Tussen de regels

Het nieuws volgen is koppen snellen. Daarmee doen we ernstig te kort aan wat tussen de regels staat. Dinsdag 31 mei: In Den Haag wordt een vraaggesprek tussen Martin Bosma (PVV) en de Zuid-Afrikaanse zanger/acteur Steve Hofmeyr afgelast door restaurant-café Dudok, toen Dudok er op werd gewezen dat Hofnmeyr niet helemaal pluis is. Tussen de regels ziet Martin Bosma ineens het licht: De stad waar haatpredikers welkom zijn, maar een zanger wordt geweerd Bosma geeft dus toe dat het raar is dat Wilders in Den Haag van alles mag roepen….. Woensdag 1 juni: het kabinet dacht slim te zijn door medewerkers van de Belastingdienst met een leuke som geld tot vrijwillig ontslag te motiveren.

Foto: copyright ok. Gecheckt 10-02-2022

Politiek Kwartier | Beter beleggen

COLUMN - Waarin Klokwerk zich verwondert over de selectieve kwaadheid van burgers en de oppositie.

Deze week vond Samsom dat het hoog tijd wordt dat pensioenfondsen, woningcorporaties, banken en beleggers weer gaan investeren in de Nederlandse economie. Voor de oppositie was dit natuurlijk aanleiding om er eens flink op los te twitteren.

Buma beweerde op hoge poten dat Samsom zou strooien met het geld van burgers om de crisis op te lossen. Roemer en Wilders gingen wat korter door de bocht en riepen in koor dat Samsom van God los en totaal de weg kwijt is. De SGP en de ChristenUnie reageerden soortgelijk.

Allen probeerden ze te scoren door zich vrolijk te maken over Samsoms oproep, als was het slechts een echo van Ruttes oproep twee maanden terug. De media deden daar vrolijk aan mee.

Maar daarmee gingen ze helaas volledig voorbij aan wat Samsom zei. Samsom stond niet te smeken, hij sprak over fiscale stimuleringsmaatregelen. En daarbij sprak hij niet zozeer over de beurs van de gewone burger, maar over de kapitaalpotten die in de Nederlandse samenleving aanwezig zijn.

Misschien zou het niet zo gek zijn om over het beheer van die potten eens een wat steviger woord te wisselen. Investeringen bepalen immers hoe de samenleving eruit ziet. In tegenstelling tot wat Roemer schijnt te denken is de overheid lang niet de enige die kan bezuinigen of investeren. Ondanks de crisis hebben we bij de banken en bij de pensioenfondsen nog steeds kapitalen weggezet. Heel veel problemen, waaronder de crisis, hebben alles te maken met de manier waarop wij ons spaargeld investeren.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: copyright ok. Gecheckt 10-02-2022

Politiek Kwartier | Democratiseringsangst

COLUMN - Deze week viel het Klokwerk op dat Samsom in zijn verhaal over de EU het democratisch tekort alweer totaal negeerde.

Nieuws: Samsom heeft ontdekt dat mensen boos zijn over Europa. In zijn verhaal van afgelopen weekend doet hij alsof hij de klachten van de kiezer serieus neemt.

Maar als je lang genoeg met de meeste kiezers praat, zegt Diederik, blijken ze veel redelijkere standpunten te hebben dan bij polls naar buiten komt. Ja, uiteindelijk komt de kiezer volgens hem met precies hetzelfde verhaal over een socialer Europa als… de PvdA.

Dat is echter niet het hele verhaal. En daarmee ook niet het eerlijke verhaal. Wat volledig ontbrak in Samsoms analyse is de klacht van de kiezer dat hij bij beslissingen over de EU niet mee mag praten.

En inderdaad, de PvdA heeft in haar verkiezingsprogramma’s dan ook nog nooit iets noemenswaardig geschreven over democratisering van de Europese Unie.

Daar staat die partij echter niet alleen in. Ook het CDA en de VVD zijn klaarblijkelijk dik tevreden over hoe in Europa hoog over de hoofden van de burger heen benoemd en besloten wordt. Zelfs de zogenaamd eurokritische SP doet in haar verkiezingsprogramma’s geen enkel voorstel om Europa te democratiseren.

