Persconferentiepoëzie

De wekelijkse persconferentie na de ministerraad mag ondertussen wel de persconference van Rutte gaan heten. Totaalkunst. Een woordendans rond de hete brij. Puur poëzie door de kracht van herhaling. De laatste persconferentie was weer zo’n voorbeeld. Niet voor de eerste keer probeerde een van de journalisten bij Rutte een bekentenis te ontlokken dat hij een van de oorzaken is dat het vertrouwen in de politiek naar de knoppen is. Vorig jaar, 13 mei, waren we getuige van het spel tussen Sam Hagens (SBS) en Rutte: Hagens: "Ziet u uzelf nog als de premier die problemen oplost?" Rutte: "Dat is in ieder geval mijn ambitie, ja." Hagens: "Want als je kijkt naar de afgelopen twaalf jaar kun je ook zeggen dat u problemen veroorzaakt." Rutte: "Ook, ongetwijfeld. Als je bestuurt gaan er ook dingen niet goed, zeker. Maar ik ben ook trots op heel veel dingen die wel bereikt zijn." Hoe dat verder ging kunt u hier terugzien. Afgelopen vrijdag was het weer feest. Ook nu provoceerde een journalist van SBS (Merel Ek) de “opperbaas” (Ruttes eigen woorden) van Nederland. Merel Ek opende het bal met: Meneer Rutte, voelt u zich verantwoordelijk voor het vertrouwen in de politiek in Nederland? Rutte was meteen geïrriteerd: Dat soort algemene vragen die gaan naar een vraag die u wilt stellen. Stel gewoon de vraag. Want dit zijn van die open deuren. Ja natuurlijk voel ik mij verantwoordelijk voor het vertrouwen in de politiek in Nederland. Dat is toch logisch, ik bedoel… laten we nou op zo’n vrijdagmiddag ook een serieuze persconferentie hebben. Ik vind het geen serieuze vraag. Na nog wat gekissebis komt het gesprek op gang en vraagt Ek: (…)denkt u dat u een van de redenen bent dat het vertrouwen in Nederland zo laag is in de politiek? Zoals Ek haar collega Hagens herhaalt, zo herhaalt Rutte ook zichzelf: Ongetwijfeld. Wat later in het gesprek wil Ek toch een bekentenis van Rutte en dan wordt hij uiteindelijk echt woest. Ek: “(…)u denkt niet dat u een van de oorzaken bent bijvoorbeeld, neem even een ander ding, het 1 april debat, wissen van Sms’jes, dat soort dingen, dat het wantrouwen zo groot is op dit moment?” Rutte: “Wacht even, het 1 april debat heb ik een fout gemaakt. Ik zei ‘ik heb het niet over’…” Ek: “U zegt ‘het is een optelsom’.” Rutte: “Ja, sorry maar als je ‘m noemt, dan moet ik ook even de kans hebben uit te leggen wat er speelde voor de kijker. Op 1 april…” Ek: “Nou dat weten ze denk ik nog wel.” Rutte: “Wil je het antwoord?” Natuurlijk wil ze het antwoord en Rutte riedelt zijn gebruikelijke aalgladde ‘mea culpa’, nu over zijn aandeel in het ‘Omtzigt functie elders’-bedrog. En hij is helemaal klaar met de gewiste sms’jes: Dus we kunnen wel steeds, en dat accepteer ik, dat is uw goed recht, al die dingen blijven terughalen en optellen en zeggen zie je wel die Rutte die belazert alles, maar dat is gewoon niet waar. Ek herinnert Rutte er aan dat het onderwerp ‘het vertrouwen in de politiek’ is. Ook daar heeft Rutte wel genoeg van. Ek: "Nee ja maar het gaat niet daarom, het gaat meer om het feit dat het vertrouwen zo laag is in de politiek." Rutte: "Ja maar als u het steeds herhaalt dan wordt het ook niet groter, nu moet u wel de dingen…" Ek: "O ja nee nu ligt het bij mij dat ik dit soort dingen blijf oprakelen." Rutte: "Nee maar u kunt wel een klein beetje helpen door misschien niet die sms’jes er weer bij te halen, want dat is echt onzin, dat is echt onzin." Dat is echt onzin, dat is echt onzin. Het rollenspel met Merel Ek en Mark Rutte is hier te bekijken.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: bertknot (cc)

Als de werkelijkheid doodloopt, bouwen we een ark.

