Beperk Koehandel in de Eerste Kamer

Mooi was het niet. Dat stemmen voor de Eerste Kamer. Om restzetels te verdelen stemden allerlei Provinciale Statenleden op andere partijen. Maar waarom is dit stelsel eigenlijk zo? En kan het anders? Het huidige stelsel is pas vier jaar geleden ingesteld. Daarvoor was er sprake van een stelsel met lijstverbindingen. Omdat de lijsten en de lijstverbindingen na de Provinciale Statenverkiezingen ingeleverd moesten worden, leidde dit ook tot "koehandel" met als doel om de coalitie of de oppositie van een meerderheid af te houden. De rekenmeesters van de partijen maakte zulke lijstverbindingen dat partijen hier optimaal van zouden profiteren. Ideologische verwantschap telde daarbij minder. Bijvoorbeeld: de PvdA en GroenLinks kunnen sterk ideologisch verwant zijn, maar als het qua zetels beter is voor de PvdA om zelfstandig te gaan, dan zal ze het doen. Het stelsel leidt dus ook tot bonte combinaties: het OSF (een verbond van regionale partijen), de VVD en D66 hadden toen een lijstverbinding. Nu werkte het OSF samen met de 50+, de VVD met de PVV en CDA en D66 met de PvdA. Het huidige stelsel zonder lijstverbindingen had als doel om deze koehandel te ondermijnen. Maar de mogelijkheid van strategisch stemmen was door de wetgever onderschat.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

PVV maakt kans op vijfde zetel in Europa

Vlag EU (Foto: Flickr/opendemocracy)

Het werd bij deze Europese verkiezingen weer eens pijnlijk duidelijk hoeveel journalisten elkaar gewoon nakwaken. Een aantal kranten meldden dat de strijd voor de laatste restzetel ging tussen GroenLinks en de Partij voor de Dieren. De Volkskrant citeerde zelfs PvdD-lijstrekker Natasja Oerlemans. Als het Verdrag van Lissabon wordt aangenomen, krijgt Nederland er een zetel bij. Het kabinet had al voorgesteld alleen de reeds verkozen partijen daarvoor in aanmerking te laten komen, in plaats van alle partijen. “Oneerlijk,” zo vond Oerlemans. Zelfs een dag later deden dit soort kletsverhalen nog steeds de ronde.

Dit hele verhaal is namelijk flauwekul, zo had elke journalist met wat kennis van de Kieswet kunnen weten. De PvdD kan helemaal niet in aanmerking komen voor een restzetel, omdat je eerst al een zetel moet halen voordat je uberhaupt in aanmerking komt voor restzetels. Om het technischer te zeggen, we hebben in Nederland een kiesdrempel ter hoogte van de kiesdeler, (aantal stemmen gedeeld door het aantal zetels) ofwel één zetel. Er was dus helemaal geen strijd tussen de PvdD en GroenLinks; er was een strijd tussen de PvdD en de kiesdeler. Lissabon zal daar geen sikkepit aan veranderen: ook dan blijft de PvdD onder de kiesdeler. Wie er wel profiteert? Dat is, oh ironie, de PVV.

Hoe werkt het?
Het verdelen van de zetels volgens de Kieswet lijkt ingewikkeld, maar als je het systeem begrijpt, is het eigenlijk rechttoe-rechtaan. Je moet wel wat rekenen, maar als je rekenkunsten matig zijn, stop je het gewoon in een spreadsheetje en ben je in een minuutje klaar. Ook de precieze stemaantallen heb je niet nodig: alleen de percentages zijn voldoende. Eerst bepaal je de kiesdeler en je deelt het aantal stemmen van elke partij door die kiesdeler. Dat levert het aantal hele zetels, met een zooi getallen achter de komma. Als je alleen percentages weet, is de kiesdeler gewoon 100% gedeeld door het aantal zetels en deel je het gehaalde percentage door dat getal. Bij de verkiezingen voor Europa komt dit alles neer op 100/25 = 4%.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.