Foto: Partij van de Arbeid (cc)

Coalitieconflict over illegalen: uitzondering of regel?

ACHTERGROND - Het strafbaar stellen van illegalen leidt misschien tot een coalitiecrisis, maar dat is niets nieuws onder de zon. Voor een andere uitkomst zal het waarschijnlijk niet zorgen.

Nadat het PvdA-congres het strafbaar stellen van illegaal verblijf nogmaals afwees, reisde fractievoorzitter Samsom afgelopen week stad en land af om het compromis dat hij met de VVD sloot te verdedigen.  Het was toch wel pijnlijk dat op hetzelfde congres als waar over partijdemocratie en beginselen werd gesproken een principiële congresafspraak door de politiek leider expliciet naast zich neer werd gelegd. Het lijkt er daarom op dat deze kwestie niet in stilte van de politieke agenda zal verdwijnen. Hoe uitzonderlijk is een openlijk conflict tussen coalitiepartijen is over afspraken uit het regeerakkoord eigenlijk? En als zo’n conflict ontstaat, hoe wordt dit dan opgelost?

Arco Timmermans en Catherine Moury onderzochten (paywall) de houdbaarheid van regeerakkoorden in België en Nederland en concludeerden dat conflicten tussen coalitiepartijen vaak gaan over onderwerpen die in het regeerakkoord stonden: in Nederland in 23 van de 26 onderzochte gevallen uit de periode 1989-2002. Dat de in het regeerakkoord uitgeruilde kwestie van illegaliteit dus alsnog tot politieke problemen leidt, is dus niet zo uitzonderlijk. Wat wel bijzonder is, dat het conflict voortkomt vanuit de achterban (in plaats van bijvoorbeeld de fractie of het kabinet). Slechts in één geval vonden Timmermans en Moury dat in de periode 1989-2002 in Nederland. Dit is zeker opvallend, omdat ook de ophef bij de VVD over de zorgpremies  vooral voortkwam uit de buitenparlementaire partij. Wellicht is dit het gevolg van de relatief snelle uitruilformatie van 2012.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Foto: copyright ok. Gecheckt 10-02-2022

Politiek Kwartier | Klokwerk op jacht naar illegalen

COLUMN - Deze week gaat Klokwerk op jacht naar illegalen.

De worsteling van de PvdA met het strafbaar stellen van illegalen gaat door. Volgens Samsom is strafbaarheid van illegalen de prijs voor het “humaner” maken van het beleid op justitie en migratie. De minimumstraffen, het boerkaverbod en het strafbaar stellen van hulp geven aan illegalen zijn teruggedraaid. Daarbij is er een kinderpardon gekomen.

Een goede koop dus? Welnee. Samsoms winst is slechts een paar kleine correcties op de keiharde lijn die het kabinet op justitie juist trekt. Een lijn van repressie, bezuinigen op preventie, en meer mensen opsluiten. Een doodlopende weg.

Wie per se iets wil doen tegen illegaal verblijf moet kijken naar hoe illegalen hier komen en zich financieren.

Door overheidsoptreden lijkt het aantal illegale werknemers in de tuinbouw de laatste jaren al met meer dan de helft te zijn afgenomen. Toch blijkt bij controle dat 14 procent van de bedrijven nog steeds illegale arbeiders in dienst te hebben. En zo zijn er nog andere sectoren. Illegaal werk en illegaal verblijf is natuurlijk niet hetzelfde, maar de samenhang is er wel degelijk. Zolang illegalen hier een boterham kunnen verdienen blijven ze wel komen. En illegaal werk kost werkgelegenheid. Meer controle daarop is dus dubbel winst.

Foto: mooste (cc)

Formeren boven een bord Chinees

OPINIE - De Tweede Kamer zou het initiatief nemen voor de formatie, maar het regeerakkoord werd weer ouderwets in de achterkamertjes beklonken. 

