Man, o man

Hoe is het toch mogelijk dat dit er nu nog steeds is, ruim vier jaar na Harvey Weinstein en MeToo?’ Nu snap ik die verzuchting gerust, en soms zucht ik hartgrondig mee – je hoopt tenslotte altijd dat mensen in staat zijn te leren en vooral: te veranderen – maar het is ook grenzeloos naïef. Natuurlijk was wat er allemaal na Weinstein aan misbruik boven tafel kwam, niet genoeg om het wangedrag bij The Voice te verhinderen, of het te stoppen. Diep ingekankerd seksisme krijg je er niet uit met ophef over een enkele affaire, zelfs niet als die affaire miljoenen mensen in opstand doet komen. Racisme was ook niet over na de maandenlange demonstraties van Black Lives Matter nadat George Floyd in Minneapolis door een politieagent was vermoord, publiekelijk, op klaarlichte dag. Net zoals Black Lives Matter al ver voor de moord op Floyd bestond – want brute moorden op zwarte mensen zijn geen incident, eerder een diep bedroevende traditie – was MeToo al veel ouder. Die leus, en de bijbehorende beweging, ontstond niet pas in 2017, maar in 2006, toen Tarana Burke hem introduceerde. En feitelijk is die beweging nog veel ouder. De eerste keer dat ik er sjoege van kreeg is zelfs veertig jaar geleden, toen er een florerende vrouwenbeweging was en we ontdekten hoe afgrijselijk vaak mishandeling, verkrachting, seksuele intimidatie en aanranding van vrouwen eigenlijk voorkwamen. Het op-een-na ergste wat we indertijd ontdekten: het zijn zelden vreemden die zich aan dergelijk geweld te buiten gaan. Het zijn bijna altijd bekenden, soms zelfs intimi. Je vader. Je buurman. Je man. Je baas. Je collega. Je leraar. Je coach. Je medestudent. Je klasgenoot. Meestal mensen – mannen – bij wie je er niet op verdacht was, en bij wie je juist veilig en vertrouwd zou horen te zijn. (Het allerergste wat we ontdekten: dat vrijwel al die vrouwen doodsbang waren om met het misbruik naar buiten te komen.) In 1981 werd in de Tweede Kamer een motie aangenomen – ingediend door de PSP, een van de voorouders van GroenLinks – waarin voor het eerst gepleit werd voor een samenhangend beleid inzake geweld tegen vrouwen: van mishandeling door hun partner, verkrachting en aanranding tot seksuele intimidatie in de publieke ruimte. De motie, die ik samen met mijn toenmalige vriendje had geschreven, kreeg Kamerbrede steun. Nog geen jaar later was er een grote overheidsconferentie in Kijkduin over seksueel geweld tegen vrouwen en meisjes. Er is sindsdien flink wat verbeterd. Vooral wettelijk: de opvang voor mishandelde vrouwen is beter (en ze krijgen nu makkelijker hulp om aan zo’n vent te ontkomen), verkrachting binnen het huwelijk is strafbaar gesteld, er hoeft geen penetratie met een penis aan te pas te komen om verkrachting ook wettelijk zo te betitelen, er is meer besef van de invloed van machtsverhoudingen en vrouwen durven hun stem sneller te verheffen. Maar man o man, wat moet er nog een boel veranderen. Deze column van Karin Spaink verscheen eerder in Het Parool.

Door: Foto: R4vi (cc)
Foto: roga muffin (cc)

Mannen weten exact hoe roofzuchtig hun soortgenoten kunnen zijn

COLUMN - Hij begrijpt het gewoon niet. Die gedachte overheerste aanvankelijk toen ik naar John de Mol luisterde, terwijl Tim Hofman hem voorlegde wat zich in zijn bedrijf had afgespeeld. En daarna: hij wil het niet begrijpen. Want daar had hij geen belang bij.

Liever beriep De Mol zich op zijn papieren werkelijkheid. Getergd verzuchtte hij: er waren toch procedures, vertrouwenspersonen en volop loketten? Zolang die vrouwen daar geen gebruik van maakten, kon hij toch helemaal niet weten wat zich op zijn werkvloer (en daarbuiten) afspeelde?

Ik dacht aan het onbenul van veel mannen. Aan hun systematische blinde vlek, hun onvermogen – en soms: hun aperte onwil – om zich in een ander te verplaatsen, met name in iemand die bang is. Je hoefde er niet in mee te gaan! Je kon toch weglopen? Je kunt gewoon ‘nee’ zeggen. Je kunt na afloop zelfs klagen bij een loket.