Dit is een beetje een treurige Poëzieweek, omdat Lieke Marsman aftreedt als Dichter des Vaderlands. Het leed wordt niet eens verzacht doordat er een andere dichter aantreedt – de kandidaat heeft zich volgens de organisatie teruggetrokken ‘om persoonlijke redenen’ – maar het lijkt me voor iedere kandidaat heel lastig om in Marsmans voetsporen te treden.

Kenmerkend voor haar oeuvre is dat haar afscheidsbundeltje Ter gelegenheid van poëzie, waarin ze haar werk uit de afgelopen twee jaar verzamelde, behalve gedichten ook columns en essays bevat, want bij Marsman lopen genres altijd in elkaar over en dat heeft ze niet vanwege de zware mantel van het Dichterschap ineens veranderd. Ze vullen elkaar ook aan, ze vormen een geheel, die verschillende teksten, een zoektocht naar het Dichterschap met een grote D en het dichterschap met een kleine – wat moet je met je goedgekozen woorden in een tijd van crisis?

In haar voorwoord komt Marsman tot een radicale conclusie:

Hoe vaker ik politiek geëngageerde gedichten schrijf, hoe meer ik er dan ook van overtuigd raak dat kunst de wereld alleen kan veranderen wanneer kunstenaars de politiek in gaan. Daarmee bedoel ik niet dat kunstenaars geen geëngageerde kunst meer moeten maken, ik bedoel eigenlijk vooral: in hemelsnaam – meer kunstenaars in de politiek, hoe fijn zou dat zijn.

Foto: Maria Willems (met toestemming)

Kunst op Zondag | Ze hoopte dat alles zo zou blijven

Ze hoopte dat alles zo zou blijven,
zou blijven zoals het was.
Steeds dezelfde leerlingen,
in steeds dezelfde klas.
En dat haar buurjongen niet zou verhuizen,
en dat haar ouders gingen voor eeuwige trouw.
Dat haar vriend haar vriend zou blijven,
en haar nooit verlaten zou.
En dat haar collega nooit elders
solliciteren zou. Ze wilde dat
alles zou blijven zoals het was.

Ze hoopte dat alles zo blijven zou.
Dat het feestje geen einde hebben zou.
Dat die zomer eindeloos duren zou,
dat de winter eindeloos duren zou
en nooit zou overgaan, hoogstens dan
vooruit, in een eindeloze zomer,
die nooit zou overgaan, hooguit dan in –
Ze hoopte dat het einde uit zou blijven,
ze hoopte op de eeuwigheid,
en dat die altijd blijven zou.

 

-o-o-o-
Van de redactie:
Niets blijft altijd. Dit is helaas de laatste Kunst op Zondag van M&M. Foto’s van Maria Willems werden gekoppeld aan gedichten van Michiel van Hunenstijn. Ze begonnen 8 maart 2020 en vandaag eindigen ze met hun 37e Kunst op Zondag. Je kan ze blijven volgen op hun eigen weblogs: het fotoblog van Maria en het weblog van Michiel.

Daarnaast hebben we ook kunnen genieten van M&M’s bijdragen aan Closing Time (463 x), Poetry du Jour, Quote du Jour, de verhalen uit Dirkswoud en nog zo het een en ander. In totaal zo’n 543 bijdragen.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Closing Time | Monument

Monument is een liedje van de Kewi’s uit 1983. De Kewi’s waren Kees Maas en Willem Wisselink, (KeWi) en het internet laat niet zo veel los over dit aantrekkelijke orgel- en synth-popliedje met bijzondere tekst, en geestig ook nog. En hier is nog meer Kewi’s

 

Ik heb nog nooit een monument gemaakt
Ik heb dat alleen bedacht voor jou
Met veertig zuilen en een oprijlaan
En in het midden een fontein
Mooi, mooi monument
Meisjelief, ik bouw een monument voor jou, o ja
Een monument der liefde
Ik ben er pas mee begonnen, ja
Kijk niet op als het nog even duurt
Het is niet leuk als je me nu verlaat
Nee, een verstandig meisje doet dat niet
Dit monument dat is voor jou
Mooi mooi monument
Mooi mooi monument
Mooi mooi monument

Foto: Maria Willems (cc)

Kunst op Zondag | Ballade van de laatste spreker

Ik ben de laatste spreker van het congres
u kent me wel, ik ben degene die u ophoudt.
Ik ben de laatste horde,
ik ben de sta-in-de-weg voor het eind.
Ik weet, uw gedachten dwalen af naar zometeen,
als ik uitgesproken ben. Dan wacht u het eten,
de drank, de dans, en wie weet, de wijven,
maar dit laatste uur moet u nog bij mij blijven,
ik ben de laatste spreker van vandaag.

