Weet u het nog? Of bent u het al vergeten? Het was nog maar tien jaar geleden. De wereld verging. We zouden verhongeren, we zouden zonder appelen, peren, en nog veel meer komen te zitten door ‘de grote bijensterfte’. Alarmerende aantallen bijenvolken slaagden er niet in de winter te overleven. En dat wereldwijd! Wat was er aan de hand? Imkers én fruittelers hingen aan de noodklok. Milieuactivisten deden hetzelfde. Het Einde was nabij. Dat was dus tien jaar geleden. Daarna heeft u er waarschijnlijk nooit meer iets meer over gehoord. Er zijn nog steeds appelen en peren. U kunt rustig gaan slapen. Maar wat was er nou aan de hand? Elke winter sterven er bijenvolken, door allerlei oorzaken. Soms hadden ze toch te weinig voedsel opgeslagen, of werd een schimmel (nosema) of parasiet (de varroamijt) het volk fataal. En eenmaal verzwakt kon je midden in de winter overvallen worden door je fittere buren, die er met je voedsel vandoor gingen. Een verlies van 20 procent was normaal, en daar werd vanouds ook nauwelijks aandacht aan besteed. Shit happens. Maar een aantal jaren achtereen ging het mis. De sterfte steeg naar dertig, veertig procent. Imkers raakten bezorgd.
De voedselveiligheidstoko van de EU (Efsa) heeft een nieuw rapportje uitgebracht, over de (vermeende) bijenkiller. Wat blijkt?
The world’s most widely used insecticides pose a serious danger to both honeybees and wild bees, according to a major new assessment from the European Union’s scientific risk assessors.
Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.
In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.
DATA - Na een relatief goede winter van 2013 naar 2014 ging de bijensterfte afgelopen winter weer omhoog in Nederland. Uit recent onderzoek blijkt opnieuw dat bestrijdingsmiddelen met neonicotinoïden een belangrijke factor zijn in deze sterfte. Het gedeeltelijke moratorium hierop in de EU zal nader beschouwd moeten worden.
Afgelopen week verscheen de nieuwste rapportage van het Nederlands Centrum Bijenonderzoek (NCB) over de wintersterfte over 2013/2014. De sterfte dook voor het eerst sinds deze metingen onder de 10%. De 10% is significant, omdat die gezien wordt als het normale gemiddelde van voor de tijd dat de bijensterfte sterk toenam begin deze eeuw.
Van de onderzoeksleiding van NCB kregen we ook de voorlopige cijfers voor afgelopen winter. Daarin zien we echter weer het hogere niveau van de laatste jaren.
Het verloop vanaf 2005 ziet er dan als volgt uit:
Uit recent onderzoek in de VS komt opnieuw naar voren dat de aanwezigheid van neonicotinoïden direct bijdraagt aan de kans op sterfte van bijenvolkeren. En een nog breder Nederlands onderzoek, vorige week gepubliceerd, komt tot dezelfde conclusie.
In het Nederlandse onderzoek komt ook naar voren dat ook de aanwezigheid van de varroamijt een grote, negatieve rol speelt, alsmede grote koolzaad- en/of herikvelden. Op die velden mogen geen neonicotinoïden gebruikt worden, maar wel andere pesticiden.
De bijen hebben er last van. En nu ook de weidevogels, want die eten de insecten die met de bespoten gewassen in aanraking komen. Neonicotinoïden brengen ernstige schade toe.
Maar als dat daar in de voedselketen effect heeft, waarom dan niet aan het einde, bij de mens.
Niet noodzakelijk met dodelijke gevolgen, maar dan toch zeker wel met negatieve effecten.
Studies richten zich tot nu toe steeds op losse ketens (hoeveel zit er in het water OF hoeveel zit er op het voedsel). De samenstelling van meerdere verschillende neonicotinoïden en meerdere kanalen van inname (lucht, water, groente, brood, vlees, onkruidbestrijding bij de buren, etc…) kunnen een heel ander beeld geven.
Geldt hier niet het voorzorgsprincipe en moet er zo snel mogelijk gewerkt worden aan een verbod?
In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.
Uit langjarig onderzoek in natuurgebieden in Duitsland blijkt dat de hoeveelheid vliegende insecten in 25 jaar met zeker 75% is afgenomen.
Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.
Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.
Filmpje vat goed de laatste inzichten samen rondom de sterk toegenomen sterfte van bijenvolkeren de laatste jaren.
Imker Dave Schuit verloor zeshonderd bijenkasten nadat dicht bij zijn honingboerderij een veld werd ingezaaid met mais en besproeid met pesticiden.
EU negeert studies gepubliceerd in Nature en Science.
De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.
In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.