlasten en dus meer ruimte voor een hypotheek.

In de vergadering stelt Jesse Klaver namens Groenlinks vragen over de impact van het nieuwe stelsel op hypotheken, waarop Bussemaker laat weten dat het ‘per saldo een positief effect op de burger zal hebben’. Hiermee bedoelt zij dat ‘de burger’ een hogere hypotheek kan krijgen, wat Klaver gerust stelt. Hij geeft aan blij te zijn dat de rekenmethode wordt aangepast en er ‘wellicht nog mensen op vooruit gaan’. Eind goed, al goed. Zou je denken.

transcript
 
Kom uit die kredietbubbel!

Ik kan de redenatie van Jesse wel volgen, maar vrees dat hij met zijn hoofd nog teveel in de kredietbubbel zit. Natuurlijk is hij bang dat het voor de huidige generatie studenten moeilijker zal worden om aan een huis te komen als zij met hoge studieschulden wordt geconfronteerd. Als echter de afgelopen 25 jaar ons íets hebben geleerd dan is dat dat hogere leningen tot hogere huizenprijzen leiden. Als alle studenten over een paar jaar minder hypotheek kunnen krijgen, zullen huizenprijzen zich aanpassen aan de nieuwe situatie.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Politiek Kwartier | Schuldenstelsel

COLUMN - Het akkoord over het sociaal leenstelsel heeft meer nadelen dan voordelen. Maar klaarblijkelijk had van Ojik behoefte aan zijn eigen ‘Kunduz’.

Van Ojik heeft wat uit te leggen. Deze week tekende hij een akkoord waarmee de gemiddelde studieschuld met 15.000 euro wordt ophoogt. Volgens hem wordt het stelsel er eerlijker op.

Toegegeven, sommige zaken in het plan zijn goed verdedigbaar. Het maximale percentage van het loon dat verplicht afbetaald wordt ligt flink lager, en mensen met een laag inkomen worden bij het afbetalen meer ontzien dan nu het geval is. Inderdaad een forse verbetering ten opzichte van de situatie nu.

Verder is het natuurlijk leuk dat er wat extra OV-kaarten worden uitgedeeld.

Maar dat was het dan ook wel.

De hogere aanvullende beurs voor kinderen van ouders met een laag inkomen die GroenLinks bedongen heeft lijkt leuk, maar netto gaan deze studenten er toch op achteruit. Daarbij heeft iemand met rijke ouders die weigeren te betalen aan de studie daar niks aan.

GroenLinks verdedigt haar actie met het argument dat met de huidige basisbeurs ook mensen met lage inkomens meebetalen aan de studie van mensen die daardoor later veel verdienen. Zij noemt dat onnodig en oneerlijk.

Foto: Saket Vora (cc)

Stufi op zijn Amerikaans

ELDERS - In de VS kunnen minder vermogende studenten gemakkelijk geld lenen van de federale overheid om hun studie te bekostigen. De laatste jaren wordt almaar meer geleend, voor steeds minder rendement. Hoe zit dat?

Voor veel Amerikaanse (ex-)studenten is 1 juli een belangrijke datum. Onderneemt het Congres voor die tijd geen actie, dan verdubbelt de rente op door de federale overheid gegarandeerde studieleningen van 3,4% naar 6,8%. Voor de gemiddelde Amerikaan die een beroep heeft gedaan op dit federale leenprogramma betekent dat een jaarlijkse verzwaring van de rentelasten met maar liefst duizend dollar. Geen kattenpis in deze tijden.

Een veel groter probleem dan de rente op de studieleningen is echter het totale leenbedrag zelf. Een kleine 39 miljoen Amerikanen hebben gezamenlijk bijna duizend miljard dollar aan studieschulden uitstaan bij de federale overheid: gemiddeld zo’n 25 duizend dollar per persoon.