De formatie van Rutte I ging door roeien en ruiten omdat Rutte zijn formatieadvies nog tijdens de consultatieronde bijstelde en Lubbers de fractievoorzitters van de formatietafel wegstuurde om zelf een list te verzinnen. De koningin kreeg de schuld en de Tweede Kamer zou voortaan ‘het initiatief’ nemen. Er werd een bordkartonnen sponsorbord besteld en Verbeet verzamelde telefoonnummers om de fractievoorzitters op een lijn te krijgen.

Maar inmiddels begint het er op te lijken dat tijdens de formatie van Rutte II geen club zo irrelevant geweest is als de Tweede Kamer zelf.

Uit de reconstructies valt op te maken dat Rutte en Samsom al lang voor de verkiezingen een draaiboek hadden klaarliggen voor het geval zij samen zouden gaan formeren. De verkenner/informateurs waren al aangezocht. Toen het zo ver kwam, zetten Samsom en Rutte er vaart achter en lag het concept-regeerakkoord er in feite al voordat Henk Krol bij de verkenner had kunnen pleiten voor de bejaardenbelangen of Pechtold had uitgevist wat het woord ‘tenminste’ precies betekende. Allemaal overbodig, want Samsom en Rutte hadden met een paar blikjes bier aan de keukentafel van Loek Hermans reeds bedacht hoe het moest gaan lopen. Nog voor de informatieopdracht door de Tweede Kamer verstrekt was, werden de beoogde secondanten in het Torentje al op de hoogte gesteld van wat het ging worden.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Het Regeerakkoord | Over Het Ontslagrecht…

ACHTERGROND - In een nieuwe serie behandelt Sargasso enkele thema’s die in het regeerakkoord zouden moeten staan. Redacteur Klokwerk kijkt door het raam mee het torentje in waar Rutte en Samsom net zijn toegekomen aan het bespreken van het heetste hangijzer: het ontslagrecht.

Mark: En nu komen we aan het lastigste punt, Diederik.

Diederik: Mm?

Mark: Het ontslagrecht…

Diederik: Ai.

Mark (stroopt zijn mouwen op).

Diederik: Ik vermoed dat je alweer voor de zoveelste keer voorstelt om het ontslagrecht af te zwakken, Mark…

Mark: Mm-mm…

Diederik: Weer een verlaging van de ontslagvergoeding, weer een verzwakking van de rechtspositie van de werknemer…

Mark: Precies wat ik wilde zeggen Didi.

Diederik: Is het voor jullie dan nooit genoeg? Al jaren gaat het stap voor stap achteruit!

Mark: Totdat het ontslagrecht helemaal verdwenen is, is het nooit genoeg, Diederik.

Diederik: Maar je bent ook met stilstand al aan de winnende hand! Er wordt bijna geen vast contract meer uitgeschreven! Over twintig jaar loopt er in heel Nederland toch al bijna geen werknemer meer rond die aanspraak kan maken op een ontslagbescherming of ontslagvergoeding!

Mark: Geef het maar op Diederik.

Foto: Chester Zoo (cc)

Wie is het alfa-vrouwtje?

ACHTERGROND - Vandaag beginnen de Rutte en Samsom officieel aan de formatie van een nieuwe regering. Wie is het alfa-mannetje dat hoog van de toren blaast, en wie het alfa-vrouwtje dat steun krijgt van andere partners?

De onverwachte opkomst van Diederik Samsom heeft de verhoudingen tussen de lijsttrekkers schijnbaar veranderd en het is nu de vraag wie de echte macht binnen de onderhandelingen naar zich toe kan trekken. Wat zou het mooi zijn om de onderhandelingen via een Big Brother livestream te kunnen volgen.

Door de kleine overwinning van de VVD is Mark Rutte natuurlijk het gedoodverfde alfamannetje van de onderhandelingen. Binnen chimpansee groepen kunnen alfa-mannetjes de hele groep de wil opleggen door hun brute kracht te gebruiken. Of die strategie Rutte het premierschap zal opleveren is waarschijnlijk. Maar het kan ook anders. In 1977 na een grote overwinning was Den Uyl bijvoorbeeld niet bij machte om zijn verkregen alfaman-status te verzilveren. Van Agt ging er uiteindelijk met de buit vandoor.

