De honger die ons vormde

‘Nooit in zijn geschiedenis heeft Holland zo erg als in de laatste maanden voor mei 1945 rekening moeten houden met de ondergang van zijn bevolking en de verwoesting van zijn beschaving.’ Aldus de historicus Ernst Kossmann in zijn De Lage Landen 1780-1980. Ingrid de Zwarte citeert zijn woorden in de conclusie van haar boek De Hongerwinter, als voorbeeld van de ‘krachtige mythes’ die rond de Hongerwinter zijn ontstaan.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
Foto: copyright ok. Gecheckt 04-10-2022

Slappe thee

Theedrinken is in Nederland een linkse hobby, het liefst bedreven door slecht geschoren politici die de boel bij elkaar houden. Het laat bij een kleine 15% van de Nederlandse burgerbevolking een bijzonder vieze smaak na onder hun boze tongen.

Aan de andere kant van de oceaan is het thee drinken juist een rechtse hobby. De thee wordt hier niet gedronken door politici, maar juist door boze burgers. Met de nodige symboliek verwijst de hedendaagse Tea Party naar de historische Boston Tea Party, gehouden op 16 december 1773. “Taxed Enough Already”, riepen de kolonisten tegen de Britse overheersers en de Amerikaanse onafhankelijkheidsstrijd brak los.

Deze geschiedenis is een mythe geworden, stelt de historica prof. Jill Lepore (Harvard) in haar onlangs verschenen boek The Whites of Their Eyes: The Tea Party’s Revolution and the Battle over American History. Haar collega, historicus Jeff Riggenbach, bespreekt dit boek (podcast, duur 15m35, zie onderaan):

“If there is any overarching argument to The Whites of Their Eyes it would seem to be this: the members of the contemporary tea-party movement believe, according to Lepore, in a version of American history that she dismisses as “a fantasy,” an 18th century with no slavery, poverty, ignorance, insanity, sickness, or misery … only the Founding Fathers with their white wigs, wearing their three-cornered hats, in their Christian nation, revolting against taxes, and defending their right to bear arms.” (fragment op 1m18 – 1m50)

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

De mythe van de oplosbare werkloosheid

Werkeloos (Foto: Flickr/inoneear)

Er zijn in de Nederlandse politiek mythen die iedere politicus tegen beter in blijft verkondigen. Het idee dat illegalen gemakkelijk uitgezet kunnen worden is er bijvoorbeeld zo een. Maar de allergrootste is toch wel het idee dat het bestand met langdurige werklozen met een klein beetje moeite aan het vacaturebestand gekoppeld kan worden, waarmee de werkloosheid als bij toverslag verdwijnt.

Wie een beetje de cijferstroom van de diverse onderzoeksinstituten volgt over bijvoorbeeld het aantal diplomaloze schoolverlaters, praktische analfabeten, alcoholisten en ADHD’ers in Nederland, weet dat dat niet zo kan zijn.

Een praktijkbezoek aan een CWI-kantoor of uitzendbureau ter bestudering van de kandidaten die zich daar aandienen neemt de laatste daarover aanwezige twijfel wel weg. Als je er ook nog bij bedenkt dat een flink deel van de eenvoudigste banen is geëxporteerd naar Oost-Europa en Azië, dan is het aantal ‘moeilijk bemiddelbare’ steuntrekkers misschien zelfs wel laag.

MKB Nederland is dan ook een simplistisch bezig door het gebrek aan succes te wijten aan die eeuwige favoriete zondebok van het bedrijfsleven, de bureaucratie. Helemaal als ze zelf moeten toegeven dat het ook de marktgedreven uitzendbureaus niet lukt.

Op de lange termijn kunnen onderwijsverbeteringen een deel van het probleem oplossen, op de korte termijn lijkt alleen het gebruik van wel gemotiveerde en overgekwalificeerde Polen, Roemenen en Bulgaren soelaas te kunnen bieden. De arbeidsbemiddeling van CWI en UWV is eigenlijk niet meer dan een gesubsidieerd afkick- en alfabetiseringsproject, zoals staatssecretaris Aboutaleb ooit tussen de regels door al liet doorschemeren in Buitenhof. Ook dat is een loffelijk streven, maar vacatures krijg je er niet mee vervuld.