Open Draad | Gadaffi valt. En nu?

Saif al-Islam is gearresteerd. Tripoli is voor 95 procent in handen van de rebellen. Weer is een regime omgevallen, eindelijk. De vraag is natuurlijk wat nu? En welk effect zal de val van Gadaffi hebben op andere regimes in nood? Nu de vliegtuigen van de NAVO niet meer nodig zijn in Lybië, kunnen en/of moeten ze ingezet worden in Syrië? Kortom: tijd voor een open draad. Terugblik op Gadaffi's regeerperiode. Tripoli onveilig: BBC cameraploeg onder vuur genomen Libische ambassades strijken vlag en hijsen de rebellenvaandel Onze redacteur Sebastiaan van der Lubben vraagt zich hieronder af hoe verdeeld Libië is. Hoe verdeeld is Libië? Een ongepaste vraag, nu rebellen met vereende krachten Tripoli innemen. Libië is niet verdeeld, maar vormt één front tegen dictator Kadaffi die, volgens bronnen, met Zuid-Afrika in onderhandeling is over de voorwaarden voor een eventuele overgave. Maar toch. Er bestaan maar weinig revoluties waarvan de kinderen niet hopeloos verdeeld bleken nadat de stofwolken waren opgetrokken.

Door: Foto: Die kan naar Den Haag copyright ok. Gecheckt 04-10-2022

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Een testament van de terreur

Een team van mensenrechtenactivisten heeft via verschillende bronnen in Libië een aardige verzameling weten aan te leggen met documenten uit de Libische staatsarchieven en videomateriaal, waaronder de beruchte executie van al-Sadek Hamed al-Shuwehdy en verscheidene andere dissidenten in 1984.

De Vlaming Peter Bouckaert, directeur crisissituaties voor Human Rights Watch, legt uit wat het belang van deze verzameling is.

De voormalige burgemeester van Bengazi en vertrouwelinge van Gaddafi, Huda Ben Amer, zou bij deze executie nog een griezelige rol hebben gespeeld. Terwijl de gehangen al-Shuwehdy schopte en trapte en worstelde naar adem, stapte de jonge vrouw vastberaden naar voren, greep de benen van de veroordeelde en trok ze omlaag totdat hij stierf. “We hebben niet meer gepraat nodig, maar meer ophangingen”, zou ze later snoeven. Deze meedogenloosheid leverde Ben Amer een snelle promotie op, en de bijnaam “Huda de beul”.

De executie van politieke tegenstanders was in Gaddafi’s Libië bepaald geen uitzondering. Nu en dan werden er voorbeelden gesteld, zoals in 1988 toen negen mensen openlijk werden terechtgesteld als een “les voor het volk”. Alleen al in 1984 vonden er tien van zulke publieke executies plaats.

Vaak ook werden executies heimelijk voltrokken. Burgers die als vijanden van het regime werden gezien, verdwenen zonder dat hun familie ooit nog iets van hen vernam. Een van de zonen van Gaddafi zou hebben gepocht dat hij zijn leraar op de middelbare school recht in diens gezicht had gezegd dat diens vader, die twintig jaar eerder verdween, ongetwijfeld allang was geëxecuteerd en ergens in een anoniem graf lag.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Vuile koehandel tussen VS en de Saoedi’s

Een gastbijdrage van Pepe Escobar. Dit stuk verscheen oorspronkelijk op de Asia Times Online.

‘Jullie vallen binnen in Bahrein; wij pakken Muammar Gaddafi in Libië.’ Dit, in het kort, is de essentie van een deal die is bereikt tussen de regering van Barack Obama en het Huis van Saoed. Twee diplomatieke bronnen bij de Verenigde Naties bevestigen onafhankelijk van elkaar dat Washington, via minister van Buitenlandse Zaken Hillary Clinton, het startsein gaf aan Saoedi-Arabië om Bahrein binnen te vallen en de pro-democratische beweging bij hun buurman te verpletteren, in ruil voor een “ja” door de Arabische Liga voor een no-fly-zone boven Libië – de belangrijkste grond die leidde tot de VN-Veiligheidsraad Resolutie van de Raad 1973.

