maxima Archives - Sargasso

Sint Mandela

30 december 2013 , 12:00 , door Oud Zeikwijf

COLUMN - 2013 loopt op zijn eind, en Oud Zeikwijf maakt de balans op.

Hoe ik ook mijn best doe om mij al het andere te herinneren, bij het noemen van 2013 verschijnt Mandela in neonlicht op mijn visuele cortex.

Weg knus Nederland-Ruslandjaar, over-the-top kroning – pardon, inhuldiging (we mogen geen kroning zeggen uit angst voor lelijke alliteraties, ‘de kroning van de Koning’) – van onze kersverse Koning, waarbij de kersverse Koningin er bewijs van gaf tenminste twee hoedanigheden van de Nederlander overgenomen te hebben: slechte kledingsmaak, door een jurk te dragen in het lelijkste KLM-blauw dat ze kon vinden; en ongevoeligheid voor waterkou, door uren op een boot te dobberen in de ijskoude noordenwind, slechts gekleed in een flinterdunne japon.

België werd acuut snertjaloers op de over-the-top kroning die we lekker wel konden betalen en moest per se ook een nieuwe Koning dus zo geschiedde, maar dan met een lelijke Koningin en een nog lelijkere Koning, en in low key (arme, arme Belgen). De wél mooie William en Kate kregen een even mooie liefdesbaby (arme, arme Belgen). De grond schudde erger dan ooit, niet in de Filipijnen maar in Groningen, en de verantwoordelijken deden gewoontegetrouw alsof hun neus bloedde. Flats in Bangladesh en omstreken stortten gewoontegetrouw in, een babyplaneet dacht dat de aarde zijn mammie was en spoedde naar huis maar miste op een haar na haar welkomstknuffel. Good old Chávez ging dood, good old Friso ging dood. De christelijke medemens kreeg eindelijk een toffe peer van een Paus die achter de paarse gordijnen kusjes gaf aan elke loser op wie hij de hand kon leggen, en die, toeval of niet, Argentijn bleek te zijn (de paus, niet de loser), net als onze kersverse Koningin (die, het moet gezegd, geen losers kust achter de gordijnen, voor zover we weten).

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Mededeling

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Doe het veilig met NordVPN

Mededeling

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Foto: Swiss Pavilion (cc)

De koning kan niet authentiek zijn

17 mei 2013 , 11:00 , door Sociale Vraagstukken

ANALYSE - Volgens Willem-Alexander is ‘de belangrijkste les’ voor zijn koningschap om ‘authentiek’ en ‘jezelf’ te zijn. Maar een authentieke koning is praktisch onmogelijk. Willem-Alexander kan wel stellen dat hij ‘geen nummer’ is, maar het is precies doordat hij wél een nummer is dat hij koning mag en kan zijn.

Het televisie-interview met Willem-Alexander en Máxima van 17 april is exemplarisch voor de manier waarop er in Nederland over het huidige koningschap wordt gesproken, ook door de koninklijke familie zelf. Op de vraag welke implicaties de troonswisseling heeft voor de te gebruiken toon als koning (‘afstandelijk’ of ‘volkser’), geeft Willem-Alexander een relativerend antwoord: de toon is contextafhankelijk. De toon gebruikt de toekomstige koning als aanleiding om het domein buiten de functie aan te kaarten: ‘Je bent een koning, maar ook een mens. Je hebt ook emoties en gevoelens. Soms moet je die ook uiten, anders dan kan je niet echt jezelf zijn. Het belangrijkste is dat je authentiek blijft. Als je niet authentiek bent, dan kan je het in zo een nieuwe functie niet goed volbrengen.’ Máxima beaamt de authenticiteit van haar echtgenoot door te wijzen op de continuïteit van zijn persoonlijkheid (‘hij is zoals hij altijd is geweest, dat zal niet veranderen’) en op zijn gewoonheid (‘staat dicht bij de mensen’).

Foto: Screenshot van NOS uitzending.

De NOS als koninklijk glijmiddel

2 mei 2013 , 13:00 , door Max Molovich

COLUMN - De NOS heeft het sprookje rond het Koningschap op onweerstaanbare wijze in beeld gebracht. De monarchie is weer voor een generatie veilig gesteld.

Psst, even onder ons gezegd en gezwegen: ik schrijf dan wel hier elke week een soort van tv-recensie, feit is dat ik al een dikke twee maanden helemaal geen tv heb. Nog een geluk dat ik zo schrander ben geweest om m’n periodiekje ‘Geen bal op tv’ te noemen. Dit even ter inleiding van het volgende: ik heb van die hele kroning geen bal gezien.

