Staat van het klimaat en de verkiezingen in 2021

In de aanloop naar de verkiezingen van 2017 heeft Sargasso alle verkiezingsprogramma's doorgelicht op de klimaatdoelstellingen en het klimaatbeleid dat de verschillende partijen voorstonden. Inmiddels zijn we vier jaar verder, is de klimaatwet van kracht geworden en maken de politieke partijen zich op voor de Tweede Kamerverkiezingen van 2021. Een mooi moment om de verkiezingsprogramma's opnieuw tegen het licht te houden op klimaatbeleid. We beginnen vandaag met de belangrijkste ontwikkelingen sinds 2017 en met de huidige staat van het klimaat, zoals beoordeeld door de Raad van State en het Planbureau voor de Leefomgeving. Daaruit destilleren we ook de sectoren en terreinen waarop we in de verkiezingsprogramma's aanvullende maatregelen verwachten om de doelstellingen voor 2030 en 2050 te halen. Overal waar in dit stuk CO2 wordt genoemd gaat het om alle broeikasgassen en kun je dus ook CO2 equivalenten lezen.

Foto: copyright ok. Gecheckt 15-03-2022

Raad van State kritisch: klimaatplan volstaat niet voor behalen doelen klimaatwet

ANALYSE - In juni presenteerde het Kabinet het Klimaatakkoord, waarin het klimaatbeleid tot 2030 vast wordt gelegd. Het Klimaatakkoord is bedoeld als het eerste Klimaatplan, zoals deze volgens de Klimaatwet ten minste elke 5 jaar moet worden opgesteld door het kabinet. In de klimaatwet zijn de harde doelstellingen voor 2030 vervallen. Volgens de Afdeling advisering van de Raad van State geeft het eerste Klimaatplan van de regering blijk van een stevig klimaatbeleid. Maar volgens de Raad van State zijn, net als het Planbureau voor de Leefomgeving eerder al concludeerde, aanvullende maatregelen nodig om in 2030 een broeikasgasreductie van 49% te behalen.

Het uiteindelijke doel is een broeikasgasreductie van 95% in 2050. Dit vergt volgens de Raad van State een herordening van productie en consumptie in alle sectoren van de maatschappij en de economie, en niet een veelheid aan losse maatregelen. Het Klimaatplan geeft nog weinig blijk van dit besef.

Toetsing Klimaatplan door Raad van State

De Klimaatwet schrijft voor dat de Raad van State over het Klimaatplan wordt “gehoord”. De Klimaatwet is bijzonder: niet alleen zijn daarin klimaatdoelstellingen voor de regering vastgelegd, maar ook een kader voor beleidsontwikkeling, effectmeting en verantwoording door de regering. Dit beleidskader is voor alle betrokken partijen nieuw. Alle betrokken partijen – ook de Afdeling – moeten ervaring opdoen met hun nieuwe taak. De Afdeling is onafhankelijk adviseur van regering en parlement over wetgeving en bestuur. De Afdeling advisering van de Raad van State heeft voor haar advies een toetsingskader opgesteld dat zij voor de beschouwing over het Klimaatplan heeft gehanteerd. Het toetsingskader bestaat uit vier hoofdonderwerpen. De vier hoofdonderwerpen zijn: klimaatdoelen, economische afwegingen, bestuur en uitvoering en juridische aspecten. Voor de onderwerpen doelrealisatie en economische afwegingen gaat de Afdeling uit van de onafhankelijke analyses en ramingen van het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) en het Centraal Planbureau (CPB).

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Eerste Kamer stemt voor klimaatwet

De Eerste Kamer heeft dinsdag 28 mei de Klimaatwet, ofwel het initiatiefwetsvoorstel-Klaver, Asscher, Beckerman, Jetten, Dik-Faber, Yesilgöz-Zegerius, Agnes Mulder en Geleijnse Klimaatwet, aangenomen. De fracties van VVD, CDA, D66, SP, PvdA, GroenLinks, ChristenUnie, 50PLUS, OSF en Fractie-Duthler stemden voor, de fracties van SGP, PvdD en PVV stemden tegen.

Het voorstel stelt klimaatdoelstellingen voor de regering vast. Tegelijkertijd is het een kader voor de ontwikkeling, effectmeting en wijze van verantwoording van het beleid dat moet leiden tot het halen van de wettelijke vastgelegde klimaatdoelstellingen. Hoofddoel van het voorstel is het als resultaat bereiken van 95% broeikasgasreductie in Nederland in 2050 ten opzichte van 1990 en als tussendoel streven naar 49% broeikasgasreductie in 2030 ten opzichte van 1990. Daarnaast bevat het voorstel als nevendoel het streven naar 100% CO2-neutrale elektriciteitsproductie in 2050.

Foto: copyright ok. Gecheckt 10-02-2022

Spanje presenteert concept klimaatwet

NIEUWS - In navolging van verschillende landen, die al een klimaatwet hebben, heeft nu ook Spanje een concept klimaatwet gepresenteerd. In vergelijking met de Nederlandse klimaatwet bevat het Spaanse wetsvoorstel meer concrete doelen. De Spaanse concept klimaatwet bevat de doelstelling om in 2050 de CO2 emissie met 90% te verlagen en om 100% van de elektriciteit groen op te wekken. De wet bevat daarnaast een verbod op nieuwe exploratie vergunningen voor olie- en gaswinning, en op winning van schaliegas.

Het Spaanse wetsvoorstel bevat verder voorstellen voor eerlijke transitiepakketten, gericht op vervroegd pensioen, bijscholing en herscholing van werknemers, en herstel van milieuschade. Een soortgelijk pakket presenteerde Spanje toen het de sluiting van zijn kolenmijnen aankondigde. De kosten hiervoor worden deels betaald uit de veiling van CO2 emissierechten. Toevoeging van deze eerlijke transitiepakketten is waarschijnlijk belangrijk om steun te verwerven voor het wetsvoorstel van Podemos. Het wetsvoorstel bevat ook een financieringsvoorstel voor klimaatmitigatie.