Ik ben de tarter van uw geduld en verlangen.
Ik reik tot aan de grenzen van wat u hebben kunt.
Ik start mijn powerpoint voor u.
Ik maak u murw met mijn quotes,
wacht, u had nog een vraag?

Ik ben de laatste spreker van vandaag.
Niemand die me graag ziet komen,
maar een moet er immers de laatste zijn.
En ik ben dat graag.

Ik ben gewend aan uw geroezemoes
Ik zie uw geloken ogen en het gevinger van uw mobiel.
Ik zie het gesmiespel met uw buurman,
ik zie u draaien en verzitten.

Maar eens weet ik u als publiek doodstil en ademloos aan mijn voeten.
Als ik aan uw groeve of aan uw baar sta.
En dat u dan weet: na de laatste spreker
wacht mij het vuur en de wormen, en de peilloze eeuwigheid.
En dat u dan niets, maar dan ook niets liever heeft,
dan dat u mijn woord, tot in het oneindige hoort.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Poetry du Jour | Gedichten om te lezen in het donker (gratis)

Gedichten om te Lezen in het Donker – gratis download

De dichter Martijn Benders, bekend van onder andere de bundels Karevanserai, Nachtefteling, Wat koop ik voor jouw donkerwilde machten, Willem en de customized bundel Wôld, Wôld, Wôld! heeft een nieuwe, en die is als gratis, e-book, soort van,  te downloaden. Is dat nou niet een aardige geste in deze donkere dagen en nachten?

Om Martijn Benders zelf te citeren: Voor mensen die geen geld hebben voor boeken dankzij de huidige Energie-heist bied ik mijn nieuwe bundel Gedichten om te Lezen in het Donker gratis als anonieme download aan.

Closing Time | Y Después En dan… alleen de woestijn

Klimaatverandering, stikstofcrisis, er zal toch iets moeten gebeuren. Er is geen plan B. En dan (Y Después) rest alleen de woestijn.

De Spaanse dichter Federico García Lorca zette dat korter en poëtischer op papier. Louis Andriessen (vorig jaar overleden) componeerde er een krachtig stuk muziek bij. Orkest De Ereprijs voerde het uit in een elftal versies (2020), telkens met andere zangstemmen.

U zag en hoorde hierboven ook het muziektheaterduo Des Filles: Anne Freriks en Robin Kuiper.

Foto: Foto': Maria Willems (met toestemming)

Kunst op Zondag | Herfst in de Polder

Het blad is rot
De boom wordt kaal
De lucht betrekt
Het blad is geel
De lucht wordt grijs
Het licht gaat aan
De kou trekt op
Het huis is kil
De vorst zet in
De wind die jaagt
Het oog dat traant
De regen striemt
De grond is nat
De modder zuigt
Het water kolkt
Het bloed staat stil
Het hart klopt traag
De mist hangt laag
De meeuw die krijst
De rook verstikt
De stem verstomt
De onrust jaagt
Het blad is zwart
Het graf ligt klaar

Closing Time | Ursonate

Poëzie wordt muziek als het een klankdicht is. U ziet en hoort de beroemde Ursonate van Kurt Schwitters, uitgevoerd door het Amsterdam Merz Koor.

Dat is een van de vele projecten geïnitieerd door Luc Ex (a.k.a. Luc Klaasen). Hem kennen we van de jaren dat hij bassist was bij het roemruchte The Ex.

De Ursonate, dit jaar 100 geworden, is in Nederland bekend geraakt door de uitvoeringen van Jaap Blonk. Een versie dioor Kurt Scwitters zelf uitgevoerd hoor je hier, een bewerking van Jaap Blonks versie zie je daar.

Volgende