Ik dacht aan al die mannen die geen idee hebben dat veel vrouwen, als ze ’s avonds op straat lopen, op voorhand hun sleutelbos in hun vuist klemmen, het scherpe metaal tussen hun vingers naar buiten gericht. Aan al die vrouwen die buitenshuis oordopjes dragen, als voorwendsel om niet te hoeven reageren op invitaties en ‘complimentjes’. Aan al die vrouwen die vrezen dat de man met wie ze de relatie willen verbreken, ‘uit zijn dak’ zal gaan. Aan al die vrouwen die een ‘kennis’ op bezoek krijgen en hem vervolgens met geen mogelijkheid hun huis uitkrijgen. Aan al die vrouwen die toegeeflijk blijven, uit angst dat wanneer ze dat niet doen, het geweld alsnog losbarst.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Quote du Jour | 3,000 words of revenge porn

What she and the writer who told her story created was 3,000 words of revenge porn. The clinical detail in which the story is told is intended not to validate her account as much as it is to hurt and humiliate Ansari.

Commentator Caitlin Flanagan wierp eens een scherpe blik op de wijze waarop #MeToo gebruikt wordt om mannen aan de schandpaal te nagelen, omdat ze vrouwen het tijdens dates seksueel niet naar de zin maakten, maar vooral met hun eigen gerief bezig waren.

Foto: Hossam el-Hamalawy (cc)

Godgeklaagd

COLUMN - Zei secretaris-generaal Joke Brandt van het ministerie van Buitenlandse Zaken vorige week in het blad Binnenlands Bestuur: ‘Je kunt dan wel heel erg je best doen om mensen binnen te halen om een meer diverse en inclusieve organisatie te worden, maar als mensen zich niet thuis voelen of zich niet veilig voelen, kun je ze toch niet vasthouden.’ Er klonk een flinke dot gelatenheid uit haar woorden: je kunt nog zó je best doen, maar als mensen zich niet senang voelen, sta je gewoon met lege handen.

Twee dagen later bleek hoe de vork in de steel zat. Over een hoge ambtenaar op BuZa – hij adviseerde over subsidies – waren door externe organisaties liefst acht klachten ingediend wegens pesterijen, seksuele intimidatie en chantage. Zes van de acht klachten werden toegewezen. De man, die onder meer contacten onderhield met vrouwenrechtenorganisaties, had medewerkers daarvan nadien nota bene gedreigd dat hij hun geldkraan zou dichtdraaien als ze hun mond niet hielden over het gebeurde.

De man werd na het onderzoek naar een andere afdeling overgeplaatst, met behoud van rang en salaris. Hij had wel een berisping gekregen. Een berisping. Uit respect voor de privacy van de ambtenaar kon men niet zeggen hoe de schoft was berispt. ‘Joris, echt nooit meer doen hoor’?

Foto: Thomas Hawk (cc)

Seks, macht en gender

COLUMN - Nadat bericht werd dat actrice Asia Argento, een van de eersten die filmproducer Harvey Weinstein vorig jaar van seksueel misbruik betichtte, zichzelf ook schuldig had gemaakt aan seksueel wangedrag – ze zou een minderjarige acteur hebben aangerand – was besmuikt gegrinnik te horen. Duh, die vrouwtjes doen het zelf ook! Kijk ze nou in hun hemd staan, met hun #metoo.

Afgelopen weekend publiceerde de Volkskrant een lang en oprecht artikel waarin een aantal mannen aan het woord kwamen die eerder, als minderjarige, in de netten waren verstrikt van een oudere vrouw. Het is de klassieke trope uit de film The Graduate – de moeder van een leeftijdsgenootje als valse verleidster. Indertijd waren de jongens gevleid: een oudere, rijpe vrouw die hen, guppies nog, de moeite waard achtte, wow! Pas later beseften ze dat ze geen idee hadden wat ze eigenlijk overkwam of wat ze deden, laat staan van wat ze zelf wilden. Ze waren hoofdzakelijk overbluft geweest. Hadden hun stem niet kunnen vinden.

We zijn nu eindelijk beland waar we wezen moesten: seksueel wangedrag, grensoverschrijdend gedrag, loopt niet per se langs sekselijnen. We denken te makkelijk dat daders uitsluitend mannen zijn, vrouwen exclusief slachtoffers.

Maar seksueel geweld gaat niet over sekse; het gaat zelfs niet over seks. Het gaat over machtsmisbruik ten eigen bate, gerief, of glorie. Talloos zijn de verhalen over soldaten die door hun meerderen of door een groep collega’s werden verkracht om hen te vernederen; over priesters die koorknapen, misdienaartjes en schooljongens misbruiken; over vaders, stiefvaders en ooms die zonen en neefjes misbruiken, simpelweg omdat ze voorhanden waren en je je driften op hen kunt afreageren.

Poolse arbeidsmigrantes vaak seksueel geïntimideerd op werk

De daders bestaan echter onder meer uit ‘keurige’ blanke voormannen, dus nul mediaophef.

Als het nu bruingetinte asielzoekers waren die ‘onze’ vrouwen belaagden, kijk, dan hadden we het ergens over!

Joehoe, Wierd Duk! Hallo, Roderick Veelo! Waar is de verontwaardiging over dit vrouwenleed?