In tegenstelling tot velen die ik gisteren sprak, was ik de dag na Kroningsdag dan ook nog net zo gematigd republikein als ik de dag ervoor was. (Gematigd omdat ik het aan de ene kant een belachelijk concept vind maar aan de andere kant van mening ben dat wij, Nederlanders, nu eenmaal zo’n belachelijk concept verdienen. Bovendien gun ik andere mensen hun pleziertjes. Royalisten hun koningshuis afnemen voelt een beetje als tegen een vierjarige zeggen dat Sinterklaas niet bestaat.)

Wie de kroning, en alle bijbehorende activiteiten, wel heeft gevolgd, is als een blok gevallen voor het sprookje.

Arnon Grunberg beargumenteerde onlangs in The New York Times dat we het koningshuis als een uniek gezelschap performance artists moeten zien. De Kelly Family van de conceptuele kunst, zeg maar. Ze zijn wel wat duur in een tijd dat er zoveel op de kunsten gekort wordt, maar als ik de mensen die hebben gekeken mag geloven, zijn ze hun geld dubbel en dwars waard. Grunberg betreurde het dat de acteurs zo slecht zijn. Maar ik zeg u: dat is een essentieel onderdeel van het kunstwerk. Het gekunstelde geeft ons het idee dat het authentiek is. Brechts Verfremdungseffekt turned upside down. Waar gekunsteld acteren in een toneelstuk ons doet beseffen dat we naar een toneelstuk kijken, geven de gekunstelde acteerprestaties van Willem-Alexander ons juist het idee dat we niet naar een toneelstukje kijken. Daardoor identificeren wij ons met de hoofdrolspelers en raken we emotioneel betrokken. De kroning was de kers op een zorgvuldig gebakken taart, pure kunst voor het volk. Met dank aan de NOS, als ik JP Geelen mag geloven.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

Mededeling

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

Mededeling

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Foto: Kees de Vos (cc)

Willemstreepjealexander

18 april 2013 , 13:00 , door Oud Zeikwijf

COLUMN - Willem-Alexander. Hij was jong toen ik jong was. Hij studeerde in Leiden. Wij, zijn generatiegenoten uit de culturele onderbuik van Amsterdam, vonden hem zo’n typische corpsbal. Hij datete met Emily Bremers, ook zo’n kleurloze corpsbal, getver. Je praatte er niet over. Hij was te min. Hij was dommig en dikkig, met zo’n fletse aardappelgezicht. We schaamden ons voor hem. Beatrix, iedereen was hartstikke links dus tegen haar en wat ze voorstelde, maar ons schámen voor haar? Never. Ze was een dijk van een koningin. Daar kon je mee voor de dag komen. Hoe kon zo’n briljante persoonlijkheid zo’n debielig zoontje hebben geworpen? Lijken op zijn pa deed hij evenmin, die goeie ouwe Claus – God hebbe zijn ziel. Ook niet op zijn oma, die alomgeliefde Juul, of, Allah oeh ekber, zijn opa, die de boel aan alle kanten magistraal had weten te fletsen flessen.

Willem-Alexander sleet dus betrekkelijk onopgemerkt de dagen van zijn volwassenheid in wording. Tot hij op een mooie ochtend in de jaren nul terug kwam uit het verre buitenland met een vakantieliefde aan zijn arm. Die hij patsboem aan het volk presenteerde als zijn toekomstige vrouw. Onze monden vielen open van verbazing. Hoe. Kon. Dat. Een schoonheid! En slim! Gevat! Grappig! Zij was blind, en doof, dat kon niet anders. Maar out of the blue hoorde wij haar opmerken over iets wat haar aanstaande had gezegd: ‘Een beetje dom.’ Ze wíst dus dat W.A stupiede was! En toch trouwde ze met hem. Wij wisten niet meer of wij ons nog harder moesten schamen of dat wij eerbied moesten koesteren voor zijn meesterlijke schaken van de mooiste prinses van deze aardkloot.

Foto: copyright ok. Gecheckt 10-02-2022

Onder antroposofen

6 maart 2013 , 07:00 , door Max Molovich

COLUMN - Dankzij Prediker heb ik gisteren naar een aflevering van De Hokjesman gekeken, een tv-programma waarin de in een ouderwets pak gestoken programmamaker Michael Schaap als een antropoloog door Nederland struint om diverse bevolkingsgroepen in kaart te brengen. Ik had al eens een documentaire van Schaap gezien dat geheel gewijd was aan zijn eigen penis. Een verfrissende verschijning. De presentator, bedoel ik dan. Zijn penis kregen we niet te zien.

Wat in eerste instantie opviel was dat antroposofen bijzonder moeilijk te vinden zijn. Het lijkt erop dat ze huiverig zijn zichzelf in het openbaar antroposoof te noemen. Te veel beschimpt, wellicht. Een biologisch-dynamische boer vertelde hoe zijn antroposofische vader zijn familie naar de Achterhoek bracht en hoe ze zo in een vijandige omgeving terechtkwamen, waar de haat zo groot was dat hun koeien werden vergiftigd.