De kracht van het alfa-vrouwtje moet hier niet worden onderschat. Alfa-vrouwtjes zijn zeer goed in het vormen van coalities. Deze coalities kan ze opbouwen door veel en vaak te ‘vlooien’ en door de steun van de andere vrouwtjes consequent op te eisen (soms ook met geweld). Met die steun kan de alfa-vrouw ervoor kiezen om niet de sterkste alfa-man aan de macht te helpen maar eentje waarbij ze zich beter kan profileren (voor meer vergelijking tussen politiek en apen lees bijvoorbeeld het boek Chimpanseepolitiek van Frans de Waal).

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Foto: copyright ok. Gecheckt 08-09-2022

Inkomensongelijkheid en geluk

Waarin de auteur de factcheck door Nieuwsuur van Samsom’s uitspraken over geluk en inkomensgelijkheid zelf checkt. 

Nieuwsuur factcheckte gisteren de volgende uitspraak van Diederik Samsom: “We zijn een land waar de inkomensverschillen relatief klein zijn. Er zijn maar een paar landen die gelukkiger zijn en dat zijn landen waar de inkomensverschillen nog net iets kleiner zijn.” Die uitspraak beoordeelde de Nieuwsuur-redactie als “half waar”, omdat er zowel landen zijn met kleinere inkomensverschillen (Denemarken) als grotere verschillen (VS en Australië) waar men tevredener is dan in Nederland. Het is vooral de welvaart die gelukkig maakt, aldus de redactie. Maar is deze factcheck  zelf wel waar?

Allereerst de cijfers over geluk/tevredenheid. Nieuwsuur zegt zich te baseren op OESO-cijfers, maar volgens de OESO-cijfers die ik ken staan de VS en Australië toch gewoon onder Nederland wat betreft “life satisfaction”. Wie rondneust in ander geluksonderzoek ziet dat Australië het inderdaad iets beter doet, maar dat Amerika het toch echt aflegt tegen Nederland  – zeker als je kijkt naar het aantal gelukkige levensjaren,  de geluksongelijkheid  of het geluk van de jeugd waarbij Nederland wereldkampioen schijnt te zijn.

De grote vraag is natuurlijk wat de relatie is tussen inkomensongelijkheid en geluk. Ruut Veenhoven toonde (met veel slagen om de arm) in een onderzoek uit 2010 aan dat in westerse landen meer inkomensongelijkheid resulteert in minder geluk, maar dat in algemene zin inkomensongelijkheid een heel licht gunstig effect op het gemiddelde geluk lijkt te hebben.

Foto: copyright ok. Gecheckt 01-03-2022

Leiders en verhalen

Politiek leiders kiezen elk een andere vorm voor het verhaal van hun partij. Door er een persoonlijke toon aan te geven, kunnen ze het wel en wee van hun partij beïnvloeden. Diederik Samsom laat zien hoe het moet.

Toen Job Cohen vertrok als leider van de PvdA, zwaaide iedereen hem uit met de troost dat het niet lag aan zijn ‘verhaal’. Maar volgens mij lag het daar juist wel aan. Zijn opvolger Diederik Samsom lijkt het verrassend goed te doen. Dat heeft te maken met de vorm en inhoud van het verhaal.

De vorm van het PvdA-verhaal is veranderd: Cohen was de bestuurder, de leider met de beperkte kennis van de details, maar wel met de verbindende kracht. Samsom is de jonge slimmerik, de activist met een beetje ADHD, die hij met moeite bedwingt. Je ziet hoe hij zich concentreert op traag spreken, simpele zinsconstructies, het overbrengen en suggereren van comfort. Als hem dat lukt komt hij prima over: alleen de stijve boord boven het nieuwe pak oogt nog een tikje ongemakkelijk.

De oude mannen van de Muppets (Wiegel en Marijnissen) vinden die verandering maar niks: je moet je karakter niet willen veranderen. Het legt de PvdA geen windeieren, dus afgunst lijkt de bron van dit oordeel.

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Volgende