Foto: copyright ok. Gecheckt 10-02-2022

Rocksterrengedrag in de wetenschap

ACHTERGROND - De taalkundige wereld op de sociale media waren de afgelopen dagen in rep en roer vanwege een schandaal. Een collega – FJ, een betrekkelijk jonge, net tot hoogleraar benoemde psycholinguïst aan de Universiteit van Rochester – zou seksuele intimiderend zijn opgetreden tegen een groot aantal vrouwelijke studenten, promovendi en postdocs: opmerkingen gemaakt over hun lichaam, met verschillende het bed gedeeld, feestjes gehouden met drugs en hete baden en de suggestie gewekt dat het goed was om daaraan mee te doen.

Het progressieve Amerikaanse blad Mother Jones besteedde er een artikel aan, dat zich echter slechts concentreerde op één betrokken jonge onderzoekster. Indrukwekkender nog is in mijn ogen de complete aanklacht die bij de universiteit is ingediend en die ook online staat. Een groot aantal vrouwen komt er aan het woord. Enkele prominente collega’s van FJ blijken bovendien ontslag te hebben genomen van de universiteit uit protest tegen het feit dat de universiteit op eerdere klachten nauwelijks heeft gereageerd (FJ’s promotie kwam zelfs vrijwel onmiddellijk na de klacht, als ik het goed begrijp). Enkele duizenden mensen hebben een petitie getekend die de universiteit oproept om FJ te ontslaan. Het Amerikaanse blog Language Log besteedde uitgebreid aandacht aan de kwestie, met nog veel meer links dan ik hier geef.

Goed op tv

Foto: Opgelet, onderstaande tekst kan sporen van ironie bevatten

KRAS | Seksuele intimidatie

Het zal wel weer aan mij liggen, maar ik heb moeite om het ontbreken van de VVD-handtekening onder het stembusakkoord tegen seksueel ongewenst gedrag (“sorry, we zijn elders druk”) los te zien van de nieuwe rel bij het Groningse studentencorps Vindicat. Doe. Normaal. blijkt daar te betekenen dat je vrouwelijke leden consequent voor slet verslijt. Geintje. Moet kunnen.

De boodschap: red jezelf, reken niet op ons. Bij het corps red je het niet, noch als vrouw, noch als man, wanneer je blijkt niet zelfstandig overeind te kunnen blijven. Het is een harde leerschool voor een leven vol geintjes. Maar de vraag is of je de samenleving bewust volgens dat principe moet willen inrichten.

Roger Ailes weg bij Fox

Het is nu officieel: Roger Ailes, vertrekt per direct als voorzitter en directeur van Fox News Channel en Fox Business Network, tevens als voorzitter Fox Television Stations. Dat meldt de mediamaatschappij in een persbericht.

Ailes positie werd onhoudbaar nadat bekend werd dat Gretchen Carlson, een voormalig presentatrice van Fox News, een rechtszaak tegen Ailes en de mediamaatschappij was begonnen wegens seksuele intimidatie.

Ailes zou herhaaldelijk seksuele gunsten hebben geëist in ruil voor een goedbekeken plek op de zender. Ook zou hij haar hebben gestraft met demotie en uiteindelijk ontslag toen ze daar niet op in wilde gaan.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

NOC*NSF bouwt database met ontuchtplegers

Zit je even niet op te letten, maakt iemand weer een nieuwe database met allerlei privacy-gevoelige gegevens. Gelukkig werd ik hierop geattendeerd.
Het betreft hier een database waarin ontuchtplegers (trainers, scheidsrechters, etc…) met een straf- of tuchtrechtelijke veroordeling voor een bepaalde periode komen te staan. Alle aangesloten bonden worden verplicht de meldingen aan te leveren. En ik neem aan dat de bedoeling is dat bonden bij het aanstellen van nieuwe mensen in verenigingen checken of er niet een openstaande veroordeling is.
Nu is het tegengaan van ontucht een nobel streven. En het is ook belangrijk dat bonden en de koepel samen kijken wat er gedaan kan worden om dit zoveel mogelijk te voorkomen. Maar deze database lijkt mij een heel verkeerde keuze.

Een van de redenen om er niet gelukkig mee te zijn is uiteraard de privacy. Zoals de vragen in dit artikel al aangeven, is er nog veel onduidelijk. Toekomstig misbruik of “foutjes” zijn te voorzien.
Maar een heel andere reden is dat het onwaarschijnlijk is dat het gaat werken.

Er wordt gesproken over honderd gevallen per jaar. Van die gevallen zijn er maar een paar die tot een veroordeling leiden. Daarnaast is het aannemelijk dat van de veroordeelden slechts een deel opnieuw in de fout gaat (dat zijn dan wel gelijk de echte probleemgevallen natuurlijk). Laten we gokken op dertig registraties per jaar.
Er zijn ongeveer een miljoen vrijwilligers actief in de sport. Al die vrijwilligers moeten iedere keer als ze ergens aan de slag gaan getoetst worden. Een administratieve rompslomp is het gevolg. Veel verenigingen zullen dit mogelijk niet doen.
Dat wetende is het maar de vraag of er ook maar een heel klein beetje preventieve werking vanuit zal gaan en of het dus langs die weg mogelijk is om nieuwe gevallen te voorkomen. Veel gedoe, weinig lol.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.