De onthulling kwam van twee verschillende diplomaten, de één Europeaan en de ander lid van de BRIC-groep, en ze werd afzonderlijk gemaakt tegenover een Amerikaanse wetenschapper en Asia Times Online. In lijn met het diplomatiek protocol, kunnen hun namen niet bekend worden gemaakt. Eén van de diplomaten zei: “Dit is de reden waarom we resolutie 1973 niet konden steunen. We betoogden dat Libië, Bahrein en Jemen vergelijkbare casussen waren, en we hebben opgeroepen tot een missie om uit te zoeken wat er feitelijk aan de hand is. We handhaven onze officiële positie dat de resolutie niet duidelijk is, en uitgelegd kan worden op een oorlogszuchtige manier.”

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Juan Cole | Open brief aan Links over Libië (2)

Een gastbijdrage van Juan Cole. Dit is het tweede deel van zijn ‘Open brief aan Links over Libië’ (lees het eerste deel hier). Het werd met toestemming overgenomen van zijn weblog: Informed Comment.

De interventie in Libië is uitgevoerd op een legale wijze. Ze werd uitgelokt door een stemming van de Arabische Liga, inclusief de zojuist bevrijde Egyptische en Tunesische overheden. Ze werd aangemoedigd door een resolutie van de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties, de goudstandaard voor militaire interventie.

(In tegenstelling tot wat sommigen hebben beweerd, ontnemen de onthoudingen van Rusland en China de resolutie haar legitimiteit of wetsgeldigheid niet; slechts een veto zou dat hebben kunnen doen. Evenzo kun je vandaag gearresteerd worden op grond van een wet die in het Amerikaanse congres is aangenomen, ook als sommige leden zich onthouden hebben van stemming.)

Tegenargumenten

De critici geven verschillende redenen om het ingrijpen te verwerpen, waaronder:

  • Absoluut pacifisme (het gebruik van geweld is altijd verkeerd)
  • INVISIBLE_TEXT
  • Absoluut anti-imperialisme (alle interventies overal ter wereld door buitenstaanders zijn verkeerd).
  • INVISIBLE_TEXT
  • Anti-militair pragmatisme: het geloof dat maatschappelijk probleem nimmer effectief opgelost kunnen worden door gebruik van militair geweld.
  • INVISIBLE_TEXT

    Absolute pacifisten zijn zeldzaam. Ik zal hun bestaan dus eenvoudig erkennen en verder gaan. Persoonlijk geef ik de voorkeur aan de keuze voor vrede in wereldwijde beleidsvoering. Het zou standaard de uitgangspositie moeten zijn. Maar de keuze voor vrede wordt in mijn beleving overtroefd door de mogelijkheid om een grote oorlogsmisdaad een halt toe te roepen.

    Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

    Juan Cole | Open brief aan Links over Libië (1)

    Een gastbijdrage van Juan Cole. Dit stuk werd met toestemming overgenomen van zijn weblog: Informed Comment.

    Zoals ik verwachtte, herovert de Libische bevrijdingsbeweging terrein, nu Qadaffi’s voordeel in pantservoertuigen en zware wapens wordt geneutraliseerd door de luchtcampagne van de VN-alliantie.

    In de nacht van zaterdag op zondag namen bevrijders cruciale oliesteden als Ajdabiya en Brega (Marsa al-Burayqa) wederom in, en leken vastberaden om verder westwaards op te rukken. Deze gezwinde opmars is deels vrijwel zeker mogelijk gemaakt door de haat jegens Qaddaffi onder de meerderheid van de bevolking in deze steden. Het Buraiqa Bassin bevat veel van Libië’s olierijkdom, en de Overgangsregering in Benghazi zal spoedig weer tachtig procent van deze grondstof beheersen, een voordeel in hun strijd tegen Qadaffi.

    Ik moedig de bevrijdingsbeweging onbeschroomd aan, en ik ben blij dat de interventie door de UNSC werd goedgekeurd en heeft voorkomen dat ze werd vermorzeld.

    Ik herinner me nog goed hoe teleurgesteld ik als tiener was dat de tanks van de Sovjets toegelaten werden de Praagse Lente neer te slaan en het socialisme met een menselijk gelaat uit te vagen. Onze multilaterale wereld bevat echter meer plekken voor succesvolle verandering en trotsering van totalitarisme dan de oude bipolaire wereld van de Koude Oorlog, waarin de VS en de USSR dergelijke kwesties veelal overlieten aan elkaars invloedssfeer.

    Volgende