De Spaanse klimaatwet bevat volgens The Guardian en Euractive een tussendoel van 35% duurzame stroom in 2030. Om dit te bereiken wil de Spaanse regering de komende 10 jaar 3,000 MW wind- en zonne-energie bijplaatsen per jaar. Ik vermoed dat echter dat de 35% duurzame stroom een vergissing is en dat duurzame energie wordt bedoeld, want in 2017 bedroeg het aandeel groene stroom al 32,1% (pdf). Mijn Spaans is echter te slecht om het wetsvoorstel zelf te lezen en te controleren of ik dat juist heb, dus ik hou me aanbevolen voor verbeteringen in de reacties.

Foto: Oxfam International (cc)

DNB bepleit CO2-heffing van 50 euro per ton CO2

NIEUWS - DNB directeur Job Swank pleit in een interview met NRC Handelsblad voor de invoer van een CO2-heffing van 50 Euro per ton CO2 voor de industrie. De Nederlandse industrie is relatief vervuilend en grote bedrijven betalen veel lagere energieprijzen dan elders in Europa. Daar komt nog bij dat die prijzen voor de grote bedrijven ook veel lager zijn dan wat gezinnen en kleinere bedrijven in Nederland betalen. Dat biedt volgens Swank ruimte voor het voeren van nationaal beleid. Onderzoek van DNB laat namelijk zien dat Nederland en zijn grote bedrijven wel een stootje kunnen hebben. Juist omdat de industrie lange tijd ontzien is. Swank geeft aan dat de gemiddelde CO2 prijs in Nederland 60 Euro per ton CO2 is, als alleen naar de industrie gekeken wordt bedragen de kosten 15 Euro per ton CO2.

Een belasting van 50 Euro per ton CO2 bovenop de bestaande energiebelasting en emissiehandelsprijs kan dit meer in evenwicht brengen.

Over de kosten daarvan stelt Swank:

Vergeet niet dat die belasting 8 miljard euro genereert. Dat kan je in de schatkist laten lopen, maar je kan er ook de inkomstenbelasting mee verlagen. Op die manier kan je gezinnen tegemoet komen voor het feit dat sommige producten duurder worden. Dat is een politieke beslissing.

Je kan met een deel van die inkomsten ook de getroffen sectoren via subsidies helpen om schoner te gaan produceren. Wij willen die vervuilende sectoren niet kwijt, we willen dat ze schoner worden. En voor een deel kan je de extra belasting ook zien als verevening van het speelveld. Het uitstoten van CO2 is nu gewoon te goedkoop in Nederland.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

DNB pleit voor lange termijnvisie klimaatbeleid

Volgens De Nederlandse Bank zijn hervormingen nodig om te zorgen dat de economische groei financieel, sociaal en ecologisch op lange termijn houdbaar is. Met betrekking tot de ecologische houdbaarheid stelt DNB:

Wellicht de meest urgente en meest universele uitdaging is de noodzaak om onze economie klimaatneutraal te maken. Daarvoor is onder meer een langetermijnvisie nodig, bijvoorbeeld vastgelegd in een klimaatwet, die aangeeft hoe de transitie voor de verschillende sectoren moet verlopen. Sleutel voor een succesvolle overgang is een betere beprijzing van CO2-uitstoot. Daarnaast biedt de energietransitie voor de Nederlandse economie ook kansen. Geloofwaardig en voorspelbaar beleid helpt daar zeker bij.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Doelstelling voorgestelde klimaatwet in perspectief

Maar liefst zeven partijen hebben gezamenlijk een voorstel voor een klimaatwet opgesteld. In dit voorstel staat ook de volgende doelstelling:

100% broeikasgas-neutrale elektriciteitsproductie in 2050

In het verleden hebben we al twee maal laten zien dat doelen een ding zijn, maar dat ze halen iets heel anders is. Ambities te over in akkoorden uit het verleden, maar ze werden nooit afgedwongen.



Dus dat roept de vraag op welke lessen uit het verleden nu geleerd zijn en op welke wijze afgedwongen gaat worden dat we de doelen halen.
We plaatsen daarom ook dit “akkoord” in hetzelfde overzicht, waarbij we verder in de toekomst gaan kijken.

Hierbij dient wel aangetekend te worden dat de doelstelling “100% broeikasgas-neutrale elektriciteitsproductie in 2050” niet helemaal hetzelfde is als 100% energieproductie uit hernieuwbare bronnen. Er zou bijvoorbeeld energie met gas opgewekt kunnen worden waarbij alle CO2 opgeslagen wordt. Het werkelijke aandeel hernieuwbaar kan dus mogelijk wat lager mogen zijn, mits de techniek de juiste oplossingen biedt. En het is ook niet zeker dat alle politieke partijen maximaal in willen zetten op alleen hernieuwbare energie.

SP, D66 en CU steunen klimaatwet van GroenLinks & PvdA

De Klimaatwet, die in 2015 door GroenLinks en PvdA werd gepresenteerd en in september 2016 aan de Raad van State werd gezonden voor advies, wordt nu ook ondersteund door SP, D66 en CU. Volgens de NOS wordt het wetsvoorstel niet meer voor de Tweede Kamerverkiezingen behandeld in de Tweede Kamer, doordat de voorbereiding meer tijd kostte dan eerder verwacht. De partijen zien de afspraken dan ook als inzet voor de campagne en de coalitie-onderhandelingen daarna.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.