Naast gebouwen zonder hoeken van negentig graden, staat de antroposofie o.a. bekend om hun rassenleer. Volgens geestelijk vader Rudolf Steiner stond het zwarte ras nog in de babyschoentjes, waren de gelen aan het puberen, waren de witten volwassen en de roden bejaard. Ik moest weer even denken aan Mario Cadenas Madariaga, vriend van Zorregieta, die vorige week in een uitgebreid interview met De Volkskrant een soortgelijke theorie gebruikte om de junta te rechtvaardigen. Is het eigenlijk bekend, vroeg ik me af, wat voor levensovertuiging onze toekomstige koningin erop nahoudt?

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Mededeling

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Steun ons!

Mededeling

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Foto: copyright ok. Gecheckt 10-02-2022

De vrienden van Jorge Zorreguieta

25 februari 2013 , 09:00 , door Max Molovich

COLUMN - Met sommige vrienden heb je geen vijanden nodig. Jorge Zorreguieta heeft zo’n vriend. Mario Cadenas Madariaga is de naam. In 1976 werd hij staatssecretaris van Landbouw, en Zorreguieta werd zijn ondersecretaris. Deze zaterdag stond in De Volkskrant een redelijk verbijsterend interview met de 84 jaar oude baas.

“We wisten allemaal van die verdwijningen”, luidt de kop van het artikel. Jorge Zorreguieta dus ook. Toen ik die kop las, nam ik aan dat een vriend van Zorreguieta besloten had niet langer te zwijgen en te vertellen wat verteld moest worden. Uit plichtsbesef. Omdat je het moreel ontoelaarbaar vindt dat een goede vriend de waarheid achterhoudt.

Maar Madariaga bleek het gewoon onzin te vinden om moeilijk te doen over die verdwijning. Ja, zegt Madariaga, er zijn mensen vermoord en verdwenen en daar wisten wij van, maar het alternatief, een socialistische heilstaat, moest nu eenmaal koste wat kost worden voorkomen. “U moet begrijpen dat we hier niet in Europa zijn. In Latijns-Amerika hebben we te maken met inferieure culturen, die van de zwarten en de indianen (…) Je ziet in Cuba, maar ook in landen als Venezuele en Nicaragua wat er gebeurt als je dits oort mensen de macht geeft. Dan krijg je samenlevingen met een heel laag niveau.” Ik kan me zo voorstellen dat de interviewer in kwestie, Marjolein van de Water, flink in haar handjes zat te knijpen tijdens het interview. Zit er ineens een soort weduwe Rost van Tonningen voor je.

Foto: Elvin (cc)

Werkpaard Beatrix

30 januari 2013 , 13:00 , door Dimitri Tokmetzis

DATA - Beatrix geldt als een harde werker. Een analyse van haar agenda bevestigt dat beeld. En in diezelfde agenda zie je hoe Willem-Alexander en Máxima worden klaargestoomd.

We gaan er maar even vanuit dat de kop boven dit stuk niet tot een aanklacht van Majesteitsschennis leidt. Zie het als een compliment. Beatrix geldt als een harde werker, een serieuze vorstin die zich goed voorbereidt en die het Nederlands belang in het buitenland scherp in het oog houdt.

Ik heb eens gekeken naar haar officiële agenda, te vinden op de website van het Koninklijk Huis en alle officiële bezoekjes. Lintenknipperijen, scheepsdopen, ontvangsten van geloofsbrieven, werklunches en theaterbezoeken gescrapeden in harde cijfers omgezet. Daaruit blijkt dat de koningin in ieder geval een zeer consequente werker is. Bovendien zijn Willem-Alexander en Máxima zich al duidelijk enkele jaren aan het voorbereiden.

Beatrix’ publieke optredens zijn zeer constant. Zelfs na het ongeluk van haar zoon vorig jaar, was er geen daling van het aantal optredens te zien. Vanaf 2007 zie je Wimlex en Máxima steeds meer op de voorgrond treden. Opvallend is toch wel Máxima: die komt vaker opdraven dan haar man.

Doneer!

Mededeling

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Ook schrijven voor Sargasso?

Mededeling

Dat kan! Sargasso is een collectief van bloggers en we verwelkomen graag nieuw blogtalent. We plaatsen ook regelmatig gastbijdragen. Lees hier meer over bloggen voor Sargasso of over het inzenden van een gastbijdrage.

Foto: Flickr: Marcos Glicerio

Zuid-Amerika: discobrand, ploffende putdeksels en.. juist.

29 januari 2013 , 17:00 , door Simon van Woerden

ELDERS - Juist – Máxima. Die mag natuurlijk niet ontbreken in de Elders – Zuid-Amerika deze week. Maar eerst: een enorme discobrand in Brazilië en in hetzelfde land exploderende putdeksels als groeiend probleem.