In dit artikel van het tijdschrift MotherJones wordt in negen grafieken uit de doeken gedaan dat de VS kampen met een regelrechte student loan crisis. Zo kunnen we zien dat gedurende de afgelopen tien jaar het bedrag aan uitstaande federale studieschulden is verviervoudigd. Dit bedrag is inmiddels hoger dan alle openstaande creditcard schulden in de VS. Erger nog: terwijl de Amerikaanse creditcard schulden sinds 2008 stevig aan het dalen zijn, stijgen de federale studieschulden onverminderd door. Het percentage studieleningen dat met een betalingsachterstand kampt van tenminste drie maanden stijgt mee: dit bedraagt inmiddels meer dan tien procent, een hoger percentage dan voor hypotheken, creditcard schulden of autoleningen.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Foto: Riccardof (cc)

Elders in de wereld lijkt de studiemarkt op de huizenmarkt

Het leek zo mooi. De staat bespaart geld door universiteiten af te knijpen (want god verhoede dat je de belastingen verhoogt). Universiteiten verdienen geld door vol voor winst te gaan. En studenten lijken het allemaal te kunnen betalen, omdat ze ogenschijnlijk voor een prikkie kunnen lenen. En zo’n studie, die betaalt zichzelf toch terug?

Nou niet dus.

In de VS wordt de snelste route naar het verwezenlijken van de Amerikaanse droom afgeknepen omdat studeren simpelweg te duur wordt. En wie afgestudeerd is, gaat gebukt onder enorme studieschulden. Een simpele college in Ohio (of all places…) kost ergens tussen de 25.000 en 60.000 dollar per jaar. Per. Jaar. 

Studeren is niet alleen een opstap, maar een recht, zo is het jarenlang gebracht. The New York Times trekt dan ook de vergelijking met e huizenmarkt: misschien niet qua omvang van het betrokken kapitaal, maar een aantal wervingstechnieken klinkt bekend: ,,At Ohio State, “college can be a reality for everyone, no matter your income or background,” its Web site says, while at Ohio Northern, future students are urged to get over the “sticker shock,” and focus instead on “return on investment.”, tekent de NYT op. ” Colleges are aggressively recruiting students, regardless of their financial circumstances. In admissions offices across the country, professional marketing companies and talented alumni are being enlisted to devise catchy slogans, build enticing Web sites — and essentially outpitch the competition.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Studentenleningen: de volgende kredietcrisis?

Vorige week werd de St. Pauls Cathedral in Londen voor een week gesloten. Dat was voor het eerst sinds de Tweede Wereldoorlog. In een land van de tradities, is dat uniek. Aanleiding voor de sluiting is het tentenkamp van de Occupy-beweging, op de stoep van de kathedraal. Waarom de kathedraal precies dicht moest is niet helemaal duidelijk, en waarom de kerk weer open ging met de tenten nog op de stoep, ook niet. Boze tongen beweren dat de kerk nogal wat inkomsten misliep. Met een toegangsprijs van 15 pond per persoon, en tussen de 2000 en 3000 betalende bezoekers per dag, kan men zich daar iets bij voorstellen (noot: zie Facts and Figures van St. Pauls).

Onderstaande foto maakte ik dit weekend bij St. Pauls Cathedral in Londen. Een prachtig statement van de Occupy-beweging…

… maar wel ironisch. De kathedraal is zelf een voorbeeld van een “massa-constructie”, uit een tijd dat het geloof nog onwankelbaar was. Hoeveel geld en inspanning kostte het niet om een dergelijke constructie te bouwen? Maar ook het onderwijs kost veel geld en inspanning en het geloof erin lijkt onwankelbaar. Als we naar de financiële kant kijken, zijn er echter grenzen aan de groei.

The Economist besteedt deze week uitgebreid aandacht aan wat in de US mogelijk de volgende crisis wordt genoemd. De College Board heeft becijferd dat eenderde van de leerlingen die uitstromen uit een college, een schuld heeft. Van de voortijdig schoolverlaters is dat 69%. De totale schuld die uitstaat is schokkend. Volgens de New York Federal Reserve Bank schat de waarde op 550 miljard dollar, maar geeft daarbij aan dat deze schatting ook te laag kan zijn. Sallie Mae, de zusterorganisatie van Fannie Mae (berucht van de hypotheken) die studentenleningen verstrekt, schat dat het om 757 miljard gaat. Met nog eens 111 miljard in private leningen, en 112 miljard nieuwe leningen voor dit jaar, komt de totale schuld op meer dan 1.000 miljard.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Volgende