De cafébrand in Volendam zal nog wel een tijd in het Nederlandse nationale geheugen gegrift staan: net zo zullen de Brazilianen en met name jongeren in de deelstaat Rio Grande do Sul afgelopen zondag niet snel vergeten. Toen brak in discotheek Kiss een brand uit die aan meer dan 230 feestgangers het leven kostte. De omstandigheden in de club Kiss in het stadje Santa Maria, voor zover die duidelijk zijn geworden, tonen veel overeenkomsten met de tragedie in De Hemel: mogelijk teveel mensen binnen, geblokkeerde nooduitgangen, een brandbaar plafond en iemand (in dit geval een lid van de band die optrad) die binnen vuurwerk afstak. De stroperige bureaucratie in Brazilië betekent dat horecazaken soms open kunnen blijven terwijl nieuwe vergunningsaanvragen in behandeling zijn, waardoor niet altijd de veiligheidsvoorschriften worden nageleefd. De meeste slachtoffers overleden zondag aan verstikking of het inhaleren van rook.

De tweede nieuwsaanleiding deze week komt ook uit Brazilië en is eveneens brandgerelateerd, hoewel op het eerste gezicht onschuldiger: ontploffende putdeksels in Rio de Janeiro zijn daar een toenemend probleem. Het lijkt haast slapstick, maar kan serieuze gevolgen hebben zoals het gelinkte New York Times-artikel aangeeft: als je te dichtbij staat kunnen de explosies je ernstig verbranden en ook rondvliegende putdeksels zijn niet bepaald een genot voor de hersenpan. En hoe ongelofelijk die foto ook lijkt, het is echt een tweetonner van een deksel dat volgens ooggetuigen vier meter de lucht in vloog. De oorzaak van de explosies is volgens experts de opbouw van gassen ondergronds, die door een elektrische vonk worden ontstoken. Het zou een fenomeen zijn dat in alle grote steden wel voorkomt – hoewel ik geen Nederlandse voorbeelden ken – maar in Rio door oude infrastructuur disproportioneel veel. Een probleem met de Olympische Spelen en het WK in het vooruitzicht..

We waren altijd al nationalistisch

29 oktober 2011 , 10:00 , door Sociale Vraagstukken

Het lijkt de laatste jaren alsof Nederlanders steeds nationalistischer zijn geworden. Dit is echter een vergissing: de vroegere ontkenning van nationalisme is in zichzelf ook een vorm van nationalisme. Socioloog en filosoof Rogier van Reekum, bezig met een proefschrift aan het Amsterdam Institute for Social Science Research aan de UvA, betoogt dat het nationalisme in Nederland niet zozeer is toegenomen maar wel van logica veranderd.

Sinds de jaren ’80 is er in Nederland steeds meer publieke aandacht gekomen voor nationale identiteit. Aanvankelijk draait het daarbij vooral om de definitieve vestiging van Mediterrane gastarbeiders, maar na het Verdrag van Maastricht, in 1992, gaat het ook steeds vaker over soevereiniteit. Vanaf 2001 is het onderwerp vervolgens niet meer weg te denken van het publieke toneel. Er ontvouwt zich een ontelbare hoeveelheid grotere en kleinere controverses rond het thema: moet er nu wel of geen canon van onze geschiedenis komen, moeten nieuwkomers zich primair identificeren met Nederland, mag Maxima zeggen dat dé Nederlandse identiteit niet bestaat, moet Nederland weer teruggegeven worden aan de Nederlanders? Wat is eigenlijk Nederlands en hoe kan dat vastgesteld worden?

Opvallend: de prominente rol van identiteit

Het opvallende aan het nieuwe nationalisme is de prominente rol van ’identiteit’ en vooral van ‘identiteitscrisis’. In de periode vóór 1980 werd het begrip ‘identiteit’ namelijk minder gebruikt – men had het toen nog over nationale karakters – en werd de vaagheid van de nationale beeltenis niet zozeer als een crisis, maar eerder als een verworvenheid ervaren. Bij het aanroepen van nationale identificatie dacht men toen vooral aan een als verouderd ervaren vaderlandsliefde en pseudo-wetenschappelijke karakterverschillen. Dat er zoiets zou bestaan als een Nederlands volkskarakter – godvruchtig, burgerlijk en proper – verloor langzaam haar evidentie. Een dergelijke spreekwijze riep herinneringen op aan een typisch Duits geachte agressiviteit. Naarmate het paternalisme van nationale elites – kerk en zuil – steeds nadrukkelijker werd aangevallen, werd ook het burgerlijke, volgzame en, niet te vergeten, godsdienstige karakter van de Nederlander in twijfel getrokken.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Mededeling

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

Mededeling